Cursus
Leergang Jihadisme, Terrorisme, contraterrorisme, een brede aanpak: ideologie, recht en inlichtingen
- Datum
- woensdag 1 november 2023 - maandag 18 december 2023
- Bezoekadres
-
Leiden
Over de cursus
Tijdens deze specialisatieopleiding leert u alles over terrorisme en contraterrorisme. Het begrip terrorisme wordt ontvouwen: wat maakt dat een ‘mass shooting’ niet als een terreurdaad wordt ervaren, maar een individuele aanslag met een ideologisch motief wel als een ernstige terreurdaad wordt beschouwd? Dit zullen we langs de historische ontwikkelingen uiteenzetten. Daardoor zijn de deelnemers in staat om een terroristische daad in juridische en politieke termen te kunnen herkennen. Terrorisme zal worden geïntroduceerd als een politieke strijdmethode. De terreurdaden worden aanvankelijk als een politieke strategie ingezet in de strijd tegen de politieke vijand, maar niet zelden verandert het terrorisme als strategie in een ultiem doel: terreur als instrument en als doel.
Deze opleiding wordt gegeven vanuit een brede context vanuit minstens drie perspectieven: de ideologische grondslag van het hedendaagse internationale terrorisme, de geopolitieke context – met inbegrip van internationale betrekkingen – en de juridische aspecten van de strijd tegen het terrorisme. Verschillende internationale en nationale dilemma’s komen aan bod. Denk hierbij aan mensenrechten versus veiligheid, strafrecht versus inlichtingenwerk, Realpolitik versus mensenrechten, politiek of religie versus secularisme. Ook zal aandacht worden besteed aan de maatschappelijke dilemma’s rondom terrorismebestrijding in een multiculturele samenleving
In de verschillende weken wordt de ideologie van het hedendaagse internationale terrorisme besproken. Dit gebeurt in uiteenlopende maar samenhangende kaders: de ideologie als zodanig, de verspreiding daarvan in Europa, de kwetsbaarheid of ontvankelijkheid van sommige mensen voor deze ideologie en de gevolgen daarvan. We zullen ons dus in verschillende weken focussen op het fenomeen islamisme en de ontwikkeling daarvan in de moderne tijd. Hierbij zal specifiek worden gekeken naar het salafisme – een ideologie die ook in Nederland aanhang vindt. Dit stelt de deelnemers in staat om een onderscheid te kunnen maken tussen de gewone religieuze uitingen en de staatsgevaarlijke of strafbare uitingen dan wel handelingen.
De strijd tegen het terrorisme wordt vanuit het Europees en een vergelijkend perspectief behandeld. Daarbij worden verschillende specifieke gevallen en de manier waarop de democratische staten hun terrorisme aanpak hebben ingericht, besproken. Hierbij wordt kritisch gekeken naar de effectiviteit van inlichtingen en de bestuurlijke en justitiële aanpak van het terrorisme.
Het hedendaagse terrorisme raakt fundamentele elementen van onze samenleving. Daarom zullen we niet alleen de strafrechtelijke aanpak maar ook de bestuurlijke aanpak diepgaand beschouwen. Het wettelijke systeem en de rechterlijke uitspraken zijn daarbij onmisbaar. Ook voorbeelden uit andere landen zullen aan de orde komen. Tevens zullen we aandacht besteden aan de Europese aanpak: inlichtingen en politiesamenwerking in Europa. Operationele aspecten zoals het onderscheid tussen inlichtingenwerk en opsporing zullen een prominente rol innemen in dit geheel.
Onze multiculturele samenleving is zeer kwetsbaar voor radicalisering en islamisme. Dit kan tot ongewenste maatschappelijke reacties leiden. Daarom komen thema’s zoals migratie en integratie veelvuldig aan de orde. De invloed van terrorisme op de werking van grondrechten staat hierbij centraal. Terrorisme kan zorgen voor botsing tussen grondrechten, zoals tussen de vrijheid van meningsuiting en het gelijkheidsbeginsel. Tevens komen hier diverse voorbeelden van radicalisering en deradicalisering aan de orde.
De kracht en bijzonderheid van deze leergang in Leiden liggen besloten in een unieke combinatie van expertise op drie gebieden: inlichtingenwerk, recht (in het bijzonder strafrecht), en de ideologie van het aan geopolitiek gerelateerd terrorisme, in dit geval de politieke islam.
Het leereffect is er niet alleen tijdens de onderwijsuren. Elke week zal er met de gehele groep na afloop van de cursusdag worden gedineerd bij een restaurant, waardoor de deelnemers elkaar goed leren kennen. Het is erg interessant om met mensen in verschillende functies van gedachten te kunnen wisselen. Dit informeel leren biedt een bevorderende aanvulling op het leerrendement.
De leergang is zeer interdisciplinair van aard en richt zich op deelnemers vanuit lokale overheden (zoals veiligheidsfunctionarissen), ministeries, advocatuur, inlichtingendiensten, marechaussee en politie, banken en verzekeraars.