Het gebiedsbestuur Exacte Wetenschappen van NWO heeft twee subsidies toegekend aan Sterrewacht Leiden. Voor het maken van een nieuwe hemelkaart werd één subsidie toegekend aan Koen Kuijken, en voor het ontwikkelen van een nieuw type spectrograaf, gebaseerd op nanotechnologie, werd een subsidie toegekend…

Kosmologen hebben vele mogelijke modellen voor het heelal, waarvan er slechts één kan kloppen. Een nieuw stroomdiagram kan er een aantal uitsluiten wanneer twee specifieke eigenschappen van het universum nauwkeurig zijn gemeten. Publicatie in Physical Review D op 7 November.

De Leidse astronoom Huib Jan van Langevelde is benoemd tot directeur van het Event Horizon Telescope (EHT)- consortium. De EHT is een project waarbinnen zo’n 350 wetenschappers uit 18 landen samenwerken. De EHT bundelt de grote ALMA-telescoop in Chili met andere (sub)millimetertelescopen en publiceerde…

Vier pas gepromoveerde onderzoekers verbonden aan de faculteit W&N hebben een Veni-subsidie in de wacht gesleept. Wetenschappers Dr.ir. Jeroen Bussmann, Dr. Irene Groot, Dr. Haili Hu en Dr. David Sobral ontvangen elk een subsidie van maximaal 250.000 euro om de komende drie jaar te besteden aan hun…

Een internationaal team van astronomen, onder wie de Leidse prof.dr. Koen Kuijken en dr. Henk Hoekstra, is er voor het eerst in geslaagd om de grootschalige verdeling van donkere materie in het heelal in kaart te brengen.

Chemicus Alexander Kros en astronoom Joop Schaye maken deel uit van de vier Leidse wetenschappers die dit jaar uit de Vernieuwingsimpuls van NWO een Vici toegekend hebben gekregen. Met deze subsidie van anderhalf miljoen kunnen ze een eigen onderzoeksgroep opzetten en promovendi aanstellen.

Door massa’s gegevens van de Europese röntgensatelliet XMM-Newton door te worstelen, hebben wetenschappers van de Universiteit Leiden en de École polytechnique fédérale de Lausanne (Zwitserland) een signaal opgespoord dat afkomstig kan zijn van donkere materie.

Nederlandse astronomen van de Leidse Sterrewacht, ASTRON en SRON hebben voor het eerst een begin van een botsing tussen twee enorme groepen van sterrenstelsels geobserveerd. Ze publiceerden erover in het tijdschrift Nature Astronomy.

Leids astronoom Elena Maria Rossi is met haar ontdekking van zes supersnelle sterren op NU.nl gekomen. Met behulp van software die de hersenen nabootst, heeft ESA’s Gaia satelliet zes sterren gespot die met hoge snelheid vanuit het centrum van ons sterrenstelsel naar de rand vliegen.

Uitvoeringsambtenaren hebben enige beleidsvrijheid om naar eigen inzicht te handelen. Dat is meestal wenselijk, maar kan ook leiden tot uitwassen zoals etnisch profileren. Vaak wordt vergeten dat die beslissingen niet op zichzelf staan, maar ook veel te maken hebben met beleidskeuzes. Hoogleraar Maartje…

Langs ruimtepuin vlakbij huis gaan we steeds verder, tot we uitkijken over waaiers van sterrenstelsels. Gewoonlijk maken schoolklassen deze reis, in het mobiele planetarium dat op school komt. Vandaag mag iedereen mee, gewoon vanaf de bank. Je mag al je vragen stellen: 'Als het heelal geen centrum heeft,…

Na 25 jaar is het deze december eindelijk zo ver: de lancering van de lang verwachte James Webb ruimtetelescoop. Leidse astronomen kijken vol spanning mee: niet alleen waren zij betrokken bij de bouw van belangrijke instrumenten aan boord, de telescoop zal ook vele nieuwe geheimen van het heelal onthullen,…

Na 25 jaar is het deze december eindelijk zo ver: de lancering van de lang verwachte James Webb ruimtetelescoop. Leidse astronomen kijken vol spanning mee: niet alleen waren zij betrokken bij de bouw van belangrijke instrumenten aan boord, de telescoop zal ook vele nieuwe geheimen van het heelal onthullen,…

