Kunnen we uit de Helsinki-akkoorden lessen trekken voor de diplomatie van vandaag?
Kai Hebel, universitair docent internationale betrekkingen, vertelt in *The Guardian* hoe de Helsinki-akkoorden uit 1975 de Europese diplomatie hebben beïnvloed, en waarom de kernboodschap juist nu, in een tijd van terugkerende geopolitieke spanningen, nog steeds belangrijk is.
Hebel laat zien hoe de Slotakte van Helsinki uit 1975 de diplomatie tijdens de Koude Oorlog onverwacht veranderde, door mensenrechten te versterken, vreedzame grensaanpassingen mogelijk te maken en vertrouwen tussen landen op te bouwen. Ondanks Poetins agressieve beleid en de verzwakking van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE), benadrukt hij dat deze organisatie nog altijd een sleutelrol speelt bij conflictpreventie en het bevorderen van democratie, juist omdat zowel Rusland, Oekraïne als de VS er deel van uitmaken. Een nieuw ‘Helsinki-effect’ lijkt volgens Hebel voorlopig onwaarschijnlijk, maar de expertise van de OVSE blijft essentieel voor toekomstige vredesonderhandelingen in Europa.
Hij merkt verder op dat de uitdagingen waar we vandaag de dag mee te maken hebben, in omvang en intensiteit verschillen van die uit de Koude Oorlog, waarbij moderne conflicten vaak gepaard gaan met complexe hybride oorlogsvoering en desinformatietactieken. Desondanks blijven de principes die in de Slotakte van Helsinki zijn vastgelegd een waardevol kader voor dialoog en samenwerking vormen. Ze herinneren leiders eraan dat respect voor de mensenrechten en het internationaal recht essentieel zijn voor duurzame vrede.
Lees het volledige artikel op de website van The Guardian.