Wat doe je als je een boek uit de zestiende of zeventiende eeuw hebt, maar je vermoedt dat in de boekrug een fragment van een middeleeuws handschrift is verwerkt? Universitair docent Thijs Porck kreeg een NWO-beurs om aan de slag te gaan met een camera aan een slang. ‘Het project komt neer op kijkoperaties…

Lange tijd dachten zelfs veel onderzoekers dat de blindengeleidehond een vrij moderne uitvinding was. Rondneuzend in archiefmateriaal ontdekte universitair docent Krista Milne bij toeval dat blindengeleidehonden hun blinde baasjes al in de middeleeuwen hielpen. Milne heeft nu een NWO-XS-subsidie ontvangen…

Middeleeuwse boeren leefden niet altijd in armoede, blijkt uit archeologisch onderzoek. Volgens emeritus hoogleraar Frans Theuws tonen sieraden, importgoederen en vakmanschap aan dat boeren in de Lage Landen deel uitmaakten van bloeiende handelsnetwerken. Hun bestaan bewoog zich van vrijheid en welvaart…

Jacobskruiskruid komt normaal gesproken voornamelijk voor in de Duinen. Nu is de plant ook steeds vaker te vinden in de wei. Hoogleraar Martijn Bezemer legt bij Vroege Vogels uit hoe dit komt en wat er aan gedaan kan worden.

De Universiteit Leiden heeft een breed aanbod van podcasts. Stop jij de volgende keer een Leidse wetenschapper in je oren?

Congres/symposium, Jaarcongres Vlaams-Nederlandse Vereniging voor Nieuwe Geschiedenis

Onderzoekers in Leiden, onder leiding van Sebastian Pomplun, hebben een nieuwe methode ontwikkeld om honderdduizenden moleculen te screenen voor geneesmiddelenonderzoek — dit keer zonder DNA-tags, maar met massaspectrometrie. ‘We wilden geneesmiddelenonderzoek sneller en toegankelijker maken,’ zegt…

Leidse onderzoekers hebben aanwijzingen gevonden waarom een zeldzame zwangerschapsziekte bij sommige baby’s mild verloopt en bij andere levensgevaarlijk is. De vondst opent de deur naar een test die ernstige gevallen al tijdens de zwangerschap kan opsporen. Een behandeling bestaat gelukkig al.

In Oostenrijk zijn twee middeleeuwse Friese teksten ontdekt. Emeritus hoogleraar Fries Rolf Bremmer geeft zijn mening over deze vondst in een interview met Omrop Fryslân. De fragmenten dateren uit de veertiende en vijftiende eeuw en bevatten juridische teksten in het Oudfries.

De nieuwe serie ‘The Lord of the Rings: The Rings of Power’ roept gemengde reacties op. Een deel van de Tolkien-fans is boos over de aanpassingen die zijn gedaan aan het werk van de schrijver van Lord of the Rings. Universitair docent Thijs Porck reageert in NRC.

In Duitsland zijn nieuwe bewijzen naar boven gekomen over de aanwezigheid van de moderne mens in Europa.

Uit de resultaten van het onderzoek van Evelien Urbanus komt naar voren dat kinderen met een extra X of Y-chromosoom zich al vanaf jonge leeftijd anders kunnen ontwikkelen. Er is echter wel sprake van grote variabiliteit. Als zo’n kind vastgestelde mijlpalen voor zijn of haar leeftijd niet tijdig bereikt,…

Onderzoekers hebben het tot nu toe verste Melkweg-achtige sterrenstelsel ontdekt. Dit schijfstelsel, REBELS-25, ziet er net zo ordelijk uit als de huidige sterrenstelsels, maar we zien het zoals het was toen het heelal pas 700 miljoen jaar oud was. Dat is verrassend omdat zulke vroege sterrenstelsels…

Op 3 september won Thijs Porck MPhil, docent Oudengels bij de opleiding Engelse taal en cultuur, de Geesteswetenschappen Onderwijsprijs – de facultaire prijs voor de beste docent van het jaar. Hij vindt het vooral erg leuk dat de nominatie vanuit studenten komt. “Ze waarderen blijkbaar wat je doet en…