Eeuwenlang hebben astronomen het heelal bestudeerd door lichtsignalen te verzamelen. Sinds 2015 stelt het bewijs van een belangrijke voorspelling van Einstein ons in staat om het heelal op een nieuwe manier te onderzoeken: door middel van zwaartekrachtgolven. Astronomie promovendus Valeriya Korol heeft…

Het centrum van ons Melkwegstelsel is zo donker en opeengepakt dat het bijna onmogelijk is om te zien wat erin zit. Door de zeldzame hogesnelheidssterren te vangen die uit het centrum schieten, wil astronoom Elena Rossi de mysterieuze omgeving rond het superzware zwarte gat binnenin onthullen. Maar…

Van fluctuerende hormoonspiegels bij vrouwen, via de inwendige structuur van reuzenplaneten tot de voorgeschiedenis van talen: zes Leidse wetenschappers krijgen een ERC Consolidator Grant.

Een internationaal team van astronomen onder leiding van de Leidse promovenda Leah Morabito heeft met de LOFAR-radiotelescoop de grootste koolstofatomen buiten onze Melkweg ontdekt. Astronomen kunnen nu bepalen hoe koud en compact het gas rond deze atomen is. Dit gas heeft invloed op stervorming en…

Een team van Europese astronomen heeft met behulp van ESO’s Very Large Telescope en tal van andere telescopen de tot nu toe verste quasar ontdekt en onderzocht. Dit heldere baken, dat van energie wordt voorzien door een zwart gat dat twee miljard keer zo zwaar is als de zon, is verreweg het helderste…

Eindelijk weten we het zeker: ook in het midden van ons eigen sterrenstelsel zit een zwart gat. Astronomen onthulden vandaag de allereerste foto van Sagittarius A*, een superzwaar object in het centrum van de Melkweg. Deze foto kon alleen genomen worden door een wereldwijde samenwerking van telescop…

Door te kijken naar wat ánders is, ontdekken wetenschappers vaak het bijzondere, het afwijkende. En dat leverde al vele mooie uitschieters op. Ook in Leiden.

Alle planeten in ons sterrenstelsel draaien in een ecliptisch vlak om de zon. Dat is niet verwonderlijk, want ons zonnestelsel is ontstaan uit een zogeheten protoplanetaire schijf. Promovenda Anna Miotello onderzocht dit soort schijven en hun invloed op de vorming van sterren en planeten. Promotie op…

Een internationaal team van astronomen heeft een hemelkaart gepubliceerd met daarop meer dan 25.000 superzware zwarte gaten. De kaart, gepubliceerd in het vakblad Astronomy & Astrophysics, is de scherpste hemelkaart op het gebied van de zogeheten lage radiofrequenties. De sterrenkundigen, onder wie…

Vierhonderd wetenschappers en afgevaardigden van de ruimtevaartindustrie uit 14 landen komen deze week bijeen in Leiden voor de jaarlijkse Euclid Consortium-meeting. Euclid is de Europese ruimtetelescoop die in 2020 wordt gelanceerd en is bedoeld om misschien wel het grootste mysterie van de hedendaagse…

Naomi Ellemers, hoogleraar Sociale psychologie van de organisatie, Marijn Franx, hoogleraar Extragalactische sterrenkunde en Ineke Sluiter, hoogleraar Griekse taal- en letterkunde krijgen een Spinozapremie 2010.

