Anne Urai krijgt de kans om gedurende vier jaar haar ideeën verder te ontwikkelen over hoe het brein keuzes maakt. Waarom zij in de prijzen valt? Neurowetenschapper Urai beantwoordt vijf vragen over haar Veni-beurs voor jonge onderzoekers.

Met de Mercator Sapiens Stimulus op zak is Mariska Kret te gast in Spijkers met Koppen. Interviewer Dolf Jansen snapt wel dat ze liever onderzoek doet naar apen in dierentuinen dan in het oerwoud. Beluister het radiofragment van NPO Radio 1.

Prof.dr. Jacobijn Gussekloo wordt met ingang van 19 april 2022 de Dean van de Honours Academy. Gussekloo is hoogleraar eerstelijnsgeneeskunde en directeur van de master ‘Vitality and Ageing’ aan het LUMC. Ze volgt prof.dr. Jos Schaeken op, die de functie sinds maart 2020 vervulde.

De traditionele indeling van hersengebieden volstaat niet. Dat ontdekten promovenda Fatemeh (Simeen) Tabassi Mofrad en professor Niels Schiller in testen met proefpersonen die van taal wisselden. Hun onderzoeksresultaten werden gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift NeuroImage.

Ouders van kinderen met een depressie voelen zich vaak wanhopig. Klinisch psycholoog Bernet Elzinga en andere deskundigen geven in het boek 'Samen sterk' adviezen hoe ouders kunnen omgaan met hun kind, en zelf overeind blijven. Lees meer in NRC over ouders van kinderen met depressie.

Het nieuwe startup-idee van Arko Ghosh en zijn collega's van CODELAB betreft het uitvoeren van hersenonderzoeken met behulp van alledaagse digitale interacties. Het onderzoek heeft als doel om algoritmes te maken die afgestemd zijn op consumer-grade hersenopnames en de marktgereedheid van deze technologie…

Cognitief neurowetenschapper Anne Urai maakt deel uit van het Neuromatch Conference-team met wie ze de prijs voor open science heeft gewonnen. Met deze prijs ter waarde van $ 80.000, wil Neuromatch barrières in financiering en onderwijs verminderen of wegnemen door altijd betaalbare educatie, netwerken…

Halima Bouras vertrekt met haar Fulbright-beurs naar de City University of New York. 'Ik ben erg blij om mijn onderzoeksproject volgend semester in New York voort te zetten', reageert Bouras. Het doel van haar promotie-onderzoek is om onderwijskansen en onderwijshervormingen in Nederland te bevorder…

Diepe hersenstimulatie (DBS) is de meest veelbelovende behandeling voor bewegingsstoornissen en neuropsychiatrische aandoeningen, maar gaat gepaard met ongewenste bijwerkingen. Bijzonder hoogleraar Birte Forstmann heeft een ERC Proof of Concept Grant gekregen om een atlas te maken van de menselijke…

Rüya Akdağ ontvangt de beurs voor haar promotieonderzoek naar de rol van emoties en cognitie in het ontstaan en voorkomen van sociale angst bij jongeren. Na haar bacheloropleiding Psychologie heeft Rüya de research masteropleiding Cognitive Neuroscience gevolgd. Ze raakte geïnteresseerd in mensen met…

Hoogleraar Felix Ameka en universitair docent Maria del Carmen Parafita Couto hebben samen met Enoch Aboh (UvA) een NWO Open Competitie-subsidie ontvangen voor onderzoek naar ‘code-switching’: het wisselen van taal door meertaligen.

Congres/symposium

Angststoornissen worden niet altijd herkend bij kinderen. Toch behoren angststoornissen tot de meest voorkomende problemen in de kindertijd. In het project Kinderen bedwingen angst (KibA) wil kinderpsycholoog en orthopedagoog Anke Klein zoveel mogelijk kinderen met een specifieke angst helpen.

Geesteswetenschappen, Centre for the Arts in Society

Sociale Wetenschappen, Psychologie

‘Dieren hebben emoties. Ze zijn intelligent en moeten gerespecteerd worden en ook beschermd’, vindt Mariska Kret. Daar moest nodig een boek over geschreven worden en dat heeft de Leidse hoogleraar cognitieve psychologie Kret dan maar zelf gedaan. ‘Tussen glimlach en grimas’ lijkt te voorzien in een…

Een e-coachprogramma helpt mensen met chronische nierziekten, vooral op gebieden waar patiënten zelf graag mee aan de slag willen. ‘Een gezonde leefstijl is belangrijk voor nierpatiënten: dan gaat de nierfunctie minder snel achteruit en komen er minder complicaties’, vertelt Katja Cardol over haar onderzoek…

Van fluctuerende hormoonspiegels bij vrouwen, via de inwendige structuur van reuzenplaneten tot de voorgeschiedenis van talen: zes Leidse wetenschappers krijgen een ERC Consolidator Grant.

