Het onderzoeksproject 'Countering Syndemic Vulnerability' ondersteunt gemeenschappen door een stapeling van sociale factoren en gezondheidsproblemen in kaart te brengen en aan te pakken. In de Haagse wijk Moerwijk en de Leidse wijk Stevenshof werkt dit project daarom samen met wijkbewoners en profe…

Dat wil zeggen: beleid dat (mede wordt) gebaseerd op wetenschappelijke kennis, expertise, en bewijs. In het onderzoeksprogramma ‘Power of Evidence’ bestuderen Valérie Pattyn en Johan Christensen in welke mate en onder welke voorwaarden overheden inderdaad evidence based werken en welke gevolgen dit…

Bekend is dat autisme en ADHD vaker voorkomen bij mannen, en een depressie of angststoornis vaker bij vrouwen. Toch is nog steeds de invloed niet duidelijk van geslachtsverschillen op mentale gezondheid. Daarom organiseerde Lara Wierenga samen met Marieke Bos een vijfdaagse Lorentz-workshop met 25 internationale…

De staat, en specifiek de idee van nationaliteit, is bijna allesbepalend in het sociale leven in Nederland. Het bepaalt hoe mensen identificeren, hoe we met elkaar omgaan, en hoe (on)gelijkheid in de samenleving eruitziet. Maar, uiteindelijk is het idee dat we de mensen op kunnen delen in verschillende…

Interview met vice-decaan Jeroen Touwen en kwartiermaker Carmen van den Bergh over de ontwikkeling van een nieuwe brede BA moderne talen en culturen.

In de gehandicaptenzorg in Nederland wordt regelmatig zorg geboden waarbij één begeleider de hele dag exclusief verantwoordelijk is voor één cliënt. Deze vorm van ondersteuning kan veiligheid en rust bieden, maar brengt ook risico’s met zich mee. Dat blijkt uit het eerste onderzoek naar 1:1 zorg…

In de 16e en 17e eeuw tekenden veel Noord-Nederlandse kunstenaars in de buitenlucht om hun hand en oog te trainen en de natuur en het landschap vast te leggen. Yvonne Bleyerveld, bijzonder hoogleraar Kunst op papier en perkament, belicht in haar oratie op 21 maart een onderbelicht aspect. Sommige kunstenaars…

Rikki Holtmaat is sinds 2018 de vertrouwenspersoon voor promovendi op onze faculteit. In deze rol luistert, adviseert en begeleidt zij promovendi met uiteenlopende problemen. ‘Mijn aanpak is erop gericht om samen een oplossing te vinden.’

Als experiment liet student Alicia Cai zich tijdens het schrijven van haar scriptie louter door AI-tools begeleiden zoals ChatGPT en Claude. Pas na voltooiing beoordeelde hoogleraar Bas Haring, die het experiment bedacht, haar scriptie. Welke inzichten leverde dit op?

Sommige jongeren hebben tijdens de adolescentie stabiele beste vriendschappen, anderen wisselen juist vaak van beste vriend. Psycholoog Lisa Schreuders onderzocht hun hersenen, en publiceert erover met Berna Güroğlu en collega’s in Nature Communications. ‘Het lijkt erop dat vriendschappen in je jongere…

Deze rubriek bespreekt de actuele discussies die er spelen rond de rechtsstaat.

Op 21 maart 2024 waren de 'leerlingen' bij Wolfert Tweetalig in Rotterdam geen tieners, maar zo'n 180 leraren en lerarenopleiders uit heel Nederland en daarbuiten. De deelnemers waren verbonden door een gemeenschappelijke interesse in het verkennen van en bezig zijn met lesgeven en leren in een taalkundig…

In Leiden zijn veel sporen te vinden van het slavernijverleden, maar die zijn niet bekend bij een groot publiek. De initiatiefnemers van Mapping Slavery in Leiden willen dat veranderen met rondleidingen en markeringspunten. Op herdenkingsdag Keti Koti, 1 juli, kregen vertegenwoordigers van de universiteit…

