We moeten afrekenen met het arrogante idee dat de huidige moderne mens superieur is ten opzichte van vroegere mensensoorten. We zijn wie we zijn mede dankzij al die eerdere voorgangers zoals neanderthalers. Dat stelt Marie Soressi, hoogleraar Hominin Diversity Archaelogy, in haar oratie op 23 mei.

We zijn het er inmiddels over eens dat de moderne mens zijn oorsprong heeft in Afrika. Maar wanneer en waar die dat continent verliet om zich te verspreiden over Eurazië is onderwerp van een verhit debat. Een reconstructie van het klimaat van de afgelopen 300.000 jaar moet helderheid verschaffen over…

Het is een vreemd gegeven: er leeft nu maar één mensensoort op aarde, terwijl dat in meer dan 95% van onze geschiedenis niet het geval was. Archeoloog dr. Gerrit Dusseldorp verklaart deze kwestie in de Quest van Augustus 2021.

Moderne mensen en neanderthalers leefden in Frankrijk en Noord-Spanje mogelijk tot 2.900 jaar naast elkaar totdat de neanderthalers verdwenen. Dat schrijven archeologen van de Universiteit Leiden en Cambridge University in een nieuwe publicatie in Scientific Reports.

Nog altijd is niet duidelijk hoe de neanderthalers zijn uitgestorven. Maar lange tijd gold één theorie als de meest waarschijnlijke: de opkomst van de superslimme Homo sapiens, de moderne mens dus. Inmiddels is deze concurrentiehypothese echter niet meer de dominante theorie onder wetenschappers, blijkt…

Archeologisch onderzoek heeft soms wel wat weg van een murder mystery. Vrijwel de gehele prehistorie, op de laatste 40.000 jaar na, leefden er meerdere mensensoorten tegelijk. Ze leefden ook vaak in hetzelfde gebied. En de stenen werktuigen die we opgraven, zien er meestal vrij eender uit. Hoe weten…

Een onderkaak die in 1887 in Spanje is gevonden, is niet van een neanderthaler maar hoogstwaarschijnlijk van een homo sapiens. Het is een nieuw puzzelstukje in de geschiedenis van de mens. En die wordt door moderne DNA-technieken ook steeds duidelijker. Dr. Gerrit Dusseldorp reageert op de ontdekking…

Nog altijd is niet duidelijk hoe de neanderthalers zijn uitgestorven. Maar lange tijd gold één theorie als de meest waarschijnlijke: de opkomst van de superslimme Homo sapiens, de moderne mens dus. Inmiddels is deze concurrentiehypothese echter niet meer de dominante theorie onder wetenschappers, blijkt…

Met trots presenteert de Faculteit Archeologie de speciale editie ter ere van ons 25-jarig bestaan. In 15 pagina's geeft de Nederlandstalige special een overzicht van de grote verscheidenheid aan onderzoek, veldwerkprojecten en laboratoria van de Faculteit. De special is gericht op het grote publiek…

Congres/symposium

Congres/symposium

Een internationaal team van onderzoekers, onder leiding van de Leidse hoogleraar archeologie Marie Soressi en senior geneticus Matthias Meyer uit Leipzig, is erin geslaagd om het DNA van een vrouw uit een oude Noord-Euraziatische populatie te halen uit een 20.000 jaar oude hanger. Dit is de eerste keer…

Verschillende groepen mensachtigen leerden waarschijnlijk al veel eerder van elkaar dan tot nu toe werd aangenomen en die kennis werd ook veel verder verspreid. Een studie van archeologen van de Universiteit Leiden naar het gebruik van vuur laat zien dat er 400 duizend jaar geleden al sprake geweest…

De grafbewoners van dodenstad Sakkara zijn al duizenden jaren dood, toch verschillen ze niet zo gek veel van ons. Dat laat een onderzoek van het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden zien. Wie in het oude Egypte zijn goede smaak wilde bewijzen, kocht geen nieuwe auto maar een mooi graf.

De slogan van de Faculteit der Archeologie: 'De toekomst van het verleden begint in Leiden', klinkt als loos marketingjargon. Maar er zit wel degelijk iets in. Het verleden leert ons veel over klimaatverandering en doet het ergste vrezen voor onze toekomst. Archeoloog Gerrit Dusseldorp doet een appèl…

Festival

Met de neanderthalers vormen de denisoviërs een euraziatische tak van het geslacht Homo. Pas in 2010 werd de denisovamens als aparte soort ontdekt. Nu is er in Laos een kies gevonden die nieuw licht kan schijnen op deze verre voorouder. Archeoloog Wil Roebroeks duidt de ontdekking in het NRC.

Niet alle homoseksuele studenten voelen zich even veilig op hun sportclub. Met een soort vanzelfsprekendheid wordt ‘homo’ als scheldwoord gebruikt en krijgen spelers te maken met homofobe opmerkingen. Wat kunnen sportclubs en teams doen om iedereen zich veilig te laten voelen tijdens het sporten?

Als je aan migratie denkt, denk je waarschijnlijk niet meteen aan datingapps. Toch zijn dergelijke apps belangrijk voor veel migranten, zoals degenen die zich identificeren als lesbisch, homo, bi, trans, queer of questioning (LHBT+). Onderzoeker Andrew D.J. Shield bestudeerde de rol die datingapps spelen…

Alumni-activiteit

Ben de Jong praat in de Telegraaf over de geheimzinnige Nederlandse orgaandief en Russische propaganda.

Aske Plaat is wetenschappelijk directeur van het LIACS, het Leiden Institute of Advanced Computer Systems. Hij is ook ambassadeur van het LGBT+ Network van de Universiteit Leiden. Bevlogen vertelt hij waarom.

Promotie

Snijsporen op botjes van beren laten zien dat mensen in Noord-West Europa 300.000 jaar geleden berenvellen gebruikten om warm te blijven.

Wat is de impact van religie en het religieuze discours op de levens van queer mensen in landen waar LGBTQIA+-mensen niet worden geaccepteerd? Dat is wat universitair docent Eduardo Alves Vieira wil onderzoeken. Met een NWO-subsidie gaat hij de inclusieve-religiebeweging in Brazilië onder de loep ne…

De menselijke maat moet weer voorop komen te staan, zei premier Rutte onlangs als reactie op de toeslagenaffaire. Maar hoe doe je dat? Enkele wetenschappers – waaronder de Leidse psycholoog Sandra van Dijk – publiceerden een bundel met praktische handvatten. Rutte nam het boek op 28 juni in ontvangs…

Door de inzet van peer-educators krijgen leerlingen meer kennis en bewustzijn over, en soms ook een positievere houding tegenover over LHBT-leeftijdgenoten. Dat onderzocht Marieke Kroneman, PhD bij het ICLON en het Dual PhD Centre. Promotie op 15 september.

De vrijheid om te zijn wie je bent. Vrouw, man, homo- of heteroseksueel, transgender, religieus, ongelovig, enzovoorts. Het is misschien wel Nederlands grootste goed. Het gelijkheidsbeginsel en het recht om niet gediscrimineerd te worden staan nota bene in het eerste artikel van onze grondwet. Toch…