Werelden met elkaar verbinden, onderzoek en onderwijs verrijken en innovatieve oplossingen aandragen voor complexe maatschappelijke vraagstukken: dàt is de gedachte achter interdisciplinair onderzoek. Er gebeurde in 2023 enorm veel binnen de Universiteit Leiden op dat vlak. We doen een kleine, veelbelovende…

Ruim 160 jaar geleden was het de Haagse fotopionier en reiziger Alexine Tinne (1835-1869) die het huidige Zuid-Soedan en haar bewoners vastlegde op de gevoelige plaat. Ze behoren tot de aller vroegste foto’s die in het hart van het Afrikaanse continent werden gemaakt.

Van studioportretten, stadsgezichten en landschappen tot privéfoto's van het dagelijks leven. Het nieuwe boek ‘Suriname in beeld’ biedt een rijk overzicht van 130 jaar Surinaamse fotografie, vanaf de introductie van de daguerreotypie tot aan de onafhankelijkheid. Op 11 november wordt het boek feestelijk…

De universiteit en haar hoogleraren profiteerden van de Nederlandse koloniën, blijkt uit een recent rapport. Onderzoeker Ligia Giay vertelt.

In het jaarverslag van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) blikken we niet alleen terug op het afgelopen jaar, maar kijken we met ons nieuwe meerjarenbeleidsplan ‘Open for all’ ook vooruit.

Archeoloog Mink van IJzerdoorn onderzoekt late amforen en het in onbruik raken van deze transportcontainers. Hij heeft een flink aantal amforen uit de collectie van museum Kaap Skil onderzocht, in samenwerking met Dr. Dennis Braekmans en met steun van LUF.

Een Bachelor Honours Class over de ogenschijnlijk onherkenbare werelden van Insulair Zuidoost-Azië leert studenten een fundamentele les: “Wij verschillen niet zoveel van de mensen aan de andere kant van de wereld.”

Dr. Luc Amkreutz (Heerlen, 1978), conservator prehistorie van het Rijksmuseum van Oudheden, is met ingang van 1 april 2022 benoemd tot bijzonder hoogleraar Public Archaeology aan de Universiteit Leiden, binnen de Faculteit der Archeologie. De leerstoel richt zich op de valorisatie van archeologische…

Het Gilgamesj-epos inspireerde de kunstenaar Harry van Kruiningen zijn leven lang. Deze vertelling uit Mesopotamië over de lotgevallen van Gilgamesj, de legendarische koning van Uruk, en zijn vriend Enkidu is een van de oudst overgeleverde epen uit de wereldliteratuur. Al is het epos bijna 4.000 jaar…

Lezing

De Europese academische gemeenschap Europaeum ontving op 23 september de Scaligerpenning voor het uitdragen van academische waarden. De Brit Andrew Graham, bestuurder en oprichter van het Scholars Programme, ontving de penning uit handen van de voorzitter van het college van bestuur van de Universiteit…

Zeven wetenschappers van de Universiteit Leiden krijgen een ERC Starting Grant. Met deze subsidie kunnen onderzoekers hun eigen project lanceren, een eigen onderzoeksteam vormen en hun beste ideeën uitvoeren.

Overheden trekken grenzen, overheden beheren grenzen en mensen moeten met die grenzen leven. Door de eeuwen heen zijn er in Nederland talloze grenzen getrokken en weer vervaagd. Kester Freriks ging met Martijn Storms en andere deskundigen op zoek naar de verhalen achter historische grenzen aan de hand…

De Universiteit Leiden vernoemde onlangs een gebouw naar Egyptologe Herta Mohr. Maar wie was zij eigenlijk?

Bibliotheek, Onderwijs, Onderzoek

Perzische verhalen met kunstige miniaturen, brieven op papyrus van Egyptische handelaren en medicinale handschriften die uit het Grieks zijn vertaald en in het Arabisch zijn bewerkt. Studium Generale organiseert een lezingenreeks rond de wereldberoemde handschriften uit de Midden-Oosten collectie van…

Het was een roerig jaar voor de museumwereld. De musea moesten lange tijd dicht vanwege de lockdowns en de discussie over roofkunst laaide verder op. In zijn roman 'Roofkunst' waarschuwt RMO-conservator en onderzoeker Ruurd Halbertsma wat er kan gebeuren als het debat escaleert.