Tijdens de coronapandemie had de wetenschap haast om middelen te vinden die helpen tegen de ziekte. Om het wereldwijde onderzoek hiernaar te combineren, ontwikkelde promovendus Judith ter Schure een nieuw soort statistiek: ALL-IN meta-analyse. Hiermee kan sneller worden bepaald of bijvoorbeeld een vaccin…

Rijk, wit en stedelijk: westerse politici vertegenwoordigen vaak een beperkt deel van de bevolking. Politicoloog Hélène Landemore pleit voor een inclusieve democratie. Bijvoorbeeld door burgers via loting te betrekken bij politieke besluitvorming. Op 26 november houdt zij de Cleveringa-oratie.

Waarom werkt een medicijn bij de één heel goed, maar veroorzaakt het bij de ander vervelende bijwerkingen? Onderzoek van Laura de Jong laat zien dat naast verschillend DNA, andere medicijnen of ziekte van invloed kunnen zijn.

Op 12 januari ontvingen 10 gedreven docenten hun Senior Kwalificatie Onderwijs (SKO). Rector magnificus Hester Bijl feliciteerde hen in het Academiegebouw. We vroegen drie van de docenten wat het SKO-traject hen heeft opgeleverd, wat ‘goed onderwijs’ volgens hen inhoudt en wat hen zo gepassioneerd maakt…

Kansenongelijkheid kan in ieder klaslokaal aangepakt worden zonder veel extra moeite, tijd of geld. Met een kleine aanpassing kunnen leraren al een groot verschil maken, betoogt bijzonder hoogleraar Gelijke kansen in onderwijs Lisa Gaikhorst in haar oratie.

Het maakt veel uit of een fatwa gegeven wordt door een vrouwelijke of mannelijke islamitische geleerde, ontdekte promovendus Nor Ismah.

Ruimtelijke techniek, zoals virtual reality, kan patiënten helpen die moeite hebben met ruimtelijke cognitie, bijvoorbeeld wanneer zij snel de weg kwijtraken. In haar oratie vertelt neuropsycholoog Ineke van der Ham over het belang van de patiëntbeleving, avatars en de ruimte voor innovatie.

De balans is positief: de faculteit groeit harder dan verwacht, reserves zijn opgebouwd, en nieuwe opleidingen trekken veel studenten. Tegelijkertijd vraagt de snelle groei om realistische begrotingen, gerichte personele versterking en wendbaarheid in veranderende omstandigheden.

Marlien van Mever verdiepte zich in de analyse van piepkleine monsters, bijvoorbeeld hersenvocht van transgene muizenmodellen. Ze valideerde methoden die daardoor nu bruikbaar zijn in het onderzoek naar hersenziekten als migraine en epilepsie. Van Mever promoveert 14 juni.

Vijftien bevlogen docenten van de Universiteit Leiden ontvingen donderdag 27 januari de Senior Kwalificatie Onderwijs (SKO). Een van hen is Frank Takes, vanaf 1 februari universitair hoofddocent Informatica. Voor hem was het SKO-traject een mooie gelegenheid om te reflecteren op de manier waarop hij…

“Er komt heel veel op je af, maar het is razend interessant.” Serge Rombouts, hoogleraar Methoden van Cognitieve Neuroimaging, heeft het over zijn nieuwe functie in het bestuur van het Instituut Psychologie. Zijn aanstelling als bestuurslid is nog pril. Pas sinds februari van dit jaar heeft hij een…

In tropische bossen heerst een lianenpandemie. Daardoor slaan de bossen steeds minder koolstof op en verliezen zo hun vermogen om klimaatverandering te remmen. Twee recente Leidse studies maken het probleem zichtbaar. ‘We snappen nu waarop lianen op satellietbeelden zichtbaar zijn.’

