Ab de Jong, hoogleraar vergelijkende godsdienstwetenschap, is sinds 1 september j.l. de wetenschappelijk directeur van het Leiden Institute for Area Studies (LIAS). We spraken hem over zijn plannen en de toekomst van het LIAS.

Een orang-oetan lacht niet gauw hard om een video waarin een soortgenoot dat ook doet. Een peuter doet het meer dan een volwassene, een Japanner weer iets minder. Chris Riddell leerde uit zijn vele experimenten ook dat geduld loont. Hij promoveert 16 september.

“Klimaatburgerschap” onderzoekt hoe het aanpassen van de omgeving aan klimaatverandering de manier kan veranderen waarop mensen met elkaar en met bestuur omgaan. Het richt zich op natuurgebaseerde of 'groene' klimaatinfrastructuurprojecten die gebruik maken van natuurlijke entiteiten of processen. Met…

Han Meyer, Carola Hein, Paul van de Laar en Sabine Luning pleiten in de huidige crisestijd voor een radicale heroverweging van de vaargeulen. Op 13, 14 en 15 oktober brengt het internationale symposium 150 jaar Nieuwe Waterweg academici, kunstenaars en beleidsmakers samen om te discussiëren over de…

Zelfs met de allermodernste technieken is het bijna niet te zien: een kosmische neutrino. Toch is het wetenschappers gelukt dit deeltje in beeld te brengen met een telescoop op 3450 meter diepte in zee. En dat kan helpen om ons universum beter te begrijpen. Leidse deeltjesfysici werkten mee aan dit…

Twaalf jaar blijven mensen gemiddeld rondlopen met angstklachten voor ze professionele hulp zoeken. Zonde én onnodig, vindt ontwikkelingspsycholoog Leonie Vreeke. Daarom ontwikkelt ze preventieprogramma’s waarin ouders leren behulpzaam te reageren op het angstige gedrag van hun peuters en kleuters.

Het aantal studenten met angst- en stressklachten daalde iets ten opzichte van 2021. Maar nog altijd heeft ongeveer de helft last van psychische problemen. Het alcoholgebruik blijft onverminderd hoog. Dat blijkt uit de landelijke Monitor Mentale gezondheid en Middelengebruik. Hoe bevordert de Universiteit…

De nieuwe, gigantische dataset uit de Europese Gaia-telescoop deed heel wat (sterren)stof opwaaien. Details van 1,6 miljard sterren, zo'n tien miljoen sterrenstelsels en bijna 160.000 asteroïden zijn erin te vinden. Hoofd van het datateam van vijfhonderd mensen is de Leidse sterrenkundige Anthony Brown.…

Als je makkelijke antwoorden wil op bestuurlijke vragen, kun je de democratie beter afschaffen, vindt dr. Carola Schoor. Want een democratie hoort te wringen en vragen op te roepen. Voor een evenwichtige en rechtvaardige rechtsstaat is ‘een rechtsstatelijk kompas’ nodig.

Charlotte Vrendenbarg is universitair docent intellectueel eigendomsrecht (IE) aan de Universiteit Leiden. Ze is recent beëdigd als rechter-plaatsvervanger bij de rechtbank Den Haag, precies 30 jaar na de installatie van haar moeder als rechter in Breda. ‘In haar voetsporen treden was geen doel op zich,…

Turkish politics was shaken by the arrest of Istanbul mayor Ekrem İmamoğlu, along with dozens of others from the main opposition party.

Terrorisme is geen succesvolle communicatiestrategie. Na het plegen van een aanslag verschuift de aandacht al snel van de terroristen naar autoriteiten en burgers. Dat betoogt Jeanine de Roy van Zuijdewijn in haar proefschrift: ‘De nasleep: betekenisgeving na terroristische aanslagen in West-Europa’.…

Een Europese bachelor, een enorm web aan samenwerkingen en talloze mooie kansen voor wetenschappers én ondersteunende professionals: in twee jaar tijd zijn we als universiteit ver gekomen binnen de Una Europa-alliantie, ziet hoogleraar Joanne van der Leun. Begin dit jaar trad zij opnieuw toe tot de…

Misschien ken je het als citizen science. Of misschien ken je het als volunteer mapping, patient co-researcher, of zelfs community engaged learning. Participatief onderzoek en onderwijs hebben veel verschillende namen, maar welke jij ook kiest: weet dat er veel van dit soort open science gaande is bij…

Ben je op zoek naar een transparante én gratis beschikbare manier om je wetenschappelijke artikelen in te dienen voor peer review? Peer Community In (PCI) maakt dit mogelijk! Dit door de Universiteit Leiden ondersteunde platform biedt daarmee een mooi alternatief voor publicaties in traditionele peer-reviewed…

Onderzoek naar de werkelijke impact van houtkap: Inzichten van antropologe Tessa Minter op de Salomonseilanden.

Ruurd Halbertsma combineert zijn werk als conservator en bijzonder hoogleraar met thrillers schrijven. ‘Ik reageer liever zo op de discussie over roofkunst dan door aan te schuiven bij talkshows.’

