Neanderthalers leefden zo’n 250.000 jaar geleden op ons continent. Ze waren al aangepast aan de koude omstandigheden lang voordat moderne mensen vanuit Afrika Europa koloniseerden. Je zou verwachten dat de neanderthalers een evolutionaire voorsprong hadden op moderne mensen. Toch zijn zij er niet meer…

We moeten afrekenen met het arrogante idee dat de huidige moderne mens superieur is ten opzichte van vroegere mensensoorten. We zijn wie we zijn mede dankzij al die eerdere voorgangers zoals neanderthalers. Dat stelt Marie Soressi, hoogleraar Hominin Diversity Archaelogy, in haar oratie op 23 mei.

Moderne mensen en neanderthalers leefden in Frankrijk en Noord-Spanje mogelijk tot 2.900 jaar naast elkaar totdat de neanderthalers verdwenen. Dat schrijven archeologen van de Universiteit Leiden en Cambridge University in een nieuwe publicatie in Scientific Reports.

Vorige week verscheen er een artikel in PLoS ONE waarin archeologen en genetici pleitten voor een nieuwe blik op het uitsterven van de Neanderthaler.

In Duitsland is een grot uit de steentijd her opgegraven, dit keer met een ongekende combinatie van nieuwe technieken. Tijdens de opgraving vonden archeologen honderden botten en een aantal werktuigen in dezelfde laag. De botten zijn onderzocht met behulp van een spectrometer om oeroude eiwitten in…

In 1989 werden de restanten van een neanderthalerkindje opgegraven in Cova Negra, in het oosten van Spanje. Recentelijk onderzoek laat zien dat het hier gaat om een bijzondere vondst; hij/zij had mogelijk het syndroom van Down. Het kindje was minstens zes jaar oud geworden, overigens is dit nu het oudst…

Bij opgravingen in Zambia vonden archeologen de resten van een houten constructie van een half miljoen jaar oud. Dr. Wei Chu en dr. Gerrit Dusseldorp, experts op het gebied van de vroege mens, werd door verschillende media geïnterviewd over deze unieke vondst.

De denisovamens, een mysterieus oervolk uit Azië, blijkt een belangrijke rol te hebben gespeeld in de menselijke evolutie. Recente vondsten, waaronder een schedel uit China, geven dit robuuste volk eindelijk een gezicht. Hun DNA leeft voort in moderne bevolkingen, en toont hoe complex en verweven onze…

De laatste jaren zijn er veel spectaculaire archeologische vondsten aangespoeld op de Nederlandse stranden. Zo ook bijna duizend spitsen van been en gewei uit het Mesolithicum (11,000-8000 v. Chr.). Tot nu toe was het niet bekend welke dieren de mesolithische jager-verzamelaars gebruikten om spitsen…

Drie Leidse onderzoekers ontvangen ieder een Vici-beurs van 1,5 miljoen euro van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Het gaat om historicus Cátia Antunes, celbioloog Dennis Claessen en archeoloog Marie Soressi. Met deze premie kunnen ze de komende vijf jaar een eigen onderzoeksgroep…

’s Werelds oudst bekende lijm is gemaakt door neanderthalers. Maar hoe maakten ze dat plaksel zo’n 200.000 jaar geleden? Leidse archeologen hebben drie mogelijke manieren ontdekt. Publicatie in Scientific Reports, 31 augustus.

Nieuw onderzoek heeft de archeologische wereld op zijn kop gezet. Tot verdriet van de sectie prehistorie van de faculteit archeologie van de Universiteit Leiden, lijkt dit de canoncommissie te zijn ontgaan.

Prehistorische jager-verzamelaars hebben de hoeveelheid bos in Europa waarschijnlijk aanzienlijk verminderd door grootschalige bosbranden te veroorzaken. Dat constateert een internationaal team met onder andere klimaatonderzoeker prof. Jed Kaplan van de Universiteit van Lausanne en de archeoloog prof.…

Neanderthals at Pech-de-l'Azé I in South Western France had a striking use for manganese dioxide 50.000 years ago.

Lezing

Neanderthalers konden op grote schaal vuur maken met behulp van pyriet en hun vuistbijlen. Ze konden dus zelf beslissen wanneer zij vuur wilden en waren niet afhankelijk van natuurbranden, zoals eerder gedacht werd. Archeoloog Andrew Sorensen ontdekte het eerste materiële bewijs hiervoor. Publicatie…

Het plotselinge uitsterven van de Neanderthaler, zo’n 40.000 jaar geleden, is voor veel wetenschappers nog steeds een raadsel. Nieuw onderzoek van wetenschappers van de Technische Universiteit Eindhoven, Universiteit Leiden en Wageningen University suggereert dat we de teloorgang van de Neanderthalers…

Een fragment van een menselijke schedel uit de collectie van het Rijkmuseum van Oudheden en een versierd bot van een bizon blijken uiterst zeldzame vondsten uit het einde van de laatste IJstijd. Ze zijn 13.000 jaar oud en zijn daarmee de vroegste moderne mens van Nederland én de oudste kunst. Beide…

Dankzij snelle ontwikkelingen in de DNA-techniek komen wetenschappers steeds meer te weten over de menselijke genetica. Om dit DNA-onderzoek enigszins te reguleren, komt een internationale groep wetenschappers nu met vijf ethische richtlijnen. De Leidse archeoloog Marie Soressi – een van de ondertekenaars…