De uitdagingen om tot een duurzame samenleving te komen zijn groot en nieuw. Maar aan de inzet van de gemeenten ligt het niet. Die zijn allemaal voortvarend aan de slag, concluderen professor Eefje Cuppen en Lian Merkx, programmamanager Energie voor de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Om…

Hoogleraren André Gerrits, Antoaneta Dimitrova en Frans Osinga blikken terug op de Russische agressie en Westerse eensgezindheid.

Alle medewerkers van de Universiteit Leiden krijgen 17 oktober weer een uitnodiging voor de personeelsmonitor. Waarom is het belangrijk dat iedereen meedoet? En wat is er gebeurd met de uitslagen van de vorige personeelsmonitor? Vice-voorzitter van het College van Bestuur Martijn Ridderbos vertelt e…

De milieurisico’s van nieuwe bestrijdingsmiddelen met nanodeeltjes worden te beperkt onderzocht. Dat stellen vier Leidse wetenschappers in het wetenschappelijk tijdschrift Environmental Science & Technology. Zij roepen op naar de langetermijn- en omgevingseffecten te kijken van bestrijdingsmiddelen…

Stel, nieuwe AI-technologie slaagt erin om menselijke emoties foutloos te lezen. Wat doet dat met ons als mens? Met die vraag houdt promovenda Alexandra Prégent zich bezig.

Covid-19 heeft de afgelopen twee jaar een enorme impact gehad op het onderwijs aan universiteiten. Gedwongen door de omstandigheden hebben docenten zich veel sneller aangepast aan een digitale toekomst. Op 7 juni presenteert het jaarlijkse (Engelstalige) Education Festival van de Leiden Teachers Academy…

Als universitair hoofddocent Ethiek en Digitale Technologie is zij verbonden aan het centrum voor Recht en Digitale Technologie (eLaw) waarvan ze ook hoofd onderwijs is. Daarnaast is Francien initiatiefnemer en coördinator van de universiteitsbrede minor AI & Society en neemt ze deel aan de universitaire…

Is onze muzikaliteit uniek? Dat wil het Bird Singalong-project uitzoeken. En daar hebben ze gevleugelde hulp bij nodig van over de hele wereld. ‘Door onderzoek naar hoe papegaaien liedjes leren, leren we ook meer over de oorsprong van onze eigen muzikaliteit.’ Heb jij een papegaai die kan meezingen…

Nog te vaak beschouwen westerse landen Afrika als de periferie, stelt antropoloog Mayke Kaag. In haar oratie pleit ze voor een andere invalshoek: zie Afrika als een spiegel voor mondiale ontwikkelingen. Zoals de impact van de digitale revolutie.

Een internationaal team onder leiding van sterrenkundigen van de Universiteit Leiden heeft met laboratoriumexperimenten aangetoond dat zwavel onder ijzige heelalcondities kan binden met ammonium en als zout op stof en kiezels kan plakken. Het zo ontstane zwavelzout helpt niet alleen het mysterie van…

In één op de vier strafzaken beschikt de rechter over een rapport over de psychische gesteldheid van de verdachte. Hoe rechters die informatie precies gebruiken en wat de effecten zijn? Daar is nog geen wetenschappelijk onderzoek naar gedaan. Het promotieonderzoek van Roosmarijn van Es vormt een eerste…

Twee Brabantse amateurarcheologen vonden enkele jaren geleden meer dan honderd Romeinse munten in de buurt van Berlicum. Na jaren van onderzoek blijkt nu dat het gaat om een offerplaats bij een doorwaadbare plek in de rivier. Extra opvallend: de geofferde munten werden nauwkeurig geselecteerd. ‘Dit…

De nieuwe Humanities Hub in het Huizingagebouw is dinsdag 3 december officieel geopend. Onderzoekers lieten trots zien welke mogelijkheden er in de verschillende labs zijn om digitale technologieën te gebruiken bij geesteswetenschappelijk onderzoek.

