Universiteit Leiden

nl en

Onderzoek in de publiciteit

Wat kun je doen om met je onderzoek in het nieuws te komen? Hoe breng je onderzoeksresultaten onder de aandacht van een breder publiek?

Aandacht voor een publicatie

Heb je een publicatie in een wetenschappelijk tijdschrift of publiceer je een boek? Laat dit dan zo snel mogelijk (na acceptatie) weten aan de adviseur wetenschapscommunicatie of de afdeling communicatie van je faculteit. We bespreken samen hoe we de publicatie onder de aandacht van het brede publiek brengen.

Universitair nieuws bereikt de media via verschillende kanalen: door nieuwsartikelen op de universitaire website, social media, de wekelijkse nieuwsbrief en via persberichten. Wanneer daar aanleiding toe bestaat, brengt de adviseur wetenschapscommunicatie namens de universiteit een persbericht uit.

Oratie

Voorafgaand aan elke oratie schrijft de nieuwsredactie een nieuwsbericht. Hiervoor wordt ruim van te voren contact opgenomen met de hoogleraar. Soms brengen we journalisten op de hoogte van spraakmakende oraties.

Promotie

De promovendus levert minimaal 4 weken voor de promotiedatum een korte publiekssamenvatting van het proefschrift in via een online formulier. De samenvatting wordt geplaatst bij het agendabericht over de promotie op de universitaire website. De webredactie of zij de resultaten van het promotieonderzoek bekend willen maken bij een breder publiek, bijvoorbeeld met een nieuwsbericht op de website en/of het attenderen van journalisten. Dit is afhankelijk van de nieuwswaarde van het onderzoek, en gebeurt uiteraard altijd in overleg met de promovendus.

Vul het formulier in

Subsidies NWO of EU

Krijg je een subsidie van NWO of een Europese subsidie? Laat dit zo snel mogelijk weten aan de adviseur wetenschapscommunicatie of de afdeling communicatie van je faculteit. In overleg besluiten we op welke manier we het brede publiek hiervan op de hoogte brengen.

Ben je goed vindbaar?

Wil je goed vindbaar zijn voor journalisten die op zoek zijn naar een deskundige die commentaar kan leveren op de actualiteit? Zorg dan dat je profielpagina op orde is. Dit houdt in dat de juiste trefwoorden in het Nederlands en Engels zijn toegevoegd aan je profielpagina. Dit is belangrijk voor een goede vindbaarheid via de website en Google. Daarnaast kunnen relevante nieuwsartikelen, agenda-items, onderzoeksprojecten, onderwijspagina's en dossiers aan je profiel gekoppeld worden. Je kunt hiervoor altijd contact opnemen met de communicatieafdeling van je faculteit.

Wetenschapsdossiers

In de wetenschapsdossiers vestigen we de aandacht op onderzoeksgebieden waarin de universiteit een lange traditie heeft en die aansluiten bij de actualiteit. De decanen van de faculteiten beslissen over de onderwerpen van deze dossiers.

Wetenschapscommunicatie: zo brengen we jouw onderzoek naar de samenleving

Via wetenschapscommunicatie brengen we kennis en inzichten uit onderzoek naar de samenleving en stimuleren we publieke betrokkenheid. Denk aan nieuwsberichten op universiteitleiden.nl, posts op onze social media, lezingen en workshops. Zo leiden onze berichten en activiteiten geregeld tot aandacht van de media waardoor jouw onderzoek en jij als onderzoeker een breed publiek kan bereiken. En de reacties die dit oplevert kunnen op hun beurt weer tot waardevolle inzichten en zelfs nieuwe onderzoeksvragen leiden.

Wetenschapscommunicatie draagt ook in sterke mate bij aan de missie van ons Instituut Psychologie: een leidende rol in onderzoek en onderwijs waarmee we een positieve impact creëren op de samenleving.

