Op een zonnige editie van het Lowlands-festival werd afgelopen weekend niet alleen gefeest en gedanst. Bezoekers kregen als proefpersoon ook een inkijkje in wetenschappelijk onderzoek. Hoe doe je onderzoek naar angst en stille communicatie op een festival?

Op dinsdag 6 september is het facultaire jaar 2022-2023 begonnen met Leiden Law Op 1, onze jaarlijkse live talkshow vanuit het Kamerlingh Onnes Gebouw. Met het bestuur, wetenschappers en studenten keken we vooruit naar het nieuwe collegejaar.

Mama werkt in de zorg, papa in de techniek en iedereen is hetero: veel schoolboeken tonen nog altijd mannen en vrouwen in stereotiepe rollen, ontdekte promovendus Tessa van de Rozenberg. Ook constateert ze dat opvattingen van kinderen over deze onderwerpen vaak sterk lijken op die van hun ouders.

Een bloedige burgeroorlog teistert al jaren de Centraal-Afrikaanse Republiek. Promovendus Crépin Marius Mouguia wijst op een tragisch patroon: jongeren worden al generaties lang gerekruteerd als soldaat of strijder voor de rebellen. Ze hebben weinig alternatieven en houden zo de conflicten in stand.

Complex onderzoek met een flinke scheut vakjargon: promoties zijn voor leken vaak lastig te volgen. In het nieuwe verplichte lekenpraatje leggen promovendi eerst kort en helder hun proefschrift uit. Dat blijkt niet alleen fijn te zijn voor oma en de vriendenclub.

Voor de een lijkt de vakantie alweer een eeuwigheid geleden, de ander teert er nog maanden op. Wat is het geheim van een ontspannen terugkeer? Psycholoog Margot van der Doef, expert in werk-privébalans, geeft adviezen. ‘Ga niet van nul naar honderd.’

Gezamenlijke masters, promotietrajecten en een ‘hub’ voor onderwijs en onderzoek. Een delegatie van de University of Edinburgh bezocht de Universiteit Leiden om de samenwerking te verstevigen. Waarom is Edinburgh zo’n aantrekkelijke partner? Vier vragen aan Erwin Muller, bestuurder Campus Den Haag.

In een vurige Annie Romein-Verschoorlezing deed Sylvana Simons een boekje open over haar ervaringen als vrouw in de politiek. De partijleider van BIJ1 krijgt geregeld kleinerende opmerkingen en dreigementen. Ook schrijver Aafke Romeijn, die optrad als referent, is veelvuldig bedreigd vanwege haar uitspraken.…

Gratis naar de bios of met een tracker stappen tellen op kosten van je zorgverzekeraar. Sommige verzekeraars bieden beloningen om gezond gedrag te stimuleren. Maar werkt de dreiging van verlies zoals een borg niet beter? En hoe denken patiënten daarover? Dat onderzocht promovendus David de Buisonjé…

Tien jaar geleden voerden Nederlandse gevangenissen een nieuw beloningssysteem in: alleen nog bij goed gedrag kunnen gedetineerden extra ‘vrijheden’ verdienen. Zoals meer bezoek en een ruimer trainingsaanbod. Promovendus Jan Maarten Elbers concludeert dat dit systeem nauwelijks aanzet tot gedragsverandering…

Reizen in zelfrijdende auto’s of beter functioneren door slimme implantaten onder de huid. Nieuwe technologie kan veel bieden, maar we moeten ons niet laten overrompelen. Dat stelt Bart Custers, hoogleraar Law and Data Science, in zijn oratie op 21 mei. ‘Er is te weinig discussie over hoe we de toekomst…

Bij de ontwikkeling van duurzame projecten moet veel eerder gekeken worden naar de effecten voor burgers die minder welvarend zijn en niet goed voor zichzelf kunnen opkomen. Dat stelt Marja Spierenburg, hoogleraar Antropologie van duurzame ontwikkeling en bestaansmiddelen. Oratie op 25 februari.

