Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) vestigt twee nieuwe leerstoelen voor het Koninkrijk.

Hoogleraar Privacy en Cybercrime Bart Schermer doet onderzoek naar de relatie tussen nieuwe digitale technologieën, opsporing en mensenrechten. Welke trends ziet hij op het gebied van cybercrime die relevant zijn voor een organisatie zoals Universiteit Leiden?

Per 1 februari 2025 is Marloes van Noorloos benoemd tot hoogleraar Straf- en Strafprocesrecht aan de Universiteit Leiden.

ChatGPT, vertaalmachines en bots: voor Carole Tiberius zijn ze gesneden koek. 1 januari is ze benoemd tot hoogleraar Computerlinguïstiek. ‘Het vakgebied bestaat uit twee componenten: informatica en taalkunde.’

Altijd dezelfde route naar werk nemen, in restaurants voor dat ene gerecht gaan en ’s zomers naar dezelfde vakantiebestemming: herkenbaar voor wie niet van onzekerheid houdt. Onderzoekers ontdekken nu dat die afkeer van onzekerheid beïnvloedt hoe we de wereld begrijpen.

Veel arme mensen in Indonesië zijn voor hun sociaal vangnet voornamelijk afhankelijk van hun familieleden, buren en de lokale gemeenschap. Een van deze vormen van hulp vanuit de gemeenschap wordt in Midden-Java ‘jimpitan’ genoemd. Promovendus Ayu Swaningrum onderzocht hoe dit systeem van sociale zekerheid…

Zou je bij je volgende reis voor het werk eerder de trein nemen dan het vliegtuig als je eerste klas mag reizen? Voor veel wetenschappers aan de Universiteit Leiden is het antwoord ja. Dit blijkt uit onderzoek naar beweegredenen van wetenschappelijk personeel om de trein te verkiezen boven het vlieg…

Is wetenschappelijk onderzoek wel nuttig? Jorrit Smit beargumenteert dat voor een antwoord op deze vraag niet gekeken moet worden naar bijvoorbeeld vooraanstaande wetenschappers of invloedrijke organisaties, maar naar de plekken waar kennisuitwisseling en co-creatie plaatsvinden. Promotie 6 mei.

Onderzoek

Poëzie vertalen is notoir moeilijk. Poëzie zo vertalen dat het humoristische karakter van een gedicht overeind blijft, is nog veel lastiger, terwijl juist grapjes kinderen kunnen aanzetten om meer te lezen, constateert promovenda Alice Morta.

Hoe kan het toch dat het internet zo goed werkt, met miljarden gebruikers die elke dag samen miljoenen gigabytes versturen? Dat komt omdat het fundament van het internet solide is ingericht. Toch zijn er soms problemen op het internet. Bijvoorbeeld als bepaalde systemen zich misdragen en de route verstoren…

Ruim twee jaar zat het in de pijplijn, maar van uitstel kwam dit keer geen afstel. In mei zijn achttien medewerkers van het LUCAS en de Faculteit Archeologie op bezoek geweest bij het NIMAR.

Organisatie

Zoals bekend werkt de faculteit aan een nieuw vervolgstrategie met 6 verschillende thema’s. Inmiddels is voor ieder thema een schrijfteam aan de slag gegaan. Iedere week spreken wij een team over de inhoud van hun schrijfthema. Op deze pagina vind je het actuele artikel en een overzicht van alle…

Ruzies, opstootjes en grote politieke debatten: de Russische literatuur zit er vol mee. In de nieuwe podcast ‘Schandaal en Controverse in de Russische literatuur’ gaat universitair hoofddocent Otto Boele samen met filmmaker en journalist Kay Mastenbroek in op de meest spraakmakende Russische boeken…

In de grotere restaurants van de onderwijsgebouwen kun je ze zien liggen: simpele én lekkere broodjes hagelslag of kaas. Na vragen van studenten ontwikkelde het Universitair Facilitair Bedrijf (UFB) de Pure Basic lijn. Hiermee is er nu een lunch voor elke portemonnee.

Het kabinet-Schoof heeft de rijksbegroting gepresenteerd. Zoals verwacht krijgt het hoger onderwijs te maken met zeer forse bezuinigingen. Het college van bestuur gaat de komende tijd regelmatig in op de gevolgen van dit in hun ogen onverantwoorde beleid.

