Bijna 81 jaar na zijn befaamde speech tegen de Duitse bezetter, wordt de Leidse hoogleraar Rudolph Pabus Cleveringa herdacht in zijn Groningse geboortestad Appingedam. Op 12 november wordt daar een standbeeld onthuld en zijn er diverse andere activiteiten.

Wanneer ben je (seksueel) volwassen? Een KNAW-subsidie stelt universitair docent Rafal Matuszewski van het Instituut voor geschiedenis in staat om een interdisciplinaire workshop over deze vraag te organiseren.

Classicus Renske Janssen ontvangt een Rubiconbeurs. Ze gaat hiermee aan de Universiteit van Edinburgh onderzoek doen naar de beleving van het Romeins recht in de toenmalige samenleving.

Van kaarten, atlassen en verzamelaars tot opvallende vrouwen, zwarte schapen en de hunkering naar Italië. In de online boekensalon ‘De wereld van Blaeu’ gaat presentator Garrelt Verhoeven in gesprek met auteur Kees Zandvliet en onderzoeker Djoeke van Netten over de fascinerende familie Blaeu, hun leefwereld…

Na de invasie van Oekraïne is nu duidelijk geworden dat de Russische president Vladimir Poetin de loop van de geschiedenis ingrijpend kan beïnvloeden. De Volkskrant sprak met Rob de Wijk, hoogleraar internationale betrekkingen aan de FGGA, over de reactie van het Westen op de invasie.

Het Leidse interdisciplinaire onderzoeksprogramma Global Transformations and Governance Challenges (GTGC) en de Ambassade van Ierland houden samen in Den Haag een bijzondere boekpresentatie. Op 13 november spreekt Gerry Finnegan, een oud-directeur aan de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO), over…

De belangstelling voor het slavernijverleden is groter dan ooit, maar over Afrika zelf gaat het maar zelden. Historicus Martin Bossenbroek beschrijft in zijn boek De Zanzibardriehoek de laatste episode in de slavernijgeschiedenis van Oost-Afrika, gezien door de ogen van de direct betrokkenen. De Zanzibardriehoek…

Het is een van de meest persoonlijke en tegelijkertijd meest algemene ervaringen van een mensenleven: de zorg voor een jong kind. Hoogleraar Sarah Cramsey ontvangt een ERC Starting Grant om uit te zoeken hoe factoren als nationaliteit, politieke systemen en religie de eerste duizend dagen na de conceptie…

Hoe kunnen we als samenleving het best omgaan met alle verschillende vormen van diversiteit? Hoogleraar Marlou Schrover grijpt het EuroScience Open Forum (ESOF) aan om met collega’s en het publiek in te gaan op die vraag.

Voor heel even was Universiteit Leiden het centrum van de taalkundige wereld. Begin september vond het 48ste jaarlijkse Societas Linguistica Europaea Congres plaats, dat voor de derde keer in Leiden werd georganiseerd. Bijna 600 taalwetenschappers kwamen uit alle hoeken van de wereld naar de sleutelstad…

Er zijn weer veel goede scripties geschreven het afgelopen jaar, en vier daarvan zijn genomineerd voor de Fruinprijs. Voor het eerst na de coronajaren kon deze prijs weer worden uitgereikt tijdens de opening van het academisch jaar van de opleiding Geschiedenis.

Sjoerd Keulen bekleedt bij het Instituut Bestuurskunde de nieuwe bijzondere leerstoel Publieke Audit, Beleidsevaluatie en Verantwoording.

