Een online ceremonie, geen feestje en dan ook nog eens geen handtekening in het Zweetkamertje: tijdens de pandemie konden veel afstudeertradities niet doorgaan. Nu mag iedereen die in coronatijd een master behaalde alsnog een handtekening komen zetten.

Het superzware zwarte gat in het centrum van het Circinusstelsel slokt gas op via twee spiraalarmen. Dat ontdekte promovendus Wout Goesaert. Maar slechts een klein deel van het gas verdwijnt uiteindelijk in het zwarte gat, de rest wordt uitgespuugd.

Een internationaal team van sterrenkundigen, met daarbij ook astronomen van de Universiteit Leiden, heeft de ontbrekende schakel gevonden in het pad dat water aflegt via stervormingswolken en jonge sterren naar kometen en planeten. Ze deden dat met hulp van het ALMA-observatorium in Chili. De onderzoekers…

Maritiem archeoloog Martijn Manders is sinds 15 juli 2022 bijzonder hoogleraar Underwater Archaeology and Maritime Cultural Heritage Management aan de Universiteit Leiden. Hij combineert zijn werkzaamheden aan de Faculteit Archeologie met die van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) in Amersfoort,…

Hoe beïnvloedt onze omgeving de manier waarop we luisteren? Over die vraag boog promovendus Gabriel Paiuk zich de afgelopen jaren. ‘De manier waarop we geluid ervaren, wordt mede bepaald door materiële, technische en collectieve omstandigheden.’

Maar liefst zeven eerstejaarsstudenten van de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen zijn als jonge talenten in de prijzen gevallen. Daarnaast lauwerde de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen ook drie masterstudenten en een Sterrenkundeproject tijdens een bruisende uitreikingsmiddag…

Het stikstofprobleem bestaat al decennia, sinds drie jaar staat het weer helder op ons netvlies. EenVandaag legde bloot dat er meer dan zeventig overlegorganen in Den Haag met stikstof bezig zijn en vroeg stikstofhoogleraar Jan Willem Erisman om een reactie. 'Ik vraag me af of het allemaal wel zo nuttig…

Hoe kan het toch dat het internet zo goed werkt, met miljarden gebruikers die elke dag samen miljoenen gigabytes versturen? Dat komt omdat het fundament van het internet solide is ingericht. Toch zijn er soms problemen op het internet. Bijvoorbeeld als bepaalde systemen zich misdragen en de route verstoren…

Hoe ga je weer aan het werk na een wetenschappelijke integriteitsonderzoek? Sociaal psycholoog Lotte van Dillen reflecteert in NRC vanuit haar toenmalige rol als onderzoeksdirecteur bij het Instituut Psychologie op het stilzwijgen dat vaak volgt na een integriteitskwestie. 'Belangrijk dat ervaringsdeskundigen…

Zes hoogleraren en een lector van de Universiteit Leiden zijn officieel benoemd tot ‘Medical Delta hoogleraar en lector’.

Het begint een goede diestraditie te worden: op 8 februari geven hoogleraren van de Universiteit Leiden les in groepen 7 op basisscholen in de regio. Zo maken kinderen kennis met wetenschap en leren ze meer over het doen van onderzoek. ‘Hadden jullie verwacht dat ik een vrouw zou zijn?'

Leiden is in 2022 European City of Science en dat wordt gevierd onder de naam Leiden2022. Tijdens Leiden2022 worden verschillende activiteiten georganiseerd, zoals lezingen, workshops, excursies en tentoonstellingen. Ter gelegenheid van Leiden2022 is ook Postbus 71 geopend: de plek waar je met al je…

Arco Timmermans, Bijzonder Hoogleraar Public Affairs aan de FGGA, verscheen onlangs meerdere keren in het nieuws nadat hij samen met andere deskundigen op het gebied van integriteit en openbaar bestuur bij BNR Radio te gast was. Daar betoogden zij dat er strengele regels tegen belangenverstrengeling…

Lezing, Astronomy on Tap

Een weldoordacht idee presenteren aan Schiphol-deskundigen, een oud-ambassadeur of een veiligheidsexpert. Voor studenten van de bachelor Security Studies was dit vorige week een unieke ervaring én een grote kans. ‘Wie weet kunnen ze in de toekomst bij ons aan de slag!’

Weinig onderzoekers zien heil in onderzoek naar glioblastoom, een ongeneselijke hersentumor. Alexander Kros bracht collega’s bij elkaar die de uitdaging aangaan. Europese onderzoeksfinancier ERC stelde onlangs 10,6 miljoen euro ter beschikking, een jaar eerder stelde NWO 3 miljoen euro beschikbaar.…

Drie quantumveilige cryptografiemethoden zijn sinds deze week gestandaardiseerd voor wereldwijd gebruik. Léo Ducas is medeontwerper van de twee primaire PQC-methoden die voor deze standaardisatie zijn geselecteerd. Ducas maakt deel uit van de Cryptologie-groep van Centrum Wiskunde & Informatica (CWI)…

Met een ERC-grant gaat ontwikkelingspsycholoog Ili Ma onderzoek doen naar misinformatie onder tieners. Met het project wil ze hen weerbaarder maken tegen de soms ernstige gevolgen van misleidende informatie.

