Een pixel. Niet meer dan een ministipje op een foto van het heelal herbergt mogelijk informatie of er zeeën of bossen op planeten ver in het heelal zijn. Wetenschappers aan de Universiteit van Leiden werken aan een methode waarmee ze binnen vijftien jaar hét wetenschappelijke bewijs voor leven in het…

Uit welke moleculen bouwen planeten zich op? Promovendus Christian Eistrup en zijn collega's hebben nieuwe modellen ontwikkeld om deze vraag te onderzoeken. Hun bevindingen zouden ons idee kunnen veranderen over welke moleculen Jupiter of zelfs de aarde vormden.

De vele verschijningsvormen van de mens in de middeleeuwse kunst.

De Oude Sterrewacht Leiden is een van de partners van het lokale leerecosysteem Verwonder om de Hoek, een Leids onderwijsplatform dat schoolkinderen en families laat verwonderen over de wereld van Natuur, Wetenschap, Technologie en Duurzaamheid. Op deze pagina vindt u welke educatieve programma's de…

Leids onderzoek draagt bij aan de kennis over duurzaamheidsthema’s. Dit is noodzakelijk om aan gezamenlijke oplossingen te werken voor bijvoorbeeld de huidige klimaat- en grondstoffenproblematiek.

eLaw onderzoekt de rol van het recht in de informatiemaatschappij: hoe kan het recht bijdragen aan een goede werking van informatie- en communicatietechnologie, en het gebruik ervan door burgers, bedrijven en overheden?

Op de Oude Sterrewacht bieden we een aantal manieren voor scholen om op bezoek te komen. Naast de rondleidingen die wij organiseren zijn er speciaal voor scholen ook workshops te doen.

Je kan beter zo snel mogelijk iets aan de stikstofvervuiling doen, dan straks tegen hoge kosten de gevolgen oplossen. Dat is de les die we volgens stikstofexpert Jan Willem Erisman kunnen leren uit de Nederlandse stikstofcrisis. In een opiniestuk in vaktijdschrift Science deelt hij deze les met andere…

Op donderdag 9 september gaf de burgemeester van Leiden het officiële startschot voor een uniek, tienjarig onderzoeksproject in de polder bij Oud Ade. Tijdens een feestelijke opening in de boerenbuitenlucht plantte hij samen met alle betrokken partijen ceremonieel de eerste boompjes. Want één ding staat…

NASA’s telescoop SOFIA geeft een nieuw kijkje in de chemie nabij jonge sterren: de geboorteplaats van nieuwe planeten. De Leidse promovendus Andrew Barr schrijft erover in de Astrophysical Journal. Hij en zijn collega’s vonden enorme hoeveelheden water en organische moleculen in de wervelende, schijfvormige…

Een internationaal onderzoeksteam heeft voor het eerst het moment vastgesteld waarop zich planeten begonnen te vormen rond een andere ster dan onze zon. Met behulp van de ALMA-telescoop, waarin de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) partner is, en de James Webb ruimtetelescoop (JWST), hebben ze het…

Een internationaal team van sterrenkundigen onder Leidse leiding heeft de allereerste opname gemaakt van een jonge, zonachtige ster met twee reuzenplaneten. Tot nu toe hadden astronomen bij een ster die vergelijkbaar is met de zon nooit meer dan één planeet rechtstreeks waargenomen. De sterrenkundigen…

Rond negentien piepkleine rode dwergsterren in de buurt van de zon draaien misschien rotsachtige planeten. Leidse astronomen ontdekten namelijk sporen van het poollicht bij deze exoplaneten. KIJK! Sprak erover met Joseph Callingham en Ignas Snellen.

Op 3 oktober vierde Leiden haar jaarlijkse feestdag: het Leidens Ontzet. In het Van der Werfpark nodigde de Universiteit Leiden belangstellenden uit voor de 3 October University.

Astronomen van de Universiteit Leiden hebben de eerste planeten ontdekt met een nieuw instrument: de planetenjager MASCARA. Het aan de Sterrewacht Leiden ontwikkelde instrument zoekt speciaal naar planeetovergangen rond de helderste sterren aan de hemel, waar verrassend genoeg nog nauwelijks eerder…

Met de James Webb-ruimtetelescoop heeft een internationaal team van onderzoekers, waaronder Leidse hoogleraar Moleculaire Astrofysica Ewine van Dishoeck, een palet aan koolwaterstoffen ontdekt in een planeetvormende schijf rond een jonge, lichte ster. De resultaten bevestigen dat schijven rond heel…

Meer dan 400 geïnteresseerden zijn afgekomen op de NGL-publiekslezing van Kavli-prijswinnares Ewine van Dishoeck. ‘Wat fijn dat u in zulke grote getalen gekomen bent. Ik ben er bijna sprakeloos van, maar dat is natuurlijk niet handig vanavond!’ Gelukkig neemt van Dishoeck haar publiek een minuut later…

In een virtuele windtunnel hebben Nederlandse astronomen planeetvormende gasschijven laten kantelen en krimpen. Het onderzoek kan helpen een verklaring te vinden voor de gekantelde planeetbanen in ons eigen zonnestelsel.

