De deadline voor het indienen van aanvragen voor fellowships van het Scaliger Instituut van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) is vastgesteld op 1 april 2022. Het Scaliger Instituut, het onderzoekscentrum voor Bijzondere Collecties van de UBL, ondersteunt wetenschappers in elk vakgebied en van…

In de serie tafelgesprekken ‘Van kluis naar kussen’ krijgt de kijker een blik achter de schermen van de Bijzondere Collecties van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL). In deze speciale aflevering staat Scaliger-hoogleraar Rick Honings centraal, die op 13 september jongstleden zijn oratie - Het…

In de serie tafelgesprekken ‘Van kluis naar kussen’ krijgt de kijker een blik achter de schermen van de Bijzondere Collecties van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL). In deze aflevering staan ter gelegenheid van internationale vrouwendag -8 maart- vrouwen in de fotografie centraal. Aan de hand…

In ‘Hendrik & Paula Kerstens: Self-Reflective’ brengt Museum Hilversum, in samenwerking met Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL), voor het eerst in tien jaar de kenmerkende indringende portretten van Hendrik en Paula Kerstens samen. De grote mid-career overzichtstentoonstelling geeft hiermee een…

Loszittende boekblokken, open ruggen, vlekken door waterschade en oude vraatsporen van insecten: de medewerkers van het restauratieatelier weten er wel raad mee. Het restauratieatelier zorgt er voor dat de vaak eeuwenoude stukken in goede conditie zijn. Zo blijven de stukken beschikbaar voor onderzoekers,…

In de serie tafelgesprekken ‘Van kluis naar kussen’ krijgt de kijker een blik achter de schermen van de Bijzondere Collecties van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL). In deze aflevering staat de collectie van de Bibliotheca Thysiana centraal. Aan de hand van enkele bijzondere stukken gaat hoofdconservator…

UNESCO heeft een grote verzameling handgeschreven brieven en het archief van Raden Ajeng Kartini (1879-1904) erkend als documentair werelderfgoed. Kartini verzette zich tegen genderongelijkheid in de feodale Javaanse samenleving, waaronder gedwongen huwelijken, polygamie en gebrek aan onderwijs voor…

Van ooit omstreden wetenschappelijke werken en historische bijbels tot persoonlijke boodschappenbriefjes en kledingnota’s. De 17e-eeuwse Bibliotheca Thysiana en het archief van verzamelaar Johannes Thysius onthullen het intellectuele én alledaagse leven van zijn tijd. Een nieuwe digitale inventaris…

Het Allard Pierson museum exposeerde in 2014 een aantal kunstobjecten uit de Krim. Maar aan wie moeten deze stukken worden teruggeven na de annexatie van de Krim door Rusland? Onderzoeker Evelien Campfens praat over deze juridische strijd in verband met de 2Doc documentaire 'De schatten van de Krim'…

Kunst en vrije tijd, Kunst en vrije tijd

Kunst en vrije tijd, Kunst en vrije tijd

Cursus

De tentoonstelling 450 jaar optochten in Museum De Lakenhal laat de Leidse optochtentraditie zien. Alumnus Daniëlle van Goethem werkte eraan mee.

UNESCO Nederland heeft ‘De Ondergedoken Camera’ - een groep Amsterdamse fotografen die de gevolgen van de Duitse bezetting en het verzet illegaal in beeld heeft gebracht - erkend als documentair werelderfgoed. Hun foto’s uit de periode 1943-1945 laten zien hoe de oorlogsjaren zijn geweest.

De vroege natuurfotografen werden bewonderd en bejubeld. Deze ‘jagers met camera’ wilden het publiek raken en winnen voor de natuur met close-ups van planten, dieren en vogelnesten. Ze fotografeerden zonder moderne tele- of macrolenzen. Dat maakt hun werk des te indrukwekkender.

Met steun van uitgevers en particuliere stichtingen verwelkomen de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) en het Scaliger Instituut circa 15 tot 20 Fellows en gastonderzoekers per jaar om materiaal in de Bijzondere Collecties te raadplegen en te onderzoeken. Ook dit jaar ontving het Scaliger Instituut…

De Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) heeft een zeer bijzondere manuscriptkaart van Suriname verworven. De kaart uit 1830 is bijna 2,5 meter lang en is zeer gedetailleerd uitgevoerd. De kaart is met de hand getekend door Helmuth Hendrik Hiemcke (1808-1858), een van de officiële landmeters in dienst…

Lezing

Ooit maakten wrede piraten het Caribisch gebied onveilig. Hoe gingen ze te werk? Promovendus Aart Ruijter vertelt erover in de UBLpodcast.

