Promovendus Janine Westendorp deed met haar collega’s literatuuronderzoek naar wat patiënten met kanker en hun naasten als schadelijke communicatie vanuit zorgverleners ervaren. De resultaten zijn gepubliceerd in het tijdschrift Psycho-Oncology en worden uitgebracht als poster om te verspreiden onder…

Studenten beter voorbereiden op hun practica, zodat ze er meer van leren. Op die manier willen Marjo de Graauw en haar collega’s het bètaonderwijs vernieuwen. Samen gaan ze interactief lesmateriaal ontwikkelen om studenten kennis te laten maken met laboratoriumonderwijs. Ze ontvangen hiervoor een SURF-subsidie…

Drie wetenschappers van de Universiteit Leiden krijgen een Starting Grant van de Europese onderzoeksraad. Met deze subsidie kunnen onderzoekers hun eigen project lanceren en een eigen onderzoeksteam vormen.

In de Bronstijd werden in Europa veelvuldig bronzen voorwerpen zoals bijlen, zwaarden en sieraden bewust achtergelaten op specifieke plaatsen in het landschap. Uit promotieonderzoek van de Leidse archeoloog Marieke Visser blijkt dat deze handelingen uitingen waren waarmee men zich verhield tot de wereld…

Met groot verdriet delen wij het nieuws dat Prof. Harold Linnartz plotseling en onverwacht is overleden op zondag 31 december 2023. We zijn allemaal geschokt en onze gedachten gaan uit naar zijn vrouw en kinderen, zijn overige familieleden en vrienden. Harold was het hart van ons instituut, als onderzoeker,…

Werkconferentie

Cruciale informatie over onderzoek, financiering of de totstandkoming van universitaire ranglijsten is vaak niet vrij toegankelijk. De Barcelona Declaration on Open Research Information roept op dit soort informatie openbaar te maken. Hoogleraar Ludo Waltman is een van de initiatiefnemers. Wat moet…

Als student raakte universitair docent Berthe Jansen in de ban van de Van Manen-collectie: een verzameling vol Tibetaanse geschriften en voorwerpen. Een beurs van 1,5 miljoen euro maakt het nu mogelijk om er echt goed naar te gaan kijken. ‘Er is nog zoveel te doen en te ontdekken.’

Stel je voor: je scant een leeuwendrol of een muizenkeutel en je weet precies wat en hoeveel het bijbehorende dier heeft gegeten. Met behulp van nieuwe DNA-technieken is dit steeds beter mogelijk. Promovendus Kevin Groen testte hoe effectief deze technieken al zijn om het dieet van wilde dieren te o…

Aan vier projecten van de faculteit Geesteswetenschappen is de nieuwe VIS-subsidie toegekend. In een Virtueel Internationaal Samenwerkingsproject (VIS) werken Nederlandse en buitenlandse studenten op afstand samen aan een project dat lokale vraagstukken koppelt aan een internationaal perspectief.

Dr. Claartje Levelt, werkzaam binnen LUCL en LIBC, is een internationaal erkend expert op het gebied van de eerste taalverwerving. Ze onderzoekt hoe het taalsysteem van de grond komt bij baby’s en jonge kinderen, wat daarbij de interactie is tussen taalwaarneming en taalproductie en wat voor leermechanismen…

Universitair docent Anna Dlabacova krijgt een Starting Grant van de European Research Council. Ze gaat de beurs van ongeveer 1,5 miljoen euro gebruiken om onderzoek te doen naar het Nederlandstalige getijden- en gebedenboek.

We weten nog niet zo lang dat ook eencelligen (bacteriën en archaea) histonen hebben - eiwitten die het DNA structureren. Nu heeft de Leidse promovendus Samuel Schwab ontdekt dat de histonen in deze organismen diverser zijn dan ooit gedacht. Schwab en zijn collega’s beschrijven maar liefst zeventien…

Het Europese ruimtevaartagentschap (ESA) heeft een tussentijdse data release gepubliceerd van Gaia, de ruimtetelescoop die de Melkweg in 3D in kaart brengt. De eerste wetenschappelijke artikelen die vandaag zijn gepubliceerd onthullen een half miljoen sterren in de bolvormige sterrenhoop Omega Centauri,…

Het Nederlandse subsidielandschap voor wetenschappelijk onderzoek is in beweging. Welke ontwikkelingen ziet senior subsidieadviseur Walter van Raaij? En welke tips heeft hij voor een succesvolle subsidieaanvraag?

Over autisme bestaan veel hardnekkige fabels. Pedagogen en psychologen werkzaam aan de Universiteit Leiden hebben een aantal van deze vooroordelen onder de loep genomen. Wat vindt iemand met autisme van deze vooroordelen? Waar komen die fabels vandaan en wat kunnen we met elkaar doen om deze denkbeelden…

Het seculiere Westen worstelt met de komst van AI, maar moslims in Zuidoost-Azië óók. Wat kunnen we van elkaar leren?

