Onderzoek in de publiciteit
Wat kun je doen om met je onderzoek in het nieuws te komen? Hoe breng je onderzoeksresultaten onder de aandacht van een breder publiek?
Aandacht voor een publicatie
Heb je een publicatie in een wetenschappelijk tijdschrift of publiceer je een boek? Laat dit dan zo snel mogelijk (na acceptatie) weten aan de adviseur wetenschapscommunicatie of de afdeling communicatie van je faculteit. We bespreken samen hoe we de publicatie onder de aandacht van het brede publiek brengen.
Universitair nieuws bereikt de media via verschillende kanalen: door nieuwsartikelen op de universitaire website, social media, de wekelijkse nieuwsbrief en via persberichten. Wanneer daar aanleiding toe bestaat, brengt de adviseur wetenschapscommunicatie namens de universiteit een persbericht uit.
Oratie
Voorafgaand aan elke oratie schrijft de nieuwsredactie een nieuwsbericht. Hiervoor wordt ruim van te voren contact opgenomen met de hoogleraar. Soms brengen we journalisten op de hoogte van spraakmakende oraties.
Promotie
De promovendus levert minimaal 4 weken voor de promotiedatum een korte publiekssamenvatting van het proefschrift in via een online formulier. De samenvatting wordt geplaatst bij het agendabericht over de promotie op de universitaire website. De webredactie of zij de resultaten van het promotieonderzoek bekend willen maken bij een breder publiek, bijvoorbeeld met een nieuwsbericht op de website en/of het attenderen van journalisten. Dit is afhankelijk van de nieuwswaarde van het onderzoek, en gebeurt uiteraard altijd in overleg met de promovendus.
Subsidies NWO of EU
Krijg je een subsidie van NWO of een Europese subsidie? Laat dit zo snel mogelijk weten aan de adviseur wetenschapscommunicatie of de afdeling communicatie van je faculteit. In overleg besluiten we op welke manier we het brede publiek hiervan op de hoogte brengen.
Ben je goed vindbaar?
Wil je goed vindbaar zijn voor journalisten die op zoek zijn naar een deskundige die commentaar kan leveren op de actualiteit? Zorg dan dat je profielpagina op orde is. Dit houdt in dat de juiste trefwoorden in het Nederlands en Engels zijn toegevoegd aan je profielpagina. Dit is belangrijk voor een goede vindbaarheid via de website en Google. Daarnaast kunnen relevante nieuwsartikelen, agenda-items, onderzoeksprojecten, onderwijspagina's en dossiers aan je profiel gekoppeld worden. Je kunt hiervoor altijd contact opnemen met de communicatieafdeling van je faculteit.
Wetenschapsdossiers
In de wetenschapsdossiers vestigen we de aandacht op onderzoeksgebieden waarin de universiteit een lange traditie heeft en die aansluiten bij de actualiteit. De decanen van de faculteiten beslissen over de onderwerpen van deze dossiers.
Jouw onderzoek in het nieuws? Dit is hoe het werkt
Wil je als onderzoeker persoonlijk advies over wetenschapscommunicatie? Heb je een onderwerp dat volgens jou publiciteit verdient? Neem zo vroeg mogelijk contact op met de redactie van FWN: news@science.leidenuniv.nl.
Deze informatie hebben we van je nodig:
- Wat is het verhaal? Vertel kort, wat je hebt ontdekt of, bij een beurs, wat je gaat onderzoeken
- Waarom is dit belangrijk? Wat heeft de lezer eraan? Wat maakt jouw onderzoek interessant of bijzonder?
- Het is fijn als je alvast nadenkt over mooi beeld dat we kunnen gebruiken.
Zie onderstaande tips van platform voor wetenschapscommunicatie The Conversation
- Het wetenschappelijke belang
Je/jullie onderzoek levert belangrijke/nieuwe inzichten op. Het onderzoek is robuust en solide uitgevoerd, de resultaten zijn betrouwbaar en mogen al naar buiten. Laat het weten als een belangrijk onderdeel nog onzeker is.
