Met de James Webb-ruimtetelescoop heeft een internationaal team van onderzoekers, waaronder Leidse hoogleraar Moleculaire Astrofysica Ewine van Dishoeck, een palet aan koolwaterstoffen ontdekt in een planeetvormende schijf rond een jonge, lichte ster. De resultaten bevestigen dat schijven rond heel…

Bijna 19.000 deelnemers stonden zondag aan de start van de Leiden Marathon. Onder hen bevonden zich ook studenten en medewerkers van de universiteit: voor sommigen een sportief debuut, voor anderen een jaarlijks hoogtepunt. Vanwege onze 450ste verjaardag liepen zij in een speciaal lustrumshirt.

Het gebruik van vuur kan veel vertellen over de evolutie van de mens. Archeoloog Femke Reidsma ontwikkelde een techniek waarmee nauwkeuriger kan worden achterhaald hoe onze voorouders vuur gebruikten. Bestaande archeologische studies moeten hierdoor worden herzien. De studie van Reidsma is 2 november…

Cryogene geheugens, antibioticabehandeling voor urineweginfecties en het duurzaam recylclen van plastic. Dat zijn de onderwerpen van drie toegekende NWO-XS-subsidies aan onderzoekers van de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen.

Drie Leidse fundamentele onderzoeken binnen de natuurkunde, chemie en medische wetenschap krijgen geld van wetenschapsfinancier NWO. Het gaat om onderzoek naar het magnetisch veld van het heelal, de rol van myeloïde cellen bij kankerimmunotherapie en de evolutie van oereiwitten.

Kim Bonger is sinds deze maand hoogleraar Chemische Biologie. Daar is ze als eerste generatie academicus dankbaar voor. ‘Ik was niet per se een uitblinker op school. Dit had ik nooit kunnen voorzien.’

Er zijn nog meer moleculen denkbaar als mogelijk kandidaat-medicijn dan er sterren in het heelal zijn. Hoe kun je die moleculen ooit efficiënt identificeren? Hoogleraar AI en medicinale chemie Gerard van Westen: 'Ik ga kunstmatige intelligentie inzetten als copiloot om geautomatiseerd op zoek te gaan.'…

Het onzichtbare zichtbaar maken, dat doet hoogleraar Moleculaire Immunologie Sander van Kasteren. In zijn oratie vertelt hij er meer over.

Inzicht in het gedrag van kleine druppels in onze cellen kan helpen in de zoektocht naar nieuwe medicijnen,. Een team van Leidse onderzoekers heeft een baanbrekende methode ontwikkeld om te onderzoeken hoe kleine celdruppels veranderen van vloeibaar naar vast. Deze overgang speelt een rol bij verschillende…

De universiteit start met een campagne om extra aandacht te schenken aan de rookvrije universiteitsterreinen. Met zogenoemde peukentonnen probeert de universiteit zichtbaar te maken hoeveel sigarettenfilters uit het milieu worden gered. Hoe schadelijk zijn deze sigarettenfilters voor het milieu?

Met een symposium over zorg, onderzoek, onderwijs, samenwerking en de toekomst van Universitaire Medische Centra heeft Pancras Hogendoorn op het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) afscheid genomen als decaan geneeskunde en vicevoorzitter van de Raad van Bestuur van het LUMC.

Bestrijdingsmiddelen kunnen een giftige cocktail vormen als ze in combinatie voorkomen in het oppervlaktewater. Dat blijkt uit onderzoek dat de Universiteit Leiden en het RIVM maandag 14 oktober presenteerden. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat vroeg het Leidse Centrum voor Milieuwetenschappen…

Twee consortia, onder leiding van Leidse wetenschappers, krijgen meer dan een miljoen euro van NWO en het ministerie van VWS om oplossingen te vinden voor antibioticaresistentie.