Het onderzoek van Marloes van Moort richt zich op validatieprocessen in de context van begrijpend lezen. De resultaten laten zien dat lezers tijdens het lezen tekstuele informatie ‘toetsen’ aan informatie uit de tekst én uit hun eigen kennis. Het onderzoek levert een belangrijke bijdrage aan verdere…

Psychedelische drugs zoals paddo’s en LSD worden door de één omarmd, en door de ander gezien als levensgevaarlijk. Cognitief psycholoog Michiel van Elk dook in de wereld van de psychedelica en schreef er een opvallend nuchter boek over. ‘Zonder ervaring uit eerste hand vond ik mijn verhaal niet comp…

26 september is de Europese Dag van de Talen. Er zijn 24 officiële talen in Europa, maar er worden in totaal zo’n 200 talen gesproken op ons continent. Wat hebben we aan al die verschillende talen? En moeten we allemaal Azerbeidzjaans of Zweeds gaan leren? We vragen het Lisa Cheng, hoogleraar Algemene…

Steeds vaker verdwalen, familieleden niet meer herkennen of woorden en namen vergeten: het zijn bekende symptomen van de ziekte van Alzheimer. Psychologen hebben nu ontdekt dat de ziekte zich ook op subtielere manier uit: in het ritme van een vingertik.

Ouderen ervaren vaak een hoge drempel om hulp te vragen. Dat is zonde want een paar gesprekjes in de huisartsenpraktijk helpen angstige ouderen al. Dat blijkt uit onderzoek van psycholoog Maartje Witlox: Promotie 12 januari.

Hoogleraar Neuropsychologie in Gezondheid en Ziekte Hanneke Hulst vertelt in haar oratie hoe zij de kloof tussen wetenschap en zorg probeert te overbruggen. ‘Om als neurowetenschapper daadwerkelijk bij te dragen aan oplossingen voor patiënten, moet je interdisciplinair werken.’

Hoogleraar Cognitieve Psychologie Mariska Kret onderzoekt op welke manieren mensen en dieren emoties uiten. Vergelijkingen tussen mensen en mensapen geven daarbij belangrijke evolutionaire inzichten, zo stelt Kret in haar oratie op vrijdag 9 september.

Cognitief psychologen Eliska Prochazkova en Mariska Kret van de Universiteit Leiden hebben een Ig Nobelprijs gewonnen met hun onderzoek naar de romantische klik tussen mensen. Ze ontdekten dat de aantrekkingskracht tussen personen is af te lezen aan het gelijk lopen van hun hartslag en huidgeleiding…

Prof. dr. Hanneke Hulst is benoemd tot Wetenschappelijk Directeur van het Instituut Psychologie door het bestuur van de Faculteit der Sociale Wetenschappen. Zij start per 1 februari 2024 voor een periode van 3 jaar en volgt daarmee Andrea Evers en interim directeur Serge Rombouts op.

Hoogleraar Jenny Doetjes heeft een NWO-subsidie ontvangen om onderzoek te doen naar de cross-linguïstische eigenschappen van hoeveelheidsuitdrukkingen en de invloed van ons brein op taal.

Mariska Kret is onderscheiden met de European Research Council (ERC) Public Engagement with Research Award 2022. De Leidse hoogleraar cognitieve psychologie Kret overtuigde de jury door het publiek te betrekken bij haar onderzoek naar de emoties van mensapen: 'RecognizeYourself - Bringing science to…

Drie promovendi van de Universiteit Leiden krijgen een Mozaïek 2.0-beurs voor hun promotieonderzoek. Het beurzenprogramma van de NWO is gericht op de in Nederland ondervertegenwoordigde groep afgestudeerden met een migratieachtergrond.

Binnen het recht krijgen neurowetenschappelijke bevindingen steeds meer aandacht. Zo kan hersenontwikkeling bijvoorbeeld relevant zijn bij vraagstukken over participatie door jongeren. Minderjarigen hebben op grond van het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind (IVRK) het recht om betrokken…

Studenten beter voorbereiden op hun practica, zodat ze er meer van leren. Op die manier willen Marjo de Graauw en haar collega’s het bètaonderwijs vernieuwen. Samen gaan ze interactief lesmateriaal ontwikkelen om studenten kennis te laten maken met laboratoriumonderwijs. Ze ontvangen hiervoor een SURF-subsidie…

Tom Roth wil achterhalen hoe orang-oetanvrouwtjes een aantrekkelijke partner kiezen en zo een 'Tinder' voor orang-oetans ontwikkelen om te kunnen voorspellen of tussen twee apen wel of geen vonk zal overslaan. 'Aap Amos is heel populair, want hij heeft mooie haren en grote wangflappen', vertelt de Leidse…

Voor het eerst heeft een onderzoeksgroep onder leiding van Karline Janmaat en haar voormalige masterstudent Chirag Chittar de verschillende hypotheses over muziek tegelijkertijd getest met voedselvoorziening in een moderne samenleving tijdens de dagelijkse zoektocht naar knollen - hun basisvoedsel.