Archeologie alumnus Chris Muysson won de W.A. van Es-prijs tijdens de Reuvensdagen van 2023. Hij ontving deze prijs voor zijn uitvoerige masterscriptie-onderzoek naar de geschiedenis van de visconsumptie in Nederland.

Dialysepatiënten hebbel veel lichamelijke en mentale klachten die elkaar beïnvloeden. In haar promotieonderzoek wilde psycholoog Judith Tommel de juiste aanpak vinden om deze dialysepatiënten te ondersteunen bij het verbeteren van hun kwaliteit van leven. ‘Zorg bieden op maat en bij digitale zorg voorkomen…

In zijn nieuwe boek 'Overstromingen en beheer van grote laaggelegen rivieren' onderzoekt Paul Hudson, universitair hoofddocent fysische geografie bij Leiden University College in Den Haag, de menselijke invloed op rivieren in laagland. De afgelopen twintig jaar is de druk op grote laaggelegen rivieren…

Wouter Veenendaal, politicoloog bij de Universiteit Leiden, is analist voor het Freedom House-rapport. Freedom House is een Amerikaanse non-profit organisatie die zich inzet voor democratie, politieke vrijheid en mensenrechten. Het rapport beschrijft kort gezegd de mate van vrijheid en de staat van…

Nederland verliest plantensoorten die afhankelijk zijn van bestuiving door insecten. Milieuwetenschapper Kaixuan Pan toont dat aan na analyse van 87 jaar aan metingen van meer dan 365.000 locaties. Het nieuws is verontrustend voor onze biodiversiteit en de voedselzekerheid. ‘75% procent van onze gewassen…

Van straatintimidatie tot intieme terreur: gendergerelateerd geweld kent vele gezichten. Universitair docent Mischa Dekker onderzocht straatintimidatie in Nederland en Frankrijk en helpt instellingen en organisaties om verandering structureel te verankeren.

In de rubriek ‘Onderwijsheden’ delen Psychologiedocenten hun belangrijkste inzichten over college geven. Deze maand: Ambra Brizi gebruikt AI om studenten te laten reflecteren en kritischer te leren denken. ‘Wat zijn de beperkingen en wat is de kracht van deze technologie?’

Autistische kinderen hebben wel degelijk potentie: bijna al hun emotionele vaardigheden verbeteren naarmate ze ouder worden. Dat concludeert ontwikkelingspsycholoog Boya Li in haar onderzoek naar de emotionele ontwikkeling van autistische kinderen. Promotie op 10 november 2021.

Om studenten beter voor te bereiden op hun laboratoriumonderwijs, heeft een team van onderwijsdeskundigen en studenten van het LACDR interactieve video’s gemaakt. Na de lancering van hun website labprep.video is het materiaal beschikbaar voor iedereen in het hoger onderwijs. Projectleider Marjo de Graauw:…

Jager-verzamelaars vergaren hun voedsel met complexe gender-specifieke verzameltechnieken voor een relatief stabiele en diverse toevoer van energie. Nieuw onderzoek toont aan dat de specialisatie van jongens en meisjes al op zeer jonge leeftijd start. Waarschijnlijk ontwikkelden mensen hierdoor een…

Mensen die op meer dan één gender vallen ervaren vaak een achtergestelde positie op de werkvloer. Waarom is dat zo en hoe kan hun positie verbeteren?

De tiende editie van het Wetenschapscongres Junior bracht 220 leerlingen en hun begeleiders (ouders en leerkrachten) samen voor een ochtend vol vragen, verwondering en wetenschap. De leerlingen uit groep 5 tot en met 8 hebben het afgelopen schooljaar gewerkt aan hun eigen werkstukken. Zelfbedachte…

In de voetsporen van hoogleraar Jan Zaanen onderzoekt visiting fellow Louk Rademaker quantumeffecten in zogenaamde vreemde materialen. Onderzoek dat leidt tot nieuwe materialen voor gebruik in nieuwe technologie.

Een spirituele openbaring, een behandelmethode of een esthetische ervaring: psychedelica als LSD, paddo’s en ayahuasca zijn populairder dan ooit. Toch heeft de wetenschap nog steeds veel vragen over de geestverruimende middelen. Het Leiden Institute for Brain and Cognition (LIBC) organiseert daarom…

Hoe kunnen we ecosystemen in duinen het beste herstellen? Het project TERRA-Dunes onderzoekt daarvoor de rol van bodemmicroben in de ontwikkeling van natuurlijk duingebied. Het project is nu een nieuwe fase ingegaan: het planten van 412 eikenboompjes gekweekt in verschillende soorten bodems.

