Op 9 december vond de loterij van de eerste call van het Leiden University Global Fund (LUGF) plaats, waarmee 14 voorstellen €15.000 financiering hebben gekregen. De betrokken onderzoekers krijgen zo de kans om relaties tussen Universiteit Leiden en haar academische partners in Afrika, Latijns-Amerika,…

Kunst en vrije tijd, Kunst en vrije tijd

Probeert u in of naast uw werk betrokkenheid bij wetenschap te stimuleren? De International Astronomical Union (IAU) ontwikkelde een unieke set open-source materialen die vrij beschikbaar zijn voor workshops over publieksbetrokkenheid.

Met 2D-materialen ontwikkelde natuurkundestudent Romme van der Kemp een nanochip die behalve extreem klein ook nog schaalbaar is. Dat is nodig om allerlei technologieën nóg beter, nóg sneller en nóg kleiner te maken. Voor zijn onderzoek is hij genomineerd voor de FWN Young Talent Award 2023.

Natuurkundige Sense Jan van der Molen onderzoekt materialen die niet in de natuur bestaan. ‘Het is fascinerend om te zien hoe de eigenschappen van een materiaal veranderen als we het superdun weten te maken.’ Op 21 oktober spreekt hij zijn oratie uit.

Om studenten beter voor te bereiden op hun laboratoriumonderwijs, heeft een team van onderwijsdeskundigen en studenten van het LACDR interactieve video’s gemaakt. Na de lancering van hun website labprep.video is het materiaal beschikbaar voor iedereen in het hoger onderwijs. Projectleider Marjo de Graauw:…

Aafje de Roest heeft van haar hobby haar werk gemaakt. Van een tiener die graag naar hiphop luisterde, werd ze een promovenda die onderzoekt hoe jongeren hun culturele identiteit vormen aan de hand van Nederlandstalige hiphop.

Hoogleraar Peter Bisschop ontvangt een ERC Advanced-beurs. Hij gaat het bedrag van ongeveer 2,5 miljoen euro besteden aan onderzoek naar purana’s: geschriften in het Sanskriet van soms meer dan vijftienhonderd jaar oud.

Handschriften die op een stripboek lijken, zo zou je de manuscripten van de Dongba-bevolking uit China kunnen omschrijven. De handschriften zijn de laatste voorbeelden van een zogenaamd pictografisch schrift dat alleen kan worden geïnterpreteerd door Dongba-priesters, sjamanen, met kennis van de oude…

In het hoger onderwijs zijn open leermaterialen beschikbaar die iedereen mag gebruiken, maar ze worden niet zo veel gebruikt. Marjon Baas, promovenda bij het ICLON, onderzocht hoe docenten omgaan met open leermaterialen. Promotie op 5 oktober.

Natuurkundige Milan Allan gaat een instrument bouwen dat het onderzoek naar supergeleiding verder kan brengen. Hij krijgt daarvoor een ERC Consolidator Grant van twee miljoen euro in vijf jaar tijd. Met zijn programma PairNoise wil hij gepaarde elektronen kunnen waarnemen die ook blijken voor te komen…

De Leidse natuurkundige Anne Meeussen maakt kans om dit keer New Scientist Wetenschapstalent van het jaar te worden. In de wedstrijd neemt ze het op tegen veertien jonge wetenschappers van andere Nederlandse en Belgische universiteiten. De stembussen zijn inmiddels geopend!

Onderzoeker van metamaterialen Martin van Hecke is door de American Physical Society (APS) verkozen als fellow, een eer die slechts voor een half procent van de leden weggelegd is.

Kapotte materialen werden in de steentijd vaker hergebruikt dan altijd gedacht werd. Zo werd een defecte bijl een schrapertje. Het NRC interviewde promovendus Lasse van den Dikkenberg over dit fenomeen.

Universiteit Leiden is deel van een Nederlands consortium dat 4,7 miljoen euro van NWO ontvangt voor de bouw van een faciliteit die gecontroleerd dunne laagjes materiaal kan maken. De faciliteit kan kleine én grote lagen produceren en is daarmee uniek in de wereld. Zulke grote lagen zijn belangrijk…

Voor zonnepanelen, windturbines en batterijen moeten veel metalen gedolven worden. Tegelijkertijd vermindert hierdoor de mijnbouw naar kolen, olie en gas.