Caspar Reuvens bekleedde als allereerste hoogleraar ter wereld een leerstoel in de archeologie. Ruurd Halbertsma treedt als conservator bij het Rijksmuseum van Oudheden in zijn voetsporen, en vertelt over zijn grote inspiratiebron.

Moderne Arabische titels in de catalogus van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) zijn nu ook raadpleegbaar in origineel Arabisch schrift. Het zoeken naar Arabische titels in de catalogus is hierdoor voor gebruikers, zonder transliteratie van titels, veel eenvoudiger en efficiënter geworden.

Werelden met elkaar verbinden, onderzoek en onderwijs verrijken en innovatieve oplossingen aandragen voor complexe maatschappelijke vraagstukken: dàt is de gedachte achter interdisciplinair onderzoek. Er gebeurde in 2023 enorm veel binnen de Universiteit Leiden op dat vlak. We doen een kleine, veelbelovende…

Ruim 160 jaar geleden was het de Haagse fotopionier en reiziger Alexine Tinne (1835-1869) die het huidige Zuid-Soedan en haar bewoners vastlegde op de gevoelige plaat. Ze behoren tot de aller vroegste foto’s die in het hart van het Afrikaanse continent werden gemaakt.

Toen hobbyduikers een bijna 400 jaar oud scheepswrak voor de kust van Texel ontdekten, vonden ze meer dan 1000 voorwerpen in houten kisten. Acht jaar later heeft postdoc Janet Dickinson aan de hand van de gevonden boeken een profiel samengesteld van de mysterieuze eigenaar.

Met een recent gepresenteerd groot onderzoek en de tentoonstelling van het Rijksmuseum, staat de onafhankelijkheidsstrijd van Indonesië weer volop in de belangstelling. Ook de Universiteit Leiden besteedt aandacht aan dit onderwerp. Geschiedenisstudenten Sander van der Horst en Melle van Maanen maakten…

De Universitaire Bibliotheken Leiden heeft een uitzonderlijke schenking van twee vijftiende-eeuwse gebedenboeken ontvangen. Behalve een Nederlandstalig getijdenboek uit Zwolle omvat de schenking ook een Latijns psalter. De fraai verluchte handschriften zijn een schenking van het echtpaar Margriet Gosker…

Ingrid Simons, Annesas Appel, Natasja Kensmil, ze zijn allen aanwezig met hun werk in de collecties van de UBL. Met hen nog zo’n 120 andere vrouwelijke kunstenaars. Dat lijkt heel wat maar het aantal mannelijke kunstenaars is vele malen groter, ongeveer 4000. Wat vinden wij van die cijfers, wat zouden…

Ter gelegenheid van de 220ste sterfdag van Betje Wolff (en Aagje Deken) én ter gelegenheid van de verschijning van de nieuwe biografie door Marita Mathijsen, wordt op donderdag 12 december een symposium gehouden over Betje Wolff, misschien wel de modernste schrijver van de achttiende eeuw.

In de Caribische literatuur is de doorwerking van het kolonialisme en slavernij een alomtegenwoordig thema. Bij gebrek aan historische bronnen zijn schrijvers van zowel fictie als non-fictie aangewezen op mondelinge overlevering. Onderzoek doen naar deze geschiedenis en erover schrijven gaat altijd…

Ze zou onderzoek doen naar de totstandkoming van het karakteristieke H.P. Berlagegebouw van Kunstmuseum Den Haag, maar door de lockdown heeft universitair docent Laurie Kalb Cosmo het museum nauwelijks kunnen bezoeken. Toch slaagt ze erin onderzoek te blijven doen voor het programma Museums, Collections…

Van studioportretten, stadsgezichten en landschappen tot privéfoto's van het dagelijks leven. Het nieuwe boek ‘Suriname in beeld’ biedt een rijk overzicht van 130 jaar Surinaamse fotografie, vanaf de introductie van de daguerreotypie tot aan de onafhankelijkheid. Op 11 november wordt het boek feestelijk…

Joseph Dalton Hooker was een Britse wetenschapper die een belangrijke bijdrage heeft geleverd aan de botanische wetenschappen. Botanisch filosoof Norbert Peeters vertelt over zijn fascinatie voor Hooker.