Twee directeuren. Allebei hoogleraar wiskunde, maar een van hen is bioloog. De een komt, de ander gaat. Roeland Merks volgt in september Arjen Doelman op als directeur van het Lorentz Center. Wat is er bereikt en wat zijn de plannen? En vooral, wat maakt het Lorentz Center zo bijzonder?

Werelden met elkaar verbinden, onderzoek en onderwijs verrijken en innovatieve oplossingen aandragen voor complexe maatschappelijke vraagstukken: dàt is de gedachte achter interdisciplinair onderzoek. Er gebeurde in 2023 enorm veel binnen de Universiteit Leiden op dat vlak. We doen een kleine, veelbelovende…

Na een gebroken nacht verergeren de klachten van mensen aan suïcide denken. Dat ondekten psychologen Liia Kivelä en Niki Antypa in hun onderzoek naar de korte termijn-risicofactoren van zelfdoding. Slaapproblemen aanpakken speelt volgens hen een cruciale rol spelen in suïcidepreventie.

Het grote internationale onderzoeksproject Connected Communities in early medieval Europe (COCO) heeft een belangrijke Europese subsidie ontvangen: de ERC Synergy Grant. Het gaat om een omvangrijke subsidie van € 11.194.464 voor de onderzoeksperiode van zes jaar. Het project COCO wordt geleid vanuit…

Bacteriën herbergen in hun DNA talloze goudklompjes: stukken DNA die de bouwstenen kunnen vormen voor nieuwe medicijnen. Maar hoe kies je uit miljoenen stukjes de meest veelbelovende? Kijk naar de aan- en uitschakelaars, zegt moleculair bioloog Gilles van Wezel.

Hoe ethisch verantwoord is onderzoek met mensen en robots? En kan onderzoek over kunstmatige intelligentie in de foute handen ook voor problemen zorgen? Bij elk onderzoek waarbij mensen of hun data betrokken zijn, beoordeelt de ethische commissie waar de knelpunten zitten. Universitair hoofddocent bij…

Voor het eerst heeft een internationale groep astronomen de hittegloed van een botsing van twee ijzige reuzenplaneten kunnen waarnemen. Ook zagen ze hoe de door de botsing ontstane stofwolk enkele jaren later voor de moederster langs trok. Onder leiding van de Leidse astronoom Matthew Kenworthy hielden…

Het jongste instituut van de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen heeft de afgelopen jaren een ware groeispurt gehad. Het is aan Martina Vijver als kersvers wetenschappelijk directeur om die groei vast te leggen en het CML door te ontwikkelen. ‘Dit is een nieuwe uitdaging waar ik ontzettend veel…

Al dertig jaar lang houdt Paul Wouters zich bezig met open science, van zijn eerste kennismaking met een preprintserver in 1992, tot zijn recente rollen als decaan van de Faculteit der Sociale Wetenschappen (FSW) en ambassadeur open science voor Academia in Motion. Nu gaat Wouters met emeritaat. Hij…

Gilles van Wezel stopt per 17 juni a.s. als wetenschappelijk directeur (WD) van het Instituut Biologie Leiden (IBL). Hij bekleedde deze functie sinds september 2018. Van Wezel wordt tijdelijk opgevolgd door Hubertus Irth, de huidige WD van het Leiden Academic Centre for Drug Research (LACDR). Irth blijft…

Met zijn slimme meetmethoden was Ignas Snellen de eerste die met zijn team onder andere koolmonoxide ontdekte bij exoplaneten. Voor zijn pionierswerk ontvangt de Leidse astrofysicus de Spinozapremie, de belangrijkste wetenschapsprijs van Nederland. Dankzij de premie van 2,5 miljoen euro kan zijn onderzoeksgroep…

Wie hielden zich tussen 1550 en 1650 professioneel bezig met taal? En wat leverde die taalsector financieel op? Universitair docent Alisa van de Haar ontvangt een ERC Starting Grant om de situatie in Noordwest-Europa tussen 1550 en 1650 in kaart te brengen.

Diverse Leidse wetenschappers hebben een Europese subsidie gekregen om hun eerdere onderzoeksresultaten geschikt te maken voor commerciële of maatschappelijke implementatie.

