De expositie First Americans in Museum Volkenkunde demonstreert de veerkracht en creativiteit van inheemse Amerikanen. Indringende kunst, mode en affiches laten zien dat het verleden nooit ver weg is. Kunstenaar Jacob Meders liet zich inspireren door 16-eeuwse prenten uit de Leidse Universiteitsbibliotheek.…

Astronomen van onder meer SRON en de Sterrewacht Leiden hebben met ESA’s ruimtetelescoop XMM-Newton gas gevonden dat één van de puzzelstukjes vormt om de totale hoeveelheid ‘normale’ materie in het heelal in kaart te brengen. Het onderzoek wordt 21 juni gepubliceerd in Nature.

Op 17 september vindt het jaarlijkse evenement de Nacht van Kunst & Kennis plaats in de Leidse binnenstad. De faculteit W&N is ook dit jaar weer ruimschoots vertegenwoordigd met o.a. Ionica Smeets, Vincent Icke, Arnold Tukker en een project van iGEM.

Christopher Berg Smiet, die in 2017 aan het LION promoveerde bij Dirk Bouwmeester, heeft de Christiaan Huygensprijs gewonnen voor zijn proefschrift ‘Knots in Plasma’. Op 7 oktober ontving hij een oorkonde, een bronzen beeld van Christiaan Huygens en een prijzengeld van tienduizend euro.

De Nationale Wetenschapsagenda (NWA) maakt vandaag bekend zeventien onderzoeksprojecten te steunen met in totaal 61 miljoen euro. Bij vijf projecten zijn onderzoekers van de Universiteit Leiden of LUMC betrokken. Alle projecten zijn interdisciplinaire samenwerkingsverbanden tussen publieke en private…

Een voorliefde voor puzzelen en een fikse portie geduld - twee onmisbare eigenschappen wanneer je als taalwetenschapper in de Indo-Europese taalfamilie duikt. Gelukkig bezit hoogleraar Michaël Peyrot beide. In zijn aanstaande oratie neemt hij toehoorders mee op ontdekkingsreis door het verleden.

Nieuwe resultaten van de Kilo-Degree Survey (KiDS) tonen aan dat het heelal bijna 10 procent homogener is dan gedacht. De nieuwe KiDS-kaart is gemaakt met de deels Nederlandse OmegaCAM op ESO’s VLT Survey Telescope op Cerro Paranal in Noord-Chili. Een internationaal team van astronomen van onder meer…

Andrew Shield (35) is universitair docent en mede-oprichter van het Leiden Queer History Network. Geschiedenis, migratie en seksualiteit zijn onderwerpen waar hij gepassioneerd over is en in doceert. Hij schreef een boek over immigranten tijdens de seksuele revolutie en een boek over hedendaagse immigranten…

Een internationaal team van sterrenkundigen onder leiding van de Nederlander Martijn Oei heeft het grootste paar straalstromen bij een zwart gat ooit ontdekt. De 'jumbojets' zijn samen 140 Melkwegen lang. De Leidse Sterrewacht speelt een prominente rol in het onderzoek. De publicatie siert op 19 september…

Als uitwisselingsstudent was alumna Jessica Ma al op zoek naar de brug tussen statistiek en de echte wereld. Ze deed hier het zelfvertrouwen op om haar interesses te volgen en vond na een aantal omzwervingen haar plek bij Disney in de Verenigde Staten.

Theoretisch natuurkundige Stephen Hawking stierf op 14 maart in zijn woonplaats Cambridge aan de gevolgen van de spierziekte ALS. Hawking werd 76 jaar. Enkele Leidse wetenschappers blikken terug op het leven en de wetenschappelijke loopbaan van de wereldberoemde natuurkundige. ‘Hij was heel benaderbaar…

‘Het is een misvatting dat de altruïstische aard van de mens is geëvolueerd door selectie op het niveau van de groep’

