
Nieuwe trainee ondersteunt onderzoekers bij sterkere verbindingen met maatschappij
Sociale wetenschap nog beter verbinden met de maatschappij, dat is komend jaar de opdracht van nieuwe LDE-trainee Eva Slings. Met haar masteropleiding Media en Journalistiek en ervaring bij TU Delft en Airbus is zij daarvoor de uitgelezen persoon: ‘Samen met onderzoekers ga ik nieuwe vormen van publieksparticipatie uitproberen.’
De ambities zijn groot. Eva steunt vanuit de hoek van wetenschapscommunicatie onderzoekers bij hun plannen om de verbinding met de maatschappij te maken. Niet alleen door praktisch aan de slag te gaan bij een aantal onderzoeken, maar ook door deze kennis met alle onderzoekers te delen. En er ligt straks een facultair adviesrapport. Een advies voor wetenschapscommunicatie dat aansluit op de belangrijke ontwikkelingen, zoals co-creatie en maatschappelijk impact, en natuurlijk citizen science, elementen die nu al vaak onderdeel zijn van subsidieaanvragen.
Onverwachte combinatie
‘Na een master Journalistiek belandde ik vorig jaar via het traineeship bij de faculteit Aerospace Engineering aan de TU Delft,’ vertelt Eva. ‘Heel eerlijk? Dat zag ik zelf ook niet aankomen. Op papier is het inderdaad een ietwat onverwachte combinatie, maar in de praktijk bleek het een eye opener. Want ook in een technische omgeving vond ik mijn weg. Sterker nog, ik kon hetgeen doen waar ik blij van word: mensen verbinden. Ik ging als spin in het web te werk tussen studenten, professoren, TU-medewerkers en Airbus-professionals. Wetenschap met industrie verbinden. Die ervaring neem ik nu mee naar Leiden. Hier ga ik onderzoekers helpen hun werk dichter bij de maatschappij te brengen en samen nieuwe vormen van communicatie en publieksparticipatie uitproberen.’
Facultaire thema’s
Om dit voor elkaar te krijgen spreekt Eva met onderzoekers vanuit de gehele faculteit, brengt ze onderzoeken in beeld via de nieuwe facultaire thema’s. Daarnaast ondersteunt ze dus ook onderzoekers vanuit het Instituut Psychologie die hun projecten nog meer willen inbedden in de maatschappij.
Meer dan resultaten delen
Eva: ‘Ik kijk ernaar uit om de komende tijd bruggen te slaan tussen de vraagstukken die binnen het instituut Psychologie én faculteitsbreed spelen op het gebied van wetenschapscommunicatie. Zo draai ik al mee in verschillende onderzoeksprojecten, met onderwerpen die uiteenlopen van afgeleid eten tot vrouwelijke hormonen. Daarbij duik ik in vragen als: hoe houd je deelnemers op een creatieve manier betrokken gedurende een heel onderzoekstraject? En hoe maak je je resultaten creatief zichtbaar op een manier die impact heeft voor de mensen om wie het gaat? Wetenschap is meer dan het delen van de resultaten. Het is een verhaal. Een verhaal met fouten en twijfels, met aha’s en eureka’s en ja, ook met resultaten. Dat gehele verhaal, dat wil ik gaan laten leven.’
Expertisecentrum Wetenschap en Samenleving
Terwijl onderzoekers al stappen in deze verandering aan het maken zijn is wetenschapscommunicatie vanuit de redacties grotendeels nog traditioneel ingericht. Denk aan het verzenden van persberichten over verkregen beurzen en nieuwe onderzoeksresultaten. Dit blijft belangrijk, omdat het voor onderzoek zinvol kan zijn om als wetenschapper naamsbekendheid te krijgen in een krant of op de radio en tv. Maar de redactie ziet dat het nodig is om onderzoekers te ondersteunen met hun steeds meer naar de maatschappij gerichte blik. Het is dan ook de bedoeling dat het werk vanuit wetenschapscommunicatie daarop ingericht is. Die ambitie is in lijn met de missie, visie en het plan van aanpak van het Nationale Expertisecentrum voor Wetenschap en Samenleving.
Verandering in zienswijze
Anne Holleman, redacteur bij Instituut Psychologie: ‘In elke soort relatie betekent ‘beter communiceren’ niet dat je verhaal nog luider en vaker gaat verkondigen, maar dat je je openstelt voor de ander, vragen stelt en de ander probeert te begrijpen vanuit zijn of haar perspectief. Waarom zou dat voor de verbinding tussen wetenschappers en mensen in de samenleving anders zijn? Maar die verandering in zienswijze van wetenschapscommunicatie vraagt ook een andere werkwijze.’
Dat betekent niet dat de redactie de ‘traditionele’ manier van wetenschapscommunicatie overboord gooit. ‘Een nieuwsbericht over onderzoeksresultaten in de krant of op de radio zorgt er óók voor dat mensen geïnformeerd raken en zich verder in het thema gaan verdiepen. Maar als het doel is om met onderzoek maatschappelijke impact te maken en de wetenschappelijke praktijk voor burgers transparanter te maken, is deze aanpak alleen te beperkt. Daarvoor is het nodig om mensen actief te betrekken bij het onderzoeksproces, bijvoorbeeld als ervaringsdeskundige op gebied van bepaalde ziekten of psychische klachten. Of om samenwerkingen aan te gaan met maatschappelijke organisaties. Dat is een opdracht die veel tijd, energie en creativiteit vraagt, daarom zijn we heel blij dat Eva ons komend jaar op dit vlak komt versterken.’