Er zijn dus diverse goede redenen om aan wetenschapscommunicatie te doen:

  • We laten zien hoe jouw onderzoek helpt bij vragen over het brein, gedrag, maatschappelijke ontwikkelingen en fundamentele wetenschap. Zo maken we duidelijk wat wetenschap betekent voor de samenleving en creëren we draagvlak voor onderzoek
  • We vergroten het publieke begrip van psychologie en aanverwant onderzoek
  • We stimuleren de publieke betrokkenheid
  • We maken transparant en inzichtelijk hoe we onderzoek doen
  • Wetenschap wordt gefinancierd uit publieke middelen en wij geven daarvoor onze kennis en expertise terug aan de maatschappij
  • Meer bekendheid met jouw onderzoek in de samenleving en bij mogelijke stakeholders en partners 
  • Meer zichtbaarheid van onderzoek en wetenschappers helpt jou bij subsidieaanvragen
  • Meer dialoog met publiek en partners kunnen leiden tot nieuwe inzichten in jouw onderzoek (citizen science) en deelname daaraan
  • Versterking van jouw vaardigheden, zoals helder communiceren en presenteren 

Wetenschapscommunicatie versterkt onze vijf strategische doelen (2023-2027)

  1. Samen bouwen aan één instituut
  2. Erkennen, waarderen en inspireren
  3. Bevorderen van open science
  4. Een sterke discipline als basis voor interdisciplinariteit
  5. Versterken van translationeel onderzoek

Vragen over wetenschapscommunicatie?

Neem ruim op tijd contact op met de redactie

Wil je als onderzoeker een persoonlijk advies over wetenschapscommunicatie? Heb je een onderwerp dat volgens jou publiciteit verdient? Neem bij voorkeur minstens twee weken of eerder contact op met redactie van het Instituut Psychologie: news.psy@fsw.leidenuniv.nl 
Lees meer over de criteria voor publiciteit in onderstaande checklist Is de tijd rijp voor wetenschapscommunicatie? 

De redactie bestaat uit: 

 

Zo werkt de redactie

De redactie benadert geregeld zelf onderzoekers bij wetenschappelijke, actuele en maatschappelijke aanleidingen of je neemt als onderzoeker zelf contact met ons op. We bespreken met jou of en hoe we het onderwerp oppakken.

De redactie overlegt over mogelijke onderwerpen ook geregeld met de centrale nieuwsredactie nieuws@bb.leidenuniv.nl, de centrale adviseur wetenschapscommunicatie en met het marketing- en communicatieteam van de Faculteit der Sociale Wetenschappen.

Meer weten over wetenschapscommunicatie?

Lees de universitaire online adviezen

Op deze webpagina's over wetenschapscommunicatie van de Universiteit Leiden vind je goede adviezen, publicaties en richtlijnen om onderzoekers op weg te helpen met hun onderzoek in de publiciteit. Zo geeft de Mediagids tal van praktische adviezen over de voorbereiding op interviews en optredens in de media. Daarnaast vind je er ook adviezen en richtlijnen over het gebruik van social media door onderzoekers en overige medewerkers van de Universiteit Leiden. Ook de Young Academy Leiden (YAL) stimuleert wetenschapscommunicatie en verzamelt inspirerende artikelen over Hulpmiddelen voor 'outreach' - Universiteit Leiden. Heb je nog vragen over omgaan met de media? Bereid je met publicaties als de Mediagids voor en/of neem contact op met de redactie van Psychologie: news.psy@fsw.leidenuniv.nl

Checklists

Deze checklist helpt onderzoekers en de redactie om te bepalen of het onderzoek rijp is voor publiciteit. Waarom wil je communiceren over dit onderzoek of project?

  1. Het wetenschappelijke belang
    Je/jullie onderzoek levert belangrijke/nieuwe inzichten op. Het onderzoek is robuust en solide uitgevoerd, de resultaten zijn betrouwbaar en mogen al naar buiten. Laat het weten als een belangrijk onderdeel nog onzeker is.
     
  2. Actuele aanleiding
    Zoals de promotiedatum, een publicatie in een gerenommeerd tijdschrift, een publiekslezing etc.
     
  3. Maatschappelijke aanleiding
    Zoals een crisis, een maatschappelijke discussie, een belangrijk rapport, een maatschappelijke ontwikkeling die de onderzoeker kan duiden.
     
  4. Belangrijke prijs, beurs of subsidie
    Je hebt een belangrijke prijs, beurs of subsidie ontvangen voor je onderzoek.
     
