De Faculteit Archeologie bestaat dit jaar 25 jaar. Ter ere van dit jubileum opende de faculteit op 1 maart zijn deuren voor het brede publiek. Verschillende mediakanalen besteedden aandacht aan dit bijzondere evenement.

Archeologen hebben in een Franse grot de oudst bekende Europese pijlpunt gevonden. Dit zou kunnen betekenen dat de moderne mens eerder in Europa voet aan de grond kreeg dan gedacht.

Kijk Magazine besteedde aandacht aan recent onderzoek waarin gemeld werd dat de vroege mens een concurrentiestrijd voerde met reuzenhyena’s om kadavers. Leids archeoloog Gerrit Dusseldorp duidt de resultaten en zet deze in perspectief.

Voor het vijfde jaar op een rij staat de Faculteit der Archeologie in de top tien van archeologische onderzoekscentra wereldwijd. De QS World University Rankings by Subject bekijkt criteria zoals academische reputatie, reputatie en hoeveelheden citaties. Decaan Jan Kolen is tevreden: 'De faculteit is…

In de vroege Bronstijd gebruikten mensen bronzen voorwerpen als betaalmiddel. Tot die conclusie komen archeologen Maikel Kuijpers en Catalin Popa in een PLOS ONE artikel dat 20 januari verschijnt. Verschillende media rapporteerden over deze bijzondere ontdekking.

Europa is in beweging. Maar migratie is van alle tijden, kijk maar naar grootschalige landverhuizingen uit afgelopen eeuwen. Als we nog verder teruggaan in de tijd, blijkt zelfs dat migraties uit een ver verleden ons hebben gemaakt tot wie we nu zijn. Dagblad Trouw interviewt archeologen David Fontijn,…

In de jaren tachtig werd in de Waddenzee een gezonken schip ontdekt, de naam van dit 18de-eeuwse schip was in de loop der tijd verloren, totdat archeologie student Liam Tran een merkteken in een notariële akte uit 1737 uit het Amsterdams archief herkende en hier verandering in bracht.

Archeologisch onderzoek wordt in voorheen gekoloniseerde landen vaak gedaan door mensen van buitenaf. De gemeenschap die rond een opgravingsplek woont, wordt meestal niet of nauwelijks bij het onderzoek betrokken. Dat moet anders, vindt archeoloog Dr. Tomomi Fushiya. ‘Het moet geen eenrichtingsverkeer…

De voetafdrukken die in 2021 gevonden zijn in het nationaal park White Sands in New Mexico, zijn opnieuw onderzocht. Bewijs voor de 21.000 tot 23.000 jaar oude voetafdrukken werd na initieel onderzoek in twijfel getrokken, maar nieuw onderzoek lijkt deze datering te bevestigen.

‘Vanaf de vroege steentijd zijn mensen door het gebied getrokken en hebben ze hier geleefd’

Bibliotheek, Onderwijs, Onderzoek

De Faculteit der Archeologie werkt aan een cultuurverandering, met als doel een sociaal veilige werkomgeving te creëren. Om deze transitie te begeleiden is het bureau Breinkorf in de arm genomen. Vanuit Breinkorf zijn onder meer coaches Kasper en Daniëlle betrokken bij het proces. Hun observaties geven…

Moderne mensen en neanderthalers leefden in Frankrijk en Noord-Spanje mogelijk tot 2.900 jaar naast elkaar totdat de neanderthalers verdwenen. Dat schrijven archeologen van de Universiteit Leiden en Cambridge University in een nieuwe publicatie in Scientific Reports.

Vanaf september 2024 is Amanda Henry begonnen in een nieuwe rol als bijzonder hoogleraar over de evolutie van het menselijke dieet bij Naturalis Biodiversity Center in Leiden. Ze zal deze positie gebruiken om nauwere banden te smeden tussen de Faculteit der Archeologie en Naturalis, en manieren te verkennen…

In het wetenschappelijk tijdschrift Nature, werden afgelopen week vier onderzoeken gepubliceerd. Het gaat om een analyse van het DNA van meer dan 1600 individuen die de afgelopen 25.000 jaar in Europa leefden. Dit leverde een enorme genetische ‘atlas’ op, en bood zo onder meer antwoord op de vraag:…

ICT, Onderzoek

De nieuwe Humanities Hub in het Huizingagebouw is dinsdag 3 december officieel geopend. Onderzoekers lieten trots zien welke mogelijkheden er in de verschillende labs zijn om digitale technologieën te gebruiken bij geesteswetenschappelijk onderzoek.

Bij het boerenleven in de vroege Middeleeuwen denk je al snel aan hard werk en relatieve armoede. Toch worden bij opgravingen van boerennederzettingen vaak luxe gouden en zilveren objecten gevonden. Hoe zit dat? Professor Frans Theuws vertelt erover in twee podcasts.

Een stenen werktuigkit van 2,9 miljoen jaar oud wakkert de discussie aan van welke mensachtige nu eigenlijk de eerste gereedschapsmaker was. Gerrit Dusseldorp spreekt in verschillende media over deze bijzondere nieuwe ontdekking.

