Promotores: Prof.dr. J. Zaanen, Prof.dr. K.E. Schalm

Licht kaatst terug in een spiegel, maar waar gebeurt dat reflecteren nu eigenlijk precies? Dat hangt er maar helemaal vanaf, ontdekten Martin van Exter en Corné Koks. Hun precieze berekeningen, gepubliceerd in Optics Express, zijn van belang voor het ontwerp van trilholtes voor licht die bruikbaar zijn…

Christopher Berg Smiet, die in 2017 aan het LION promoveerde bij Dirk Bouwmeester, heeft de Christiaan Huygensprijs gewonnen voor zijn proefschrift ‘Knots in Plasma’. Op 7 oktober ontving hij een oorkonde, een bronzen beeld van Christiaan Huygens en een prijzengeld van tienduizend euro.

Algoritmen ontwerpen is een van de onderzoeksonderwerpen waar Leiden sterk in is. Want supercomputers moeten niet alleen gebouwd worden, maar ook geprogrammeerd. Wetenschappers van internationale faam doen hier onderzoek naar.

What physics controls the properties of quantum matter, such as how electrons flow inside high-temperature superconductors? This question has captivated the physics community and industry for decades, in part due to the great technological potential such materials have, but also because they have resisted…

Majorana fermions in superconductors are the subgap quasiparticle excitations that are their own antiparticles.

Binnenkort komen de eerste grotere quantumcomputers beschikbaar. Dat vraagt om nieuwe software. Dankzij een Zwaartekrachtsubsidie kunnen onderzoekers van de Universiteit Leiden deze software gaan ontwikkelen. Dat doen ze in een consortium met collega’s van andere onderzoeksinstituten.

Naast de voorlichtingsactiviteiten vanuit de opleiding natuurkunde, organiseren we vanuit het LION ook eigen activiteiten gericht op scholieren en leraren van het voortgezet onderwijs.

This thesis describes the implementation and on-sky demonstration of high-resolution integral-field spectroscopy for extreme adaptive optics systems that are used to find and characterize exoplanets.

Cryptograaf Max Fillinger ontwikkelde nieuwe methodes om een groep algoritmes genaamd commitment schemes te analyseren. Deze schema’s zijn bouwstenen voor een cryptografisch protocol, dat het mogelijk maakt voor partijen die elkaar niet vertrouwen om toch veilig samen te werken. Op 19 maart verdedigt…

Theoretisch fysicus Carlo Beenakker krijgt zijn tweede Advanced Grant van de European Research Council (ERC). Met deze beurs van 2 miljoen euro gaat hij proberen de ideale bouwsteen voor een quantumcomputer te realiseren, namelijk 'vervlochten' Majorana-deeltjes. Een gewaagd project, met uitzicht op…

Zo'n 80 meisjes uit 4, 5 of 6 vwo waren op 31 oktober in Leiden voor de Physics Ladies’ Day van de universiteit. Deze nieuwe voorlichtingsdag is speciaal bedoeld om meisjes kennis te laten maken met de natuurkunde en wat je er allemaal mee kunt.

Na 2 jaar ontwerpen, testen en aanpassen is het trillingsarme meeteiland in het nieuwe Gorlaeus Gebouw van de Science Campus opgeleverd en presteert het op wereldniveau. Er is ook een vernieuwde faciliteit voor de productie van vloeibaar helium opgeleverd.

Elektrische ruis kan nuttig zijn voor wetenschappers, maar juist hinderlijk voor elektronicafabrikanten. Ze delen wel de behoefte om de hoeveelheid ruis te voorspellen. Promovendus Sumit Tewari herschrijft nu een honderd jaar oude wet die ruis relateert aan stroom. Hij verdedigt zijn proefschrift op…

Irene Battisti is de ontdekker van het jaar 2019. De natuurkundige won de C.J. Kok Publieksprijs voor haar onderzoek naar microscopie en supergeleiders.

