Ilze Bot wil hart- en vaatziekten helpen verminderen. Daarvoor kijkt ze onder meer naar de mestcel die ons beschermt tegen ziekten. Maar die ons soms ook ziek maakt.

In zijn oratie vertelt Dennis Claessen hoe hij ervoor wil zorgen dat docenten minder met administratie bezig hoeven zijn.

Jasper Knoester is de decaan van de Faculteit Wiskunde & Natuurwetenschappen. Hoe gaat het met hem, wat doet hij precies en hoe ziet zijn dag eruit? In elke nieuwsbrief geeft Jasper een inkijkje in zijn leven.

De gemeente Den Haag heeft twee subsidies toegekend aan projecten van de Campus Den Haag. In deze programma’s werken onderzoekers en studenten samen met bewoners aan duurzame oplossingen voor lokale vraagstukken.

Bodemecoloog Emilia Hannula gaat onderzoeken hoe de bodem ons kan helpen in de strijd tegen klimaatverandering en bij het verbeteren van de biodiversiteit. Ze ontvangt daarvoor een Vidi-subsidie van NWO. 'Bodemdiertjes zijn misschien onzichtbaar', zegt ze, 'maar ze spelen een enorme rol in het creëren…

Mensen nemen de wereld waar via verschillende zintuigen: we zien, voelen, horen, proeven en ruiken. De verschillende zintuigen waarmee we waarnemen bestaan uit meerdere informatie kanalen, ook wel multimodaal genoemd. Betekent dit dat wat we waarnemen als multimedia kan worden gezien?

Met de James Webb-ruimtetelescoop heeft een internationaal team van onderzoekers, waaronder Leidse hoogleraar Moleculaire Astrofysica Ewine van Dishoeck, een palet aan koolwaterstoffen ontdekt in een planeetvormende schijf rond een jonge, lichte ster. De resultaten bevestigen dat schijven rond heel…

Kunnen we beter bouwmaterialen en rijst telen in plaats van koeiengras? Van invasieve kreeften tot erfgoed en grondwaterstanden: tien afstudeerders onderzochten de toekomst van het Groene Hart, de achtertuin van de drie Zuid-Hollandse universiteiten waar ze studeren.

Hoe vergelijk je de leefomgeving van Nederlandse koeien met de koeien van de Masai in Oost-Afrika? Hoe kunnen we het verlies van biodiversiteit omdraaien? Daarover gaat CurveBend; een internationaal onderzoeksconsortium waar ecoloog Michiel Veldhuis deel van uit maakt.

Als bachelorstudent Bio-Farmaceutische Wetenschappen schreef ze het onderzoeksvoorstel dat ze in haar master mocht uitvoeren. Femke Vlaswinkel studeerde vervolgens cum laude af. Haar onderzoek werd gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Scientific Reports, ze won een prijs van de Nederlanse…

Algoritmes lossen problemen op. Maar welk algoritme is het meest geschikt voor welk probleem? Diederick Vermetten ontwikkelde tijdens zijn promotie methodes om dat te achterhalen. En dat is van belang voor het hele vakgebied.

Ook een griepvirus kan een pandemie veroorzaken. En dan zijn we niet zo goed bewapend, want voor griepmedicijnen zoals Tamiflu beginnen griepvirussen resistent te worden. Chemicus Merijn Vriends werkte met succes aan een verbeterde versie van zulke medicijnen. Hij promoveert op 12 september.

Statistiek-promovendus Daniël Gomon ontwikkelde statistische methoden die bijvoorbeeld medisch en demografisch onderzoek sterk kunnen verbeteren. ‘Wiskundigen houden niet van onrealistische aannamen.’ Gomon promoveert op 19 juni.

Tien jaar geleden voerden Nederlandse gevangenissen een nieuw beloningssysteem in: alleen nog bij goed gedrag kunnen gedetineerden extra ‘vrijheden’ verdienen. Zoals meer bezoek en een ruimer trainingsaanbod. Promovendus Jan Maarten Elbers concludeert dat dit systeem nauwelijks aanzet tot gedragsverandering…

Met meer dan duizend kilometer per seconde razen ze voort: de allersnelste sterren in ons Melkwegstelsel. Promovendus Fraser Evans deed onderzoek naar deze ongrijpbare hypersnelle sterren en ontdekte dat ze ons veel kunnen leren over bijvoorbeeld zwarte gaten en supernova’s.

Gewoon ergens beginnen. Of het nou gaat om video’s, bordspellen, theatervoorstellingen of festivals. Dat was een van de inzichten die deelnemer Sophie Wintermans opdeed tijdens de Science Communication Summer School. Wat haar betreft is de Summer School een goede stap voor elke wetenschapper met interesse…

De Nederlandse politiek polariseert alsmaar verder en het lijkt steeds lastiger om stabiele kabinetten te vormen. Is er nog een recept voor een bestuurbaar land? In het heetst van de verkiezingsstrijd geven een psycholoog en een historicus alvast hun koelbloedige advies.