Hoe veilig zijn al die apps op onze telefoon? En hoe zorgen we ervoor dat organisaties niet gehackt worden? Dat zijn de beveiligingsvraagstukken waar cybersecurity expert Olga Gadyatskaya aan werkt. Daarnaast hoopt ze jonge meisjes te inspireren om een carrière in cybersecurity te overwegen. 'Te veel…

Hoe kan de academische wereld omgaan met de nieuwe politieke werkelijkheid in de Verenigde Staten? Daarover bogen zich vrijdagmiddag bestuurders, docenten, onderzoekers en studenten van de Universiteit Leiden in het Kamerlingh Onnes Gebouw. ‘Geef je niet bij voorbaat gewonnen, verdedig de academische…

Om de hoge werkdruk binnen onze universiteit aan te pakken, en op aandringen van de Universiteitsraad, riep het College van Bestuur vorig jaar het Werkdrukverlichtingsfonds in het leven. Inmiddels zijn de eerste via het fonds gefinancierde projecten van start. Twee collega’s lichten toe hoe hun idee…

James Webb life’s building blocks

Een nieuw studiejaar betekent nieuwe vakken. En daar komen onbedoeld ook allerlei nieuwe vaardigheden bij kijken: academisch schrijven, bronnen zoeken, een onderzoeksproject opzetten... Het Science Skills Platform staat bomvol nuttige informatie. Zo help je jouw studenten gemakkelijk een handje op w…

Dit jaar is het 450 jaar geleden dat de stad Den Briel werd veroverd door de watergeuzen en Nederland werd ‘geboren’. Student Johan Visser is betrokken bij maar liefst drie boeken over het bijzondere jaar 1572.

Na een proces van meer dan twee decennia werd woensdag 5 juni het nieuwe woordenboek Grieks-Nederlands gepresenteerd. Universitair docent Lucien van Beek fungeerde de laatste negen jaar als manager van dit project van Ineke Sluiter. Daarnaast is hij een van de hoofdredacteuren.

Medisch psycholoog Willeke Kitselaar ontwikkelde op basis van een grote medische database een model dat helpt patiënten met aanhoudende lichamelijk klachten eerder te voorspellen. ‘Ik raad huisartsen ook aan in een vroeger stadium een vragenlijst af te nemen over zowel fysieke als mentale klachten.’…

Democratie kan in de tropen leiden tot meer ontbossing. Dat schrijven milieuwetenschapper Joeri Morpurgo en zijn collega’s in het prominente wetenschappelijk tijdschrift Biological conservation. Ze zagen dat competitieve verkiezingen gepaard gingen met meer verlies van tropisch regenwoud dan verkiezingen…

In heel Europa staan volkenkundige musea met grote collecties inheemse voorwerpen uit Latijns-Amerika. Via deze collecties werd het Europese beeld van de inheemse bevolking gevormd. Met een ERC Starting Grant gaat Martin Berger een totaalbeeld vormen van al deze collecties in pan-Europees verband.

Tweeduizend jaar geleden kwam het Midden-Oosten klem te zitten tussen de opkomst van het Romeinse Rijk in het westen en het Parthische Rijk in het oosten. Promovendus Nolke Tasma ontvangt een NWO-beurs om uit te zoeken hoe de lokale bewoners deze veranderingen hebben ervaren.

Communicatie is informatieoverdracht. De hele dag zijn we bezig om elkaar dingen uit te leggen en duidelijk te maken, maar het verschilt per taal hoe we dat precies doen. Universitair hoofddocent Jenneke van der Wal dook voor een Vidi-project in de Afrikaanse Bantoetalen.

De nieuwe, gigantische dataset uit de Europese Gaia-telescoop deed heel wat (sterren)stof opwaaien. Details van 1,6 miljard sterren, zo'n tien miljoen sterrenstelsels en bijna 160.000 asteroïden zijn erin te vinden. Hoofd van het datateam van vijfhonderd mensen is de Leidse sterrenkundige Anthony Brown.…

Al dertig jaar lang houdt Paul Wouters zich bezig met open science, van zijn eerste kennismaking met een preprintserver in 1992, tot zijn recente rollen als decaan van de Faculteit der Sociale Wetenschappen (FSW) en ambassadeur open science voor Academia in Motion. Nu gaat Wouters met emeritaat. Hij…

Nederland verliest plantensoorten die afhankelijk zijn van bestuiving door insecten. Milieuwetenschapper Kaixuan Pan toont dat aan na analyse van 87 jaar aan metingen van meer dan 365.000 locaties. Het nieuws is verontrustend voor onze biodiversiteit en de voedselzekerheid. ‘75% procent van onze gewassen…