De veranderingen die de mens aanbrengt aan het landschap blijken gunstig voor muggen die ziektes als Zika, chikungunya en knokkelkoorts verspreiden. Dat schrijven bioloog Maarten Schrama en zijn collega’s in vakblad Nature Scientific Reports. ‘Als we weten in welke leefomgevingen muggen het best gedijen,…

De huidige productie van een aantal kritieke metalen is onvoldoende voor de grootschalige overstap naar elektrische auto’s. Dat stelt een rapport van milieuwetenschapper Benjamin Sprecher en organisaties Copper8 en Metabolic. Als oplossing pleiten ze onder meer voor elektrische deelauto’s, auto’s met…

Masterstudente en schaatser Lisa van der Geest heeft in het weekeinde van 24 februari twee schaatsmarathons gewonnen in het Zweedse Luleå. Het betrof de 100 km en de 42 km in de KPN Grand Prix op natuurijs. Lisa won al veel vaak dit jaar.

Met een nieuw waarnemingsinstrument, MUSE, op de Very Large Telescope in Chili, onderzocht David Carton hoe verre sterrenstelsels gas opslokken en 'vervuilen'. Dit kan leiden tot dieper inzicht in de evolutie van sterrenstelsels.

Van de opwarmende aarde tot de dekolonisatie van kennis. Op het Eursocience Open Forum (ESOF) in Leiden discussiëren honderden sprekers uit ruim zestig landen over de grote thema’s van deze tijd. Waar komen de deelnemers voor?

Op vrijdag 28 oktober organiseert de Universiteit Leiden haar jaarlijkse Physics Ladies Day voor vrouwelijke scholieren die op zoek zijn naar een studie na de middelbare school. Ter gelegenheid van deze feestelijke dag laten we nu alvast vier vrouwelijke onderzoekers aan het woord over hun ervaringen…

Fotosynthese is de oorsprong van het leven op aarde, maar ook nog grotendeels onbegrepen. Neem bijvoorbeeld het geweldig efficiënte mechanisme van het elektronentransport. Leidse onderzoekers laten voor het eerst zien waar een oorzaak hiervan te vinden is.

In de schijven van stof en gas rondom jonge sterren, komen mysterieuze structuren voor. Samen met hoogleraar Ewine van Dishoeck onderzocht promovendus Paolo Cazzoletti hoe we deze vormen, zoals ringen, spiralen en gaten, kunnen verklaren. Op 12 december verdedigt hij zijn proefschrift.

Hij kondigde het nieuws eerder deze maand aan via een tweet: ‘Erg blij om aan te kondigen dat ik ben benoemd tot hoogleraar Global Security and Technology’. Een nadere kennismaking met Dennis Broeders (46) die vertelt waarom Institute of Security and Global Affairs (ISGA) zo goed bij hem past en wat…

De Nederlandse organisatie voor Wetenschappelijk Onderwijs (NWO) kent ruim 17 miljoen subsidie toe aan het verder ontwikkelen van een Nederlands netwerk voor elektronenmicroscopie (NEMI). Het netwerk bestaat uit vijf UMC’s en acht universiteiten, met Utrecht als coördinator. Vanuit de Universiteit Leiden…

Met ESO's VISTA-telescoop is de breedste gevoelige foto van de kosmos genomen die ooit in het infrarood is gemaakt. Deze nieuwe opname van een onopvallend hemelgebied is gemaakt binnen de Nederlands / Engelse / Franse / Deense UltraVISTA-survey en toont meer dan 200.000 sterrenstelsels.

Van een nietszeggend blok kunststof tot een geavanceerd onderdeel dat bijdraagt aan de energietransitie. De technici en wetenschappers van onze faculteit denken het tot in de details uit én maken het werkelijkheid. Ook dit bijzondere project laat zien dat ze niet zonder elkaar kunnen.