Het was al de meest aangehaalde publicatie die ooit bij onze faculteit is geschreven, maar nu is een nieuwe mijlpaal bereikt. Een artikel van emeritus hoogleraar Jan Reedijk - en co-auteurs - ging afgelopen maand over de 10.000 citaties heen. En de teller tikt door.

Onderzoeker Max van Duijn en promovendus Bram van Dijk passen taalmodellen toe op verhalen verteld door kinderen om zo hun inlevingsvermogen te onderzoeken. Voor dit onderzoek ontvingen zij de Best Paper Award tijdens de Computational Natural Language Learning conferentie in Singapore.

Innovaties zijn pas echt succesvol als mensen ze gebruiken. Promovendus Max van Haastrecht ontwikkelde een app voor cybersecurity in het MKB en ontdekte hoe belangrijk het is om technologie af te stemmen op de praktijk.

Hoe kom je van een immens grote gaswolk ergens in het heelal tot een ster met planeten? Onderzoek van promovendus Sterrenkunde Martijn van Gelder werpt meer licht op de vroegste fases van dit proces. Hij promoveert op 24 november.

Zonder elektronica die computertaken uitvoert zou ons dagelijks leven er heel anders uitzien. Apparaten zoals liften, verkoopautomaten, draaihekken, wasmachines en zelfs verkeerslichten maken gebruik van een eenvoudige vorm van elektronisch computergebruik om van de ene toestand naar de andere over…

Pakketjes van DNA-strengen met daarin zilver, slechts twee of drie nanometer groot. Leidse natuurkundigen Donny de Bruin en Dirk Bouwmeester maken deze pakketjes, die uit zichzelf levende cellen in gaan. Met licht activeren ze vervolgens het zilver waardoor de cellen kapotgaan. En dat kan weer helpen…

Is het mogelijk om subtiele trillingen te meten die worden veroorzaakt door donkere materie die door de aarde beweegt? Een team van Nederlandse en Amerikaanse natuurkundigen heeft een nieuwe manier gevonden om mogelijk voor het eerst donkere materie te meten. Ze lieten een microscopisch kleine magneet…

Persoonlijke ontwikkeling, Studieondersteuning

Dat natuur in de stad voordelen oplevert voor mens en dier, daar zijn meerdere aanwijzingen voor. Maar een ‘totaalbeeld’ van de opbrengsten van stadse natuur, dat is er niet. Leids promovendus Joeri Morpurgo en masterstudent Orestis Strymponis gebruiken daarom Den Haag als levensgroot lab.

De helderheidspiek van de ring om het superzware zwarte gat van M87 is in een jaar tijd 30 graden tegen de klok in verschoven. Dat blijkt uit nieuwe beelden die het consortium van de Event Horizon Telescope heeft vrijgegeven.

Community Meet-up & Networking

Met een lustrumeditie van het Grachtenconcert vieren we 450 jaar Universiteit Leiden! Met een orkest van studenten, medewerkers en alumni op het podium.

Door te bestuderen hoe afzonderlijke DNA-moleculen zich gedragen, kunnen we genetische aandoeningen beter begrijpen en betere medicijnen ontwerpen. Tot nu toe was het één voor één onderzoeken van DNA-moleculen een langzaam proces. Biofysici van de TU Delft en de Universiteit Leiden ontwikkelden een…

Hoe bestudeer je de groei van micro-organismen, de verspreiding van epidemieën of de genezing van wonden, zonder daadwerkelijk experimenten uit te voeren? Daoyi Wang, promovendus aan het Mathematisch Instituut, werkte aan een specifiek wiskundig model dat de groei van micro-organismen en vele andere…

Een internationaal team van astronomen, met onder anderen de Leidse promovendus Elia Pizzati, heeft een aantal oude quasars waargenomen die verrassend genoeg in hun eentje lijken te zweven in het vroege heelal (minder dan een miljard jaar na de oerknal). Tot nu toe gingen astronomen er op basis van…

Petr Steindl werkt aan quantumstippen in optische microholtes voor zijn phd onderzoek. Hij manipuleert enkele fotonen om complexe lichtstructuren te bouwen. Toepassingen zijn veilige quantumcommunicatie en de poorten in een quantumcomputer.

Jasper Knoester is de decaan van de Faculteit Wiskunde & Natuurwetenschappen. Normaal blikt Jasper terug op een dag uit zijn leven, maar in de laatste nieuwsbrief van het jaar doet hij het wat anders...

