Scriptie over overheidsbeleid in kwetsbare wijken wint FSW scriptie prijs 2023
Met ‘De weerbarstige realiteit van een nieuwe overheid: Schipperen tussen netwerken en dienen in een ‘kwetsbare’ wijk’ heeft Mony Klaus de FSW Scriptieprijs 2023 gewonnen. De scriptie is geschreven als onderdeel van de master Cultural Anthropology and Development Sociology en onderzoekt hoe een nieuwe overheid uitwerking krijgt in de praktijk.
Gebrek aan solidariteit
Mony onderzocht hoe de praktische implementatie van een nieuwe overheid, genaamd 'New Public Governance', plaatsvindt. Dit onderzoek is onderdeel van het onderzoeksproject Crafting Resilience en vond plaats binnen de masterspecialisatie Sociology of Policy in Practice. De nieuwe overheid wil met een integrale, gelijkwaardige en gebiedsgerichte aanpak aan te sluiten bij de behoeften van kwetsbare burgers. Een relevant en actueel onderwerp, legt Mony uit. “Ik heb gekozen om onderzoek te doen naar overheidshandelen in een kwetsbare wijk, omdat ik vind dat het in onze huidige samenleving ontbreekt aan het solidariteitsbeginsel. In een tijd waarin wij meerdere crises het hoofd te bieden hebben, denk aan de klimaatcrisis, onderwijscrisis, bestaanszekerheid crisis, en woningcrisis is het belangrijk om solidariteit te hebben met de meest kwetsbaren onder ons. Het is de taak van de overheid om ook, misschien wel vooral, kwetsbare burgers voor deze crises te beschermen en behoeden.”
Integrale samenwerking tussen overheden en inwoners
Voor dit onderzoek liep Mony drie maanden mee met zes medewerkers van een lokaal programmabureau in een kwetsbare wijk. Deze wijk is, evenals negentien andere wijken, aangesloten bij het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid (NPLV) van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Het programmabureau is speciaal opgezet om de leefbaarheid en veiligheid in de wijk in twintig jaar tijd te vergroten. Het NPLV is een uitingsvorm van de nieuwe overheid en volgens Mony betekent het dat de overheid acties onderneemt om solidariteit in de Nederlandse samenleving te bevorderen. In haar scriptie laat Mony zien dat het in de praktijk brengen van een nieuwe overheid moeilijk is vanwege een aantal dilemma's die het lastig maken om een samenwerking tussen overheden, organisaties en inwoners te realiseren.
Zware last voor ambtenaren
Mony wil vooral meegeven dat de opdracht van het in praktijk brengen van een nieuwe overheid zwaar drukt op de schouders van lokale ambtenaren. “De medewerkers van het programmabureau werken dag in dag uit en met man en macht om de plannen van het ministerie te laten slagen. Iedere professional die ik heb gesproken voelt een sterke verantwoordelijkheid om de inwoners te helpen. Dat neemt niet weg dat de lokale praktijk een harde en ingewikkelde werkelijkheid is, en dat navigeren op het onbekende terrein van een nieuwe, integrale en gelijkwaardige overheid, een lange adem vereist.” Uit haar onderzoek blijkt dat dit vooral komt doordat er binnen het lokale netwerk nog weinig structuur en duidelijkheid bestaat over wie verantwoordelijkheid draagt, er nog geen eenduidig antwoord is op de vraag hoe je op een integrale en gelijkwaardige manier beleid maakt en implementeert en doordat lokale ambtenaren, vanuit een gevoelde morele plicht, de neiging hebben om een dienende rol aan te nemen tegenover inwoners.
Waardevol om uit je eigen bubbel te treden
Tijdens de masterspecialisatie Policy in Practice heeft Mony vooral geleerd hoe waardevol het is om af en toe uit je eigen bubbel te treden. En om het gesprek aan te gaan met mensen waarmee je normaal gesproken niet zo snel in contact komt. “Zulke gesprekken zorgen niet alleen voor een dieper begrip van je eigen positie in onze maatschappij, maar heeft ook een positief effect op alle (voor)oordelen die je als mens hebt over de ander. Ik heb geleerd dat verschillen, en het gevoel van onbegrip dat dit vaak met zich meebrengt, vervallen in het individuele, persoonlijke gesprek. Ook heb ik geleerd hoe waardevol écht luisteren kan zijn en dat ik mij als witte, Nederlandse, hoogopgeleide vrouw bewust moet zijn van het feit dat ik soms een beetje wind mee heb gehad in dit leven.”
Rijkstraineeship bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken
Inmiddels werkt Mony bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties als Rijkstrainee. Door haar ervaring als onderzoeker in een kwetsbare wijk besefte ze dat ze graag bij wilt dragen aan de publieke zaak door te werken aan een overheid die oog heeft voor al haar burgers. “Het Rijkstraineeship geeft mij de kans om erachter te komen vanuit welke werkplek ik hier het beste aan kan bijdragen, omdat ik de komende twee jaar op vier plekken binnen en buiten het ministerie mag werken.”
Tip voor studenten: neem de tijd om je onderzoeksveld te ervaren
Tot slot een tip voor studenten die ook een masterstage gaan doen. Mony: “Neem de tijd om je onderzoeksveld te ervaren met een open houding. Blijf je daarbij vooral verwonderen over wat er gebeurt. Ik denk sowieso dat het in het leven belangrijk is om je te blijven verwonderen. En natuurlijk, geniet van alle nieuwe mensen die je leert kennen en situaties waarin je terechtkomt.”
FSW Scriptieprijs
Elk jaar reikt de Faculteit der Sociale Wetenschappen twee scriptieprijzen uit: één voor de beste masterscriptie en één voor de beste research-masterscriptie. Een jury binnen de faculteit kiest scripties uit die zijn voorgedragen door de instituten. Na selectie draagt de jury deze, samen met juryrapporten, voor aan het faculteitsbestuur voor goedkeuring. De prijs omvat € 1000,- en een certificaat.
Uit het jury rapport
Mony heeft op kundige wijze bestuurskunde en antropologie gecombineerd om een maatschappelijk belangrijk onderwerp te bespreken. Mony schreef in een heldere en vloeiende stijl en bood een kritisch maar constructief perspectief op beleidsprocessen en -praktijken. Haar werk getuigde van empathie en compassie. Met behulp van interviews, documentanalyse en participerende observatie hanteerde Mony een zorgvuldige en holistische benadering, waarbij ze een balans handhaafde die recht deed aan de complexe onderzoeksthema's zonder haar eigen observaties te overschaduwen. Dit getuigde van een uitstekende reeks antropologische vaardigheden.