Seed funding voor summer schools, onderzoekssamenwerkingen en joint degree-programma’s: het zijn slechts enkele voorbeelden van manieren waarop we impact maken als partner in Una Europa, een alliantie van 11 toonaangevende onderzoeksuniversiteiten. Om het jaar af te sluiten, vroegen we zes collega’s…

Psycholoog Ellen de Bruijn onderzoekt de effecten van hormonale schommelingen op gedrag en hersenen tijdens de levensloop van vrouwen. Met een ERC Consolidator grant versterkt zij met drie PhD’s en een postdoc haar EEG-onderzoek naar de fases waarin meisjes en vrouwen te maken krijgen met sterke hor…

De helderheidspiek van de ring om het superzware zwarte gat van M87 is in een jaar tijd 30 graden tegen de klok in verschoven. Dat blijkt uit nieuwe beelden die het consortium van de Event Horizon Telescope heeft vrijgegeven.

Debat

Lezing, Oort lecture

Ze staan niet altijd in de schijnwerpers, maar zijn onmisbaar voor ons wetenschappelijk onderzoek: het netwerk van Leidse research support professionals blijft groeien en professionaliseren. Ruim honderd van hen wisselden kennis uit en deden inspiratie op tijdens de Leiden Research Support Network C…

Het Justice, Equity, Diversity and Inclusion (JEDI) Fonds van de Faculteit Geesteswetenschappen verschaft financiële steun aan projecten en initiatieven die diversiteit en inclusie (D&I) promoten, waarbij een specifieke nadruk ligt op het creëren van een inclusieve leeromgeving.

Onderzoekers van de universiteiten van Amsterdam en Leiden hebben samen met het Nederlands Kanker Instituut en Oncode Institute een ERC Synergy Grant van 10,6 miljoen euro ontvangen. Daarmee willen ze een nieuwe aanpak ontwikkelen voor de bestrijding van glioblastoom, een dodelijke primaire hersentumor…

Marc Koper onderzoekt hoe je elektrische energie kunt inzetten om chemische verbindingen te maken of te breken. Voor zijn fundamentele onderzoek naar de werking van deze zogeheten elektrolyse ontvangt de hoogleraar nu een Spinozapremie, de belangrijkste persoonsgebonden wetenschapsprijs van Nederlan…

Breng ruim honderd gedreven wetenschappers samen in een ruimte en de goede ideeën komen vanzelf: dat was het idee achter de interne netwerkbijeenkomst over interdisciplinaire samenwerking op woensdag 17 mei. Vertegenwoordigers van de negen stimuleringsprogramma’s stonden klaar achter hun kramen om vragen…

Na tien jaar en één dag heeft de Sterrewacht een nieuwe bestuurder. Per 1 september zet Ignas Snellen de lijnen uit voor het astronomisch instituut. In dit interview leer je Ignas kennen. Nou ja, een beetje dan. Daarom legden we hem ook nog vijf dilemma’s voor en vroegen de mensen om hem heen wie hij…

De Universiteit Leiden heeft een breed aanbod van podcasts. Stop jij de volgende keer een Leidse wetenschapper in je oren?

Zit mijn baret goed? Verschillende hoogleraren liepen voor het eerst mee in het cortège van een dies. Zes portretten.

Geen fulltime baan, maar fulltime vrijwilligerswerk. Daar koos Aniek Moonen voor toen ze na het Leiden University College The Hague aan de slag ging als bestuurslid van de Jonge Klimaatbeweging. Als voorzitter zit ze aan tafel met CEO's en ministers om te praten over de klimaatdoelen.

Weet u wat de hoofdstad is van Sint-Eustatius? Of tot welke provincie Curaçao behoort? Geen idee? U bent niet de enige: de meerderheid van Europese Nederlanders weet weinig van de Caribische eilanden binnen het Koninkrijk der Nederlanden. Dit blijkt uit een grootschalig opinieonderzoek onder leiding…

De vraag naar zorg neemt toe, terwijl er een tekort is aan zorgmedewerkers. Martin Schalij begrijpt wel dat Nederlanders daar wakker van liggen.

Wanneer we het in Nederland over de Verenigde Naties hebben, gaat het bijna altijd over het lidstaten uit het noordelijk halfrond. En dat terwijl de interessantste spelers uit de ‘Global South’ komen, betogen hoogleraar Alanna O’Malley en haar team in een podcast.

De Leiden Teachers’ Academy verwelkomt zes nieuwe fellows: Dennis Braekmans, Arjan Louwen, Noa Schonmann, Anouk van der Weiden, Deepak Balak en Joeri Reinders. De docenten delen hun ervaring met de rest van de universiteit en lanceren vernieuwende onderwijsprojecten.

Van een nietszeggend blok kunststof tot een geavanceerd onderdeel dat bijdraagt aan de energietransitie. De technici en wetenschappers van onze faculteit denken het tot in de details uit én maken het werkelijkheid. Ook dit bijzondere project laat zien dat ze niet zonder elkaar kunnen.