In de Caribische literatuur is de doorwerking van het kolonialisme en slavernij een alomtegenwoordig thema. Bij gebrek aan historische bronnen zijn schrijvers van zowel fictie als non-fictie aangewezen op mondelinge overlevering. Onderzoek doen naar deze geschiedenis en erover schrijven gaat altijd…

In een vurige Annie Romein-Verschoorlezing deed Sylvana Simons een boekje open over haar ervaringen als vrouw in de politiek. De partijleider van BIJ1 krijgt geregeld kleinerende opmerkingen en dreigementen. Ook schrijver Aafke Romeijn, die optrad als referent, is veelvuldig bedreigd vanwege haar uitspraken.…

Je gezicht laten zien op diners en feesten aan het hof: het was in de tijd van Willem I dé manier om bij de koning in beeld te komen. Het nieuwste boek van Joost Welten onthult hoe de elite tijdens het bewind van Willem I zowel letterlijk als figuurlijk om zijn troon danst.

Hoe vertel je huidige generaties over de donkere kanten van het verleden? Leidse wetenschappers werken met stichting Gedeeld Verleden, Gezamenlijke Toekomst, aan publieksprogramma’s over het Nederlandse slavernijverleden.

Het moet vanzelfsprekend worden om te investeren in kunst en cultuur. Dat stelde staatssecretaris Gunay Uslu vrijdagavond in de Huizingalezing. ‘Laten we volmondig erkennen dat we cultuur nodig hebben.’

Wie door het centrum van Leiden loopt, komt hem misschien wel tegen, een aandachtig luisterende groep toeristen om hem heen. Koen van Toen, ofwel Koen Marijt, begon na zijn studie geschiedenis een eigen bedrijf, waarvoor hij onder meer historische rondwandelingen organiseert.

Op woensdag 12 oktober organiseert de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) vier lezingen over een opmerkelijke verzameling aantekenboekjes uit de vroege elfde eeuw, thans bewaard in Leiden. Ze zijn vervaardigd door de Franse monnik Ademar van Chabannes. Spreker Ad van Els schreef een diepgravende…

Wetenschappers krijgen steeds vaker te maken met bedreiging, intimidatie en haatreacties. Daarom is het platform WetenschapVeilig gelanceerd. Hier kunnen bedreigde of geïntimideerde wetenschappers 24 uur per dag terecht voor hulp. Het is goed dat dit meldpunt er nu is. Tegelijkertijd is het verschrikkelijk…

Op donderdag 14 oktober gaf Dr Martine van Ittersum de aftrap van de lezingenreeks ‘Reconsidering the Socio-Legal Gaze’ die georganiseerd wordt door het Van Vollenhoven Instituut. Haar lezing ‘Van Vollenhoven and Grotius: Soulmates in Empire’ ging in op de invloed van Hugo de Groot op Cornelis van Vollenhoven…

De Nederlandse overheid voerde eind negentiende eeuw een belastingsysteem in in Nederlands-Indië, met de intentie om de kolonie in een moderne staat te transformeren. Promovendus Maarten Manse schreef zijn proefschrift over deze ontwikkeling en zag hoe hoogdravende koloniale idealen langzaam verzandden…

Pandemieën, terroristische aanslagen, milieurampen… Anno 2024 zijn dergelijke bedreigingen niet meer weg te denken. Sterker nog: we moeten ons beter gaan voorbereiden op de grootschalige crises van de toekomst. Liefst op een manier die past bij onze leefstijl en met oog voor onze maatschappelijke waarden.…

Historicus Dario Fazzi is de nieuwe bijzonder hoogleraar aan het Roosevelt Institute for American Studies (RIAS), een strategische partner van de Faculteit Geesteswetenschappen. Hij begint op 1 september en zal zijn nieuwe functie combineren met zijn huidige docentschap bij het Instituut voor Geschi…

Beklimt een jongere met een migratieachtergrond ondanks stagediscriminatie de sociale ladder, dan wordt de uitsluiting vaak nog erger. Pas als we deze problemen erkennen, kunnen we ze oplossen, zeggen (ervarings)deskundigen universitair docent Nadia Bouras en Tikho Ong (RADAR). ‘Racisme en discriminatie…

Holocaust-onderzoekers Barbara Engelking en Jan Grabowski houden op 26 november samen de Cleveringa-oratie. In Polen werden ze aangeklaagd vanwege hun kritische publicaties. Wat dat doet met hen? ‘Dit is een poging om ons uit te putten.'

