Luijten benoemd tot bijzonder hoogleraar Humaan-relevante Risicobeoordeling van Chemische Stoffen
Mirjam Luijten, toxicoloog bij het RIVM, gaat per 1 juli aan de slag als bijzonder hoogleraar bij het LACDR.
Met haar leerstoel Humaan-relevante Risicobeoordeling van Chemische Stoffen richt zij zich op een innovatieve aanpak voor risicobeoordeling. ‘Mijn ambitie is om een betrouwbare aanpak te ontwikkelen die wetenschappelijk robuust is én geaccepteerd wordt in de regelgeving.’
Het hoofdthema van de leerstoel die gefinancierd wordt door het RIVM is ‘next-generation risk assessment’, een innovatieve benadering om de veiligheid van chemische stoffen voor mensen te beoordelen. Hiervoor worden combinaties van verschillende testmethoden gebruikt, variërend van computermodellen tot in vitro testen.
De combinaties worden gekozen op basis van inzicht in werkingsmechanismen van stoffen die leiden tot gezondheidsschade bij de mens. In de leerstoel ligt de nadruk op niet-genotoxische carcinogenen. Dat zijn stoffen die kanker kunnen veroorzaken via andere mechanismen dan directe DNA-schade. Voor deze groep stoffen ontwikkelt Luijten nieuwe teststrategieën die bestaan uit combinaties van testmethoden die relevant zijn voor de mens. De nieuwe teststrategieën moeten uiteindelijk worden toegepast bij de toelating van chemische stoffen in bijvoorbeeld cosmetica, bestrijdingsmiddelen en geneesmiddelen.
Mirjam Luijten: ‘Door samen te werken met onderzoekers, beleidsmakers en bedrijven kunnen we de ontwikkeling van next-generation risk assessment versnellen. Hierdoor dragen we bij aan een toekomst waarin we kankerverwekkende effecten van chemische stoffen voor de mens betrouwbaar kunnen voorspellen zonder dierproeven.’
Krachten bundelen
Het LACDR (Leiden Academic Centre for Drug Research) en het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) vullen elkaar goed aan. Voor het LACDR en Universiteit Leiden betekent de samenwerking met het RIVM meer kennis op het gebied van regelgeving voor chemische stoffen en goede mogelijkheden om fundamenteel onderzoek toepasbaar te maken voor beleid. ‘En het RIVM krijgt zo toegang tot de innovatieve testmethoden waarmee LACDR aan de weg timmert op het gebied van toxicologie.’
Een logische samenwerking dus. ‘De uitdagingen bij het ontwikkelen van next-generation risk assessment zijn groot. Daarom moeten we onze krachten bundelen, zodat we samen een serieuze bijdrage kunnen leveren aan die nieuwe aanpak.’
LACDR en RIVM werken al nauw samen in de Europese projecten RISK-HUNT3R en PARC. Beide projecten zijn gericht op next-generation risk assessment, en in beide projecten heeft Mirjam Luijten een leidende rol.
Direct onder de aandacht van instanties
Bob van de Water, hoogleraar bij het LACDR, is heel blij met deze nieuwe samenwerking met Luijten en het RIVM. ‘Onze innovatieve methoden en inzichten in schadelijke werkingsmechanismen van stoffen komt nu direct onder de aandacht van de regulatoire instanties. Dit is ontzettend belangrijk voor de uiteindelijke maatschappelijke toepassing van kennis en know-how die we binnen het LACDR hebben ontwikkeld. Ik zie bijzonder veel mogelijkheden binnen deze nauwere samenwerking.’
Luijten is enthousiast om in Leiden aan de slag te gaan. ‘Ik krijg er veel energie van. Naast onderzoek doen ligt mijn hart ook bij het opleiden van de volgende generatie professionals. Ook daar kijk ik erg naar uit.’