Wat zou er gebeuren als je antibioticum dat al 70 jaar bekend is, verbetert met de nieuwste tools uit de moderne chemie? Hoogleraar Biologische chemie Nathaniel Martin nam de proef op de som. Het resultaat? Een antibioticum dat tot wel honderd keer krachtiger is en de groei van sommige antibiotica-resistente…

Een ster staat niet zomaar van de ene op de andere dag aan de hemel. Het ontstaan duurt enkele tienduizenden jaren. Twintig jaar geleden maakten astronomen een plaatje van een ster in zijn geboortefase. De James Webb Space Telescoop (JWST) kon diezelfde ster nu veel gedetailleerder vastleggen. Dat levert…

Mensen werken niet alleen liever samen met leden van hun eigen ingroup, ze concurreren er ook liever mee, lieten Leidse onderzoekers in een sociaalpsychologische studie in 51 landen zien. Dit ‘nasty neighbor’- effect was een grote verrassing voor de onderzoekers, totdat ze in studies over dieren doken.…

De ontwikkelingen op het gebied van kunstmatige intelligentie zijn in de afgelopen jaren snel gegaan. In aanloop naar het AI & Humanities-syposium spraken wij met Stephan Raaijmakers, bijzonder hoogleraar Communicatieve AI, over de impact van kunstmatige intelligentie en waarom het iedereens aandacht…

Weinig onderzoekers zien heil in onderzoek naar glioblastoom, een ongeneselijke hersentumor. Alexander Kros bracht collega’s bij elkaar die de uitdaging aangaan. Europese onderzoeksfinancier ERC stelde onlangs 10,6 miljoen euro ter beschikking, een jaar eerder stelde NWO 3 miljoen euro beschikbaar.…

De staalproductie zal waarschijnlijk een groot deel van ons toekomstige koolstofbudget opslokken. Het afvangen van CO₂ bij de productie lost het probleem niet op. Technologieën op basis van hernieuwbare energiebronnen zijn effectiever, maar niet voldoende om netto-nul-uitstoot te bereiken.

Op 22 januari kwam een panel van internationale experts op het gebied van nucleaire afschrikking bijeen op de Campus Den Haag om de toekomst van nucleaire afschrikking in Europa te bespreken. Het panel besprak de belangrijke aspecten van nucleaire strategie en de impact van Russische nucleaire retoriek…

Dit jaar begon het project 'Monarchy in Turmoil'. Dit project bracht twee nieuwe onderzoekers naar het Instituut voor Geschiedenis: PhD-kandidaat Quinten Somsen en postdoc Joost Welten. Hieronder stellen zij zich voor en lichten zij hun project toe.

Zijn magnetische velden ouder dan het eerste licht? En hoe hebben ze de ontwikkeling van ons universum direct na de oerknal beïnvloed? Kosmologen uit Leiden, Groningen en Utrecht werken vanaf nu samen om dit te onderzoeken.

Literatuurwetenschap is altijd een moderne discipline, vooral als je het durft te combineren met andere vakgebieden, betoogt Nidesh Lawtoo.

Promovenda Jianhong Zhou wilde beter begrijpen of en hoe plantensoorten zich aanpassen aan bijvoorbeeld klimaatverandering. Ze ontwikkelde twee databanken waarmee ze analyseerde hoe gemakkelijk of moeilijk planten zich aanpassen aan veranderende omstandigheden. Zhou promoveerde op 4 september.

Claartje Levelt is hoogleraar eerste taalverwerving. Ze onderzoekt hoe baby's en peuters hun moedertaal leren. Naast haar werk is ze graag muzikaal bezig.

Vijf vragen aan James Shires, universitair docent bij ISGA, over zijn nieuwe boek: The Politics of Cybersecurity in the Middle East. Het boek is nu te bestellen.

Hoe veilig zijn de nanodeeltjes in transparante zonnecrème, anti-geursokken en bacterie-werende pleisters? Hoewel er op alle organismen microben zitten, houden de tools die de veiligheid van nanomaterialen inschatten daar nog nauwelijks rekening mee. Die invloed van microben bracht Bregje Brinkmann…

‘Iedereen heeft het erover, iedereen denkt dat de ander er al mee bezig is, maar de werkelijkheid valt nog tegen’, zegt biochemicus Gerard van Westen in zijn 3 October University-lezing in het Van der Werfpark. In de goed gevulde tent krijgt hij de lachers op zijn hand met de stelling: kunstmatige intelligentie…

Internationale gerechtshoven (ICT’s) zijn financieel afhankelijk van de landen die ze oprichten, wat een risico vormt voor ongewenste staatsinvloed op de juridische rechtsgang. In haar proefschrift onderzoekt Maria Manolescu mechanismen die de rechterlijke onafhankelijkheid waarborgen, zodat rechters…

Ieder wetenschappelijk instituut heeft zijn eigen dynamiek. Het College van Bestuur bezoekt instituten om te horen wat er speelt. Op 24 juni gingen ze langs bij het Instituut voor Geschiedenis. ‘Geschiedenis helpt het heden begrijpen, of het nu gaat om familieverhalen, lokale kwesties of wereldpolit…

Elise Sarton gebruikt haar oratie om haar vakgebied, anesthesiologie, eens goed voor het voetlicht te brengen.