Drie nieuwe initiatieven zorgen letterlijk en figuurlijk voor een diverser beeld van de academische geschiedenis: een historisch onderzoek naar de achtergrond van studenten en wetenschappers, een nieuw boek over het Academiegebouw en twee sculpturen van vrouwelijke wetenschappers: astrofysicus Ewine…

Marion Anker is junior conservator bij het Rijksmuseum. Ze studeerde Geschiedenis in Leiden en Amsterdam. Samen met haar team maakte ze de geruchtmakende tentoonstelling ‘Revolusi Indonesië onafhankelijk!’ Wat heeft de studie Geschiedenis haar gebracht?

Hoe kan een pil ervoor zorgen dat je geen pijn meer hebt? Hoe weten we wat we nu weten over heel lang geleden? Wat is de overeenkomst tussen een ijsvogel en een hoge snelheidstrein? Iedere dag kregen de kinderen een teaser over het programma van de volgende dag. Er deden 29 kinderen mee uit groep 6…

Ze gingen studeren, tegen de verwachtingen van hun directe omgeving in. Omdat ze vrouw of van kleur waren, omdat ze uit een arbeidersfamilie kwamen of vluchteling zijn. Door de eeuwen heen heeft de universiteit altijd pioniers verwelkomd. Vier verhalen van wegbereiders.

Wie hoort Black Powerbeweging zal in eerste instantie denken aan de Verenigde Staten. Toch blijken er in de jaren ‘60 en ‘70 in het Nederlands Koninkrijk ook Black Powergroeperingen geweest te zijn, ontdekte promovendus Debby Esmeé de Vlugt.

Diefstal, prostitutie, waarzeggerij of moord. Historicus Manon van der Heijden onderzoekt met studenten Haagse vonnisboeken uit de periode 1600 tot 1800. Ze brengen misdaden en veroordeelden in kaart en werpen nieuw licht op de Gevangenpoort. Het team doet veel ontdekkingen, zoals het hoge aantal veroordeelde…

Van de opwarmende aarde tot de dekolonisatie van kennis. Op het Eursocience Open Forum (ESOF) in Leiden discussiëren honderden sprekers uit ruim zestig landen over de grote thema’s van deze tijd. Waar komen de deelnemers voor?

Nu een klimaatcatastrofe dreigt die zijn weerga niet kent, is het tijd dat burgers in actie komen, zelfs als dat in het uiterste geval leidt tot burgerlijke ongehoorzaamheid, betoogde schrijver David Van Reybrouck zondagmorgen in de vijftigste Huizingalezing. ‘Tegen het eind van deze lezing zullen er…

Als kind was Geert-Jan Janse al gefascineerd door de manier waarop objecten het verleden dichterbij kunnen brengen. Op 16 november houdt hij een Museum Talk over zijn werk bij Vereniging Rembrandt.

Een jaar na het begin van de oorlog in Oekraïne heeft premier Rutte een gastcollege gegeven aan eerstejaars rechtenstudenten in de historische Cleveringazaal. In dat college op de Universiteit Leiden sprak hij over democratie, de oorlog en de rol van Nederland in het conflict. ‘Democratie is meer dan…

UNESCO heeft een grote verzameling handgeschreven brieven en het archief van Raden Ajeng Kartini (1879-1904) erkend als documentair werelderfgoed. Kartini verzette zich tegen genderongelijkheid in de feodale Javaanse samenleving, waaronder gedwongen huwelijken, polygamie en gebrek aan onderwijs voor…

Gert-Jan Cornel is geboren op 1 oktober 1959. Hij overleed op 10 januari 2022 in Leiden. Tussen deze twee data in heeft hij ongelooflijk veel gedaan. Voor een complete opsomming daarvan heb je een boek nodig. Daarom volgt hier maar een kleine selectie.