Van het tijdschrift Philosophical Transactions of the Royal Society - Biological Sciences is op 4 april het themanummer ‘conflict across taxa’ verschenen, met als editor hoogleraar Sociale- en Organisatiepsychologie Carsten de Dreu. Samen met wetenschappers uit andere disciplines geeft hij hierin meer…

Hoogleraar Civiel Recht Vanessa Mak ontvangt een prestigieuze Vici-beurs voor haar onderzoek naar Europees consumentenrecht. Vici is een van de grootste persoonsgebonden wetenschappelijke premies van Nederland en is gericht op gevorderde onderzoekers.

Op 5 januari 2025 is prof. dr. Henri Willy (Harry) Pleket overleden, emeritus hoogleraar Oude geschiedenis en de Griekse en Latijnse epigrafiek. Hij vervulde een belangrijke academische rol binnen en buiten zijn vakgebied, in Nederland en internationaal. Hij was lid van de Koninklijke Nederlandse Akademie…

Een bacterie die zich verschuilt voor het immuunsysteem en stukjes DNA uit zijn omgeving oppikt. Het resultaat: nieuwe eigenschappen krijgen, zoals beter beschermd zijn tegen antibiotica. Gelukkig hebben we zo’n doemscenario nog niet eerder gevonden. Wel vond promovendus Renée Kapteijn de eerste aanwijzingen,…

Vijfduizend jaar voor het begin van onze jaartelling ontstond in Oost-Europa de moeder van veel talen die tegenwoordig in Europa, Midden- en Zuid-Azië worden gesproken: het Proto-Indo-Europees. Promovendus Axel Palmér combineerde een 175 jaar oude hypothese met nieuwe technieken om te bewijzen hoe afstammelingen…

Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) heeft een unieke editie uit 1690 verworven van ’t Vermaecklijck Steeck-boeckjen, Waer in de Secreten des Herten van Jonghmans en Dochters te lesen’. Het steekboekje is een amoureus gezelschapsspel voor twee of meer jonge stellen en is slechts één van de weinige…

Vissenpopulaties in meren en rivieren zijn de afgelopen decennia afgenomen. Dat is waarschijnlijk het gevolg van licht- en geluidsverontreiniging. Met de Horizon Europe-beurs kan ecoloog Hans Slabbekoorn dit onderzoeken en de situatie voor migrerende vissen verbeteren. Daarvoor komt er een zeven meter…

ICT, Onderwijs

Wat bepaalt gezond gedrag, en hoe bevorder je gezonde keuzes en routines? Slechts enkele vragen waarmee prof. dr. Marieke Adriaanse zich bezighoudt als recent benoemde hoogleraar Gedragsinterventies in Population Health Management bij de Universiteit Leiden en het Leids Universitair Medisch Centrum…

De gebouwen aan de Van Eyckhof en Van Wijkplaats (Cluster Zuid) zijn na de verhuizing van het LUCL en de sloopwerkzaamheden al enige tijd gereed voor de grondige verbouwing. Helaas gooit de onverwachte aanwezigheid van beschermde vleermuizen roet in het eten. Na onderzoek en raadpleging weten we hoe…

Studente International Studies Susanne Reitsma heeft een bijzondere passie: water. In april 2015 werd ze verkozen tot vicepresident van het World Youth Parliament for Water waarbij ze pleit voor wereldwijde toegang tot schoon drinkwater en sanitatie. Wat vindt Susanne zo bijzonder aan water? En hoe…

Bacteriën leven tijdelijk zonder hun celwand als er voor hen gevaarlijke virussen in de buurt zijn. Opmerkelijk, want de celwand vormt een stevige barrière tegen dreigingen van buitenaf. Toch is de vondst goed te verklaren én kan het een gevolg hebben voor het bestrijden van ziekteverwekkende bacteriën,…

Om de tevredenheid over het gebruik van het vernieuwde Arsenaal te meten, is er een enquête uitgezet onder medewerkers. Lees verder voor de resultaten.

Het eendaagse symposium ‘War in Europe: the impact of Russian aggression in Ukraine two years on’ op 23 februari 2024

Onderzoek naar hoger onderwijs bevordert de kwaliteit van het onderwijs. En die investeringen betalen zich dubbel en dwars terug in welzijn en welvaart. Dit betoogt hoogleraar onderwijswetenschappen Roeland van der Rijst in zijn oratie.

Een nieuw kabinet, brandhaarden in de wereld en natuurlijk veel wetenschap: dit zijn de vijf verhalen van de Universiteit Leiden die jullie graag lazen in 2024.

Veel mensen zetten ze zonder enige zorg op hun boodschappenlijstje, maar wat doe je als je niet genoeg geld hebt om elke maand menstruatieproducten te kopen? Sinds kort stelt de universiteit betaalbare verpakkingen maandverband en tampons beschikbaar via de SchoolSupply verkoopautomaten. ‘Het is eigenlijk…

Met afschuw bekeek ik onlangs de uitzending van Ongehoord Nederland op 15 september. De racistische en haatzaaiende uitspraken van alumnus Raisa Blommestijn waren wat mij betreft ver over de grens en zijn volgens mij ook in strijd met artikel 1 van de grondwet.

