Universiteit Leiden

nl en
Medewerkerswebsite Selecteer eenheid
Je ziet nu alleen algemene informatie. Selecteer je organisatie om ook informatie te zien over jouw faculteit.

Podcast als toetsmethode? 5 tips uit de onderwijsproeftuin

Onderwijs vernieuwen, hoe doe je dat? In ‘proef de proeftuin’ zoomt de Honours Academy in op voorbeelden uit het honoursonderwijs die aanzetten tot inspiratie. Vandaag: pionieren met podcasts. Wat zijn de do's en don'ts? Twee docenten en een student aan het woord.

Hans van den Berg is oprichter van The Young Diplomat en doceert onder meer de Honours Class 'The Battle for Europe'.

Wat was jullie eerste ervaring met podcasts als toetsmethode?

Hans: ‘Ik hoorde via de coördinator van Honours College FGGA dat andere docenten podcasts als toetsmethode gebruikten. Toen ben ik het gewoon gaan uitproberen.’

Niek: ‘Honours College Law is vorig jaar overgestapt op een pass/fail-systeem. Daarbij passen ook andere toetsvormen, zoals podcasts. Je kunt zelf bedenken hoe studenten het moeten aanpakken. Uiteindelijk is het gewoon proberen wat wel en niet werkt. In die zin is het pionieren.’

Wat is de meerwaarde van podcasts ten opzichte van andere toetsvormen?

Niek: ‘Bij een essay heb je als student ellenlang de tijd om na te denken. Ook is het ‘veilig’ om dicht bij de literatuur te blijven. Daardoor weet je als student niet altijd zeker: begrijp ik het zelf eigenlijk nou goed? Bij een podcast moeten studenten het zelf in eigen woorden vertellen. Als je het simpel kan uitleggen, weet je zelf ook goed hoe de stof in elkaar steekt.’

'Als je weet: het wordt een podcast, wordt het hele proces veel leuker'

Wetenschap vertalen naar begrijpelijke taal bereidt studenten ook voor op het werkleven, vult Hans aan. ‘Het merendeel stroomt uit naar een functie buiten de universiteit. Je zult informatie moeten presenteren op een toegankelijke manier: aan je baas, je collega’s, het brede publiek. Door podcasts word je gestimuleerd om buiten het standaard boekje te gaan.’

De grootste meerwaarde is misschien wel dat podcasts motiverend werken, zegt Niek. ‘Sommige studenten vinden essays schrijven ook heel leuk, maar het wordt ervaren als een stressvolle exercitie. Als je weet: “het wordt een podcast en ik kan mijn ei erin kwijt”, dan wordt het hele proces veel leuker.’

Niek Strohmaier is advocaat en doceert het vak 'Psychology for lawyers' bij Honours College Law.

Waar kun je als docent tegenaan gelopen?

Hans: ‘Studenten vervallen soms in: dit is de discussie, de conclusie en… oh ja nog even een introductie opnemen.’ Met een podcast hoop je juist de diepte in te gaan. ‘Ik geef dan een extra zetje en zeg: als je de literatuur toepast op een casus heb je een voldoende, maar probeer het eens anders te doen. Er zijn studenten die dat snappen en op een ludieke manier aan de slag gaan.’

Iets anders om rekening mee te houden is de schaal van het vak, zegt Niek. ‘Als je een paarhonderd studenten hebt, werkt een podcast niet. Je hebt te weinig podcastruimte, te weinig tijd om alles na te kijken, et cetera.’ Ook de leerdoelen zijn een factor. ‘Voor (honours)vakken die iets willen toevoegen aan het bestaande curriculum, is het een heel goede methode. Je kunt andere vaardigheden oefenen en stof vertalen naar de praktijk.’

Podcasts als toetsmethode: 5 tips

1. Werk met groepjes

Hans: ‘Ik heb geprobeerd studenten individueel een podcast te laten maken… niet elke student voelt zich daar helemaal senang bij.’ Niek: ‘Ik werk met groepjes van drie en een paar keer groepjes van vier. Het is goed als ze in een groepje zitten met mensen die ze nog niet kennen.’

2. Creatieve vrijheid

Niek: ‘Als je studenten ruimte biedt, kunnen ze hun creativiteit erop loslaten. Dat werkt heel goed. Sommige studenten hadden een logo gemaakt, andere muziek. Zo kunnen ze veel van zichzelf laten zien, hun kennis en kunde tonen. Dat motiveert studenten – en het is leuker nakijken.’