Een feestelijk en eervol bezoek aan onze zuiderburen voor hoogleraar Marc Koper. Op donderdag 28 maart ontving hij een eredoctoraat van de Universiteit Antwerpen. Koper ontvangt de titel als erkenning voor zijn expertise op het gebied van elektrochemie. ‘Een belangrijke erkenning voor ons onderzoek…

De duurzame productie van waterstof kan mogelijk efficiënter door slim gekozen zout aan het proces toe te voegen. Onderzoekers van het Leids Instituut voor Chemisch onderzoek hebben in samenwerking met natuurkundigen van de Universiteit Twente ontdekt dat het type zout dat aanwezig is bij de productie…

Nanomaterialen kunnen veel verder doordringen in onze voedselketen dan tot nu toe werd gedacht. Dat komt doordat de deeltjes in elk organisme in de keten van vorm en grootte blijken te veranderen. Onderzoekers van het Centrum voor Milieuwetenschappen Leiden ontdekten dit bij toeval, toen zij een door…

Nienke van der Marel krijgt de New Horizonsprijs in de natuurkunde toegekend voor haar baanbrekende onderzoek naar planeetvorming. Deze prijs gaat naar jonge, veelbelovende onderzoekers in de natuurkunde of wiskunde. De astronome en haar collega’s vonden het eerste observationele bewijs voor stofvallen…

Een ‘atomaire vandaal’ is eindelijk ontmaskerd. Wetenschappers van de Universiteit Leiden en het Amerikaanse SLAC National Laboratory hebben het mysterie achter de snelle corrosie van platina-elektroden ontrafeld. Deze doorbraak opent de deur naar betaalbare waterstofproductie en betrouwbaardere elektrochemische…

Een bacterie die zich verschuilt voor het immuunsysteem en stukjes DNA uit zijn omgeving oppikt. Het resultaat: nieuwe eigenschappen krijgen, zoals beter beschermd zijn tegen antibiotica. Gelukkig hebben we zo’n doemscenario nog niet eerder gevonden. Wel vond promovendus Renée Kapteijn de eerste aanwijzingen,…

Onderzoekers van de Universiteit Leiden hebben iets unieks ontwikkeld: een nieuw model dat het verloop van ziekte na een dengue-infectie nabootst. Met dit 'dengue-op-een-chip'-model kunnen ze het virus beter bestuderen. De timing is goed: door klimaatverandering rukt dengue wereldwijd op.

Oprolbare zonnepanelen, buigbare telefoondisplays of betere computerchips… Het EU-project STIBNITE onderzocht de volgende generatie halfgeleiders, gemaakt van organische materialen gebaseerd op koolstof, stikstof en boor. Het project is nu ten einde. Tijdens het Open Science Debate op 1 juli presenteert…

Wetenschappelijk directeur van het Leiden Academic Centre for Drug Research (LACDR) Hubertus Irth: ‘Wij testen stofjes en zoeken naar nieuwe concepten om een ziekte te behandelen.’

Hoe kunnen we mini-organen maken om ziektes te bestuderen en nieuwe medicijnen te testen? Dat is het idee achter organ-on-a-chip-technologie. Tijdens zijn promotieonderzoek werkte Flavio Bonanini aan het ontwikkelen van de best mogelijke mini-levers. ‘Maak ze niet onnodig complex.’

Leidse onderzoekers hebben een enzym ontdekt dat bacteriën helpt plastic af te breken én erop te groeien, een veelvoorkomend enzym dat mogelijk bijdraagt aan duurzamere plasticverwerking. De bevindingen zijn gepubliceerd in Nature Communications.

Congres/symposium

Promotie

Hoe vinden we een ander perspectief in het kijken naar maatschappelijke vraagstukken? Robert Zwijnenberg, emeritus hoogleraar Art and Science Interactions, pleit op het EuroScience Open Forum (ESOF) voor meer samenwerking tussen kunstenaars en wetenschappers.

T&T DataConsultancy. Sinds drie jaar geven Thomas Prikkel en Thomas Helling trainingen in onder andere datavisualisatie; eerst bij het LSDS en sinds vorig jaar ook via CPL (Centre for Professional Learning) bij het Leiden Legal Technologies Program. Ze benadrukken het belang van technologische kennis…

Informaticus Matthijs van Leeuwen is een van de vier docenten van de bètafaculteit die in 2021 de Senior Kwalificatie Onderwijs behaalde. Hoe was dat en wat drijft hem? 'Ik had in mijn eigen opleiding graag meer aandacht gezien voor de verantwoordelijkheid die machine learning en datamining met zich…

Bij het nationale Open Science Festival in Rotterdam kwamen 400 deelnemers – waaronder veel collega’s van de Universiteit Leiden - met een passie voor onderzoek en kennisdeling bijeen. We vroegen vier collega’s om hun ervaringen te delen en te vertellen hoe ze Open Science aan de Universiteit Leiden…

Bart Barendregt krijgt een Vici beurs Voor zijn onderzoeksproject ‘Eén tussen de Nullen, een Antropologie van Artificial Intelligence in Islam’.