Twee Brabantse amateurarcheologen vonden enkele jaren geleden meer dan honderd Romeinse munten in de buurt van Berlicum. Na jaren van onderzoek blijkt nu dat het gaat om een offerplaats bij een doorwaadbare plek in de rivier. Extra opvallend: de geofferde munten werden nauwkeurig geselecteerd. ‘Dit…

Van scanners in collegezalen tot thuiswerksystemen: de discussie over nieuwe technologie speelt op veel fronten. Daarom wil de universiteit meer gebruikmaken van experts in eigen huis. Op het symposium Technologie en Vertrouwen op 2 februari van de Universiteit Leiden wezen onderzoekers van verschillende…

Met dit thema bood deze ICLON-nascholingsdag een frisse blik op het geschiedenisonderwijs. De lerarenopleiding streeft ernaar om studenten zoveel mogelijk in hun comfortzone te helpen zodat ze comfortabel voor de klas staan.

In een nieuwe reeks laten we (voormalige) studenten aan het woord die als eerste in hun familie naar de universiteit gingen. In deze eerste aflevering: romancier en columnist Christiaan Weijts (1976). ‘Ik hield altijd wel het gevoel dat elk moment iemand op mijn schouder kon tikken, omdat men mijn clandestiene…

In 1969 verklaarde Indië-veteraan Joop Hueting in een spraakmakend televisie-interview dat hij en andere Nederlandse militairen in Indonesië oorlogsmisdaden hadden gepleegd. De regering liet vervolgens door Cees Fasseur een onderzoek uitvoeren en kwam op grond daarvan tot de slotsom dat zich tijdens…

Nieuwe ministers, nieuwe staatssecretarissen en nieuwe Kamerleden. Rond de verkiezingen gaat het vaak over de nieuwe gezichten, maar er zijn ook veel politici die in deze periode (noodgedwongen) vertrekken. Hoe neem je afscheid van een politieke carrière? Hoogleraar Nederlandse geschiedenis Henk te…

Als je aan migratie denkt, denk je waarschijnlijk niet meteen aan datingapps. Toch zijn dergelijke apps belangrijk voor veel migranten, zoals degenen die zich identificeren als lesbisch, homo, bi, trans, queer of questioning (LHBT+). Onderzoeker Andrew D.J. Shield bestudeerde de rol die datingapps spelen…

Twintig jaar geleden verliet de succesvolle hoogleraar Nederlandse letterkunde tot de Romantiek Frits van Oostrom de Leidse faculteit Geesteswetenschappen om universiteitshoogleraar in Utrecht te worden. Maar zijn Leidse vakgenoten zijn hem niet vergeten, integendeel! Vanwege Van Oostroms naderende…

Onderzoek naar ons koloniale en slavernijverleden, openhartige gesprekken bij een Keti Koti-tafel, tentoonstellingen, lezingen en podcasts die de link leggen tussen heden en verleden. Op vele manieren sloten medewerkers en studenten aan bij het landelijke Herdenkingsjaar Slavernijverleden. Hoe deden…

De spanningen tussen Rusland en de westerse landen lopen alsmaar hoger op. Kan een invasie in Oekraïne en een internationale oorlog worden voorkomen? Politicoloog en Ruslandkenner Hans Oversloot waarschuwt voor de gevolgen als het Westen kiest voor een ramkoers. 'Bied Rusland een waardige exitstrate…

Financiering en scholing voor onderzoekers, een gezamenlijke visie en strategie op het gebied van onderwijs en manieren om de stem van studenten beter te laten horen. Dit zijn enkele onderwerpen die aan de orde kwamen op de Algemene Vergadering van Una Europa, van 26 tot 28 mei in Krakau.

Na een omweg via de ANWB in München werkt alumna Manon Schouten op twee scholen als docent geschiedenis. 'Het is mooi meegenomen dat ik nu veel van auto’s weet, maar dat weegt niet op tegen het gevoel dat ik krijg als ik de lesstof echt zie landen bij leerlingen.’