Inspiratie opdoen over duurzaamheid, verrast worden door bijzonder onderzoek of ontdekken welke schatten er in de collectie van de Universiteitsbibliotheek liggen? Luister deze zomer op het strand of onderweg naar je vakantiebestemming eens een podcast van een van onze wetenschappers of instituten.…

Zes wetenschappers van de Universiteit Leiden krijgen een ERC Starting Grant. Met deze subsidie van gemiddeld 1,5 miljoen euro kunnen onderzoekers hun eigen project lanceren, een eigen onderzoeksteam vormen en hun beste ideeën uitvoeren.

Voor financiering van een project, apparatuur of onderzoek denken we binnen de universiteit al snel aan NWO of andere subsidieverstrekkers. Maar steeds vaker weten onderzoekers en mensen die de universiteit een warm hart toedragen elkaar te vinden. En er liggen meer kansen, voor zowel onderzoekers als…

In de serie tafelgesprekken ‘Van kluis naar kussen’ krijgt de kijker een blik achter de schermen van de Bijzondere Collecties. In deze speciale uitzending staat uitgeverij Brill, de oudste uitgeverij van Nederland, centraal. Van deze Leidse uitgever zijn momenteel diverse boeken in de zomertentoonstelling…

Op 3 september 2025 zijn ruim 30 archeologische objecten teruggegeven aan Peru, Panama en Costa Rica. De objecten komen uit een privécollectie van de nazaten van arts en amateurarcheoloog dr. Hans Feriz. In haar testament had zijn dochter vastgelegd dat de in het verleden door haar vader verzamelde…

De Leidse Open Monumentendagen op 10 en 11 september staan in het teken van duurzaamheid. Op vier universitaire locaties vertellen gidsen over de geschiedenis van de gebouwen en hoe zij gerenoveerd zijn. En er is een primeur: er zijn ook rondleidingen in gebarentaal.

Studeren aan de Universiteit Leiden was lange tijd alleen weggelegd voor mannen. Maar dat wil niet zeggen dat vrouwen geen belangrijke rol speelden.

In 1896 werd in het Overijsselse Ommerschans een zwaard gevonden. Het zwaard is meer dan drieduizend jaar oud en behoort tot de groep van zes zogeheten ‘reuzenzwaarden’ uit Frankrijk, Engeland en Nederland.

De academische vrijheid is fel bevochten aan de Universiteit Leiden. Zo moesten wetenschappers zich ontworstelen aan de macht van de kerk.

Eind juli hebben Robbert Dijkgraaf, minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en Annetje Ottow, voorzitter van het College van Bestuur van de Universiteit Leiden, in Jakarta de nieuwe front office van het kantoor van de Universiteit Leiden geopend. Het kantoor - gelegen op het terrein van de Nederlandse…

Van de energietransitie in Namibië tot duurzame werkgelegenheid voor Nigeriaanse jongeren, van Afrikaanse kookboeken tot vodcasts over vintage Swahili pockets: tijdens een bezoek van het College van Bestuur etaleerden collega’s van het African Studies Centre Leiden en de African Library hun werk op…

Van geschreven taal tot analyse van dierengeluiden; ieder AI-gerelateerd onderwerp komt aan bod. Tijdens de Nacht van Ontdekkingen kun jij je in de UB laten meevoeren op een artistieke en wetenschappelijke reis door de volledige geschiedenis van informatie, kennisdeling en het woord.

Het ‘zwaard van Ommerschans’ uit de collectie van het Rijksmuseum van Oudheden behoort tot een groep van zeldzame ‘reuzenzwaarden’ uit de bronstijd (1000-800 v.Chr.). De in totaal zes zwaarden zijn de afgelopen jaren intensief onderzocht door een internationaal team van wetenschappers van onder meer…

Het was weer gezellig druk in het Rijksmuseum van Oudenheden! Op 22 juni is de zomertentoonstelling ‘Books that made History’ van Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) en het Rijksmuseum van Oudheden (RMO) geopend. In de tentoonstelling zijn 25 Leidse boeken uit de collecties van de UBL te zien die…

Het is cruciaal dat de Universiteit Leiden reflecteert op haar eigen koloniale verleden. Dat stelde Cleveringahoogleraar Gert Oostindie in zijn oratie op 24 november. ‘Als universitaire gemeenschap moeten wij onszelf een spiegel durven voorhouden en, waar nodig en mogelijk, ook concrete stappen zett…

Archeologische vondsten voor de kust van Java geven nieuwe inzichten in de leefwereld van de Homo erectus. Dankzij schedelfragmenten en andere fossiele resten ontstaat een veel completer beeld van hoe en waar deze vroege menssoort leefde, vertelt de Leidse archeoloog Harold Berghuis.