- Actuele aanleiding
Zoals de promotiedatum, een publicatie in een gerenommeerd tijdschrift, een publiekslezing etc.
- Maatschappelijke aanleiding
Zoals een crisis, een maatschappelijke discussie, een belangrijk rapport, een maatschappelijke ontwikkeling die de onderzoeker kan duiden.
- Belangrijke prijs, beurs of subsidie
Je hebt een belangrijke prijs, beurs of subsidie ontvangen voor je onderzoek.
- Kijkje achter de schermen van lopend onderzoek
Soms is het onderzoek nog lopend maar de moeite waard om alvast erover te vertellen. Bijvoorbeeld vanwege bijzondere omstandigheden (locatie, maatschappelijke partners etc.).
- Hoe groot is het ‘Leidse’ aandeel?
Werkt of werken de belangrijkste auteurs nog bij ons instituut en de Universiteit Leiden? Als jij of andere belangrijke auteurs inmiddels bij een andere universiteit werken, moeten we afstemmen wie het nieuws eventueel oppakt.
- Zijn allen akkoord dat het onderzoek publiciteit krijgt?
Check bij je onderzoekpartners of publiciteit al wenselijk is.
Wat zijn de mogelijkheden? Van idee tot eindproduct
Als je iets hebt om te delen, benader dan de redactie. Soms benadert de redactie ook zelf onderzoekers bij actuele wetenschappelijke of maatschappelijke aanleidingen. We bespreken samen of en hoe we het onderwerp oppakken.
Dit hoeft niet altijd met een nieuwsbericht te zijn. Soms werkt het beter iets te delen via een video, sociale media, of is het nuttig een vaste webpagina op te stellen of een event te organiseren. Dit hangt geheel af van de boodschap, en het doel en publiek dat we willen bereiken.
Mogelijke middelen die we kunnen inzetten
- Een nieuwsbericht op de universitaire website.
- Een persbericht naar (inter)nationale en regionale media - dit doen we alleen in overleg met de centrale adviseur wetenschapscommunicatie (zie kader).
- Een nieuwsbericht doorsturen naar vakmedia (zie kader).
- Sociale media zoals LinkedIn, X, Instagram en Facebook.
- Video. Een video kan een heel aantrekkelijke vorm zijn, maar is ook kostbaar en tijdrovend, als redactie wegen we dit af.
- Een podcast.
- Een agenda-bericht op universiteitleiden.nl.
- Een mededeling of nieuwsbericht op de medewerkers- of studentenwebsite.
- Een eigen (vrije ruimte) website. Overweeg je als onderzoeker of onderzoeksgroep een eigen (vrije ruimte)website? Neem tijdig contact op met de redactie voor advies.
Zie de pagina over Webredactie voor een overzicht van de verschillende websites van onze universiteit.
Wil je meer interactie met het publiek?
Bij bovengenoemde middelen is er alleen bij posts op sociale media ruimte voor interactie met de volgers. Zo kan de onderzoeker vragen beantwoorden, maar voor constructieve en genuanceerde discussies zijn social media helaas vaak niet de ideale platforms. Denk bij een dialoog met publiek liever aan een activiteit, zoals:
- Een lezing (Tuesday’s Talks), workshop of webinar met interactie, bijvoorbeeld in een buurthuis, een festival of online
- Een publieksevenement, zoals de Leiden Science Family Day
Hoe zit het met persberichten?
Groot nieuws vraagt in enkele gevallen om een persbericht. Een persbericht verspreidt de Universiteit actief onder nieuwsmedia, regionaal of nationaal. Denk aan wetenschappelijke doorbraken (met grote maatschappelijke relevantie) of grote evenementen. Persberichten sturen wij als faculteit niet zelf uit, dit doet de centrale redactie. Onze redactie draagt een voorstel voor een persbericht bij hen aan. Bij meer specialistisch onderzoek kan onze facultaire redactie actief een bericht uitsturen naar relevante (vak)media.
Het verschil met een nieuwsbericht is dat we een persbericht actief uitsturen naar de media. Een nieuwsbericht plaatsen we enkel op de website. Veel journalisten en nieuwspagina’s volgen echter onze website. En via onze nieuwsbrief en social media bereiken we ook een groot deel van hen.