Hoe klinkt het als je zelf woorden maakt in het Chichewa? Kun je hiërogliefen ontcijferen na één workshop? Tijdens de eerste editie van de Avond van de Talen in het gloednieuwe Herta Mohrgebouw kregen bezoekers antwoord op deze en nog veel meer vragen. Met een uitverkocht programma, een bruisende sfeer…

We doen het allemaal op dagelijkse basis en staan er nauwelijks bij stil: kauwen op ons voedsel. Toch heeft dat 'simpele' proces van het vermalen van eten waarschijnlijk een belangrijke rol gespeeld in de evolutie van onze kaak, de spieren in ons gezicht en onze tanden en kiezen.

Researchmasterstudent geschiedenis Jesse Dijkshoorn werkte mee aan een transcriptiesysteem voor middeleeuwse teksten. ‘Leuk om de middeleeuwen toegankelijk te maken voor mensen.’

Onderwijs

Voedseltekorten, medicijnentekorten en massale prijsstijgingen en dat middenin een pandemie. Het gaat niet goed in Noord-Korea, de problemen stapelen zich op. Hoogleraar Remco Breuker duidt de situatie voor de NOS.

130 jaar geleden werd J.R.R. Tolkien geboren, bij het grote publiek vooral bekend als schrijver van "The Lord of the Rings" . Thijs Porck, universitair docent middeleeuws Engels, vertelt bij NPO Radio 1 meer over Tolkien en de rol van het Oud-Engels in zijn boeken.

Remco Breuker, hoogleraar Koreastudies, sprak met de Volkskrant over het geldbedrag dat de overheid beschikbaar stelt om de groeiende studentenaantallen in het hoger onderwijs te compenseren. Volgens Breuker is de 645 miljoen euro niet genoeg om de werkdruk te verlagen.

Van masterstudent tot hoogleraar: op alle niveaus wordt binnen de Faculteit der Geesteswetenschappen bijzonder en spraakmakend onderzoek verricht. In Perspectives on the World, Research within the Faculty of Humanities zijn studenten en wetenschappers van de faculteit aan het woord over hun onderzoek…

Het onderzoek van orthopedagoog Nienke Bouw laat zien dat de sociale ontwikkeling van jonge kinderen met een extra X- of Y-chromosoom kwetsbaar is. Die kwetsbaarheden worden groter naarmate deze kinderen ouder zijn. Ook blijkt dat een gedeelte van de kinderen met een extra X- of Y-chromosoom de diagnose…

Twintig jaar geleden verliet de succesvolle hoogleraar Nederlandse letterkunde tot de Romantiek Frits van Oostrom de Leidse faculteit Geesteswetenschappen om universiteitshoogleraar in Utrecht te worden. Maar zijn Leidse vakgenoten zijn hem niet vergeten, integendeel! Vanwege Van Oostroms naderende…

De Scriptieprijs 18e Eeuw gaat dit jaar naar alumna Literary Studies Azinat Abubakari. Haar helder geschreven scriptie over de wisselwerking tussen gender en ras in Franse literaire werken uit de late achttiende en vroege negentiende eeuw gooide hoge ogen.

Lezing

In teksten over de geschiedenis van de islam ligt de nadruk bijna altijd op de geschiedenis van de soennitische meerderheid. Universitair hoofddocent islamgeschiedenis Edmund Hayes wil dat dit verandert. Zijn nieuwe door de ERC gefinancierde project richt zich op de ontwikkeling van de vroege sjiitische…

Hoe ontstaan sterrenstelsel? Daar gaat astronoom Mariska Kriek de komende jaren onderzoek naar doen. Ze krijgt een NWO Vici-subsidie van 1.5 miljoen euro om sterrenstelsels in het vroege heelal te bestuderen. ‘Dit onderzoek gebruikt nieuwe en ongekende waarnemingen van de James Webb-ruimtetelescoop…

Als onderdeel van het onderzoeksteam onderzocht Dr. Amanda Henry de evolutie van bacteriën die in onze mond leven en die daar helpen met de spijsvertering. Op basis van prehistorisch tandplak van de vroege mens en neanderthalers hebben ze hier uitspraken over kunnen doen. De meest opmerkelijke vinding…