De Universiteit Leiden strijkt deze zomer neer op Lowlands met twee onderzoeksprojecten. Van een bloedstollend spookhuis tot een stilteperformance vol symboliek – bezoekers worden uitgenodigd om hun eigen angsten en gevoelens te onderzoeken, en daarmee de wetenschap vooruit te helpen.

Van salaris ontvangen tot boodschappen doen: voor ons betalingsverkeer zijn we volledig afhankelijk van commerciële banken. Maar wat als die omvallen? In zijn oratie pleit hoogleraar Bart Joossen voor een rigoureuze verandering. ‘Breng het betalingsverkeer van particulieren onder bij één nieuwe overheidsbank,…

Drie nieuwe initiatieven zorgen letterlijk en figuurlijk voor een diverser beeld van de academische geschiedenis: een historisch onderzoek naar de achtergrond van studenten en wetenschappers, een nieuw boek over het Academiegebouw en twee sculpturen van vrouwelijke wetenschappers: astrofysicus Ewine…

Cruciale informatie over onderzoek, financiering of de totstandkoming van universitaire ranglijsten is vaak niet vrij toegankelijk. De Barcelona Declaration on Open Research Information roept op dit soort informatie openbaar te maken. Hoogleraar Ludo Waltman is een van de initiatiefnemers. Wat moet…

Dankzij de idyllische setting met parelwitte stranden groeiden de Malediven uit tot een toeristische trekpleister. Dat zorgt voor inkomens maar is ook problematisch voor de kwetsbare natuur. Met bewoners probeerden studenten van diverse universiteiten de bodem weer vruchtbaarder te maken. Hoe deden…

Hoe interpreteert ons brein sporen? Is iemand met een hersenletsel aansprakelijk voor strafbare daden? En mogen we het gedrag van criminelen aanpassen door gerichte hersenstimulatie? Deze vragen stonden centraal tijdens de publieksdag Brein & Recht, die op 16 september werd georganiseerd door het Leiden…

Jaïr van Rhenen studeerde Geneeskunde in Leiden en is nu huisarts in het gelovige Veenendaal. Ook werkte hij als tropenarts in Lesotho. ‘Als je perspectief hebt op een hiernamaals, ga je vaak op een andere manier met ziekte om.’

Het is een van de meest besproken onderwerpen van dit moment: hoe bannen we seksueel grensoverschrijdend gedrag en geweld uit? Alumnus Femke Eisma is woordvoerder van Mariëtte Hamer, de regeringscommissaris die dit hardnekkige maatschappelijke probleem moet aanpakken. Eisma studeerde Nederlands in Leiden.…

Slechts een op de vijf minderjarigen met geestelijke gezondheidsproblemen zoals een angststoornis krijgt passende professionele hulp. Huisartsen herkennen vaak niet goed de signalen bij kinderen en jongeren, stelt psycholoog Semiha Aydin. Hoe kan het beter? Promotie op 23 februari.

Na bijna anderhalf jaar solo colleges volgen vanuit de studentenkamer gaan veel studenten voor het eerst weer fysiek naar college. En dat geldt natuurlijk ook voor de docenten. Hoe bevalt dat? We namen een kijkje bij Rechtsgeleerdheid. ‘Ik heb een jaar lang colleges gevolgd vanaf mijn bed.’

Welke betekenis heeft het slavernijverleden voor onze huidige samenleving? Elf indringende portretten van studenten en medewerkers en hun antwoord op deze vraag zijn te zien op een bijzondere expositie op de binnenplaats van het Academiegebouw. Hiermee willen de initiatiefnemers het onderwerp zichtbaar…

Studenten ervaren steeds meer druk tijdens hun studie. Hoe verankeren we hun welzijn goed in ons onderwijs? Welke rol spelen preventie, kennis en kunde? En moeten we studentenwelzijn zien als onderdeel van onderwijsvernieuwing? Beleidsmakers en docenten van verschillende universiteiten gingen hierover…

Van pijnlijke gewrichten tot intense vermoeidheid: een derde van de mensen met reuma heeft veel last van deze chronische ziekte en gebruikt langdurig medicijnen. Leidse psychologen gaan dankzij een subsidie van ReumaNederland onderzoeken of placebotechnieken helpen bij de afbouw van medicatie.