Verschenen in de media? Laat het ons weten!
Wij zijn trots op alle wetenschappers die hun verhaal doen in de media. Ben je te zien op tv, te horen op te radio of sta je met een interview in de krant? Laat het ons dan altijd weten. We maken dan een kort In-de-media-bericht voor onze website. Dit bericht verschijnt ook automatisch op je persoonlijke profielpagina. Zo kan iedereen in één oogopslag zien op welke manieren jij aan outreach doet.
Aankomend media-optreden? Check deze tips!
- Mediagids: In de Mediagids voor wetenschappers vind je praktische hulp en adviezen bij contact met journalisten of als voorbereiding op een mediaoptreden. De gids helpt je ook bij het maken van de keuze om wel of niet op een persverzoek in te gaan. Ook staat er in bij wie je terecht kunt voor overleg en extra training.
- Sociale media: adviezen en richtlijnen voor het gebruik van sociale media.
- Hulpmiddelen voor outreach: pagina met websites, artikelen, video’s en blogs samengesteld door de Young Academy Leiden.
Bij vragen of de behoefte voor advies kun je ook altijd de redactie benaderen.
Wat te doen bij intimidatie of gevoelige onderwerpen?
De stikstofcrisis, klimaatverandering, het gebruik van proefdieren… Bij gevoelige onderwerpen kan de spanning soms hoog oplopen. Het publieke debat kan fel zijn. Wetenschappers kunnen zich hierdoor geremd voelen zich uit te spreken over gevoelige maatschappelijke kwesties.
Als redactie kunnen we meedenken en advies geven. Neem vooral contact op.
Meld incidenten
Binnen de Universiteit Leiden is een protocol afgesproken: bespreek zorgen over (mogelijke) intimidatie altijd met je leidinggevende en eventueel ook met de decaan van je faculteit en de redactie van je instituut. Samen overleggen we hoe we jou het beste kunnen helpen. Als je doelwit wordt van bedreigingen en/of aanhoudend grove posts op sociale media, neem dan ook altijd contact op met de afdeling Veiligheidszaken:
- Leo Harskamp (hoofd Veiligheidszaken) l.j.t.harskamp@bb.leidenuniv.nl | 071 527 1191 of
- Jaap van Zaanen (adviseur Veiligheidszaken): j.van.zaanen@bb.leidenuniv.nl | 071 527 380
Meld incidenten altijd bij bovengenoemde afdeling Veiligheidszaken zodat de universiteit weet wat er speelt en indien nodig maatregelen kan nemen.
Raadpleeg advies
Raadpleeg voor adviezen ook het landelijke meldpunt Wetenschap Veilig. Meldingen via dit platform komen automatisch binnen bij onze eigen afdeling Veiligheidszaken. WetenschapVeilig biedt daarnaast nuttige adviezen hoe je het risico kunt beperken en hoe je ermee om kan gaan als je last hebt van intimidatie. Het meldpunt is 24 uur per dag bereikbaar en heeft ook een noodnummer om acute zorgen te bespreken: 0320-331343. Wil je meer lezen over wat werkgevers, leidinggevenden en medewerkers kunnen doen in de aanpak van bedreiging en intimidatie? Lees meer in Handreiking Aanpak Bedreiging en Intimidatie van Wetenschappers van de Universiteiten van Nederland.
De Leiden Science redactie
Hoofdredacteur: Christi Waanders
Redacteur: Hilde Pracht
Redacteur: Manon Boot
Beeldredacteur: Charlotte Ellerman
Communicatiemedewerker LION: Caren Huygelen
Communicatiemedewerker IBL: Amber Verhaar
Communicatiemedewerker LIACS: Marcel Tichelaar
De overige instituten hebben geen aparte communicatiemedewerker, maar wel een vast aanspreekpunt voor communicatie en websitezaken:
MI: Pieternel Gort
STRW: Rowan Sprinkhuizen
LIC: Michel Olsthoorn
LACDR: Sharon Broekhof
CML: Milan Oostwouder