Symposium AI in het juridisch onderwijs

Jasper Knoester is de decaan van de Faculteit Wiskunde & Natuurwetenschappen. Hoe gaat het met hem, wat doet hij precies en hoe ziet zijn dag eruit? In elke nieuwsbrief geeft Jasper een inkijkje in zijn leven.

Hoe integer zijn lobbyisten? Tijdens de Nacht van de Lobbyist op 23 januari komen wetenschap en praktijk samen om te praten over lobby en democratie. Vijf vragen aan universitair hoofddocent bestuurskunde Toon Kerkhoff over de wereld van de lobby en integriteit.

The new Executive Board of the Institute of Psychology became effective on 1 February 2022. Scientific director Andrea Evers tells us where she gets her energy from.

Wat kun je als burger doen wanneer de overheid je persoonsgegevens gebruikt en daarmee besluiten neemt waar je het niet mee eens bent? Fatma Çapkurt promoveerde op een onderzoek hiernaar. Burgers moeten verwerking van hun gegevens beter kunnen beoordelen.

Het interdisciplinaire programma Liveable Planet van de Universiteit Leiden werkt aan een 'Liveable Planet Academy' als vervolg op haar activiteiten. Het coördinatieteam bezocht de transdisciplinaire Leuphana Universiteit (Duitsland) om inspiratie op te doen voor de opzet van de academy.

‘Bekijk talen in hun onderlinge samenhang’. Dat is de boodschap van professor en arabist Beatrice Gründler, die op 8 februari een eredoctoraat van de Universiteit Leiden krijgt. ‘Ik wil mensen laten zien dat de Arabische geschiedenis een duidelijk verband heeft met Europa.’

Onze steeds toenemende afhankelijkheid van software en technologie, uit gemak, noodzaak of anderszins, maakt ons afhankelijk van de supranationale en commerciële bedrijven die deze producten leveren. Hoe belangrijk is het dat overheden, universiteiten en onderzoekers ervoor zorgen dat zij de controle…

In de rubriek ‘Onderwijsheden’ delen Psychologiedocenten hun belangrijkste inzichten over college geven. Deze maand: Joanne Mouthaan en Anna Hudson ontwikkelen een AI-chatbot waarmee studenten hun suïcidepreventievaardigheden kunnen oefenen. ‘Het is moeilijk haalbaar om echte mensen in te schakelen,…

Deze maand gaat de tijdelijke 'Commissie toetsing ethische aspecten in samenwerkingen' van start. Deze commissie, in het leven geroepen door rector magnificus Hester Bijl, bestaat uit Leidse (oud-)wetenschappers, en zal zich buigen over de (internationale) samenwerkingsverbanden van de Universiteit…

In haar oratie benadrukt Mirjam Sombroek van Doorm dat er meer aandacht nodig is voor kinderrechten in het denken over recht en gezondheid.

Op maandag 22 januari ontvingen vijftien gedreven docenten hun Senior Kwalificatie Onderwijs (SKO). Rector magnificus Hester Bijl feliciteerde hen in het Academiegebouw. Vier docenten vertellen over wat hen motiveerde het SKO-traject te volgen en wat het hen heeft opgeleverd.

We moeten afrekenen met het arrogante idee dat de huidige moderne mens superieur is ten opzichte van vroegere mensensoorten. We zijn wie we zijn mede dankzij al die eerdere voorgangers zoals neanderthalers. Dat stelt Marie Soressi, hoogleraar Hominin Diversity Archaelogy, in haar oratie op 23 mei.

Het Wereldvoedselprogramma, Philips, de European Space Agency. De lijst met organisaties, bedrijven en overheidsinstellingen die Sarita Koendjbiharie als oprichter van het PRINS-consultancyprogramma van International Studies heeft weten te werven, is overweldigend. ‘Elke keer bereiken we samen met onze…

Ieder wetenschappelijk instituut heeft zijn eigen dynamiek. Het College van Bestuur bezoekt instituten om te horen wat er speelt. Op 11 maart vertelden medewerkers van het Instituut voor Fiscale en Economische Vakken over hun onderwijs en onderzoek. Wat gaat goed en wat zijn de uitdagingen?

Met een ERC-grant gaat ontwikkelingspsycholoog Ili Ma onderzoek doen naar misinformatie onder tieners. Met het project wil ze hen weerbaarder maken tegen de soms ernstige gevolgen van misleidende informatie.