Het College van Bestuur laat door een postdoc een eenjarig vooronderzoek doen naar het koloniale en slavernijverleden van de Universiteit Leiden.

De archeoloog zien als een hedendaagse sjamaan. Een opvallende vergelijking die bijzonder hoogleraar Public Archaeology Luc Amkreutz maakt in zijn oratie.

Onderzoekers van de Universiteit Leiden, de McMaster University en Public Health Ontario roepen collega’s op om muggen uit archieven van musea en andere collecties te verzamelen en analyseren met moderne technieken. Zo kunnen zij meer leren over hoe malaria zich verspreidt.

Leidse onderzoekers vertellen samen met Rijksmuseum Boerhaave over hun baanbrekende werk met embryo-modellen. Luister nu naar een podcast over het onderwerp, en praat op vrijdag 17 november in het museum mee over verwante ethische dilemma’s. Dat helpt de wetenschap enorm.

Bijzondere prestaties, beurzen en een top 10 ranking, een mooi kalenderjaar voor de Faculteit der Archeologie! Zie hieronder het overzicht in de eregalerij van 2023.

Gruwelen van de overtocht, publieke veiling, brandmerken en dan werken op plantages in de koloniale wereld. Over het Nederlandse slavernijverleden bestaan honderden kilometers archief, maar zelden komen daarin de mannen, vrouwen en kinderen die gedwongen in slavernij leefden aan het woord.

De belangstelling voor het slavernijverleden is groter dan ooit, maar over Afrika zelf gaat het maar zelden. Historicus Martin Bossenbroek beschrijft in zijn boek De Zanzibardriehoek de laatste episode in de slavernijgeschiedenis van Oost-Afrika, gezien door de ogen van de direct betrokkenen. De Zanzibardriehoek…

Het zwaard van Ommerschans is een van de belangrijkste stukken uit de Nederlandse prehistorie en bevindt zich in de collectie van het Rijksmuseum van Oudheden. Het bijzondere zwaard is nu onderzocht in het TU Delft Reactor Instituut, op zoek naar informatie over de samenstelling en maakwijze.

De gemeente Leiden biedt op 2 december excuses aan voor de rol die vroegere stadsbesturen speelden in kolonialisme en slavernij. Dat kondigde burgemeester Peter Heijkoop aan na vooronderzoek door enkele historici van de Universiteit Leiden. Ook komt er een vervolgonderzoek.

In november zijn er Tweede Kamerverkiezingen, maar niet iedereen gaat stemmen. Hoe komt dat, en hoe erg is dat? Internationaal onderzoek naar opkomstpercentages bij verkiezingen werpt nieuw licht op deze vraag – en biedt alternatieven.

Symposium

Met onderwijs en onderzoek droeg de Universiteit Leiden vroeger bij aan kolonialisme en slavernij. Ook bestuurders en inwoners van Leiden hadden een actieve rol in koloniale netwerken. Dat is de uitkomst van twee vooronderzoeken die historici op 3 april presenteerden.

Op dinsdag 26 oktober is de online tentoonstelling ‘De wereld van Jan Wolkers’ gelanceerd, tijdens de boekensalon met Karina Wolkers, Arnon Grunberg en Wolkersbiograaf Onno Blom. Als gastcurator heeft Blom, samen met conservatoren van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL), een tentoonstelling samengesteld…

Jurist en mensenrechtenactivist Lilian Gonçalves-Ho Kang You is dit jaar de nieuwe Cleveringahoogleraar.

Tijdens een feestelijke bijeenkomst kregen 25 projecten een Kiem-beurs 2025 – 2026 van 10.000 euro toebedeeld. Interdisciplinaire teams van de Universiteit Leiden gaan dankzij de beurs innovatief onderzoek doen naar onder meer horror, het internationale betalingsverkeer en schimmels in historische c…

Generaties Leidse studenten en wetenschappers deden archeologisch onderzoek naar de vroeg-middeleeuwse geschiedenis van Oegstgeest. Dat maakt de oude nederzetting een van de best gedocumenteerde vindplaatsen uit die tijd. In een nieuw boek maken Leidse wetenschappers de balans op.

Nederland is sinds de Tweede Wereldoorlog veranderd in een multi-etnische samenleving. Mede onder invloed daarvan wordt het meer en meer gedwongen kritisch naar zichzelf en zijn verleden te kijken. Steeds vaker klinkt de roep om de overheersende visie die Nederland lange tijd op zijn koloniale verleden…