Niet de standpunten maar de omgangsvormen waren de grote verrassing tijdens studentendebat
Het Studentendebat in de Stadsgehoorzaal beloofde ‘de sleutel tot jouw stem’ te zijn. Dat is misschien wat overdreven. Maar wat het drukbezochte debat wél opleverde was meer vertrouwen in de politiek. ‘Ze lieten elkaar gewoon uitpraten’ klonk het aangenaam verrast na afloop.
Vooropgesteld: de (radicaal-)rechtse flank ontbreekt tijdens het debat afgelopen dinsdagavond in de Stadsgehoorzaal. PVV-partijleider Geert Wilders heeft geen zin en daarmee houdt het bij de PVV op. Volt blokkeert Forum voor Democratie en JA21 wil niet komen omdat er voor hen bij dit debat niets te halen valt. Dat betwijfelt debatleider Simon van Teutem. Maar als hij dat bij de zaal checkt valt hem hoongelach ten deel. ‘JA21 kent zijn eigen electoraat toch beter dan ik’, concludeert hij droogjes.
De organiserende Leidse studentenverenigingen – de zeven grootste, goed voor 14.000 studenten – hebben drie thema’s met bijbehorende stellingen uitgekozen. ‘We hebben bewust gekozen voor thema’s en stellingen die de bredere zorgen van studenten blootleggen’, verklaart PKvV-praeses Pim Lammers de keuze voor defensie, veiligheid op straat en huisvesting.
Camera’s versus privacy
Jeltje Straatman (CDA) en Laurens Dassen (Volt) mogen aftrappen op het thema veiligheid. De stelling ‘veiligheid op straat moet gegarandeerd worden met surveillance-camera’s, ook als dat ten koste gaat van de privacy van de burger’ onderschrijft Straatman volmondig. 65 procent van de vrouwen voelt zich niet veilig op straat. Dat vindt ze onacceptabel en rechtvaardigt camera-inzet. Omdat die camera’s pas uitgelezen worden als er een misdrijf is gepleegd, staat de privacy niet onder druk, meent de CDA-kandidate die in het dagelijks leven advocaat is.
Camera-opnames gebruiken om daders van een misdrijf te pakken, mag ook van Volt-voorman Dassen. ‘Maar als je ze moet uitlezen, heb je dus niet kunnen voorkomen dat het misdrijf werd gepleegd. Terwijl dat is wat we willen. Nadeel van camera’s is dat ze te vaak voor andere zaken worden gebruikt. Mijn vrees is dat daarmee de veiligheid en het vertrouwen uit de samenleving verdwijnt en we een surveillance samenleving creëren met alle gevolgen van dien.’ Hij wil zich vrij blijven voelen in Nederland. ‘Ik wil zonder angst voor camera’s kunnen demonstreren tegen de genocide in Gaza.’
De 1100 aanwezigen blijken eveneens verdeeld over de stelling. Er gaan veel handen de lucht in op de vraag wie er voor cameratoezicht is, maar nog meer mensen vinden dat dit niet ten koste mag gaan van de privacy.
-
Jeltje Straatman (CDA) en Laurens Dassen (Volt) trappen het debat af op het thema veiligheid -
Debatleider Simon van Teutem
Dienstplicht en een Europees leger
Don Ceder (ChristenUnie) en Jan Paternotte (D66) mogen met elkaar in debat over de terugkeer van de dienstplicht en de oprichting van een Europees leger. Ceder, zelf reservist ‘omdat vrijheid een prijs heeft’, vindt dat iedere 18-jarige een brief moet krijgen met de vraag op welke manier zij willen bijdragen aan de krijgsmacht. Maar de oprichting van een Europees leger gaat hem te ver. ‘Samen inkopen en samenwerken is prima. Maar onze regering blijft besluiten waar wij vechten.’ In zijn optiek voegt een Europees leger ook niet veel toe aan het NAVO-bondgenootschap.
Paternotte vindt dat je op Amerika niet meer kunt vertrouwen. ‘Dus graag een Europees leger om onze veiligheid te borgen. Europa heeft 178 verschillende wapensystemen. De VS 30. In Oekraïne werden ze helemaal gek van al die verschillende gebruiksaanwijzingen. Dat moet echt anders.’
Een brief aan alle 18-jarigen om hen uit te nodigen voor de krijgsmacht vindt hij een goed idee, maar hij wil hen niet verplichten bij te dragen. ‘Ons leger heeft niet eens de mogelijkheid om ze allemaal te plaatsen.’
De aanwezige studenten zijn het met D66 eens. Zij kiezen voor een Europees leger. Maar dienstplicht ziet een meerderheid niet zitten. Die uitslag, concludeert debatleider Van Teutem, is echter maar heel nipt.