  5. Kijkje achter de schermen van lopend onderzoek
    Soms is het onderzoek nog lopend maar de moeite waard om alvast erover te vertellen. Bijvoorbeeld vanwege bijzondere omstandigheden (locatie, maatschappelijke partners etc.).
     
  6. Hoe groot is het ‘Leidse’ aandeel?
    Werkt of werken de belangrijkste auteurs nog bij ons instituut en de Universiteit Leiden? Als jij of andere belangrijke auteurs inmiddels bij een andere universiteit werken, moeten we afstemmen wie het nieuws eventueel oppakt.
     
  7. Zijn allen akkoord dat het onderzoek publiciteit krijgt? 
    Check bij je onderzoekpartners of publiciteit al wenselijk is. 

NB: Neem ruim op tijd, bij voorkeur minstens twee weken of eerder, contact op met redactie.

Maak tijdig strategische keuzes zodat de informatie, de vorm en de toon de gekozen doelgroepen beter aanspreekt en bereikt.

  1. Wat wil je bereiken (impact)?
    Bijvoorbeeld bepaalde kennisoverdracht (informeren over onderzoek), attitudeverandering (de doelgroep anders laten aankijken tegen een onderwerp, gedragsverandering (alleen relevant bij specifiek onderzoek zoals leefstijlonderzoek in opdracht)
     
  2. Wie zijn je doelgroepen?
    Bijvoorbeeld journalisten van (inter)nationale/landelijke/regionale/vak/populaire media, vakgenoten, stakeholders, een divers lekenpubliek, patiëntenverenigingen, jongeren, ouders, professionals in het veld zoals jeugdzorg, het onderwijs etc.?
     
  3. Wil je de impact meten van wetenschapscommunicatie?
    Dat kan bijvoorbeeld met behulp van de ruim dertig instrumenten uit de toolbox van Impact Lab, een samenwerking van onderzoekers van de Universiteit Leiden en de Universiteit Utrecht) 

     
  4. Wil je een dialoog en interactie met de doelgroepen?
    Als het antwoord positief is, bekijk dan met onderstaande checklist welke communicatiemiddelen hierbij het beste passen.

De mogelijke middelen zijn:

  1. Een nieuwsbericht op universiteitleiden.nl
  2. Een persbericht naar (inter)nationale en regionale media - dit kan alleen in overleg met de centrale adviseur wetenschapscommunicatie.
  3. Een persbericht naar vakmedia (dit kan in overleg met de redactie van het instituut news.psy@fsw.leidenuniv.nl )
  4. Sociale media zoals LinkedIn, X, Instagram, Facebook. Beeld is bij sociale media extra belangrijk, is dat beschikbaar?
  5. Een video kan een heel aantrekkelijke vorm zijn, maar is ook kostbaar en tijdrovend en zal daarom extra zorgvuldig overwogen worden door de redactie.
  6. Een podcastaflevering van Leiden Psychology Podcast of een eigen podcast
  7. Een blog op Leiden Psychology Blog of een eigen blog
  8. Overweeg je als onderzoeker of onderzoeksgroep een eigen (vrije ruimte)website? Neem eerst tijdig contact op met de redactie voor advies en lees alvast meer over het proces en de criteria voor een vrijeruimtewebsite

Bij bovengenoemde middelen is er alleen bij posts op social media ruimte voor interactie met de volgers. Zo kan de onderzoeker vragen beantwoorden, maar voor constructieve en genuanceerde discussies zijn social media helaas vaak niet de ideale platforms. Denk bij een dialoog met publiek liever aan een activiteit, zoals:

  • Een lezing, workshop of webinar met interactie, bijvoorbeeld in een buurthuis, een festival of online
  • Een heel publieksevenement (zoals de LIBC-publieksdag).

Vindbaarheid

Wetenschappers hebben niet per se een redactie nodig om te communiceren over onderzoek. Veel journalisten benaderen zelfs liever onderzoekers rechtstreeks dan eerst contact op te nemen met een persvoorlichter of adviseur. Daarom is het van belang dat je als onderzoeker heel goed vindbaar bent op internet.

