Om de stikstofproblematiek in Nederland aan te pakken, heeft het kabinet Rutte IV voor het eerst een minister voor Natuur en Stikstof. Hoogleraar en stikstofexpert Jan Willem Erisman analyseert in NRC de nieuwe politieke aanpak en adviseert minister Van der Wal op NPO1 over de stappen die ze volgen…

Is er in een planeetvormende schijf al water aanwezig voordat rotsachtige planeten ontstaan? Daar heeft de James Webb Space Telescope misschien bewijs voor gevonden. De ruimtetelescoop heeft voor het eerst water waargenomen in de binnenste schijf rond een jonge ster waar op grotere afstand al reuzenplaneten…

Astronoom Ignas Snellen besprak in Nature de opzienbarende ontdekking van zijn internationale collega's: een dwergster met zeven, op de Aarde lijkende planeten eromheen. Mogelijk zijn de omstandigheden er geschikt voor leven. Ook diverse media vroegen Snellen om commentaar.

Het is in theorie mogelijk dat er leefbare planeten bestaan rond pulsars, snel ronddraaiende neutronenesterren. Zulke planeten moeten een enorm dikke atmosfeer hebben die de dodelijke röntgenstralen en de hoge-energiedeeltjes van een pulsar omzet in warmte. Dat stellen de Leidse Sterrewacht-astronoom…

Jaarlijks sterven er wereldwijd maar liefst 18 miljard kippen, kalkoenen, varkens, schapen, geiten en koeien zonder dat ze op iemands bord te belanden. Leidse onderzoekers Juliane Klaura, Laura Scherer en Gerard Breeman berekenden dit aantal voor het eerst op wereldwijde schaal. ‘Als we die aantallen…

Vanaf 9 september gaan Leidse wetenschappers, burgers en boeren samen onderzoeken hoe je veenweidegrond duurzaam beheert. Over tien jaar hopen ze onder meer te weten hoe je biodiversiteit bevordert, en uitstoot van stikstof en CO2 vermindert. Het onderzoek vindt plaats in de Vrouwe Vennepolder bij Oud…

Noorderlicht, sterrenwinden en exoplaneten. Daarom draaide het promotieonderzoek van astronoom Rob Kavanagh. Hij ontwikkelde wiskundige modellen om de interacties tussen exoplaneten en sterrenwinden beter te begrijpen en kenmerken van exoplaneten in kaart te brengen. Kavanagh promoveert op 15 novemb…

Langs ruimtepuin vlakbij huis gaan we steeds verder, tot we uitkijken over waaiers van sterrenstelsels. Gewoonlijk maken schoolklassen deze reis, in het mobiele planetarium dat op school komt. Vandaag mag iedereen mee, gewoon vanaf de bank. Je mag al je vragen stellen: 'Als het heelal geen centrum heeft,…

Je kan beter zo snel mogelijk iets aan de stikstofvervuiling doen, dan straks tegen hoge kosten de gevolgen oplossen. Dat is de les die we volgens stikstofexpert Jan Willem Erisman kunnen leren uit de Nederlandse stikstofcrisis. In een opiniestuk in vaktijdschrift Science deelt hij deze les met andere…

Op donderdag 9 september gaf de burgemeester van Leiden het officiële startschot voor een uniek, tienjarig onderzoeksproject in de polder bij Oud Ade. Tijdens een feestelijke opening in de boerenbuitenlucht plantte hij samen met alle betrokken partijen ceremonieel de eerste boompjes. Want één ding staat…

Leidse studenten die in opdracht van een externe partij sleutelen aan een duurzaamheidsvraagstuk: dat is de Sustainability Challenge. Tijdens een symposium onthulden 28 groepjes van 4 of 5 studenten hun oplossingen. Opdrachtgevers staken hun enthousiasme niet onder stoelen of banken.