De uitstoot van broeikasgassen door medicijngebruik is in 24 jaar tijd met 77 procent toegenomen. Dat blijkt uit een onderzoek van de Universiteit Leiden, gepubliceerd in The Lancet Planetary Health. Sinds 2008 is de efficiëntie bovendien niet meer verbeterd. CML-promovendus en hoofdauteur Rosalie Hagenaars:…

‘Wat ik aantrekkelijk vind aan het bodemleven, is dat het stuurbaar is,’ verklapt onderzoeker Martijn Bezemer van het Instituut Biologie Leiden (IBL). ‘Dat je kan zeggen: wat wil je? En dat ik de bodem dan kan omtoveren tot iets wat jij nodig hebt. Ten minste, dat dachten we.’

Blijkt uit een echo dat een foetus een (hart)afwijking heeft, dan staan ouders voor moeilijke keuzes. Ten onrechte scoort het daarvoor benodigde cohortonderzoek naar zeldzame ziektes laag op de academische meetlat, stelt Haak tijdens haar oratie.

Van Noord-Korea wordt vaak gedacht dat het een geïsoleerd land is. Maar het tegendeel is waar volgens promovendus Tycho van der Hoog van het Afrika-Studiecentrum Leiden. Noord-Korea heeft namelijk sterke bondgenootschappen in zuidelijk Afrika. Dat probeert Van der Hoog aan het licht te brengen. Als…

Software programmeren is waarschijnlijk niet het eerste waar je aan denkt bij een socioloog. Drie jaar geleden begon John Boy aan de ontwikkeling van zijn software programma Textnets. Corona zorgde ervoor dat hij zich minder goed kon concentreren op het schrijven van wetenschappelijke onderzoek en ook…

Is het een mammoetkies of een kiezel? Op 17 juni organiseerde het Rijksmuseum van Oudheden in samenwerking met onder meer Universiteit Leiden de Nationale vondstendag.

Met een Rubiconbeurs de grens over? Niet in tijden van Covid 19. Toch kon Janna Marie Bas-Hoogendam een groot internationaal onderzoek naar de erfelijke kwetsbaarheid voor sociale angst voortzetten. Met bestaande datasets van kinderen met een terughoudend karakter en een vernieuwende onderzoeksmethode…

Denk je aan de bibliotheek, dan denk je aan boeken. Of aan studenten die in alle rust zitten te studeren. Maar het werk van vakreferent Rutger de Jong speelt zich vooral digitaal af. ‘We gooien niks weg. Alles wat er hier aan wetenschap is gemaakt, moet je terug kunnen vinden.’

Op 28 maart 2023 is onze gewaardeerde collega prof.dr. Harry Wijshoff overleden. Hij overleed na een strijd van enkele maanden tegen een ernstige ziekte.

Op donderdag 6 april vond in de Common Room van het Arsenaal de uitreiking van de LUCAS Publieksprijs 2023 plaats. Sinds 2018 kent LUCAS een Impactcommissie, die momenteel bestaat uit Jan van Dijkhuizen, Rick Honings, Casper de Jonge, Angus Mol, Thijs Porck en Aafje de Roest. Zij hebben zich gebogen…

Tien Leidse wetenschappers ontvangen een NWO Veni-financiering van maximaal 280.000 euro. De komende drie jaar kunnen zij met deze subsidie hun eigen onderzoeksideeën verder ontwikkelen.

Als ouders in angstige bewoordingen praten over nieuwe situaties, bepaalt dat sterk hoe vermijdend of angstig hun kind zal reageren. Een angststoornis bij de ouder of angstige aanleg van het kind versterkt dit effect echter niet. Leidse onderzoekers publiceerden hierover in Clinical Child and Family…

Als hoogleraar weet Natasha Appelman-Dijkstra als geen ander hoe belangrijk het is om bot- en mineraalaandoeningen vroeg te herkennen. Ze benadrukt het belang van flexibiliteit en samenwerking voor betere zorg, baanbrekend onderzoek en sterk onderwijs.

Zeven jaar brachten onderzoekers van het International Brain Laboratory 279 hersengebieden op celniveau in kaart. Hun bevindingen verschijnen in Nature, data en software worden openbaar gedeeld. Cognitief neurowetenschapper Anne Urai: ‘Elke wetenschapper met een goede onderzoeksvraag kan de data geb…

Netwerkbijeenkomst

Er gebeurde veel het afgelopen jaar! 2023 was een bewogen jaar waarin meerdere oorlogen woedden waarover onze experts duiding konden bieden. Het was ook het jaar waarin het kabinet excuses maakte voor het slavernijverleden. Leidse geesteswetenschappers stonden aan de basis hiervan met hun onderzoek…

Alumni-activiteit