  1. Is je profielpagina goed en actueel en heeft deze seo trefwoorden?
    Dan vinden journalisten en andere geïnteresseerden je sneller via Google of andere zoekmachines. Kun je advies gebruiken? De redactie van Psychologie biedt de profielservice aan om jouw pagina te verbeteren. 
  2. Is je onderzoeksprojectpagina goed op orde? Zo niet, neem contact op met webteam.psy@fsw.leidenuniv.nl
  3. Presenteer je onderzoek goed in de promotieagenda
    Journalisten kijken dikwijls naar de promotie-agenda op de website om te zien of er aansprekende onderwerpen zijn. Een titel en samenvatting met veel jargon is minder aantrekkelijk voor een professional of leek die weinig tijd heeft. Bied dus in het agenda-item over je promotie ook een publieksvriendelijke samenvatting aan van je proefschrift met weinig jargon en een heldere vraagstelling en conclusie. 
     
  4. Wie/wat wil je bereiken met de sociale media?
    Post belangrijke en/of aansprekende ontwikkelingen in je onderzoek op een medium dat je ligt, bijvoorbeeld LinkedIn. Bedenk wel dat posts ook tot reacties kunnen leiden. Wees dus nauwkeurig en integer. Lees meer hierover in de 8 gouden tips voor sociale media  en de gedragscode Social media van de Universiteit Leiden.
     
  5. Vertel begrijpelijk en aansprekend als je een breed publiek wilt bereiken
    Probeer in het interview de belangrijkste resultaten van het onderzoek zo te formuleren dat ook een divers lekenpubliek het snapt. Vertel daarbij, indien relevant, wat de maatschappelijke impact is of kan zijn. Bijvoorbeeld dat het onderzoeksresultaat helpt om gerichtere therapieën te ontwikkelen voor jongeren met een depressie. Of dat jouw nieuwe modellen bijdragen aan betrouwbaarder onderzoek etc.
     
  6. Nodig de lezer uit met een pakkende en correcte titel, intro en tekst
    Nieuwsberichten op websites beslaan doorgaans circa 450 woorden met een intro max 40 woorden en een aansprekende en krachtige kop. Help de redacteur er een toegankelijk, aansprekend en feitelijk correct artikel/interview van te maken. Heeft de redacteur een vraag die je niet kunt beantwoorden? Wees daar eerlijk over. Wetenschap is ook omgaan met onzekerheid en dat mag best vermeld worden in het stuk. Geef een pdf of weblinks van de wetenschappelijke publicatie zodat geïnteresseerden ook de publicatie zelf kunnen lezen.

Wat doe je bij intimidatie of zorgen daarover?

Het publieke debat kan fel zijn en in sommige gevallen helaas zelfs ontsporen. Wetenschappers kunnen zich hierdoor geremd voelen om zich uit te spreken over gevoelige maatschappelijke kwesties vanwege mogelijke hatelijke reacties of zelfs intimidatie.

Meld incidenten

Binnen de Universiteit Leiden is een protocol afgesproken: bespreek zorgen over (mogelijke) intimidatie altijd met je leidinggevende en eventueel ook met de decaan van je faculteit en de redactie van je instituut. Samen overleggen we hoe we jou het beste kunnen helpen. Als je doelwit wordt van bedreigingen en/of aanhoudend grove posts op sociale media, neem dan ook altijd contact op met de afdeling Veiligheidszaken:

Meld incidenten altijd bij bovengenoemde afdeling Veiligheidszaken zodat de universiteit weet wat er speelt en indien nodig maatregelen kan nemen.

Raadpleeg voor adviezen ook het landelijke meldpunt Wetenschap Veilig. Meldingen via dit platform komen automatisch binnen bij onze eigen afdeling Veiligheidszaken. WetenschapVeilig biedt daarnaast nuttige adviezen hoe je het risico kunt beperken en hoe je ermee om kan gaan als je last hebt van intimidatie. Het meldpunt is 24 uur per dag bereikbaar en heeft ook een noodnummer om acute zorgen te bespreken: 0320-331343. Wil je meer lezen over wat werkgevers, leidinggevenden en medewerkers kunnen doen in de aanpak van bedreiging en intimidatie? Lees meer in Handreiking Aanpak Bedreiging en Intimidatie van Wetenschappers van de Universiteiten van Nederland.

Deze website maakt gebruik van cookies.  Meer informatie.