Leidse wetenschappers wisten vanaf de zestiende eeuw het Arabisch toegankelijk te maken voor een Westers publiek. Maar hoe deden zij dat?

Dat hedendaagse studenten regelmatig kattenkwaad uithalen is natuurlijk bekend. Maar ook in de zestiende eeuw konden ze er al wat van, vertelt letterkundige Olga van Marion aan de hand van historische documenten. Al ging het er destijds nog wel iets ruiger aan toe dan nu.

De Universiteit Leiden kent een lange geschiedenis van beroemde wiskundigen. In deze podcast laat wetenschapper Jan Vonk zien dat wiskunde altijd in ontwikkeling is, en dat doet hij aan de hand van stukken uit de Bijzondere Collecties.

Officieel werd de slavernij in Suriname in 1863 afgeschaft. Maar contractarbeiders uit Indonesië leefden daarna nog jaren onder slechte omstandigheden op de plantages.

Na een lang verblijf in Groot-Brittannië gaat een bronzen haan terug naar Nigeria. Het beeld maakt deel uit van de Benin Bronzes, een collectie van honderden bronzen maskers, hoofden en reliëfs uit het voormalige Koninkrijk Benin. Op NOS.nl licht Evelien Campfens toe wat deze teruggave betekent in het…

De universiteit en haar hoogleraren profiteerden van de Nederlandse koloniën, blijkt uit een recent rapport. Onderzoeker Ligia Giay vertelt.

Een tot slaaf gemaakte man stuurde brieven naar huis over het harde leven op een slavenplantage. Of is niet alles wat het lijkt?

In het jaarverslag van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) blikken we niet alleen terug op het afgelopen jaar, maar kijken we met ons nieuwe meerjarenbeleidsplan ‘Open for all’ ook vooruit.

Fototentoonstelling

De achttiende eeuw was allesbehalve saai en gezapig en is ten onrechte in de vergetelheid geraakt. Marleen de Vries werpt met haar biografie nieuw licht op de achttiende eeuw, die naast moralistische dichters ook tal van rebellen en vrijdenkers kende.

Van sierlijke loden Javaanse letters tot koloniale schoolboeken en reclamemateriaal. Met de intrede van de drukpers in Nederlands-Indië ontstond een ware cultuur van gedrukte boeken, tijdschriften en andersoortig drukwerk. Anders dan verwacht, en bedoeld, ging de drukpers in de negentiende eeuw zijn…

Bij Vroeg! Op Radio 1 vertelt Evelien Campfens, jurist en gespecialiseerd in Internationaal cultuur- en erfgoedrecht, meer over de teruggave van roofkunst. Hoe bepaal je wat roofkunst precies is en hoe kan Nederland het proces van teruggave verbeteren?

Opdrachten maken, werkgroepen voorbereiden, deadlines halen en de eerste tentamens al in zicht! Met de Get Started-campagne van de Universitaire Bibliotheken Leiden helpen we nieuwe studenten hun weg te vinden in de bibliotheek. De hulp van docenten kunnen wij daarbij goed gebruiken.

Hoe doe je onderzoek met bronnen die zijn geschreven of verzameld in een koloniale context? Deze vraag staat centraal in het tweedejaars geschiedeniscollege ‘Koloniale en wereldgeschiedenis: Nederlandse bronnen als venster op de wereld’. Om studenten zo goed mogelijk te begeleiden bij hun onderzoek…

De oorlog in Oekraïne leidt niet alleen tot menselijk leed. Ook het cultureel erfgoed van Oekraïne ondervindt de gevolgen van de oorlog: musea worden gebombardeerd en door de ‘russificatie’ in de bezette gebieden leren kinderen geen Oekraïens meer. Onderzoeker Evelien Campfens onderzoekt in opdracht…

Per 1 maart is Mariken Teeuwen gestart als bijzonder hoogleraar schriftcultuur in de middeleeuwen bij het Instituut voor Geschiedenis. ‘Ik kijk ernaar uit om samen met studenten onderzoek te doen.’

Wie in de catalogus van Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) vaak zoekt naar westerse middeleeuwse handschriften heeft ongetwijfeld al belangrijke veranderingen opgemerkt. Recent zijn 1800 beknopte Nederlandstalige catalogusrecords vervangen door meer uitgebreide beschrijvingen in het Engels. Daarnaast…