-
Jan Paternotte (D66) in debat met Don Ceder (CU) over de terugkeer van de dienstplicht en de oprichting van een Europees leger -
Jan Paternotte (D66) met Debatleider Simon van Teutem
Woningen of milieuregels
VVD’er Eric van der Burg tenslotte, verdedigde de stelling dat er minder strenge milieuregels nodig zijn om de woningnood op te lossen en dat een deel van de woningen gereserveerd moet worden voor starters. PvdA’er Habtamu de Hoop vindt niet dat de milieuregels mogen worden versoepeld. Het grootste probleem van de woningmarkt is volgens De Hoop de VVD omdat die partij onvoldoende goedkope woningen heeft willen bouwen.
‘Er staan notabene meer dan 60.000 woningen langer dan een jaar leeg. Het eigendomsrecht is voor de VVD belangrijker dan de woningnood.’ Paternotte valt De Hoop bij en herinnert Van der Burg aan een belemmerende regel die de VVD maar niet wil loslaten: de parkeernorm bij nieuwbouwprojecten.
De Hoop is er trots op dat zijn partij het meest wil investeren in volkshuisvesting. En ja, daar hoort het afbouwen van de hypotheekrenteaftrek bij. VVD’er Van der Brug denkt ‘dat jullie ouders, en jullie later zelf ook, dat jammer gaan vinden’. Zijn partij stimuleert woningbezit juist met deze aftrek en gunt iedereen ook nog een vakantiehuisje.
Daar hebben de studenten in deze fase van hun leven weinig aan, merkt Paternotte op. Hij helpt ze liever aan huurtoeslag in studentenhuizen. Dat levert hem een applaus op van de studenten die in meerderheid op de lijn van de PvdA zitten en vinden dat de milieuregels gehandhaafd moeten blijven.
-
Eric van der Burg (VVD) en Habtamu de Hoop (PvdA) in debat: woningen of mileuregels -
PvdA’er Habtamu de Hoop vindt niet dat de milieuregels mogen worden versoepeld.
Leverde dit debat ‘de sleutel tot jouw stem’?
Gijs (21): ‘Ik kwam binnen twijfelend tussen CDA en VVD, maar daar is nu D66 bijgekomen dus het debat heeft de afweging niet makkelijker gemaakt maar wel beter. Jan Paternotte (D66) had een goed verhaal vond ik. Dus ik ga mij nog even in D66 verdiepen. Belangrijker vind ik dat dit debat mijn vertrouwen in de politiek heeft gevoed. Ik zag mensen die geloven in wat ze zeggen en het goede voorhebben met de samenleving én met elkaar. Op tv en de socials gaat het er veel te hard en scherp aan toe. Hier gaven ze elkaar ook ruimte en schouderklopjes.’
Joelle (23) en Chaia (25):
Joelle: ‘Van de vier partijen die ik in mijn hoofd had, zijn er nu twee of drie afgevallen. Dus dit debat heeft mij wel geholpen. Jan Paternotte (D66) was de beste debater vond ik. Sommige anderen sloegen de plank af en toe mis. Ik bedoel, leuk hoor zo’n vakantiehuisjesopmerking, maar daar kopen we nu natuurlijk helemaal niks voor.’
Chaia: ‘En het is ook niet zo dat iedereen in deze zaal uit een welgesteld nest komt en met hulp van papa en mama een huis kan kopen. Dat is een rare voorstelling van zaken. Maar het was een vermakelijke avond, vond ik. Ze deden het allemaal goed en hadden onderling ook lol. Dat is fijn om te zien. Daarbij heeft het me ook geholpen. Ik denk dat ik wel weet op wie ik ga stemmen.’
Sam (25) en Abe (23):
Sam: ‘Mijn stem staat al vast. Daar verandert een debat niets aan. Maar het heeft mijn ideeën over de debatterende partijen wel veranderd. Ik vond dat Jan Paternotte het echt goed deed. En Habtamu de Hoop vond ik een enorme verrassing. Hij had een goed verhaal. Ik kwam om mijn blik te verbreden en dat is gelukt. Ik vond het een positieve ervaring. Ook omdat iedereen zo goed met elkaar omging.
Abe: ‘Ook ik stem niet op een van deze partijen, maar linkser; op de Partij van de Dieren. Het wereldbeeld van deze partij waarin de mens wat minder centraal staat, spreekt mij aan. Ook ik ben aangenaam verrast door het debat. Ik vond het interessant om te horen hoe andere partijen over de thema’s denken en het was leuk om te zien hoe andere studenten over kwesties denken. Het verandert mijn stem niet maar ik was wel weer even uit mijn bubbel.’
Kijk het debat terug
Vanwege de gekozen cookie-instellingen kunnen we deze video hier niet tonen.
Bekijk de video op de oorspronkelijke website of