Leidse studenten denken mee over restauratie antiek schip
Hoe pak je een duurzame restauratie van een eeuwenoud schip aan, zónder afbreuk te doen aan de historische waarde ervan? Met deze vraag hielden studenten van de master Industrial Ecology van de Universiteit Leiden zich een half jaar bezig. Een gesprek met Hidde Boom (25) en Tycho Jongenelen (25), twee van de vier studenten die dit onderzochten.
Jullie hebben dit project gedaan in opdracht van Leids archeoloog Maikel Kuijpers. Wat in dit project sprak jullie aan?
Hidde: ‘Ik ben iemand die graag zeilt, ook op klassieke boten zoals de Hugo Grotius. Ook heb ik Maritieme Techniek aan de TU Delft gestudeerd. Je kan wel zeggen dat zeilen en het waterleven echt mijn passie zijn.’
Tycho: ‘Ik zelf ben geen zeiler en houd eigenlijk helemaal niet van water. Wat ik wel erg leuk vind aan dit project, is dat het zo’n oud schip is. Want hoe ga je ervoor zorgen dat zo’n oude boot haar esthetische waarde behoudt, maar uitgerust wordt met duurzame systemen? Je kan natuurlijk niet zomaar overal zonnepanelen plaatsen of heel de romp met isolatiemateriaal bekleden. Zo’n ding moderniseren is echt een pittige klus!’
Dat klinkt inderdaad als een flinke uitdaging, hoe hebben jullie het aangepakt?
Hidde: ‘Ons team was opgesplitst in twee delen. Ik behandelde voornamelijk het technische aspect, en Tycho deed het sociaal-ondernemende aspect. Dat deden we samen met onze medestudenten Maddy en Dennis. Het project was eigenlijk heel goed van deze twee kanten te benaderen, daardoor hadden we vrij weinig overlap. Een wekelijkse online groepsmeeting was genoeg om op één lijn te komen.’
Tycho: ‘Het ging eigenlijk allemaal heel soepel. We hadden bijzonder weinig stressmomenten, ik denk bijna géén. We hadden ook een planning die we vanaf het begin goed hebben gevolgd.’
Dus het ging allemaal als van een leien dakje?
Hidde: ‘Nou, soms hadden we wel problemen bij de online interviews. Gelukkig waren we met vier, dus kon de ene makkelijk bijspringen wanneer het internet bij de andere uitviel.’
Tycho: ‘Ja, uitval van internet gebeurde weleens, dat was irritant. De huidige situatie is vervelend af en toe maar heeft ook voordelen. Zo ben ik relatief meer tijd gaan besteden aan werk en studie, dan aan sociale activiteiten. Onder normale omstandigheden was ik ook niet losgeslagen hoor, maar werk en studie zijn momenteel wel een nog groter deel van mijn leven.’
En wat gaat er nu gebeuren met jullie onderzoek?
Hidde: ‘Ons onderzoeksrapport bestaat onder andere uit aanbevelingen over duurzame energie-, water- en voorstuwingssystemen. De stichting die zich bezig houdt met de restauratie van de stevenklipper Hugo Grotius moet nu kijken welke onderdelen van ons onderzoek ze gaan toepassen.’
Tycho: ‘De restauratie is pas net begonnen. Uiteindelijk zal het schip gebruikt worden voor cultuur- en onderwijsprogramma’s voor jongeren.’
Het onderzoek naar de duurzame restauratie van de stevenklipper Hugo Grotius werd aangeboden vanuit het Centre for Global Heritage and Development, onderdeel van het samenwerkingsverband Leiden-Delft-Erasmus Universities.
Tekst: Julian Vlasblom
Beeld: Stichting Stevenklipper Hugo Grotius