Astronomen, onder wie de Leidse professoren George Miley en Huub Röttgering, hebben de APEX-telescoop ingezet om een enorm cluster van sterrenstelsels in het vroege heelal te onderzoeken. Daarbij is ontdekt dat veel van de stervorming die daarin plaatsvindt niet alleen schuilgaat achter stof, maar bovendien…

Volgens de Native Americans in Noordwest Canada is de zon door First Raven, een grote, goddelijke raaf, uit een donkere doos gehaald. ‘Helemaal zo gek nog niet, zoals we zo gaan zien!’, vertelt prof.dr. Ewine van Dishoeck aan een groep bovenbouwscholieren die bij de Universiteit Leiden de PRE-Class…

De ontwikkeling en bouw van de Cold Optics Bench van het MATISSE-instrument dat onder leiding stond van de Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA), is afgerond. Deze Nederlandse bijdrage werd op donderdag 10 april 2014 op de Hannover Messe in Duitsland door ir. Felix Bettonvil van de Leidse…

Voor het eerst is het gelukt de driedimensionale beweging van individuele sterren in een sterrenstelsel buiten de Melkweg te meten. Een Gronings-Leidse onderzoek geeft een inkijkje in de verdeling van de donkere materie die het stelsel domineert. Ze publiceren hun bevindingen op 27 november in Nature…

In de ruimte zijn geen tankstations. Wanneer een ruimtevaartuig zonder brandstof komt te staan, is de missie dus ten einde. Om de reikwijdte van ruimtemissies te vergroten en gesleep met grote hoeveelheden brandstof te voorkomen, ontwierpen Amerikaanse onderzoekers een ruimtesonde die zelf voor brandstof…

Op donderdag 26 april gaf James Kasting zijn Oortlezing in het Academiegebouw. Kasting was twee weken in Nederland omdat hij was uitgenodigd als Oort Hoogleraar 2018.

Prof.dr. Koen Kuijken heeft de Humboldt Research Award ontvangen voor zijn onderzoek naar donkere materie in melkwegstelsels. De prijs bestaat uit een geldbedrag van € 60.000,- en de mogelijkheid om een jaar lang onderzoek uit te voeren in samenwerking met gespecialiseerde collega's in Duitsland.

Prof.dr. Tim de Zeeuw heeft op 24 november een eredoctoraat van de Universiteit van Padua gekregen. De Zeeuw is hoogleraar Theoretische Sterrenkunde aan de Universiteit Leiden en onder meer directeur-generaal van de Europese ruimtevaartorganisatie ESO.

De European Research Council heeft 5 Leidse onderzoekers een Starting Independent Researcher Grant toegekend. Twee van die onderzoekers zijn van sterrenkunde.

Wat als er geen water was? Wat doe je met archeologische vondsten? Op zaterdag 5 en zondag 6 oktober duiken wetenschappers in heel Nederland op om deze en andere vragen te beantwoorden. Drie van hen komen uit Leiden.

Hoe is ons heelal ontstaan? Bestaat er ergens nóg een planeet met leven? Lees erover in het nieuwe wetenschapsdossier 'De zoektocht door het heelal'.

Het kabinet heeft in de plannen voor het hoger onderwijs de financiering van de Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA) verlengd.

Achttien onderzoekers van de Universiteit Leiden krijgen een Veni-subsidie van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Deze beurs biedt veelbelovende jonge wetenschappers de mogelijkheid om gedurende drie jaar hun eigen ideeën verder te ontwikkelen.

Lezing

Lezing

Promotie

Promotie

Leids fysicus Alexey Boyarsky ontvangt een ERC Advanced Grant om een uitbreiding te onderzoeken van het standaardmodel van deeltjesfysica. Hij deelt de prijs met onderzoeksgroepen uit Lausanne en Kopenhagen. 580.000 euro is gereserveerd voor Leiden.

Vierenzestig middelbare scholieren uit Slovenië, Tsjechië en Nederland bezochten de Universiteit Leiden in de week van 7-11 november in het kader van het Talent Education Project. Ze splitsten op in acht groepen, waarvan er sommige naar de bètafaculteit gingen om een onderzoeksproject uit te voeren.

De vreemdste dingen verschijnen ’s nachts. Dat is dit jaar het motto van de Museumnacht Leiden, die zal plaatsvinden op 28 mei. Ook de Universiteit Leiden is natuurlijk weer volop van de partij.

Een internationaal team van astronomen heeft met de ALMA-telescoop in Noord-Chili een jonge ster ontdekt die zo'n explosieve groei heeft doorgemaakt dat hij in eerste instantie zo'n 100 keer helderder was dan hij nu is. De ster is in de afgelopen 100.000 jaar gevormd in ons eigen sterrenstelsel, de…