Hoe dragen vetten en enzymen in de hersenen bij aan multiple sclerose? In zijn promotieonderzoek combineerde Daan van der Vliet chemie en neurowetenschap om nieuwe inzichten te krijgen in het ontstaan van hersenziekten.

In heel Europa staan volkenkundige musea met grote collecties inheemse voorwerpen uit Latijns-Amerika. Via deze collecties werd het Europese beeld van de inheemse bevolking gevormd. Met een ERC Starting Grant gaat Martin Berger een totaalbeeld vormen van al deze collecties in pan-Europees verband.

Kunnen mensen enkele fotonen waarnemen? Wat is onze plek in het heelal? Hoe maken we quantumcomputers stabieler? Vijf wetenschappers van de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen hebben financiering ontvangen voor hun onderzoeksproject binnen de Nationale Wetenschapsagenda.

Medisch psycholoog Willeke Kitselaar ontwikkelde op basis van een grote medische database een model dat helpt patiënten met aanhoudende lichamelijk klachten eerder te voorspellen. ‘Ik raad huisartsen ook aan in een vroeger stadium een vragenlijst af te nemen over zowel fysieke als mentale klachten.’…

Staatsrechtelijk analfabetisme Wie de politiek sindsdien volgt, zou misschien geneigd zijn om een stap verder te gaan en te spreken over staatsrechtelijk analfabetisme. Het lijkt er soms wel op dat vele spelers in het politieke veld zich niet meer bewust zijn van de regels van het spel en de achterliggende…

Tijdens de Week van de Werkstress van 11 t/m 15 november kun je als medewerker meer leren over wat stilte voor je welzijn kan betekenen. Dat we soms behoefte hebben aan wat minder geluid om ons heen is niet zo gek, zegt hoogleraar auditieve cultuur Marcel Cobussen. ‘Ons brein wordt dag en nacht blootgesteld…

Een vasthoudende postdoc-onderzoeker haalde hoogleraar Marc Koper over om onderzoek te doen naar de zuurstofreductie-reactie. In Kopers ogen was daar weinig interessants te halen. Maar prompt ontdekten ze een heel nieuwe manier om brandstofcellen op waterstof en zuurstof te verbeteren. Hun artikel verscheen…

Blijkt uit een echo dat een foetus een (hart)afwijking heeft, dan staan ouders voor moeilijke keuzes. Ten onrechte scoort het daarvoor benodigde cohortonderzoek naar zeldzame ziektes laag op de academische meetlat, stelt Haak tijdens haar oratie.

Psychedelische drugs zoals paddo’s en LSD worden door de één omarmd, en door de ander gezien als levensgevaarlijk. Cognitief psycholoog Michiel van Elk dook in de wereld van de psychedelica en schreef er een opvallend nuchter boek over. ‘Zonder ervaring uit eerste hand vond ik mijn verhaal niet comp…

'Wat als we één avond alle lichten uitdoen. Dat idee dook af en toe in mijn hoofd op. En op een dag vertelde ik het aan een taxichauffeur, en hij zei: "Oh,je bedoelt: lichten uit, sterren aan!" Dat is natuurlijk niet helemaal waar, want de sterren staan altijd aan, maar zijn uitspraak vatte het idee…

Binnen de Faculteit Geesteswetenschappen is werkbalans een belangrijk thema. Ook onderwijscoaches Astrid Van Weyenberg en Maarten van Leeuwen hebben hier regelmatig mee te maken tijdens hun coachingsgesprekken met docenten. Zij hebben hun belangrijkste tips op een rijtje gezet.

Samenwerkingsverband LDE Healthy Society groeit verder: verschillende faculteiten vanuit de Universiteit Leiden, TU Delft en Erasmus Universiteit zijn recent aangesloten als kennispartner. Ook de provincie Zuid Holland is aangehaakt. Een stevige basis om de ambitieuze plannen in de nieuwe strategie…