De dichter-denker en Leids alumnus Willem Bilderdijk (1756-1831) heeft een plaats gekregen in het Academiegebouw in de vorm van een bronzen beeldje. De Maatschappij der Nederlandse Letterkunde schonk het op 7 september aan de Universiteit Leiden.

Burgers uitnodigen om dieren te monitoren, planten te fotograferen of watermonsters te verzamelen. Het zijn enkele mogelijkheden van Citizen Science. Deze burgerwetenschap neemt toe in populariteit, als een effectieve en impactvolle wijze van data verzamelen, maar ook om de samenleving te betrekken…

Een therapie om borstkankercellen te doden kan in sommige gevallen juist zorgen voor uitzaaiing van de tumor. Dat ontdekte een onderzoeksteam onder leiding van Leids celbioloog Erik Danen. Science Signaling publiceert 11 februari hun artikel.

Leidse chemisch biologen, onder leiding van dr. Mario van der Stelt, hebben een methode ontwikkeld om de zoektocht naar nieuwe geneesmiddelen te versnellen. Met deze methode is het hen al gelukt om een belangrijke eerste stap te zetten in de ontwikkeling van een medicijn tegen obesitas.

Twee Leidse onderzoeksprojecten die zich focussen op het vergroten van de biodiversiteit van het Nederlandse productiesysteem voor voedsel en sierteelt, kunnen van start dankzij financiering binnen de KIC-call van NWO.

Een consortium van zeven farmaceutische ondernemingen, twee biotechnologiebedrijven en veertien academische instellingen, waaronder de Universiteit Leiden, gaat werken aan een snellere voortgang in de ontwikkeling van nieuwe toedieningsvormen voor biofarmaca. Prof.dr. Wim Jiskoot van het Leiden Academic…

Martina G. Vijver is met ingang van 1 december 2017 benoemd tot hoogleraar Ecotoxicologie aan het Centrum voor Milieuwetenschappen van de Universiteit Leiden.

Het LUMC heeft samen met Europese partners 12 miljoen euro subsidie binnengehaald voor oogheelkundig onderzoek. De subsidie komt van Horizon2020, een van de belangrijkste Europese subsidieprogramma’s. Het geld gaat naar twee innovatieve projecten: de behandeling van uitzaaiingen bij oogmelanoompatiënten…

Het gaat niet goed met de biodiversiteit in Nederland. Hoogleraar Natuurlijk Kapitaal Koos Biesmeijer combineert onderzoek met praktische adviezen: van het vergroenen van industrieterreinen tot oplossingen die geïnspireerd zijn op de hightech-natuur. Oratie op 9 maart.

De Franse ontdekkingsreiziger Nicolas Baudin leidde in 1800 een roemruchte wetenschappelijke expeditie naar Tenerife, Mauritius, Australië, Timor en Zuid-Afrika. Hij bracht honderden exotische vogelsoorten mee terug. Promovendus Justin Jansen reconstrueerde de ‘vangst’ in een lijvig boekwerk en praat…

Bijna negenduizend scholieren en ouders kwamen op 5 maart naar de Open Dag van de Universiteit Leiden. Zes scholieren vertellen. ‘Ik luister vooral naar wat de studenten zeggen over de studie hier.’

Met behulp van natuurkunde en een piepklein magneetje ontdekten wetenschappers een nieuwe DNA-structuur van telomeren. Telomeren worden wel eens gezien als de sleutel tot het verlengen van het leven. Ze beschermen genen tegen beschadigingen, maar worden bij elke celdeling een stukje korter. Als ze te…

Iedereen is het erover eens dat onderwijs leerlingen moet voorbereiden op de toekomst, maar er bestaan verschillende meningen over hoe dit moet gebeuren en wat onderwezen moet worden.