Hoe voorzien we de groeiende wereldbevolking van duurzame energie? Op het Rotterdamse Laurens College bespreekt hoogleraar Marc Koper met leerlingen de cruciale rol van scheikunde in de energietransitie. Dankzij dit soort gastlessen maken scholieren kennis met wetenschap en onderzoekers horen welke…

Wat ooit een saai en stoffig onderdeel van de chemie was, is tegenwoordig hip en booming: de elektrochemie. Met hulp van elektrochemie pakken chemici grote milieuvraagstukken aan. Marc Koper, hoogleraar Katalyse en oppervlaktechemie, is expert op dit gebied. Dit voorjaar ontving hij voor zijn werk de…

Wat maakt het lichaam? Veranderen woorden de werkelijkheid? Deze en andere vragen kwamen aan de orde op de ICLON-nascholingsdag Filosofie over het examenthema ‘De vraag naar de mens in relatie tot techniek en wetenschap’.

Astronoom Xander Tielens krijgt een Spinozapremie, de hoogste wetenschappelijke prijs van Nederland. Tielens is hoogleraar in de fysica en chemie van de ruimte tussen de sterren. In deze ruimte bestudeert hij grote en complexe, vaak organische, moleculen. De Spinozapremie bedraagt 2,5 miljoen euro.

Astronomen hebben met gegevens van de Gaia-ruimtetelescoop 55 hogesnelheidssterren ontdekt, afkomstig uit de jonge stercluster R136 in de Grote Magelhaense Wolk, een satellietstelsel van de Melkweg. Daarmee is het aantal bekende ‘wegrensterren’ in dit gebied vertienvoudigd. Het team astronomen, met…

Een internationaal team van astronomen van onder andere de Leidse Sterrewacht, heeft voor het eerst een stukje van het donkere, kosmisch web in kaart gebracht. Het onderzoek versterkt de hypothese dat het jonge heelal bestond uit enorme aantallen, kleine groepjes pasgevormde sterren. De astronomen publiceren…

De verwachtingen van sterrenkundigen worden al meer dan een jaar overtroffen door de prachtige beelden van de James Webb-telescoop. De foto’s zijn fascinerend om te zien, maar waar kijken we nou eigenlijk naar? Universitair docent Melissa McClure legt uit.

Een team onder leiding van de Leidse promovendus Martijn Oei heeft bij toeval een radiostelsel ontdekt van minstens 16 miljoen lichtjaar lang. Het sterrenstelsel, vergelijkbaar met honderd Melkwegen op een rij, vormt de grootste structuur die tot nu toe gevonden is. De vondst trekt gangbare ideeën over…

De banen van 27 sterren die ronddraaien op kleine afstand van het zwarte gat in het centrum van onze Melkweg, zijn erg chaotisch. Daardoor kunnen onderzoekers niet betrouwbaar voorspellen waar ze over zo'n 462 jaar zijn. ‘Dat is werkelijk verbazingwekkend kort’ , aldus sterrenkundige Simon Portegies…

Sterrenstelsels bevinden zich vaak in een cluster. In zo'n cluster zijn ook veel slapende stelsels die al lang geen sterren meer vormen. Een internationaal team onder leiding van Andra Stroe (Universiteit Leiden) en David Sobral (Leiden en Lissabon) heeft nu ontdekt dat deze comateuze sterrenstelsels…

iSPEX, het citizen science-project waarbij in de zomer van 2013 duizenden burgerwetenschappers metingen hebben gedaan aan de blauwe lucht, blijkt nauwkeurig te werken en kan een waardevolle aanvulling vormen op professionele fijnstofmetingen.

Op 22 mei opende ruimtevaarder André Kuipers de nieuwe Mediterrane tuin van de Hortus. Met dit waterzuinige tuindeel wil de Hortus inspiratie bieden voor toekomst- en klimaatbestendige tuinbeplanting. Ook tekenden prefect Paul Keßler en wetenschappelijk directeur van het instituut Sterrewacht Leiden…

Leiden University Pride en de Leidse afdeling van de International Federation of Medical Students' Associations (IFMSA) organiseerden op 18 mei in het LUMC een succesvolle bijeenkomst over transgender. Sprekers waren een ervaringsdeskundige/activiste, en een behandelaar/onderzoekster. De diversity officer…