3. Vraag om een opzet

‘Laat studenten van te voren een opzet schrijven’, adviseert Niek. ‘Wat zijn ze van plan? Dan kun je feedback geven en tijdig bijsturen. Soms wordt het te specifiek, of willen ze teveel.’ Hans heeft nog een tip: vraag om een bronnenlijst, zodat je de behandelde stof makkelijk kunt terugvinden.

4. Help met de praktische kant

  • Duur: Geef een duidelijk tijdsbestek mee. Bijvoorbeeld 30-45 minuten.
  • Locatie: Een stille plek. Neem thuis op of in een zaaltje op de universiteit. De Universiteit Leiden heeft ook enkele podcaststudio’s ter beschikking.
  • Software: Een simpel audioprogramma waarmee je kunt knippen volstaat. Bijvoorbeeld Audacity of Adobe Podcast. Zoek je een professioneel programma? Adobe Audition is met korting verkrijgbaar voor studenten en medewerkers via SURFspot.

5. Experimenteer en leer!

De belangrijkste tip is om er gewoon eens mee te beginnen, zegt Hans: ‘Ga het vooral doen. Het is erg leuk. Ga experimenteren, ga het uitproberen.’ Evalueer achteraf hoe het gegaan is en vraag feedback. Hans: ‘Nog altijd kijk ik waar ik dingen kan verbeteren.’

Wat was jullie favoriete podcast om na te kijken?

Hans: ‘Een show over politiek en koken. Terwijl studenten eten klaarmaken, bespreken ze wat in de politiek gebeurt en gaan ze aan tafel. Ze verwerken daarin wel de literatuur, maar er ontstaat daarna echt een discussie.’

Niek: ‘Eigenlijk vond ik ze stuk voor stuk heel goed, maar ze waren allemaal net wat anders. Bij één had een student een haakje gevonden met een boek dat ze had gelezen. Een ander groepje had heel goed een rolverdeling gemaakt. En eentje was heel gaaf, die hadden een rechter geïnterviewd van te voren en daarop gereflecteerd in de podcast.’

Student Julian: 'Je zit anders in de les'

Hoe is het voor studenten om te podcasten? We vroegen het aan Julian, die bij Niek Strohmaier het vak Psychology for lawyers volgde.

Wat is jouw eerste indruk van podcasts als toetsmethode?

‘Psychology for lawyers was mijn favoriete vak afgelopen jaar. Ik vond de toetsingsvorm heel fijn! Een essay is vaak wat stijver. Het lijkt allemaal wat meer op elkaar. Hier kon je meer creativiteit in kwijt.’

Je had nog nooit eerder een podcast opgenomen. Was dat lastig?

‘Ik vond het verrassend makkelijk. Het lijkt best wel op wanneer je met je vrienden het ergens over hebt. Maar dan ben je allemaal ingelezen, waardoor het een boeiend gesprek wordt. Het was wel even wennen om in een microfoon te praten en jezelf terug te horen haha.’

Waar ging jullie podcast over?

‘We hadden onze show Rapenburg Radio genoemd. Het idee was dat ik elke week een aantal studenten uitnodigde met kennis die voor juristen interessant was. Deze week kwam iemand van psychologie langs. Specifiek ging het over hoe psychologische biases onze oordeelsvorming beïnvloeden. Onze boodschap aan luisteraars was: ook jullie zijn hier kwetsbaar voor.’

Is de beleving van het vak anders als je naar een podcast toewerkt?

‘Ik vond het maken van een podcast een veel leuker vooruitzicht. Dan zit je toch anders in de les, meer relaxt. Het is niet zo stressvol als een essay, ook omdat het in groepsverband is. Je kunt rollen verdelen en het is leuker om er samen over na te denken. Het was voor mij een verademing.’

Hoe was het om alleen een pass of fail te kunnen halen?

‘Ik vind het wel goed dat ze het hebben gedaan. Ik hoor dat mensen er minder stress door hebben. In groepsverband is het fijn om pass/fail te hebben. Als iemand zich iets meer of minder inzet, heb je minder het gevoel dat het oneerlijk is. Maar ik had het ook best leuk gevonden om een cijfer te krijgen.’

De foto's boven dit artikel zijn gemaakt tijdens de Bachelor Honours Class 'Mass Extinction' door Buro JP. Lees meer hierover in het nieuwsbericht Honoursstudenten maken podcasts over uitsterving.

Deze website maakt gebruik van cookies.  Meer informatie.