Maar liefst vier Leidse onderzoeksteams hebben van NWO een beurs gekregen. Op 27 juli kende de NWO 21 aanvragen binnen de Open Competitie ENW-XL toe. NWO kent de beurzen toe aan consortia binnen de exacte en natuurwetenschappen die ongebonden fundamenteel onderzoek doen dat ‘is gedreven door nieuwsg…

Bevolkingsgroei, economische expansie en het hieraan gerelateerd landgebruik leidt er aantoonbaar toe dat een toenemend aantal vogelsoorten uitsterft en dat de koolstofopslag in de natuur afneemt. Dit schrijft een internationaal team van wetenschappers van onder meer het Centrum voor Milieuwetenschappen…

Ariane Briegel wil bacteriën inzetten om vroegtijdig kanker te detecteren. Samen met postdoc Alise Muok ontwikkelt ze een methode om de urine van patiënten snel en goedkoop te kunnen testen op de aanwezigheid van verdachte moleculen. Ze ontvangen hiervoor een beurs van ongeveer 150.000 euro van KWF…

Een circulaire economie, waarin alle grondstoffen worden hergebruikt, is noodzakelijk voor een duurzame wereld. Als EU-voorzitter kan Nederland deze economische omslag een behoorlijke duw in de rug geven. Dat zegt de Leidse hoogleraar Industriële Ecologie Arnold Tukker in zijn oratie, die hij 26 februari…

Biologisch chemicus Nathaniel Martin gaat een alternatief antibioticum testen dat veel voorkomende resistente bacteriën zoals de ziekenhuisbacterie kan bestrijden. Hij ontvangt hiervoor 350.000 euro uit het NACTAR-programma van NWO. ‘We willen weten hoe veilig en hoe werkzaam ons antibioticum is in…

Onderzoekers van het Centrum voor Milieuwetenschappen Leiden (CML) hebben zes topprioriteiten vastgesteld waarvoor milieu-interventies de meeste impact kunnen hebben. Ze hopen hiermee onderzoekers en beleidsmakers te helpen om het beste te halen uit de beperkte middelen en daarmee mens en planeet te…

Op 20 november vond de lezing van Prof.dr. Han de Winde met voorbroodje plaats. Naast de vaste schare NGL leden waren veel jonge alumni van de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen tot het onderwerp aangetrokken. Ze wilden graag een academische lezing bijwonen omdat ze niet allemaal in de wetenschap…

Vrouwen zijn steeds beter vertegenwoordigd in de wetenschap, ook aan de faculteit W&N. Op 8 maart – internationale vrouwendag – plaatsen we onze vrouwelijke wetenschappers extra voor het voetlicht.

De vetsuikerhuishouding in de menselijke cel is een grote puzzel. Daarom zijn vetstapelingsziektes en diabetes II zo complex. Met geld van de European Research Council kan hoogleraar bio-organische chemie Hermen Overkleeft verder met het zoeken naar oplossingen. Fundamenteel onderzoek, waarvan de toepassing…

Leidse wetenschappers hebben een nieuw plantengeslacht met twee nieuwe soorten ontdekt bij een potentiële nikkelmijn in Indonesië. Opmerkelijke eigenschap van de planten: ze slaan mangaan op in hun blad.

Marc Baggelaar van het Leids Instituut voor Chemisch Onderzoek is op donderdag 6 april cum laude gepromoveerd. Zijn proefschrift over het endocannabinoïde systeem in de hersenen is volgens de jury zeer omvangrijk en kwalitatief hoogstaand. ‘Een zeer getalenteerde jonge wetenschapper, die zeker tot de…

E-mailverkeer is vaak niet het eerste waar men aan denkt bij duurzaamheid. Toch breng je met e-mails al snel kilo’s extra CO2 per jaar de lucht in. Met deze en vele andere duurzaamheidsuitdagingen gingen studenten van het LDE Bachelor Honours Programme Sustainability aan de slag, in opdracht van praktijkpartners.…

Stefan de Jong is Knowledge Broker bij Luris. Maar wat doet Luris eigenlijk, en wat is een Knowledge Broker? Deze week nemen we een kijkje in de werkzaamheden van Stefan.