Planeten in andere zonnestelsels bevatten waardevolle informatie over het ontstaan van planeten en leven. Promovenda Yapeng Zhang heeft hun atmosferen bestudeerd door te kijken naar hun kleinste onderdelen: isotopen. Met haar onderzoek hoopt ze te ontdekken wat ons eigen zonnestelsel uniek maakt.

Wetenschappers onder leiding van Leids astronoom Sebastiaan Haffert hebben een afbeelding gemaakt van twee planeten die als een stofzuiger een spoor trekken in de planeetvormende schijf rond een jonge ster. Het is pas het tweede keer dat het gelukt is een meervoudig exoplaneetsysteem direct te fotog…

Astronomen, onder leiding van Nienke van der Marel, hebben met de ALMA telescoop de sterkste aanwijzing tot nu toe gevonden dat in de schijven van gas en stof rond vier jonge sterren recent planeten zijn ontstaan. Publicatie in Astronomy & Astrophysics.

Buurtlab 070 is een kersvers universitair project waarin Haagse bewoners, onderzoekers en studenten samen oplossingen zoeken op gebied van klimaat, duurzaamheid en biodiversiteit. Wat verwachten bewoners, onderzoekers en studenten van het lab?

Van het binnenste van Jupiter tot de atmosfeer van exoplaneten: sterrenkundige Yamila Miguel onderzoekt het, en probeert een brug te slaan tussen deze twee velden. In een interview met de New Scientist vertelt ze over haar werk.

Diverse types of exoplanets such as gas giants on close-in orbits (hot Jupiters) and young massive giants on wide orbits (super Jupiters), with no analogs in the Solar System, pose challenges but also opportunities to our understanding of planet formation and evolution.

Sterrenkundigen onder leiding van John Tobin hebben dankzij nieuwe waarnemingen, verricht met de Amerikaanse Very Large Array-radiotelescoop (VLA), meer inzicht verkregen in het geboorteproces van meervoudige sterren.

In de zoektocht naar planeten buiten ons eigen zonnestelsel hebben astronomen van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) een interessante ontdekking gedaan: op 35 miljoen lichtjaar van de aarde ontdekten ze vijf veelbelovende exoplaneten. ‘Dit is weer een nieuwe mijlpaal,’ zegt expert Ignas Snellen…

The work presented in this thesis is based on ALMA surveys of protoplanetary disks in three star-forming regions: Lupus, OMC-2, and NGC 2024.

Dat natuur in de stad voordelen oplevert voor mens en dier, daar zijn meerdere aanwijzingen voor. Maar een ‘totaalbeeld’ van de opbrengsten van stadse natuur, dat is er niet. Leids promovendus Joeri Morpurgo en masterstudent Orestis Strymponis gebruiken daarom Den Haag als levensgroot lab.

Promotor: Prof.dr. A.G.G.M. Tielens, Prof.dr. C. Dominik (UvA)

Er wordt een expertise groep voor de Atacama Large Millimeter / Submillimeter Array (ALMA) gehuisvest in de Sterrewacht van Leiden. Hiermee is een bedrag is gemoeid van 0,5 miljoen euro per jaar.

My work focuses on a class of astronomical objects called protoplanetary disks.

Universiteit Leiden staat op de vijfde plaats in de SustainaBul, de duurzaamheidsranking van universiteiten en hogescholen.

This thesis examines the link between simple molecules and the underlying structure and chemistry within protoplanetary disks - the birthplaces of planets.

De manier waarop weeromstandigheden ontstaan is op andere planeten natuurkundig gezien hetzelfde als op de aarde. Toch regent het op andere planeten geen water. Dat komt omdat de omstandigheden daar heel anders zijn. Hoogleraar Observationele Astrofysica Ignas Snellen en Universitair docent Yamila Miguel…

Is polderrijst een haalbaar circulair alternatief voor koeien op veengrond? In mei startte een proef waarbij onderzoekers van Universiteit Leiden en Wageningen University & Research (WUR) 3.000 rijstplanten plantten in het Polderlab bij Leiden. De onderzoekers wilden rijst testen als een middenweg voor…

Het onderzoeksproject van Prof.Dr. Arjen Doelman ‘Adaptive Semi-Strong Ecosystem Dynamics’ is geselecteerd voor financiering als een van de 7 onderzoeksprojecten binnen het programma Mathematics of Planet Earth (MPE) van NWO.