Voor het eerst is de massa van een net gevormde exoplaneet bepaald. Sterrenkundigen van de Universiteit Leiden gebruikten hiervoor waarnemingen van Hipparcos, een satelliet die al meer dan 25 jaar buiten werking is, in combinatie met diens huidige hypermoderne opvolger Gaia.

Hoe oud is de zon? Waarom heeft Saturnus ringen? In de Stokstaartjes-podcast krijgen nieuwsgierige kinderen antwoord op al hun wetenschapsvragen. Na het eerste seizoen over dinosaurussen gaat de podcast nu de ruimte in. Sterrenkundige Willeke Mulder is in twee afleveringen te horen. Ook gaat Stokstaartjes…

Congres/symposium

Met een VR bril op door het heelal navigeren? Het kan, met behulp van de nieuwe computerapplicatie gebouwd door Marc Driessen, student Computer Science aan de Universiteit Leiden. In het kader van het vak Human Computer Interaction (HCI) ontwikkelde hij in ongeveer een jaar tijd een Virtual Reality…

Op Neptunus is de veertigjarige zomer in volle gang. Toch zien astronomen de gemiddelde temperatuur op de planeet dalen. Hoogleraar Observationele astrofysica Ignas Snellen legt in de Volkskrant uit dat planeten heel variabel kunnen zijn.

Apocalyptisch geweld in de kosmos, planeten die worden verpulverd door hun eigen moederster. Het is momenteel genieten voor wetenschappers, geeft Ignas Snellen aan in De Volkskrant.

Op zaterdag 7 december ontving Leids hoogleraar Observationele astrofysica Ignas Snellen de Hans Sigrist-prijs van de Universiteit van Bern. Hij kreeg de prijs voor zijn baanbrekende onderzoek aan planeten buiten ons zonnestelsel.

Ewine van Dishoeck, hoogleraar Moleculaire astrofysica, heeft op 4 september in Oslo de Kavli-prijs in ontvangt genomen. Zij kreeg de prestigieuze prijs, bestaande uit een gouden medaille en een miljoen dollar, overhandigd door koning Harald V van Noorwegen.

Aline Vidotto is per 1 februari benoemd tot hoogleraar Stellar and Planetary Astrophysics bij de Sterrewacht. Vidotto werkt 3,5 jaar bij de universiteit en voor haar is de aanstelling ‘een mijlpaal in haar carrière.’

Een groep astronomen heeft onder leiding van de Leidse promovendus Sebastian Zieba met behulp van de James Webb Space Telescope (JWST) ontdekt dat de rotsachtige exoplaneet TRAPPIST-1 c een dunne atmosfeer heeft. Hoewel de planeet qua grootte en temperatuur bijna identiek is aan Venus, en de verwachting…

De James Webb-ruimtetelescoop blijft ons verbazen met prachtige beelden, maar waar kijken we nou eigenlijk naar? Sterrenkundige Nienke van der Marel laat ons aan de hand van drie afbeeldingen zien hoe grote, massieve sterren een kort maar knallend leven leiden.

In de schijven van stof en gas rondom jonge sterren, komen mysterieuze structuren voor. Samen met hoogleraar Ewine van Dishoeck onderzocht promovendus Paolo Cazzoletti hoe we deze vormen, zoals ringen, spiralen en gaten, kunnen verklaren. Op 12 december verdedigt hij zijn proefschrift.

Waarnemingen met ESO’s Very Large Telescope (VLT) onder leiding van Ignas Snellen hebben, voor het eerst, de rotatiesnelheid van een exoplaneet opgeleverd. Gebleken is dat een dag op Bèta Pictoris b slechts acht uur duurt – veel korter dan de dagen op de planeten van ons zonnestelsel. Het onderzoek…

Een internationaal team van sterrenkundigen onder leiding van Ardjan Sturm van de Sterrewacht heeft voor het eerst een tweedimensionale inventaris gemaakt van ijs in een planeetvormende schijf van stof en gas rond een jonge ster. Ze deden dat met de James Webb-ruimtetelescoop. De onderzoekers, onder…

Hoe ontstaan moleculen in de ruimte, en hoe evolueren ze? En hoe bepaalt dat uiteindelijk de chemische samenstelling van planeten en hun atmosferen? Het Dutch Astrochemistry Network (DANIII) krijgt 1,6 miljoen euro van NWO om dat uit te zoeken. Een grote groep Leidse astronomen en chemici neemt draagt…

Voor het eerst kan een internationaal team van wetenschappers onder leiding van de Sterrewacht Leiden en SRON de extreme straalstromen die rond de evenaar van alle reuzenplaneten worden waargenomen met één model verklaren.