De gemeten concentraties van het insecticide imidacloprid in het oppervlaktewater vanuit de glastuinbouw gaan geleidelijk iets omlaag, maar overschrijden nog steeds flink de normen. Dat blijkt uit een analyse van het Centrum voor Milieuwetenschappen Leiden (CML) – Universiteit Leiden. Dit rapport is…

Sterrenkundige Donggang Wang, natuurkundige Anne Meeussen en scheikundigen Nick Gerrits en Elliot Mock: alle vier krijgen ze van NWO een Rubicon-beurs. Met deze beurs voor jong talent gaan ze twee jaar lang onderzoek doen aan een buitenlandse universiteit.

Het leven van een onderzoeker gaat niet over rozen, dat kan menig wetenschapper beamen; maar veldwerk doen in een oorlogsgebied is uiterst gecompliceerd, vertelt Dr. Roland Ziébé, veearts in Kameroen en onderzoeker aan het Centrum voor Milieu Studies en het Instituut Culturele Antropologie en Ontwik…

Educatiemedewerkers in Europese wetenschapsmusea denken soms nogal verschillend over wat eigenlijk een ‘authentiek’ object is. Ze denken goed na over hoe ze die objecten presenteren om bezoekers iets te leren of nieuwsgierig te maken. Dat blijkt uit onderzoek van de afdeling Science Communication &…

Chemicus Tobias Bauer ontdekte manieren om medicijnen te verbeteren door ze in te kapselen. Verpakkingen in nanodeeltjes met ijzer kunnen bijvoorbeeld immuuncellen stimuleren. Bauer promoveert op 9 juni.

Ruim 70 studenten namen op 23 november een kijkje in de keuken van bedrijven op het Bio Science Park Leiden. Deze tweede editie van BSP Excursie kende een fundamentals-track en er was veel aandacht voor start-ups.

Op maandag 9 januari is de winterschool over tropische biodiversiteit en duurzaamheid op de Universitas Indonesia officieel van start gegaan. Bij de opening waren de Nederlandse ambassadeur Rob Swartbol en de rector van de Indonesische universiteit Muhammad Anis aanwezig. De winterschool brengt twaalf…

Maandag 14 november is op het Bio Science Park in Leiden de schop in de grond gegaan voor de aanleg van het Levend Lab, een experimentele proeflocatie voor onderzoek aan het leven in zoet water. Dit is een primeur voor Nederland: er komen 36 sloten die een natuurlijke omgeving vormen waarin de effecten…

Een uiterst verfijnde dronecamera die de wijnoogst inspecteert of nieuwe microtechnologie die pijnlijke biopsies overbodig kan maken. Enthousiaste startups presenteerden op 30 juni hun veelbelovende plannen in ondernemerscentrum HUBspot.

Engels, Nederlands, Tibetaans en Arabisch klinken door elkaar in de collegezaal in de Gorlaeus Laboratoria. Leerlingen van de Internationale Schakelklas uit Katwijk bezoeken op woensdag 26 oktober 2016 het Junior Science Lab. Mentor Corriene Haasnoot merkt dat de leerlingen deze middag worden geprikkeld:…

Vanwege zijn grote aanpassingsvermogen maakt de cholerabacterie veel slachtoffers. Hoogleraar Ariane Briegel van het Institute of Biology heeft nu ontdekt dat deze kunst is toe te schrijven aan snelle zintuiglijke veranderingen in de bacterie. Publicatie in PNAS.

