Drie Leidse wetenschappers krijgen ERC Starting Grant
Drie wetenschappers van de Universiteit Leiden krijgen een Starting Grant van de Europese onderzoeksraad. Met deze subsidie kunnen onderzoekers hun eigen project lanceren en een eigen onderzoeksteam vormen.
In totaal deelt de European Research Council (ERC) voor 761 miljoen euro aan subsidies uit tijdens deze ronde van Starting Grants. In Nederland krijgen 44 wetenschappers een Starting Grant. De Leidse laureaten zijn:
Nathalie Brusgaard (Archeologie)
Nathalie Brusgaard onderzoekt hoe de overgang van jagen-verzamelen naar landbouw in West-Europa de relatie tussen mensen en wilde dieren heeft veranderd. Waar meestal de nadruk ligt op een verschuiving naar veeteelt, kijkt haar project juist naar de blijvende interactie met wilde dieren: als voedselbron, grondstof voor werktuigen, maar ook met symbolische en culturele betekenis. Met archeologisch en biomoleculair onderzoek wil ze onzichtbare sporen van deze relaties blootleggen. Door drie regio’s (Nederland, Centraal-Duitsland en Zuid-Scandinavië) te vergelijken, wil Brusgaard inzicht krijgen in de complexiteit en diversiteit van mens-dierrelaties, en bijdragen aan actuele discussies over samenleven met wilde dieren.
Alisa van de Haar (Centre for the Arts in Society)
Tussen 1550 en 1650 groeiden de drukpers, het taalonderwijs en de bureaucratie razendsnel, vooral in Noordwest-Europa. Dat betekende nieuwe kansen voor mannen én vrouwen met taalvaardigheden zoals lezen, schrijven en redigeren. Toch weten we opvallend weinig over deze taalspecialisten: ze zijn nooit als aparte beroepsgroep bestudeerd.
Het project LangPro brengt daar verandering in door de vroegmoderne taalsector in kaart te brengen: het deel van de economie dat draaide om taal. Het onderzoekt welke professionele, financiële en sociale mogelijkheden deze sector bood, met speciale aandacht voor vrouwen.
Door historische bronnen te analyseren en een database van taalprofessionals op te bouwen, laat LangPro zien hoe taalvaardigheid destijds niet alleen inkomen en status opleverde, maar ook nieuwe loopbanen mogelijk maakte. Zo opent het project een heel nieuw onderzoeksgebied naar de rol van taal in de vroegmoderne arbeidsmarkt en samenleving.
Rajagopal Murugan (LUMC)
Antistoffen spelen een belangrijke rol bij het beschermen van ons lichaam tegen infectieziekten. Veel vaccins zijn zo ontworpen dat ze B-cellen activeren. Deze cellen zorgen ervoor dat het lichaam langdurig beschermd blijft via geheugencellen en antistoffen. Maar de werking van vaccins kan verstoord worden door worminfecties (helminthen), die wereldwijd bijna een kwart van de mensen treffen.
In het project B-SELECT onderzoeken Murugan en zijn collega’s hoe B-cellen zich ontwikkelen en reageren wanneer iemand een worminfectie heeft. Daarvoor gebruiken ze uniek materiaal uit klinische studies met mensen, aangevuld met moderne laboratorium- en diermodellen. Zo proberen ze te begrijpen op welke manier worminfecties de werking van B-cellen beïnvloeden, zowel tijdens de infectie zelf als wanneer iemand een vaccin krijgt.
Daarnaast willen ze strategieën ontwikkelen en testen die deze verstoring kunnen tegengaan. Met dit onderzoek levert B-SELECT niet alleen nieuwe kennis op over hoe B-celreacties bij mensen kunnen verschillen, maar ook waardevolle inzichten voor het maken van effectievere vaccins.