Boeren zijn vaak neergezet als passieve ontvangers van goederen in de vroege Middeleeuwen: ze speelden zelf nauwelijks een rol in de macro-economie. De elite zouden daarentegen een belangrijke rol spelen in the regionale en internationale uitwisselingsnetwerken. Niet is minder waar, concludeerde Wim…

Maar liefst vier wetenschappers van de Universiteit Leiden hebben een prestigieuze Vici-beurs gekregen. De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) heeft dat bekendgemaakt. De gehonoreerde aanvragen zijn afkomstig van onderzoekers van de Faculteit der Sociale Wetenschappen, de Sterrewacht…

Vanaf september 2024 is Amanda Henry begonnen in een nieuwe rol als bijzonder hoogleraar over de evolutie van het menselijke dieet bij Naturalis Biodiversity Center in Leiden. Ze zal deze positie gebruiken om nauwere banden te smeden tussen de Faculteit der Archeologie en Naturalis, en manieren te verkennen…

Astronomen hebben voor het eerst buiten de Melkweg complex organisch ijs gevonden. De ontdekking laat zien dat de bouwstenen van leven al vroeg in het heelal konden ontstaan – en onder uiteenlopende omstandigheden, aldus de Leidse astronoom Will Rocha.

‘Vanaf de vroege steentijd zijn mensen door het gebied getrokken en hebben ze hier geleefd’

De Romeinse politicus Cicero was een briljant staatsman, maar ook een blaaskaak. Dat stelt universitair docent Leanne Jansen in een interview in NRC.

Facilitair

Wat moet je regelen voor je op uitwisseling gaat?

Hier kan je voorbeelden vinden van eerdere projecten en hun output.

Welke kosten kun je verwachten als je gaat studeren in het buitenland en hoe kun je je verblijf financieren? Bereid je goed voor, dan kom je niet voor verrassingen te staan.

Na de dood van de profeet Mohammed, breidde het Islamitische Rijk zich in razend tempo uit. Binnen honderd jaar besloeg het een gebied van de Atlantische Oceaan tot het Indiase subcontinent. Hoe werd zo’n snel veroverd gebied één rijk? Hoogleraar Petra Sijpesteijn ontvangt een Vici om die vraag te b…

In het Regionaal Archief Alkmaar is een bijzondere vondst gedaan: in een aantal zeventiende-eeuwse boekbanden zaten stukjes perkament van een handschrift uit de elfde eeuw. Het handschrift behoorde mogelijk toe aan een prinses die Engeland ontvluchtte na de Normandische verovering van 1066.

Zeven onderzoekers van de Universiteit Leiden hebben een succesvolle aanvraag gedaan binnen de Open Competitie SGW (Sociale en Geesteswetenschappen) XS, een pilotprogramma van wetenschapsfinancier NWO.

Zijn magnetische velden ouder dan het eerste licht? En hoe hebben ze de ontwikkeling van ons universum direct na de oerknal beïnvloed? Kosmologen uit Leiden, Groningen en Utrecht werken vanaf nu samen om dit te onderzoeken.

‘Meer bekendheid voor borderline persoonlijkheidsstoornis (BPS) is cruciaal omdat BPS nog steeds een aanzienlijk stigma heeft’, vertelt Anne Krause-Utz (Klinische Psychologie). Samen met een team internationale topwetenschappers geeft Krause-Utz in een artikel een update van de huidige kennis over deze…

Een internationaal team van astronomen, met onder anderen de Leidse promovendus Elia Pizzati, heeft een aantal oude quasars waargenomen die verrassend genoeg in hun eentje lijken te zweven in het vroege heelal (minder dan een miljard jaar na de oerknal). Tot nu toe gingen astronomen er op basis van…

De basiliek van Sint-Servatius in Maastricht is de oudste kerk van Nederland. Al in de zesde eeuw na Christus wordt hier een gebedshuis gebouwd. Het monument, zijn omgeving en de archeologische ondergrond zijn een belangrijke bron voor de kennis van middeleeuws en vroeg-Christelijk Nederland, maar ook…