Een CT-scanner voor de behandeling van oogkanker, energiezuinige software voor de toekomst en een test om mannelijke kuikeneieren te identificeren. Drie projecten van wetenschappers van de Universiteit Leiden krijgen geld vanuit het Open Technologieprogramma van wetenschapsfinancier NWO, waaraan ook…

Een patent op misschien wel een sterk, nieuw antibioticum. En een helder overzicht van veelbelovende invalshoeken om een belangrijke resistentietactiek van bacteriën te overwinnen. In één week tijd promoveren twee Leidse onderzoekers op een belangrijke stap in de strijd tegen bacteriën die steeds resistenter…

Middelbare scholieren kunnen zaterdag 16 april hun tanden weer stukbijten op de moeilijkste taalvragen in de finale van de Taalkundeolympiade. Hoogleraar Sasha Lubotsky en promovendus Cid Swanenvleugel wonnen allebei ooit een olympiade. Inmiddels zijn ze betrokken bij de organisatie. Wat maakt de competitie…

Hoe weet een bacterie waar er voedsel is in zijn omgeving? En hoe beweegt die bacterie vervolgens naar dat voedsel toe? Hoogleraar Ultrastructuurbiologie Ariane Briegel nam het publiek mee op een microscopische reis tijdens haar lezing ‘Zooming in on bacterial behaviour’ voor het Natuurwetenschappelijk…

Om een heleboel ziekten of aandoeningen bij de basis te kunnen stoppen, zou je bepaalde genen moeten kunnen aan- of uitzetten. Sebastian Pomplun wil stoffen ontwikkelen die dat heel nauwkeurig kunnen. Zo wil hij kankerprocessen verstoren en cellen een belangrijk ontbrekend eiwit bij sikkelcelziekte…

Zelfs embryo’s kunnen verzeild raken in een evolutionaire wapenwedloop met een andere soort. Dat laten Leidse biologen zien bij larven van de roze bittervoorn die als koekoeksjongen parasiteren op de kieuwen van zoetwatermosselen. Ze publiceerden hun onderzoek 19 februari in PNAS.

Chinese en Leidse wetenschappers kwamen samen in Leiden om zich samen te buigen over de fijne kneepjes van moderne beeldtechnieken.

In sciencefiction stripboek Resist NOW! illustreren wonderlijke avonturen onderzoek tegen antimicrobiële resistentie. Maar of het stripboek er daadwerkelijk komt, hangt af van of er genoeg geld wordt opgehaald om het project uit te voeren.

Marcel Cobussen, hoogleraar auditieve cultuur en muziekfilosofie, heeft van luisteren zijn vak gemaakt. Van magnetrongeluidjes tot sirenes tot fluitende vogels; hij onderzoekt hoe mensen omgaan met geluid in hun omgeving en wat voor informatie geluid kan geven. Zijn missie: mensen beter leren luisteren…

Wereldwijd sterven elk jaar ongeveer anderhalf miljoen mensen aan tuberculose. Al dertig jaar lang is de therapie met antibiotica hetzelfde, terwijl die therapie veel te lang duurt en kan leiden tot resistente ziekteverwekkers. Leidse onderzoekers van vier instituten werken nu samen om effectievere…

Het immuunsysteem speelt een paradoxale rol bij de uitzaaiing van borstkanker. Dat ontdekte Kelly Kersten in haar promotieonderzoek. Sommige immuuncellen dragen bij aan uitzaaiingen, terwijl andere cellen kunnen worden aangezet om chemotherapie effectiever te maken. Promotie op 7 februari.

Hoe kan het dat vlinders van dezelfde vlindersoort verschillende patronen op hun vleugels hebben? Volgens onderzoekers Ben Wielstra en Emma Berdan, van het Institute of Biology Leiden (IBL), ligt het antwoord bij supergenen. Dit zijn stukken van een chromosoom met daarin veel genen die sterk aan elkaar…

Michiel Veldhuis heeft bij de C.J. Kok Publieksprijs de meeste stemmen van het publiek gekregen en mag zich daarmee Ontdekker van het Jaar noemen. Veldhuis onderzoekt hoe klimaatverandering ecosystemen op de savannes in Afrika beïnvloedt en hoe we die ecosystemen kunnen beschermen.