Het blad Science publiceert drie artikelen tegelijk over een belangrijke ontdekking in vastestoffysica. Leids natuurkundige Jan Zaanen bespreekt deze ontdekking in dezelfde uitgave van 4 maart.

Leids natuurkundige Milan Allan en zijn groep hebben een schijnbare paradox ontdekt in een materiaal met nul elektrische weerstand. Ze maten opgesloten ladingen, terwijl ladingen in theorie altijd blijven stromen in afwezigheid van weestand. De ontdekking kan een ontbrekend puzzelstukje zijn in een…

Sander Blok heeft de derde editie gewonnen van de jaarlijkse LION Image Award. Hij maakte een kleurrijke afbeelding van gouden nanodeeltjes met een lage-energie elektronenmicroscoop.

Elektronen die synchroon om hun as spinnen, blijken over grote afstand supergeleidend te blijven in magnetisch chroomdioxide. Elektrische stroom uit deze elektronen kan kleine magneetjes omklappen, en de supergeleidende variant levert mogelijk de basis voor een harde schijf zonder energieverlies. Publicatie…

Nature publiceert een artikel over een paradoxale ontdekking op het gebied van supergeleiding. Natuurkundigen zijn op zoek naar supergeleiding bij hoge temperatuur zodat minder koeling nodig is in bijvoorbeeld MRI-scanners. News & Views artikel van prof. Jan Zaanen in dezelfde uitgave van 19 augustu…

Speeddates met studentes Natuurkunde en vrouwelijke (technisch) natuurkundigen uit het bedrijfsleven, een college volgen van natuurkundige prof.dr. Doris Heinrich, zelf onderzoek doen en een High Tea. Daarvoor kwamen zo'n 90 meisjes naar de Physics Ladies's Day op 31 oktober.

Experimenten met STM-scanning op slecht geleidende materialen zijn uitdagend, en veroorzaken soms een verstoringseffect. Een nieuw model corrigeert voor dit effect, zodat fysici beter in staat zijn om materialen te bestuderen tijdens hun missie om onconventionele supergeleiding te begrijpen. Publicatie…

Natuurkundigen begrijpen nog weinig van quantummaterie, dat bijvoorbeeld ten grondslag ligt aan toekomstige quantumcomputers. Theoretici hebben nu ontdekt dat zwarte gaten met ‘dreadlocks’ op eenzelfde manier zijn opgebouwd, wat het rekenwerk aan quantummaterie vergemakkelijkt. Publicatie in Physical…

In hun zoektocht naar materialen die zonder weerstand stroom geleiden bij gematigde temperaturen, sleutelen wetenschappers meestal aan de chemische samenstelling. Leidse natuurkundigen komen nu met een radicaal nieuwe benadering: gaatjes prikken in een periodiek patroon. Publicatie in SciPost.

Het Leidse natuurkunde-instituut heeft de jaarlijkse conferentie georganiseerd van de Nederlandse Vacuümvereniging (NEVAC). Experts uit het veld van vacuümexperimenten vertelden over hun onderzoek. De 2016 NEVAC-prijs ging naar de Eindhovense promovendus Martijn Vos.

We begrijpen niet hoe sommige materialen supergeleidend worden bij relatief hoge temperaturen. Leids natuurkundigen hebben nu een verrassende connectie gevonden met zwarte gaten. Het stelt ons in staat om onze kennis over zwarte gaten te gebruiken bij het oplossen van het mysterie van hoge-temperatuur…

Twee Leidse natuurkundigen namen van 26 juni tot 1 juli deel aan de Lindau-conferentie in Duitsland. Daar ontmoetten zij Nobelprijslaureaten uit hun vakgebied.

Door massa’s gegevens van de Europese röntgensatelliet XMM-Newton door te worstelen, hebben wetenschappers van de Universiteit Leiden en de École polytechnique fédérale de Lausanne (Zwitserland) een signaal opgespoord dat afkomstig kan zijn van donkere materie.

Een samenwerking van fysici en scheikundigen organiseerde op 10-11 november in Amsterdam de LEELIS-conferentie over nieuwe computerchiptechnologie. Leids natuurkundige Joost Frenken is directeur van het organiserende instituut ARCNL.