Een internationaal team van astronomen onder leiding van de Leidse promovenda Leah Morabito heeft met de LOFAR-radiotelescoop de grootste koolstofatomen buiten onze Melkweg ontdekt. Astronomen kunnen nu bepalen hoe koud en compact het gas rond deze atomen is. Dit gas heeft invloed op stervorming en…

Welke jonge wetenschappers kunnen het beste hun onderzoek uitleggen in drie minuten en mogen Leiden vertegenwoordigen in de landelijke finale? Daar ging het op 14 februari om in het Academiegebouw. De onderzoekers Laura Steenbergen (cognitieve neurowetenschap) en Christian Eistrup (sterrenkunde) wisten…

Het Europese ruimtevaartagentschap (ESA) heeft een tussentijdse data release gepubliceerd van Gaia, de ruimtetelescoop die de Melkweg in 3D in kaart brengt. De eerste wetenschappelijke artikelen die vandaag zijn gepubliceerd onthullen een half miljoen sterren in de bolvormige sterrenhoop Omega Centauri,…

Een onderzoeksgroep van vijftien mensen uit diverse vakgebieden zoals politieke economie, internationale betrekkingen, rechtsgeleerdheid, geschiedenis en bestuurskunde, werkt samen binnen het interdisciplinaire onderzoeksprogramma 'Citizenship, Migration and Global Transformations'. Voor dit onderzoeksproject…

De afgelopen dagen is hard gewerkt aan de inrichting van het Universitair Sportcentrum voor de ontvangst van 123 vluchtelingen. Naast de grote sportzaal die als slaapaccommodatie gaat fungeren, zijn er een huiskamer en een eetzaal gecreëerd en twee recreatieruimtes, een voor volwassenen en een voor…

Het universum dijt uit en de snelheid waarmee dit gebeurt hangt nauw samen met de leeftijd van het heelal. Maar tussen twee recente metingen van de precieze uitdijingssnelheid zit een gat van 10%. Kosmologen uit Leiden en Heidelberg hebben dit gat nu voor de helft gedicht.

In het kader van haar promotieonderzoek reisde Albertine Bloemendal afgelopen winter tien weken door de VS. Het doel: archiefmateriaal verzamelen en een interview met Henry Kissinger.

Nog altijd is niet duidelijk hoe de neanderthalers zijn uitgestorven. Maar lange tijd gold één theorie als de meest waarschijnlijke: de opkomst van de superslimme Homo sapiens, de moderne mens dus. Inmiddels is deze concurrentiehypothese echter niet meer de dominante theorie onder wetenschappers, blijkt…

De Leidse promovenda Karin Öberg is een van de 17 winnaars van de NASA Hubble Fellowship. Na haar promotie dit najaar verhuist ze naar de Verenigde Staten voor een driejarig postdoctoraal onderzoek naar de rol van ijs bij de geboorte van sterren.

De nachtkant van exoplaneet WASP-43b blijkt, tot verrassing van sterrenkundigen, geen methaan te bevatten. Waarschijnlijk zorgt extreme wind ervoor dat er te weinig tijd is om methaan te vormen. Dat stelt een internationaal team wetenschappers, met Leidse en Amsterdamse inbreng, in Nature Astronomy.…

Een internationaal team onder leiding van de Leidse sterrenkundige Paul van der Werf heeft ontdekt dat zich rond een zwart gat in het jonge heelal een ondoorzichtige schijf van gas en stof bevindt waarin in hoog tempo jonge sterren ontstaan. Het team deed de onverwachte ontdekking bij een succesvolle…

Een groep eencellige organismen organiseert haar DNA op een soortgelijke manier als hogere organismen als planten, dieren en schimmels. Toch verschilt de manier waarop opgerold DNA van de twee verwante groepen wordt afgelezen, ontdekte Bram Henneman. Hij promoveert op 5 december.

We denken dat het heel normaal is dat er water uit de kraan komt en stroom uit het stopcontact. Maar dat is niet altijd zo. Afgelopen dinsdag begon als een gewone bestuursdag met in de ochtend onze collegevergadering, maar het liep anders.