Tien Leidse sociale wetenschappers hebben succesvol een aanvraag ingediend voor de NWO Open Competitie. Met deze Open Competitie geeft NWO onderzoekers de kans om kleine, risicovolle, vernieuwende of veelbelovende onderzoeksprojecten te starten.

Hoe heeft de evolutie onze nieuwsgierigheid gevormd? En hoe zorgt die nieuwsgierigheid ervoor dat we inmiddels het technologische vermogen hebben om te ontdekken of we alleen zijn in het heelal? Het kwam allemaal aan bod tijdens de viering van de 449ste dies natalis van de Universiteit Leiden.

Orthopedagoog Maretha de Jonge behandelt de fabel ‘Van te veel tv kijken word je autistisch’. "Het kan goed zijn dat veel tv kijken niet de oorzaak is van autisme, maar een gevolg van moeite met de sociale wereld", aldus de Jonge.

Postdoc en taalwetenschapper Evelyn Bosma ontvangt voor haar proefschrift de Keetje Hodshonprijs. Voor haar onderzoek over meertaligheid van Friese kinderen won Bosma eerder al de Klokhuis Wetenschapsprijs en de Wetenschapsprijs Campus Fryslân.

Jelena Prokic, universitair docent en onderzoeker bij het Leiden University Centre for Digital Humanities, gaat studenten voorbereiden op de uitdagingen en mogelijkheden van de digitale wereld. In september starten zes cursussen over onder meer statistiek en het digitaal doorzoeken van teksten. Daarvan…

Onderwijs heeft geleid tot een enorme vooruitgang in geletterdheid, technologie en wetenschap, maar ook gezorgd voor meer ongelijkheid. Dat blijkt uit het internationale Unesco-onderzoek ‘Reimagining Education: the Science and Evidence-based Education (ISEE) Assessment’. Vanuit de Universiteit Leiden…

Taal stuurt de manier waarop we de wereld zien, is de stellige overtuiging van universitair docent Sara Petrollino. Een NWO XS-beurs stelt haar in staat om die hypothese te testen bij het Ethiopische Hamar-volk. ‘Het idee dat iedereen in geometrische vormen denkt, is cultureel bepaald.’

Zwangerschap veroorzaakt sterke veranderingen in hersenfuncties en die veranderingen beïnvloeden de band tussen moeder en kind. Dat ontdekten onderzoekers van Amsterdam UMC en de Universiteit Leiden. Met hun onderzoek, gepubliceerd in Nature Communications, schijnen ze licht op dit lang onontgonnen…

Vorig jaar ontving Dr. Henk van Steenbergen, universitair hoofddocent bij de sectie Cognitieve Psychologie, een Grass Shoot subsidie om het onderzoeksmaster vak “Experimentation I: Programming Psychological Experiments” volledig opnieuw te ontwikkelen. Het vak werd afgelopen blok voor het eerst aangeboden…

Sommige kinderen beginnen hun leven met een achterstand. Soms zelfs al voor ze geboren zijn. Een nieuw onderzoeksproject waar professor Wessel Kraaij van de Universiteit Leiden bij betrokken is, onderzoekt hoe data science kan helpen om ook deze kinderen een goede start te geven.

Technologie en privacy, vertrouwen en wantrouwen. De discussie hierover laaide op toen de universiteit scanners plaatste en studenten in verzet kwamen. Woensdag 2 februari onderzoeken experts van de Universiteit Leiden dit thema op het gelijknamige symposium. We bellen met Roy de Kleijn, als informaticus…

Voor heel even was Universiteit Leiden het centrum van de taalkundige wereld. Begin september vond het 48ste jaarlijkse Societas Linguistica Europaea Congres plaats, dat voor de derde keer in Leiden werd georganiseerd. Bijna 600 taalwetenschappers kwamen uit alle hoeken van de wereld naar de sleutelstad…

De verwerving van een tweede taal is volgens Nivja de Jong ‘het mooiste onderwerp van de taalwetenschap’. Als recent benoemde hoogleraar Tweedetaalverwerving en didactiek gaat ze aan de slag met de vraag hoe je mensen zo’n nieuwe taal het best kunt leren.

Een NWO Veni-aanvraag van Linda Geven, universitair docent bij de afdeling Strafrecht & Criminologie, is gehonoreerd. De komende drie jaar gaat zij besteden aan onderzoek naar valse bekentenissen in politieverhoren.

Onderzoeker Max van Duijn en promovendus Bram van Dijk passen taalmodellen toe op verhalen verteld door kinderen om zo hun inlevingsvermogen te onderzoeken. Voor dit onderzoek ontvingen zij de Best Paper Award tijdens de Computational Natural Language Learning conferentie in Singapore.