Als computers werken op supergeleidende stroom, verbruiken ze geen energie. Leidse natuurkundigen hebben nu controle over een nieuw soort supergeleidende geheugenelementen. Publicatie in Nature Communications.

We investigate how radiation pressure can be used to influence the mechanical motion of a micro-mirror suspended from springs.

In this thesis we study quantum transport phenomena on the nanometer scale, in two classes of materials: topological insulators with induced superconductivity and graphene superlattices.

Een internationale samenwerking, waaronder Leidse natuurkundige en computerwetenschapper Vedran Dunjko, heeft aangetoond dat quantumtechnologie het leerproces van kunstmatige intelligentie (AI) kan versnellen. Om dit te bewijzen gebruikten de wetenschappers een quantumprocessor met afzonderlijke fotonen.…

Lezing

De meest trillingvrije, cryogene ‘scanning tunneling’ microscoop ter wereld maken. Een gedurfde missie, die promovendus Irene Battisti met succes heeft uitgevoerd samen met de Fijn Mechanische Dienst. De nieuwe microscoop kan mogelijk nieuw licht werpen op hoe onconventionele supergeleiding precies…

Quantum Leiden werkt samen met verschillende universiteiten en hogescholen.

Promotie

Met een investering van 646 miljoen euro en een reservering van 3,5 miljard euro wil het kabinet zorgen voor meer economische groei in Nederland. Een groot deel van het geld uit dit Nationaal Groeifonds gaat naar wetenschappelijke innovaties. Bij drie van deze projecten is de Universiteit Leiden bet…

Leidse natuurkundigen hebben een lichtbron gemaakt die via glasvezels losse deeltjes in identieke toestand uitzendt. Met die opstelling meten ze langer en efficiënter, zodat ze dieper onderzoek kunnen doen aan bizarre quantumeffecten, zoals interferentie en verstrengeling. Publicatie op 28 maart in…

Het bewijs dat een quantumcomputer sneller is dan een normale is een stap dichterbij gekomen. Na een doorbraak in het versnellen van klassieke algoritmen, toonden onderzoekers Vedran Dunjko en Casper Gyurik aan dat slechts één quantumalgoritmen zijn klassieke tegenhanger kon verslaan. Ze vertellen over…

Quantum Leiden werkt met een aantal bedrijven samen. Bijvoorbeeld om te kijken hoe deze bedrijven de ontwikkelde quantumtechnologieën kunnen toepassen.

Promotie

Veel belangrijke onderwerpen in de informatica, zoals de juistheid van software, de efficiëntie van algoritmen en de modellering van gecompliceerde systemen, zijn afhankelijk van een goede theoretische onderbouwing. In de Theoriegroep bestuderen we deze fundamentele bouwstenen en ontwikkelen we verificatiemethoden…

Het Guiness Book of World Records heeft een filmpje uitgeroepen tot kleinste stop-motionfilm ter wereld. A Boy and His Atom. Gemaakt door onderzoekers van IBM Research, die door moleculen stuk voor stuk te bewegen een minuscuul verhaal tot leven brengen.

Een koffer als boodschapper van quantumwetenschap. Dat is het idee achter QuanTour, een project dat onderzoekers van twaalf Europese universiteiten verbindt. In december streek de koffer neer in Leiden. Een maand later is het tijd om het stokje door te geven aan Kopenhagen. Maar wat gebeurde ermee in…

Majoranadeeltjes hebben wat minder goede publiciteit achter de rug, nu een publicatie over hun ontdekking in ultrakoude nanodraadjes is teruggetrokken. Maar Leidse natuurkundigen hebben een nieuwe deur geopend naar de detectie van Majorana's in een ander experimenteel systeem: Fu-Kane heterostructuren,…

Sneller, goedkoper en nauwkeuriger DNA-codes ontrafelen. Met een nieuwe methode, met behulp van grafeen, moet dat kunnen volgens Leidse natuur- en scheikundigen.