Een microscoop die ongelooflijk scherp kijkt en daarbij preparaten intact laat: Guido Stam hielp bij de ontwikkeling ervan. In zijn promotieonderzoek combineerde hij licht met elektronen – en kon hij zelfs levende bacteriën bestuderen. ‘We kunnen meten wat eerder niet kon.’

Niet alles wat in de buurt komt van een zwart gat, wordt erin opgeslokt. Zwarte gaten kunnen materiaal ook wegslingeren, en die kans blijkt aanzienlijk groter dan gedacht. Een toevallige ontdekking en wat Martijn Oei daar vervolgens mee deed, leverden hem 12 december een promotie cum laude op, ‘met…

De één gebruikte 3D-celmodellen om darmkanker te bestuderen, de ander zette machine learning in voor efficiënte bloeddonatie. Voor deze prestaties ontvingen Marieke Vinkenoog en Simon Christian Hansmann op dinsdag 2 september de Krijn Rietveld Memorial Innovation Award.

Waterstof kan het klimaatprobleem helpen oplossen. Tenminste, als we het op de juiste, schone manier gaan produceren. Leidse onderzoekers brachten de wereldwijde milieu-impact van waterstofproductie in kaart en keken vooruit tot 2050. Ze publiceerden hun werk in Energy & Environmental Science.

Wat hebben tienjarige kinderen en chatbots met elkaar te maken? Promovendus Bram van Dijk onderzocht de taalontwikkeling in kinderen én in AI-taalmodellen. ‘Het is eigenlijk heel praktisch dat we menselijke eigenschappen toekennen aan een chatbot.’

Een internationaal team van sterrenkundigen onder wie de Leidse hoogleraar Ewine van Dishoeck heeft voor het eerst het gas benzeen (C6H6) waargenomen in een planeetvormende schijf rond een jonge ster. De waarnemingen vertellen ons meer over het ontstaan van planeten in deze schijf, zoals ook onze aarde.…

Zoekmachines proberen steeds beter onze vragen te beantwoorden. En chatbots gaan steeds vaker het internet op om op zoek te gaan naar relevante bronnen. ‘Zoekmachines en chatbots zullen steeds meer vervlochten raken’, zegt hoogleraar Suzan Verberne.

Jasper Knoester is de decaan van de Faculteit Wiskunde & Natuurwetenschappen. Hoe gaat het met hem, wat doet hij precies en hoe ziet zijn dag eruit? In elke nieuwsbrief geeft Jasper een inkijkje in zijn leven.

Hoe behandel je infectieziekten het best bij patiënten met obesitas? Ziekenhuisapotheker en promovendus Koen van Rhee onderzocht de invloed van obesitas op bloedwaarden van twee veelgebruikte medicijnen en ontwikkelde een opzet waarmee farmaceuten nieuwe geneesmiddelen kunnen testen op deze patiënte…

Sneller nieuwe kankermedicijnen ontwikkelen door de krachten te bundelen. Dat is de missie van Oncode Accelerator, een Nederlands consortium waaraan ook drie Leidse promovendi meewerken die kortgeleden zijn gestart. Onder leiding van Gerard van Westen onderzoeken Marc Boef, Remco van den Broek en Lucina-May…

Stel je voor: je scant een leeuwendrol of een muizenkeutel en je weet precies wat en hoeveel het bijbehorende dier heeft gegeten. Met behulp van nieuwe DNA-technieken is dit steeds beter mogelijk. Promovendus Kevin Groen testte hoe effectief deze technieken al zijn om het dieet van wilde dieren te o…

Nederlandse muggen zijn beter bestand tegen zout water dan verwacht. Dat ontdekte milieuwetenschapper Sam Boerlijst tijdens zijn promotieonderzoek in de Hortus botanicus. De kennis is belangrijk om beter te begrijpen hoe de verspreiding van ziektes door muggen in de toekomst kan veranderen.

Twee Second Prizes, twee First Prizes en zelfs een Grand Grand First Prize. Vijf Leidse wiskundestudenten en hun teamleider hebben uitzonderlijke prestaties geleverd tijdens de International Mathematics Competition for University Students 2024 in Bulgarije begin augustus. Daarbij is zelfs een Nederlands…

James Webb life’s building blocks

Wat doe je als je de kans krijgt om Nobelprijswinnaars uit jouw vakgebied te ontmoeten? Dan zeg je natuurlijk ‘ja’! Twee jonge Leidse scheikundigen kregen deze kans tijdens de Nobel Laureate Meeting in het Duitse Lindau. Ze vertellen over hun ervaringen.

Wat motiveert burgers om mee te doen aan een citizen science-project over plasticvervuiling? En verandert die motivatie met de tijd? Op deze en andere vragen probeerde Liselotte Rambonnet antwoord te krijgen met haar onderzoek naar het Schone Rivieren-project. Rambonnet is promovendus bij het Instituut…