Film screening

In zijn serie over de materialen die onze wereld vormgeven werpt Maikel Kuijpers nu een blik op hout. Hout is overal en van alle tijden; de mens is een houtbewerker. Dat we de afgelopen 150 jaar onze huizen nauwelijks meer van hout bouwden, is een modegril. Tijd voor een comeback van het duurzaamste…

Onderwijs

Enorme toename van de vraag naar bouwzand leidt tot tekorten en ongelijkheid die tot een grote, mondiale crisis leiden. Onderzoekers van het Centrum voor Milieuwetenschappen van de Universiteit Leiden brachten de groeiende behoefte aan zand in kaart, evenals de knelpunten en mogelijke oplossingen. Ze…

Promovenda Jiangnan Ding onderzoekt hoe je een blok rubber zo kunt ontwerpen dat het dienst kan doen als een mechanische computerbit. Zo'n zogenaamd mechanisch metamateriaal wordt op een specifieke manier samengeperst om de vorm te veranderen. ‘Met een heel eenvoudig materiaal kunnen we in de toekomst…

Een grote beurs voor onderzoek naar ‘machine learning’ algoritmes voor quantumcomputers. Met deze ERC Consolidator-beurs hopen Vedran Dunjko en zijn collega’s te ontdekken welke problemen uit de echte wereld een quantumcomputer sneller kan oplossen dan een normale.

Jasper Knoester startte op 1 januari als onze nieuwe decaan. Hoe gaat het met hem, wat doet hij precies en hoe ziet zijn dag eruit? In elke nieuwsbrief geeft Jasper een inkijkje in zijn leven.

De energietransitie staat hoog op de Europese agenda, maar wat is er precies voor nodig? René Kleijn onderzoekt hoe we grondstoffen op een verantwoorde manier kunnen winnen, gebruiken en hergebruiken. Per 1 maart is hij benoemd tot hoogleraar Toekomstbestendige grondstofvoorziening.

Het Griekse alfabet dateert uit de achtste eeuw voor Christus. Althans, dat is waar de wetenschap lange tijd van uitging. Universitair hoofddocent Willemijn Waal gaat met een Vici-beurs onderzoeken of het Griekse alfabet niet al eeuwen ouder is, en in eerste instantie alleen werd geschreven op vergankelijke…

Twee Leidse onderzoekers van de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen hebben een NWO-XS-subsidie ontvangen voor hun onderzoek. Het gaat om veelbelovende, maar ook risicovolle projecten. Macrofagen die bacteriën vangen en dataopslag gemaakt van 2D-materialen vielen bij de jury in de smaak.

Nanomaterialen kunnen veel verder doordringen in onze voedselketen dan tot nu toe werd gedacht. Dat komt doordat de deeltjes in elk organisme in de keten van vorm en grootte blijken te veranderen. Onderzoekers van het Centrum voor Milieuwetenschappen Leiden ontdekten dit bij toeval, toen zij een door…

Elk jaar reikt het CML drie Stans Awards uit. Medewerkers konden studenten en collega's nomineren voor de prijzen: beste studentenscriptie, beste PhD paper en beste outreach van het afgelopen jaar. Juryleden Jan Willem Erisman en Nicole de Voogd maakten de uiteindelijke keuze.

Röntgen- en CT-scanners zijn veelgebruikte apparaten bij onderzoek, diagnostiek en in de industriële sector. Toch zijn ze nog lang niet zo snel en nauwkeurig als we zouden willen. Mathé Zeegers onderzoekt bij het Centrum Wiskunde en Informatica de nieuwste techniek in het vakgebied: spectrale röntgenbeeldvorming.…

Een complete transformatie van de staalcyclus in Nederland met als ultiem doel een koolstof-neutrale staalsector in 2050. Daarvoor krijgt het programma Groeien met groen staal 100 miljoen euro van het Nationaal Groeifonds. Vanuit Leiden helpt hoogleraar Industriële ecologie René Kleijn mee.

Studenten beter voorbereiden op hun practica, zodat ze er meer van leren. Op die manier willen Marjo de Graauw en haar collega’s het bètaonderwijs vernieuwen. Samen gaan ze interactief lesmateriaal ontwikkelen om studenten kennis te laten maken met laboratoriumonderwijs. Ze ontvangen hiervoor een SURF-subsidie…