Vier Leidse consortia krijgen grote NWO-beurs toegekend
Maar liefst vier Leidse onderzoeksteams hebben van NWO een beurs gekregen. Op 27 juli kende de NWO 21 aanvragen binnen de Open Competitie ENW-XL toe. NWO kent de beurzen toe aan consortia binnen de exacte en natuurwetenschappen die ongebonden fundamenteel onderzoek doen dat ‘is gedreven door nieuwsgierigheid’.
Rationale punten: nieuwe dimensies
Dr. M.J. Bright
Getaltheorie bestudeert oplossingen in gehelen van polynoomvergelijkingen met gehele coëfficiënten. Meetkundig beschouwd corresponderen deze oplossingen met “rationale punten” op de meetkundige objecten uitgesneden door deze vergelijkingen. De negen projecten in dit voorstel ontsluiten op drie manieren nieuwe werelden voor de studie van rationale punten: door onze kennis over krommen uit te breiden naar hogerdimensionale objecten, door de wereld van rationale getallen te vergelijken met die van modulaire rekenkunde, en door te interpoleren tussen gehele en rationale oplossingen. Door methoden van getaltheorie en meetkunde te gebruiken zullen zowel kwalitatieve als kwantitatieve resultaten worden behaald, met zowel theoretische implicaties als concrete toepassingen.
De Donkere Kant van het Heelal
Prof. dr. K.H. Kuijken
In 2023 lanceert de Europese Ruimtevaartorganisatie ESA de Euclid satelliet, voor een 6-jarige missie met als doel de evolutie van het Heelal over de laatste 8 miljard jaar in kaart te brengen. De kaart zal ongeveer 2 miljard sterrenstelsels bevatten. Het ‘DUSC’ samenwerkingsverband zal deze gegevens gebruiken om met technieken zoals gravitatielenzen, statistische modellen voor de samenklontering van sterrenstelsels, en supercomputersimulaties, te bestuderen hoe de mysterieuze ingrediënten van het Heelal – de zgn. donkere materie en donkere energie – zich gedragen en hoe zij de evolutie van sterrenstelsels en het Heelal beïnvloeden.
Leven of dood: het lot van ziekteverwekkende mycobacteriën die onze immuuncellen manipuleren
Prof. dr. A.H. Meijer
Mycobacteriën zijn de oorzaak van tuberculose en andere ernstige infectieziekten die steeds moeilijker behandelbaar zijn vanwege toenemende problemen met resistentie tegen antibiotica. Deze notoire ziekteverwekkers vermeerderen zich in macrofagen, een cruciaal celtype van ons immuunsysteem. In dit project zal een multidisciplinair team van onderzoekers de krachten bundelen om de mechanismen te ontrafelen die het complexe samenspel bepalen tussen mycobacteriële virulentiefactoren en de afweer door macrofagen. De nieuwe inzichten zullen worden gebruikt voor het ontwikkelen van innovatieve therapeutische strategieën om mycobacteriële infecties te bestrijden.
Lees het interview met Annemarie Meijer
Waarom vormen planten hout en lignine in hun stengels?
Prof. dr. R. Offringa
Planten kan men opdelen in verhouten en niet‐verhouten soorten. De stengels van houtige soorten verdikken door de ontwikkeling van houtweefsel, bestaande uit lignine‐houdende cellen. Ook niet‐verhouten soorten kunnen cellen met lignine afzettingen vormen. Het is echter onbekend i) welke genen hout en lignine productie aansturen, ii) of een verhoogde hout/lignine productie in stengels resulteert in een betere droogtetolerantie bij planten en iii) welk effect deze verandering heeft op de structuur van lignine en of daarmee hoogwaardig lignine te winnen is uit reststromen van voedselgewassen. Om dit te bestuderen brengt dit onderzoeksvoorstel wetenschappers met uiteenlopende achtergronden bij elkaar.
Deze en de andere 17 ENW-XL toekenningen zijn terug te vinden op de site van de NWO.