Sociaal angstige jongeren gaan na positieve feedback van leeftijdsgenoten net zo goed over zichzelf denken als niet angstige jongeren. 'Dan durven ook deze jongeren met meer vertrouwen nieuwe sociale situaties aan', zegt Anne Miers. De Leidse psycholoog publiceert over haar onderzoek in het wetenschappelijk…

Het stikstofprobleem bestaat al decennia, sinds drie jaar staat het weer helder op ons netvlies. EenVandaag legde bloot dat er meer dan zeventig overlegorganen in Den Haag met stikstof bezig zijn en vroeg stikstofhoogleraar Jan Willem Erisman om een reactie. 'Ik vraag me af of het allemaal wel zo nuttig…

De Kinderrechtenscriptieprijs wordt jaarlijks uitgereikt aan de student met de beste masterscriptie van Nederland of België op het gebied van kinderrechten. De prijs is een initiatief van Defence for Children en de afdeling Jeugdrecht van de Universiteit Leiden.

In de Hongerwinter was men veel creatiever in het vinden van eten dan we dachten. Biologiestudent Tom Vorstenbosch ontdekte dat mensen in die tijd niet alleen bloembollen aten, maar bijvoorbeeld ook radijsloof en wilde planten zoals zuring en vogelmuur.

Hoe beïnvloedt onze omgeving de manier waarop we luisteren? Over die vraag boog promovendus Gabriel Paiuk zich de afgelopen jaren. ‘De manier waarop we geluid ervaren, wordt mede bepaald door materiële, technische en collectieve omstandigheden.’

Een online ceremonie, geen feestje en dan ook nog eens geen handtekening in het Zweetkamertje: tijdens de pandemie konden veel afstudeertradities niet doorgaan. Nu mag iedereen die in coronatijd een master behaalde alsnog een handtekening komen zetten.

Een Amerikaans-Nederlands team van sterrenkundigen en chemici heeft keukenzout waargenomen in een planeetvormende schijf rond een jonge zware ster in de Orionnevel. Er was al wel zout gevonden rond stervende sterren, maar nu is er voor het eerst zout rond een jonge schijf ontdekt. De onderzoekers publiceren…

Dossier AIVD: dat is de naam van een nieuwe podcast die universitair docent Constant Hijzen (Intelligence Studies) samen met onderzoeksjournalist Wil van der Schans donderdag 29 oktober lanceert. Vijf vragen over de NPO Radio 1 podcast van de KRO-NCRV.

Pleegkinderen vertonen meer probleemgedrag dan leeftijdsgenoten in ‘normale’ gezinssituaties. Daardoor worden ze regelmatig overgeplaatst naar andere pleeggezinnen. Het is echter lastig om te bepalen wat dat probleemgedrag precies veroorzaakt. Orthopedagoog Anouk Goemans pleit dan ook voor meer screening…

Universitair docent Klinische Psychologie Laura Steenbergen ontvangt een donatie van Stichting Klei & Zand om onderzoek te doen naar de microbiota-darm-brein-as: hoe de werking van de darmflora samenhangt met emotioneel welzijn. Zo’n persoonlijke donatie biedt, in tegenstelling tot aangevraagde subsidies,…

Lotje Zuur voert soms verminkende operaties uit. Als hoofd- en hals-chirurg verwijdert ze delen van de mond-keelholte of het aangezicht bij mensen met kanker. Nu is er een veelbelovende behandeling die mogelijk zulke operaties overbodig maakt. Wat kan dat betekenen voor patiënten? Daarover gaat haar…

Tijdens het Nationale Voorleesontbijt op 23 januari wordt het belang van voorlezen benadrukt. Maar hoe leren kinderen een taal? En helpt het om voor te lezen? Claartje Levelt, hoogleraar Eerste taalverwerking, geeft tekst en uitleg.

Chinese popmuzikanten nemen de vrijheid om apolitiek te zijn, zegt sinoloog Jeroen Groenewegen. ‘Ze onttrekken zich aan de communistische druk dat kunst sociaal geëngageerd moet zijn.’ Groenewegen verdedigt zijn proefschrift ‘The performance of identity in Chinese popular music’ op 15 juni.

Is het schadelijk als je vlak voor het slapen gaan nog op een scherm kijkt? Worden we dom door het gebruik van een TomTom? En wat is de impact van een kopbal op onze hersenen? Krijg antwoord op deze en andere vragen op het breinfestival ‘Over de Kop’ op 12 juni.

Een internationaal team van astronomen, onder leiding van Nederland, heeft de vorming van een cluster van honderden sterrenstelsels op een afstand van 800 miljoen lichtjaar in kaart gebracht. De resultaten van dit onderzoek worden binnenkort gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Astronomy…

Een openhartige Mark Rutte, een cabaretier als gastdocent en een alumnus die opklom tot museumdirecteur: deze artikelen werden het afgelopen jaar het meest gelezen.