Zes vrouwelijke onderzoekers van de Sterrewacht Leiden hebben voor het eerst dimethylether gedetecteerd in een planeetvormende schijf. Met negen atomen is dit het grootste molecuul dat tot nu toe in een schijf is geïdentificeerd. Dimethylether is ook een voorloper van grotere organische moleculen die…

Een internationaal team astronomen, onder wie Tiffany Meshkat en Matthew Kenworthy van de Universiteit Leiden, heeft een reusachtige exoplaneet ontdekt. De planeet draait op meer dan 650 maal de afstand aarde-zon rond zijn ster, wat deze planeet tot recordhouder maakt. De onderzoekers publiceren hierover…

Drie Leidse wetenschappers ontvangen een ERC Advanced Grant. Daarmee doen zij de komende vijf jaar onderzoek naar exoplaneten, de vrije wil en deeltjesfysica.

Een internationaal team van sterrenkundigen, met daarbij ook astronomen van de Universiteit Leiden, heeft de ontbrekende schakel gevonden in het pad dat water aflegt via stervormingswolken en jonge sterren naar kometen en planeten. Ze deden dat met hulp van het ALMA-observatorium in Chili. De onderzoekers…

De jaarlijkse Oortlezing, ter herinnering aan de befaamde Nederlandse sterrenkundige, wordt georganiseerd door de Stichting Het Jan Hendrik Oort Fonds en de Sterrewacht Leiden. De lezing belicht een actueel sterrenkundig onderwerp en is bedoeld voor een breed publiek met interesse in de astronomie.…

Astronoom Adrian Hamers heeft uit handen van Marjan Hammersma, secretaris-generaal van het ministerie van OCW, de Christiaan Huygens wetenschapsprijs voor ruimtewetenschappen ontvangen. Hamers krijgt de prijs voor het onderzoek waarop hij in 2016 is gepromoveerd aan de Sterrewacht Leiden.

De Nederlandse sterrenkundige prof. dr. Ewine F. van Dishoeck (Universiteit Leiden) heeft de James Craig Watson Medal 2018 toegekend gekregen van de Amerikaanse National Academy of Sciences (NAS).

Een internationaal team wetenschappers met daarbij Pascale Ehrenfreund van de Universiteit Leiden heeft ontdekt dat de stofdeeltjes van komeet 67P/Churyumov–Gerasimenko zijn opgebouwd uit nog kleinere stofdeeltjes. Deze ontdekking bevestigt dat klonten stof de basis vormen waaruit kometen en planeten…

Ter gelegenheid van de Women & Girls in Science Day lichtte BBC Science Focus Magazine zes vooraanstaande vrouwelijke scheikundigen uit. Onder hen ook de Leidse hoogleraar Ewine van Dishoeck, ' een astrochemicus die onderzoek doet naar de bouwstenen van het leven'.

De Universiteit Leiden viert dit jaar opnieuw het Leidens Ontzet samen met de stad! In de 3 October University vertellen drie wetenschappers alles over hun laatste ontdekkingen.

De Leidse hoogleraar Moleculaire astrofysica Ewine van Dishoeck heeft een Advanced Grant gekregen van de Europese Onderzoeksraad (ERC). Ze ontvangt een bedrag van 2,3 miljoen euro aan onderzoeksgeld voor het programma MOLDISK. Binnen dit programma wil Van Dishoeck de chemie en de natuurkunde verbinden…

Woensdag 14 juli publiceerden Nederlandse astronomen een primeur in vakblad Nature. Het was hen als eersten ter wereld gelukt om isotopen te ontwaren in de damkring van een exoplaneet. Een ontdekking die ons meer kan leren over het ontstaan van planeten. Verschillende media schreven over de bijzondere…

Op donderdag 26 april gaf James Kasting zijn Oortlezing in het Academiegebouw. Kasting was twee weken in Nederland omdat hij was uitgenodigd als Oort Hoogleraar 2018.

Sterrenkundigen Ignas Snellen en Anthony Brown stonden met hun recentste ontdekking in De Telegraaf van 22 augustus. Ze wisten de massa van de pasgeboren exoplaneet Beta Pictoris b te bepalen. Hun ontdekking, die een publicatie opleverde in het blad Nature Astronomy, was zelfs het 'Nieuws van de dag…

Het Duitse Astronomische Genootschap heeft de Karl Schwarzschild-medaille dit jaar toegekend aan hoogleraar Moleculaire astrofysica Ewine van Dishoeck. De medaille wordt uitgereikt tijdens de jaarlijkse bijeenkomst van het genootschap in Stuttgart, van 16 tot en met 20 september.

Welke kleding kun je het beste kopen als je aan het milieu wilt denken? Die vraag is nog niet zo makkelijk te beantwoorden. Je moet namelijk rekening houden met de hele levenscyclus van een kledingstuk: van productie tot het moment dat we het de deur uit doen. In de rubriek 'What's better?' van radioprogramma…