Bevers hadden duizenden jaren een grote invloed op het Nederlandse ecosysteem en de mensen die daarin leefden. Dat blijkt uit onderzoek van archeoloog Nathalie Brusgaard.

In de vroege Bronstijd gebruikten mensen bronzen voorwerpen als betaalmiddel. Tot die conclusie komen archeologen Maikel Kuijpers en Catalin Popa in een PLOS ONE artikel dat 20 januari verschijnt.

Het dijbeen dat als relikwie van de apostel Jakobus in de Santi Apostoli-kerk ligt, is helemaal niet van Jakobus, maar van iemand die zo’n tweehonderd jaar later leefde, zo ontdekte een internationaal team wetenschappers. Professor Frans Theuws, niet betrokken bij het onderzoek, duidt de ontdekking…

Op haar tachtigste doet emeritus hoogleraararcheologie Corrie Bakels nog dagelijks onderzoek, na een leven lang pionieren. ‘Als enige vrouw werd ik flink uitgeprobeerd. Totdat ze ontdekten dat ik geen krimp gaf, dan was het over, zo van: jullie kunnen me wat. Dat werkt.’

10.000 jaar geleden was er net een nieuw tijdperk begonnen. Het werd elk jaar warmer, op meerdere plekken smolten enorme ijskappen. Hoe beïnvloedde dit het landschap? En wat had dit voor impact op het dagelijks leven van onze voorouders? Zo begint het artikel in de Quest Historie waarin Gerrit Dusseldorp…

Miguel John Versluys zat in de adviescommissie voor de Ammodo Science Award for groundbreaking research 2022. Ammodo interviewde hem over onder meer zijn onderzoek naar de culturele diversiteit van het Romeinse Rijk waarin hij inzichten en methoden uit de sociale, geestes- en natuurwetenschappen com…

De Neanderthaler heeft lange tijd een slechte pers gehad, neergezet als minder intelligent en dommige bruut. Pas in de laatste tientallen jaren blijkt steeds meer uit onderzoek dat de Neanderthaler veel intelligenter was dan lang werd aangenomen. Andrew Sorensen wordt erover geïnterviewd: 'Ze wisten…

Boeren zijn vaak neergezet als passieve ontvangers van goederen in de vroege Middeleeuwen: ze speelden zelf nauwelijks een rol in de macro-economie. De elite zouden daarentegen een belangrijke rol spelen in the regionale en internationale uitwisselingsnetwerken. Niet is minder waar, concludeerde Wim…

Sociaal, Organisatie

Maken beginnende lezers extra leeskilometers als zij thuis toegang hebben tot een digitale bibliotheek met e-boeken? En welke stimulansen zijn nodig om alle kinderen aan het lezen te krijgen? Marga Sikkema-de Jong hoopt dit samen met Jane Pieplenbosch en haar consortiumpartners te onderzoeken in een…

Sinds het eerste semester van dit studiejaar geeft Esther Struijk onderwijsadvies aan docenten van de Faculteit der Archeologie. Zo geeft ze advies over hoe om te gaan met hoge studentaantallen in je cursus of hoe je het beste een nieuwe cursus opzet. Ook kijkt ze mee naar de structuur en look-and-feel…

Het is het achtste jaar op rij dat de Faculteit Archeologie in de top tien van archeologische instituten wereldwijd staat. De QS World University Rankings by Subject kijkt naar criteria als academische reputatie en citatieratio's.

In de oudheid werd de woestijn in de regio Udhruh in Jordanië omgetoverd tot een groene oase. Een intrigerend netwerk van ondergrondse waterkanalen maakte deel uit van een eeuwenoud agro-hydrologisch systeem, waarbij water werd gewonnen uit ondergrondse aquifers en verlies door verdamping werd voorkomen.…

Het is het negende jaar op een rij dat de Faculteit Archeologie in de top tien van archeologische instituten wereldwijd staat. De QS World University Rankings by Subject kijkt naar criteria als academische reputatie en citatieratio's.

Onderwijs

Sociaal, Organisatie

Bij de overgang van het Neolithicum naar het Bronzen Tijdperk vond er een maatschappelijke botsing plaats tussen een door mannen gedomineerde oligarchie (ook wel het patriarchaat genoemd) en het matriarchaat. De laatste slaagde erin kwetsbaarheden in de 'bro-code' uit te buiten om het besturingssysteem…

In het tweede semester van dit collegejaar (februari 2025) stapt de Faculteit Geesteswetenschappen over naar Ans voor digitaal toetsen. Enkele docenten hebben bij wijze van pilot al praktijkervaring opgedaan met het nieuwe systeem. Docenten van Dutch Studies Liesbet Winkelmolen en Myra Arends delen…

Is het een mammoetkies of een kiezel? Op 17 juni organiseerde het Rijksmuseum van Oudheden in samenwerking met onder meer Universiteit Leiden de Nationale vondstendag.

Archeologie alumnus Chris Muysson won de W.A. van Es-prijs tijdens de Reuvensdagen van 2023. Hij ontving deze prijs voor zijn uitvoerige masterscriptie-onderzoek naar de geschiedenis van de visconsumptie in Nederland.