Universiteit Leiden

nl en
Medewerkerswebsite Archeologie

Van gelijke kansen tot hybride klaslokalen

Op 1 september 2025 bestaat het ICLON 30 jaar. Al drie decennia lang werken we samen met de onderwijspraktijk aan het beter leren van leerlingen en het opleiden en professionaliseren van leraren. Dat doen we door praktijk te verbinden met theorie en onderzoek met onderwijs. Een unieke combinatie die ons vakgebied blijft vernieuwen. Bij het lustrumsymposium van het ICLON deelden betrokkenen hun visie op goed onderwijs.

Wethouder Kansengelijkheid, Jeugd en Onderwijs, Abdelhaq Jermoumi
Wethouder Kansengelijkheid, Jeugd en Onderwijs, Abdelhaq Jermoumi

Alle kinderen moeten toegang tot kennis hebben

Abdelhaq Jermoumi, wethouder Kansengelijkheid, Jeugd en Onderwijs bij de Gemeente Leiden, benadrukte het belang van samenwerking met het ICLON. ‘Het ICLON is een belangrijke partner van de gemeente en een onmisbaar instituut. Goed onderwijs is cruciaal voor gelijke kansen. Een goede leraar kan onbevooroordeeld talent zien en kinderen helpen zichzelf en de samenleving te ontdekken.’

Een spin in het onderwijsweb

Vice-decaan van de Faculteit Sociale Wetenschappen en voorzitter van het ICLON-bestuur, Kristiaan van der Heijden, blikte terug op bijna dertig jaar samenwerking. ‘Het ICLON is echt een spin in het onderwijsweb: partner binnen de universiteit en een brug naar scholen. In samenwerking binnen de Universiteit Leiden zijn nieuwe opleidingen, zoals de academische pabo, routes naar het leraarschap en zij-instroomtrajecten ontwikkeld. De kracht van het ICLON zit in samenwerking.’

Hoogleraar-directeur ICLON Fred Janssen
Hoogleraar-directeur ICLON Fred Janssen

Onderwijs als 'wicked problem'

Fred Janssen, hoogleraar-directeur van het ICLON, beschreef goed onderwijs voor iedereen als een zogenoemd wicked problem. ‘Het is heel complex, want er spelen altijd verschillende visies en belangen een rol. Toch is er een gemeenschappelijke kern, in goed onderwijs is altijd de driehoek docent, leerling en leerstof. Als er geen aandacht is voor een daarvan, is er sprake van slecht onderwijs. Het ICLON probeert alle betrokkenen bij onderwijs met elkaar te verbinden. En ook om kennis vanuit de wetenschap en uit de praktijk  met elkaar te verbinden.'

Workshop 'Onderwijs maak je samen! Leerlingenparticipatie in school en onderzoek'
Workshop 'Onderwijs maak je samen! Leerlingenparticipatie in school en onderzoek'

Onderwijs maak je samen

Een van de workshops in het middagprogramma ging over leerlingparticipatie in school en onderzoek. Dit betreft 'actieve zeggenschap van leerlingen bij het onderzoeken van, en meebeslissen over de inhoud en de vormgeving van wat er in en om de school gebeurt.' Bij deze workshop werden verschillende perspectieven op leerlingenparticipatie gepresenteerd en concrete voorbeelden in de schoolpraktijk hiervan gegeven. Dit allemaal in het bijzijn van echte leerlingen die om de tafel zaten met de deelnemers en vertelden wat zij willen, verwachten en belangrijk vinden op school.

Andere workshops waaruit gekozen kon worden waren onder andere ‘Hoopvol klimaatonderwijs’, ‘Ruimte voor verschil: sleutels tot inclusiviteit’ en ‘Technologie in het onderwijs start met pedagogisch redeneren’.

Elke dag het wereldrecord empathie vestigen

Cabaretier en voormalig leraar Peter Heerschop sloot de dag af en deelde zijn ervaringen als leraar, maar ook zijn kijk op het leraarschap. ‘Leraren vestigen elke dag het wereldrecord empathie.  Goed onderwijs betekent dat iemand onvoorwaardelijk naast je blijft staan.’

Tekst gaat verder onder de fotogalerij

Van eerste lichting tot opleidingsdirecteur

Bijzonder is dat de opleidingsdirecteur van het ICLON, Esther de Vrind, zelf bij de allereerste lichting van de universitaire lerarenopleiding in 1995 zat. Ze blikt terug op de beginjaren van het ICLON. ‘We zaten met achttien studenten Frans, Duits en Engels in de collegebanken, vaak met drie docenten tegelijk voor de klas. Een prachtig voorbeeld van teamteaching. Naast colleges en stages waren er gezamenlijke etentjes en strandwandelingen. Dit zorgde voor een hechte band.’

Wat begon als een intensieve start met invalwerk op zeven verschillende scholen, groeide uit tot een vaste baan in het onderwijs en uiteindelijk een loopbaan binnen het ICLON zelf. ‘ Inmiddels ben ik al 30 jaar verbonden aan het ICLON en nooit was een jaar hetzelfde. Het is een dynamische plek waar je voortdurend kunt leren en ontwikkelen, samen met studenten en collega’s.’

Toekomstvisie op onderwijs

Behalve terug kijkt De Vrind ook vooruit. ‘Het klaslokaal van de toekomst is hybride: digitaal én persoonlijk, lokaal en wereldwijd verbonden. Technologie kan het leren ondersteunen, maar onderwijs draait altijd om relaties. Mijn wens voor 2055 is dat elke leerling ervaart dat onderwijs hen niet alleen kennis en vaardigheden geeft, maar ook de kans om zich als mens volledig te ontwikkelen.’

Alle onderwijsexpertise van het ICLON is verzameld op een speciale website: www.iclononderwijsexpertise.nl.

Videoreportage

Vanwege de gekozen cookie-instellingen kunnen we deze video hier niet tonen.

Bekijk de video op de oorspronkelijke website of
Deze website maakt gebruik van cookies.  Meer informatie.