Onlangs verscheen een nieuw boek van Wim Voermans, hoogleraar staatsrecht en universiteitshoogleraar duurzaam institutioneel vertrouwen, met de titel ‘Actieve herinnering’, uitgeverij Prometheus. Voermans onderzocht hoe wij omgaan met herinneren en vergeten. Zijn analyse raakt zowel ons persoonlijke…

Lezing, Astronomy on Tap

Twee directeuren. Allebei hoogleraar wiskunde, maar een van hen is bioloog. De een komt, de ander gaat. Roeland Merks volgt in september Arjen Doelman op als directeur van het Lorentz Center. Wat is er bereikt en wat zijn de plannen? En vooral, wat maakt het Lorentz Center zo bijzonder?

Werelden met elkaar verbinden, onderzoek en onderwijs verrijken en innovatieve oplossingen aandragen voor complexe maatschappelijke vraagstukken: dàt is de gedachte achter interdisciplinair onderzoek. Er gebeurde in 2023 enorm veel binnen de Universiteit Leiden op dat vlak. We doen een kleine, veelbelovende…

De zoektocht naar nieuwe antibiotica vergemakkelijken. Gilles van Wezel, hoogleraar moleculaire biotechnologie bij het Instituut Biologie Leiden (IBL), wil dit doen door te kijken naar overeenkomsten in het DNA van antibiotica-producerende bacteriën. Van Wezel heeft voor dit onderzoeksproject een ERC…

Astronoom Xander Tielens krijgt een Spinozapremie, de hoogste wetenschappelijke prijs van Nederland. Tielens is hoogleraar in de fysica en chemie van de ruimte tussen de sterren. In deze ruimte bestudeert hij grote en complexe, vaak organische, moleculen. De Spinozapremie bedraagt 2,5 miljoen euro.

Hoe bepaalt een boer of zijn koe een prijswinnaar is? Een antropoloog die deze boeren bestudeert, moet niet alleen naar de boeren zelf kijken, maar vooral ook leren hoe zij de wereld zien. Dat betoogt Cristina Grasseni, de nieuwe hoogleraar Antropologie. Oratie op 30 oktober.

Leiden University archaeologists receive multiple awards for research on interaction between the Greek and Roman world and ‘The East’

Veel Europese burgers voelen zich verbonden met de Europese Unie en hebben vertrouwen in de EU, blijkt uit promotieonderzoek van Eva Grosfeld. Maar een kwart ervaart de EU als bedreigend voor de nationale identiteit. Hoe herwint de EU hun vertrouwen?

Psycholoog Ellen de Bruijn onderzoekt de effecten van hormonale schommelingen op gedrag en hersenen tijdens de levensloop van vrouwen. Met een ERC Consolidator grant versterkt zij met drie PhD’s en een postdoc haar EEG-onderzoek naar de fases waarin meisjes en vrouwen te maken krijgen met sterke hor…

Zwangerschap veroorzaakt sterke veranderingen in hersenfuncties en die veranderingen beïnvloeden de band tussen moeder en kind. Dat ontdekten onderzoekers van Amsterdam UMC en de Universiteit Leiden. Met hun onderzoek, gepubliceerd in Nature Communications, schijnen ze licht op dit lang onontgonnen…

Met een oproep voor dialoog en samenwerking gaf vice-decaan Bart de Smit op dinsdag 3 september het startschot voor het nieuwe academische jaar voor de faculteit W&N. Theoretisch fysicus Carlo Beenakker schetste de mogelijkheden van quantum als disruptive technology.

De Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie krijgt twee nieuwe directieleden. Ronald Stark (nu nog werkzaam bij NWO) is per 1 september de nieuwe uitvoerend directeur van NOVA. Amina Helmi (hoogleraar Dynamica, structuur en vorming van de Melkweg aan het Kapteyn Instituut van de Rijksuniversiteit…

Bacteriën herbergen in hun DNA talloze goudklompjes: stukken DNA die de bouwstenen kunnen vormen voor nieuwe medicijnen. Maar hoe kies je uit miljoenen stukjes de meest veelbelovende? Kijk naar de aan- en uitschakelaars, zegt moleculair bioloog Gilles van Wezel.

Bekend is dat autisme en ADHD vaker voorkomen bij mannen, en een depressie of angststoornis vaker bij vrouwen. Toch is nog steeds de invloed niet duidelijk van geslachtsverschillen op mentale gezondheid. Daarom organiseerde Lara Wierenga samen met Marieke Bos een vijfdaagse Lorentz-workshop met 25 internationale…

Het jongste instituut van de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen heeft de afgelopen jaren een ware groeispurt gehad. Het is aan Martina Vijver als kersvers wetenschappelijk directeur om die groei vast te leggen en het CML door te ontwikkelen. ‘Dit is een nieuwe uitdaging waar ik ontzettend veel…

Voor het eerst heeft een internationale groep astronomen de hittegloed van een botsing van twee ijzige reuzenplaneten kunnen waarnemen. Ook zagen ze hoe de door de botsing ontstane stofwolk enkele jaren later voor de moederster langs trok. Onder leiding van de Leidse astronoom Matthew Kenworthy hielden…

Marian Klamer legt verdwijnende Austronesische en Papuatalen vast en werpt nieuw licht op de Indonesische geschiedenis.