Professor Nira Wickramasinghe gaat met een NWO Open Competition grant onderzoek doen het afterlive van de Nederlandse slavernij rond de Indische Oceaan.

Het verhaal van 3 oktober moet je steeds weer op een nieuwe manier vertellen, vindt Ariadne Schmidt. De bijzonder hoogleraar stadscultuur gaat samen met studenten aan de slag om meer mensen bij de geschiedenis van de dag te betrekken. ‘Ik ben te veel historicus om te zeggen: we kunnen het ook alleen…

Het is een vakgebied dat vaak onzichtbaar blijft, maar een enorme impact heeft op de dagelijkse werking van onze faculteit: onderwijslogistiek. Programmamanager Erik Reinders heeft een passie voor dit werk dat verder gaat dan processen en procedures. ‘We willen continu blijven verbeteren.’

Drie Leidse geesteswetenschappers hebben een Veni-subsidie van NWO in de wacht gesleept voor hun onderzoeksprojecten. De veelbelovende, pas gepromoveerde onderzoekers kunnen daarmee de komende drie jaar hun wetenschappelijke ideeën verder uitwerken. De Veni's zijn toegekend aan Lucien van Beek, Karwan…

De winning van grondstoffen uit mijnen zorgt voor schade aan het milieu. Maar we hebben ze wel hard nodig, zowel voor de ontwikkeling van landen als voor de omschakeling naar een duurzaam energiesysteem. Hoogleraar duurzaam grondstofgebruik Ester van der Voet onderzoekt hoe we de impact op het milieu…

In mei concludeerde de Universiteit dat er een kleiner bouwprogramma mogelijk is voor de Humanities Campus. De nieuwe uitgangspunten, die invloed hebben op de omgeving, werden gepresenteerd. Tijdens twee bijeenkomsten in mei en juni zijn omwonenden, ondernemers en andere betrokkenen zoals afgevaardigden…

Binnen het faculteitsbureau van de Faculteit Geesteswetenschappen zijn enkele organisatorische veranderingen doorgevoerd. Dit heeft geleid tot de oprichting van BAS: de afdeling verantwoordelijk voor Beleid, Advies en Strategie. Afdelingshoofden Marcel Belderbos en Tim Lamers stellen zichzelf en de…

Bij het oude Egypte denken we al snel aan mummies en sarcofagen. Onterecht, vindt onderzoeker en conservator van het Rijksmuseum van Oudheden Lara Weiss. Voor het Rijksmuseum van Oudheden maakte ze een audiotour die juist ingaat op de relatie tussen levende Egyptenaren en de dood.

De podcastserie De Verbranders van promovendi Neske Baerwaldt (FdR/VVI) en Wiebe Ruijtenberg (FSW/CAOS) is vanaf nu te beluisteren op Soundcloud, Spotify, en Apple Podcasts. De serie wordt dit jaar in verschillende vakken als lesmateriaal ingezet. Het project wordt mede mogelijk gemaakt door het Elise…

Studenten Urban Studies hebben de afgelopen maanden meegedacht over de realisatie van de Humanities Campus. Om hun kennis in de praktijk te testen, gaven de stedenspecialisten in de dop onder meer advies over de warmte-koudeopslag en het nieuwe centrale gebouw van de campus.

In de hoop iets te leren over het menselijke brein, maken Leidse onderzoekers een opstelling om enkele fotonen, lichtdeeltjes, in iemands oog te schieten. ‘Het oog is een doorgang naar de hersenen.’

Ook een griepvirus kan een pandemie veroorzaken. En dan zijn we niet zo goed bewapend, want voor griepmedicijnen zoals Tamiflu beginnen griepvirussen resistent te worden. Chemicus Merijn Vriends werkte met succes aan een verbeterde versie van zulke medicijnen. Hij promoveert op 12 september.

Hoe gaan we om met grote uitstoters van broeikasgassen? Zorgen scholen voor een sociale inclusieve omgeving voor alle kinderen? En hoe beschermen we de natuur? Deze vragen hebben twee dingen gemeen: het zijn complexe wereldwijde uitdagingen en data kunnen helpen om ze te beantwoorden. Mitra Baratchi…

Universiteit Leiden en Unicef werken al 10 jaar samen om kennis over kinderrechten uit te breiden en te verspreiden. Ze verlengen deze samenwerking.