CvB bezoekt instituten: ‘Onze opleidingen moeten behouden blijven voor Nederland én Europa’
Van mensenrechten in Soedan tot een nieuwe heldencultus in China. Het Instituut voor Privaatrecht en het Institute for Area Studies maakten tijdens het bezoek van de collegeleden hun maatschappelijke relevantie glashelder. Wat speelt hier in het onderwijs en onderzoek?
Kort maar krachtig lichtten tal van onderzoekers op dinsdag 26 augustus hun werk toe. De voorbeelden lieten zien hoe maatschappelijk relevant en vaak interdisciplinair de onderzoeken zijn. Beide instituten benadrukten het cruciale belang van voldoende studenten en financiering. Vanessa Mak, wetenschappelijk directeur bij het Instituut voor Privaatrecht van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid, beet het spits af. Haar instituut biedt zeer uiteenlopende vakgebieden zoals Civiel recht, Jeugdrecht, Notarieel recht, Gezondheidsrecht en Ondernemingsrecht. Ook wees ze op de sterke banden met de praktijk: studenten krijgen gastcolleges van bijvoorbeeld advocaten en rechters.
Opleidingen voor studenten en professionals
Die relatie met de praktijk komt ook terug in de advanced masterprogrammes voor ambitieuze (internationale) professionals met een paar jaar werkervaring. Ewan McKendrick, hoogleraar Anglo-Amerikaans Privaatrecht, maakte duidelijk dat deze opleidingen voor een boost zorgen in internationale kennis en ook financieel belangrijk zijn voor de rechtenfaculteit. Daarom moeten we ons uiterste best doen, aldus McKendrick, om ervoor te zorgen dat deze doelgroep voor Leiden blijft kiezen. Rector Hester Bijl was het daar helemaal mee eens: ‘De faculteit en centraal moeten heel goed samenwerken in de werving.’
‘Mooi om te zien hoe enorm verbreed de faculteit is'
Conflictgebieden
Hierna kregen diverse jonge promovendi het podium. Zo vertelde Lucy Opoka over haar onderzoek naar internationaal recht voor kinderen in conflictgebieden. Met als case study de situatie in het door oorlog verscheurde Soedan. Jan van Staalduinen onderzoekt de aansprakelijkheid van medische AI-systemen en werkt hierbij nauw samen met partners zoals het LUMC. Vicerector Erwin Muller, twintig jaar geleden vicedecaan bij Rechten, was onder de indruk. ‘Het is mooi om te zien hoe enorm verbreed de faculteit is. Ik zie ook allerlei interessante verbindingsmogelijkheden met de Campus Den Haag.’
Intervisie promovendi
Vicevoorzitter Timo Kos wilde graag meer weten over de ondersteuning binnen het instituut. Twee PhD-coaches - Katrien Klep en Ekaterina Pannebakker - gaven een heel concreet voorbeeld. Zij begeleiden intervisiegroepen waar promovendi hun ervaringen delen en elkaar stimuleren. Zo’n intervisiegroep zou ook heel nuttig zijn voor promotoren die hun ervaringen kunnen delen over het goed begeleiden van promovendi, merkte hoogleraar Ton Liefaard op. Alle collegeleden reageerden enthousiast: dit soort voorbeelden zijn inspirerend voor alle faculteiten.
Op bezoek bij Geesteswetenschappen
Hierna gingen de collegeleden en vicerector Erwin Muller langs bij het Leiden University Institute for Area Studies (LIAS) van de Faculteit der Geesteswetenschappen. Ook in het Herta Mohr-gebouw werd duidelijk hoe relevant het onderzoek en onderwijs hier is. Het instituut biedt onderdak aan studies op het gebied van Azië, Midden-Oosten en religies. Wetenschappelijk directeur Ab de Jong benadrukte het belang: diverse opleidingen zoals Sinologie, Koreastudies en Egyptologie worden nergens anders in Nederland aangeboden. En ook binnen Europa zijn diverse vakgebieden qua universitair aanbod schaars of zelfs uniek. ‘Laten we ophouden onze studies “kleine talen” te noemen’, aldus De Jong. Want de bestudeerde talen binnen het LIAS vertegenwoordigen zo’n 60 procent van de wereldbevolking.
Zorg voor baby's
Ook bij het LIAS vertelden diverse wetenschappers over hun onderzoek. Verena Meyer onderzoekt de impact van het digitaliseren van ‘heilige’ manuscripten. Volgens sommigen, waaronder Indonesische pleitbezorgers, zouden die juist vanwege het heilige karakter heel beperkt toegankelijk moeten zijn. Hoogleraar Sarah Cramsey bestudeert de zorg voor baby’s en jonge kinderen in Centraal- en Oost-Europa: hoe beïnvloeden factoren als nationaliteit, politieke systemen en religie de eerste twee jaar van een kind? Dit levert veel interessante en vergelijkende inzichten in samenlevingen op, aldus Cramsey.
'Laten we ophouden onze studies “kleine talen” te noemen’
Heldencultus
Het opvallende werk van Vincent Chang haalt momenteel veel internationale media: hij onderzoekt hoe China de laatste jaren een nieuwe heldencultus in het leven roept om de bevolking voor te bereiden op nieuwe strijd en offers. ‘Dat klinkt zorgelijk’, merkte Erwin Muller op en hij informeerde direct naar de lessen voor Nederland.
Geopolitieke situatie
Iedereen was het met elkaar eens: de huidige geopolitieke spanningen vragen juist om experts op het gebied van Azië, Midden-Oosten en religies. Des te meer baren de huidige onderwijsbezuinigingen veel zorgen. Bijl informeerde naar de mogelijkheid om meer samen op te trekken binnen de faculteit op het gebied van expertises en onderwijs. ‘We moeten minder eilanddenken binnen studies en meer samenwerken’, zei hoogleraar Gabriëlle van den Berg, vanaf 1 september de nieuwe wetenschappelijk directeur van het LIAS. Kos en Muller waren benieuwd naar mogelijke maatschappelijke partners zoals TNO en bijvoorbeeld ministeries die veel baat hebben bij de gespecialiseerde kennis van het LIAS. Daar staat het instituut voor open, maar daar zijn wel goede afspraken en constructies voor nodig, aldus De Jong. De gesprekspartners stelden voor om hier binnenkort verder over te praten. Muller: ‘Dit wordt vervolgd!’
De Universiteit Leiden heeft 33 instituten waar het wetenschappelijk onderzoek is ondergebracht. Het College van Bestuur bezoekt instituten van alle faculteiten om te horen wat er leeft in deze tijden van bezuinigingen en welke ontwikkelingen er zijn in onderwijs en onderzoek.