Hoe zet je succesvolle samenwerking op tussen de wetenschap en de maatschappij? Dat is de centrale vraag van een Leidse symposium op 6 juni in 2024. Vertegenwoordigers van partijen die interesse hebben in samenwerking met wetenschappers zijn van harte uitgenodigd.

In de Duurzaamheidsvisie 2030 van de Universiteit Leiden is biodiversiteit (biologische diversiteit) een belangrijk aandachtspunt in zowel onderwijs, onderzoek als op de campussen.

Congres/symposium

To study how planetary systems come into existence we study much younger systems still in formation.

Hoogleraar Ewine van Dishoeck heeft met een internationaal team van collega's een overzichtsartikel geschreven over alles wat we dankzij ruimtetelescoop Herschel weten over water in de interstellaire ruimte. Het artikel in het vakblad Astronomy & Astrophysics zet bestaande kennis op een rij en bevat…

Hoe verleid je onderzoekers die gewend zijn om in helder afgebakende disciplines onderzoek te doen om toch interdisciplinair te werken? Kersvers Universiteitshoogleraar Arnold Tukker vertelt.

This thesis focuses on protoplanetary disks: flattened structures of gas and dust around young stars in which planets are expected to form and grow.

Circumstellar discs are the reservoirs of gas and dust that surround young stars and have the potential to become planetary systems.

Promotor: Prof.dr. C.U. Keller

Sterrenkundigen hebben met de Herschel-ruimtetelescoop voor het eerst koude waterdamp gevonden in een planeetvormende schijf rond een jonge ster. Dit duidt erop dat deze schijf grote hoeveelheden water bevat. In het heelal zijn wellicht veel meer planeten met water. Het onderzoeksteam van de Leidse…

Hoe kom je van een immens grote gaswolk ergens in het heelal tot een ster met planeten? Onderzoek van promovendus Sterrenkunde Martijn van Gelder werpt meer licht op de vroegste fases van dit proces. Hij promoveert op 24 november.

Werelden met elkaar verbinden, onderzoek en onderwijs verrijken en innovatieve oplossingen aandragen voor complexe maatschappelijke vraagstukken: dàt is de gedachte achter interdisciplinair onderzoek. Er gebeurde in 2023 enorm veel binnen de Universiteit Leiden op dat vlak. We doen een kleine, veelbelovende…

Het college van bestuur heeft Ineke Sluiter en Arnold Tukker benoemd tot Leids Universiteitshoogleraar.

De natuur versterken en tegelijk investeren in toekomstbestendige landbouw. Dat is de opdracht van minister Christianne van der Wal van Natuur en Stikstof. Het is ook het levenswerk van de Leidse hoogleraar Jan Willem Erisman. Hij doet al zijn hele carrière onderzoek naar stikstof en laat zien dat het…

Hoe kunnen we de huidige stikstofproblematiek het beste het hoofd bieden en hoe maken we de overstap naar een duurzame samenleving? Per 1 september zal stikstofexpert Jan Willem Erisman zich bij de Universiteit Leiden met deze vragen bezighouden: hij verruilt het Louis Bolk Instituut voor het Centrum…

Sterrenkundige Ewine van Dishoeck stond aan de wieg van ALMA, de grootste radiotelescoop ter wereld. Op 13 maart 2013 was de officiële ingebruikname. Vanaf de basis in Chili kan nu het ontstaan van planeten worden waargenomen.

Dishoeck