De inrichting van schoolpleinen bepaalt mede of kinderen samen spelen. Dat geldt vooral voor de meer kwetsbare leerlingen, zoals kinderen met gehoorproblemen of autisme. Onderzoekers keken of nieuwe speelobjecten groepspatronen doorbreken. Die versterken vooral de positie van populaire kinderen, zo…

Hoe gaan we om met erfgoed uit de koloniale tijd? En hoe toegankelijk en digitaal zijn de collecties? Demissionair staatssecretaris Fleur Gräper sprak op 25 januari in de Leidse Universiteitsbibliotheek met onderzoekers en erfgoedspecialisten over de rol van erfgoed voor de samenleving.

Bijna overal ter wereld is de pedel een ‘master of ceremonies’ die alleen bij bijzondere gelegenheden ten tonele verschijnt. In Leiden doet de pedel veel meer. Willem van Beelen is al ruim 25 jaar pedel. Hij is onmisbaar bij promoties en oraties, regisseert plechtigheden en is een meester in het bedwingen…

Als symbool van het kwaad staat de Holocaust in het hart van de westerse herinneringscultuur. Maar die herdenking leidt tot heel uiteenlopende inzichten, stelt Cleveringa-hoogleraar Frank van Vree in zijn oratie. Is de geschiedenis een bron van identiteit of kritische reflectie?

Terwijl tienduizenden bezoekers dansen op snoeiharde muziek probeert een team Leidse psychologen op Lowlands harde data te verzamelen voor hun onderzoek. Hoe beleven festivalgangers een virtuele trip? En welke rol spelen factoren als weinig slaap en wel of geen ervaring met psychedelica?

Vaker een mocktail of frisje in plaats van bier of wijn, elkaar aanspreken als iemand te diep in het glaasje kijkt en wijzen op het totaalverbod op drugs. Het nieuwe convenant alcohol- en middelengebruik voor studieverenigingen van de Universiteit Leiden stimuleert meer alcoholvrije alternatieven aan…

Slaafgemaakten in de bediening zetten, bestuurder worden van de West-Indische Compagnie of uniformen maken voor het koloniale leger. Ook vele Leidenaren speelden op hun manier een rol in het koloniale en slavernijverleden. Historici doen vooronderzoek en vinden opvallende voorbeelden.

Tien Leidse wetenschappers ontvangen een NWO Veni-financiering van maximaal 280.000 euro. De komende drie jaar kunnen zij met deze subsidie hun eigen onderzoeksideeën verder ontwikkelen.

Het was een roerig jaar voor de museumwereld. De musea moesten lange tijd dicht vanwege de lockdowns en de discussie over roofkunst laaide verder op. In zijn roman 'Roofkunst' waarschuwt RMO-conservator en onderzoeker Ruurd Halbertsma wat er kan gebeuren als het debat escaleert.

Door de coronapandemie moesten veel medewerkers van Leidse instituten in het buitenland halsoverkop hun standplaats verlaten. Hoe gaat het nu met het team van KITLV-Jakarta? Directeur Marrik Bellen vertelt over de turbulente tijd voor dit Leidse instituut en zijn staf. En kunnen we iets leren van de…

Op 28 juni ontvingen tien gedreven docenten digitaal hun Senior Kwalificatie Onderwijs (SKO). Rector Hester Bijl feliciteerde hen in een online meeting. We vroegen een aantal van hen wat deze kwalificatie voor hen betekent, wat ‘goed onderwijs’ volgens hen inhoudt, en wat hen zo gepassioneerd maakt…

Holocaust-onderzoekers Barbara Engelking en Jan Grabowski houden op 26 november samen de Cleveringa-oratie. In Polen werden ze aangeklaagd vanwege hun kritische publicaties. Wat dat doet met hen? ‘Dit is een poging om ons uit te putten.'