Kinderen, hartpatiënten of mensen met ernstig overgewicht. Hoe kunnen we de dosering van pijnstillers voor deze patiënten verbeteren? Ziekenhuisapotheker Sjoerd de Hoogd van het St. Antonius Ziekenhuis in Utrecht onderzocht het. Hij combineerde hiervoor data uit de praktijk met de kennis en kunde van…

Het tijdschrift New Scientist selecteerde twee jonge Leidse wetenschappers voor zijn Top 25 van jong talent in Nederland en Vlaanderen: historicus Karwan Fatah-Black en neuropsycholoog Mariska Kret. Wie komt op één? Stem op een van hen.

Luca Giomi heeft de eerste resultaten van zijn ERC-consolidatorbeurs. Hij ontdekte dat epitheelcellen collectief bewegen, maar op verschillende manieren, afhankelijk van de schaal waarnaar je kijkt. Het is hexatisch op kleine schalen en wordt nematisch op grotere schalen: het is een multischaal orde.…

Drie quantumveilige cryptografiemethoden zijn sinds deze week gestandaardiseerd voor wereldwijd gebruik. Léo Ducas is medeontwerper van de twee primaire PQC-methoden die voor deze standaardisatie zijn geselecteerd. Ducas maakt deel uit van de Cryptologie-groep van Centrum Wiskunde & Informatica (CWI)…

Hoe ontstaan sterren en planeten? Is er leven mogelijk buiten de aarde? Dit onderzoekt hoogleraar moleculaire astrofysica Ewine van Dishoeck van de Universiteit Leiden. Voor haar baanbrekende werk krijgt ze de prestigieuze Kavli-prijs in de categorie astrofysica: 1.000.000 dollar en een gouden medaille.…

Uitvoeringsambtenaren hebben enige beleidsvrijheid om naar eigen inzicht te handelen. Dat is meestal wenselijk, maar kan ook leiden tot uitwassen zoals etnisch profileren. Vaak wordt vergeten dat die beslissingen niet op zichzelf staan, maar ook veel te maken hebben met beleidskeuzes. Hoogleraar Maartje…

Het grote internationale onderzoeksproject Connected Communities in early medieval Europe (COCO) heeft een belangrijke Europese subsidie ontvangen: de ERC Synergy Grant. Het gaat om een omvangrijke subsidie van € 11.194.464 voor de onderzoeksperiode van zes jaar. Het project COCO wordt geleid vanuit…

Komende vrijdag vieren we alweer onze 445ste dies natalis: een mooie gelegenheid om nog even terug te blikken op alle activiteiten waarmee we het afgelopen jaar de 444-viering binnen de Faculteit Geesteswetenschappen samen vorm hebben gegeven.

Met zijn slimme meetmethoden was Ignas Snellen de eerste die met zijn team onder andere koolmonoxide ontdekte bij exoplaneten. Voor zijn pionierswerk ontvangt de Leidse astrofysicus de Spinozapremie, de belangrijkste wetenschapsprijs van Nederland. Dankzij de premie van 2,5 miljoen euro kan zijn onderzoeksgroep…

Per 1 november is Laura Heitman benoemd tot hoogleraar Moleculaire farmacologie bij het Leiden Academic Centre for Drug Research (LACDR). Heitman draagt bij aan de ontdekking van nieuwe geneesmiddelen door onderzoek naar de interactie tussen medicijnen en hun aangrijppunt in het lichaam. ’Mijn uiteindelijke…

Een consortium van internationale wetenschappers komen met een unieke oplossing voor het energieprobleem. Door fotosynthese na te bootsen hopen ze duurzame brandstoffen te maken uit zonlicht, water en CO2. Hun geheim? ‘Zeepbellen’, zegt Leidse chemicus Sylvestre Bonnet, die deel uitmaakt van het con…

This week we welcomed a high-level delegation from the Dutch Research Council (NWO) and the National Natural Science Foundation of China (NSFC) to Leiden’s Institute of Environmental Sciences (CML).

In de AD-rubriek de 'Zomeruniversiteit' vertellen de knapste koppen van Nederland over de ontwikkelingen in hun vakgebied. Deze week was de beurt aan hoogleraar Moleculaire astrofysica Ewine van Dishoeck.

De indiaanse cultuur in het Caribisch gebied veranderde weliswaar flink na de komst van Columbus, maar is zeker niet weggevaagd. Hoe die veranderingen plaatsvonden, laten zo’n veertig Leidse wetenschappers mooi zien in het NEXUS1492-project.

In de 13e eeuw v.Chr. werden in Mykeens Griekenland ambitieuze programma’s van monumentale bouwwerken uitgevoerd. Hoe werden mensen en middelen ingezet en welke socio-economische invloed had dat? De Leidse archeologe dr. Ann Brysbaert gaat het met een ERC Consolidator Grant onderzoeken.