Universiteit Leiden

nl en

Werkdruk

Als je te maken hebt met een hoge werkdruk, praat erover met collega’s en je leidinggevende. Alleen dan kunnen we werken naar een oplossing. Hoe kaart je een te hoge werkdruk aan? En wat kan je zelf doen om een te hoge werkdruk te voorkomen?

Wist je dat...

Praten over werkdruk en werkstress voor velen een taboe is? Vaak willen medewerkers de indruk vermijden dat ze ‘iets niet aan kunnen’. Dat is zonde, want als je het gesprek aangaat dan kan je samen met je leidinggevende afspraken maken om de werkdruk te verlagen. Laat het altijd weten als je last hebt van een te hoge werkdruk, werkstress of burn-out.

Het ervaren van werkdruk is niet per se slecht. Een geschikte hoeveelheid werkdruk helpt juist om effectief aan de slag te gaan. Het is pas een probleem als de werkdruk te hoog is.

Als werkstress doorettert, kan de productiviteit en kwaliteit van je werk afnemen. Dit kan haaks staan op je carrièredoelen. Bovendien kan langdurige werkstress zelfs leiden tot een burn-out.

Te hoge werkdruk voorkomen

Ervaar je werkdruk? Praat erover met je leidinggevende. Andere tips om je werkdruk op een gezond niveau te houden, zijn:

  1. Maak een werkprogramma

    Stel een eigen werkprogramma op en gebruik dat om je werk af te stemmen en in te plannen met je leidinggevende.
  2. Plan down-time in

    Reserveer een uur per dag in je agenda als ‘niet-beschikbaar’ voor overleggen. Gebruik dit als vrij besteedbare werktijd.
  3. Gebruik universitaire apparatuur

    Gebruik voor je werk een werklaptop en/of -mobiel. Zo voorkom je het ontvangen van zakelijke notificaties op je eigen apparatuur, terwijl je niet aan het werk bent.
  4. Praat over werkdruk in je R&O-gesprek

    Voeg werkdruk toe als bespreekpunt in je R&O gesprek. Maak hiervoor gebruik van deel 4 van de R&O suggestielijst.
  5. Stel je grenzen

    Werk niet tot in de avonduren en in het weekend. Breng bij overuren je leidinggevende op de hoogte en maak afspraken. Zelfs als je met plezier werkt, kan overwerk de vitaliteit verminderen.
  6. Switch off

    Reageer niet op mails buiten werktijden, zelfs als anderen jou wel mailen.
  7. Durf nee te zeggen

    Kun je die extra taak voorlopig niet aan? Aarzel dan niet om dit aan te geven. Het kan helpen om een lopend overzicht van je werkzaamheden bij te houden om dit gesprek te oriënteren.
  8. Neem vakantie

    Je hebt recht op vakantiedagen. Bovendien handhaven we het opnemen van vakantiedagen. Neem dus vrij. En als je vrij neemt, probeer niet in te loggen.
  9. Zorg voor jezelf, maar zorg ook voor je collega’s

    Ervaar je werkstress? Bespreek het met je leidinggevende of een arts. Vermoed je werkstress bij een collega, of vrees je dat een burn-out op gang is? Vraag je collega hoe het gaat. 
  10. Neem je toekomst in handen

    Als het plannen van je carrière stressvol is, kan begeleiding door een loopbaanadviseur helpen.
  11. Eet en beweeg gezond

    Op de Healthy University website vind je tips en tricks om gezond aan het werk te gaan.
  12. Zorg voor duidelijkheid

    Werkstress kan ontstaan als doelen, taken en processen niet duidelijk zijn. Concrete taken, resultaten en deadlines kunnen helpen bij het verlichten van werkstress.

Werkdruk ontstaat wanneer:

  • de hoeveelheid werk binnen een functie zodanig groot is dat het werk niet binnen arbeidsuren kan worden verricht
  • taken onduidelijk zijn
  • het werk regelmatig onderbroken wordt
  • onvoldoende werkmiddelen beschikbaar zijn
  • tijdsdruk te hoog is en de kwaliteitseisen te hoog zijn voor de toegewezen uren
  • een medewerker lichamelijk en geestelijk niet belastbaar is voor de toegewezen taken

Symptomen van werkstress kunnen zijn:

  • vermoeidheid
  • slapeloosheid
  • prikkelbaarheid
  • verlaagde gemoedstoestand
  • angst
  • depressie
  • hoge bloeddruk
  • pijn
  • gewichtsproblemen
  • spijsverteringsproblemen

Praten over werkdruk

Bij een te hoge werkdruk maak je samen met je leidinggevende afspraken om de werkdruk te verminderen. Zo'n gesprek kan spannend zijn. Het is misschien druk op de afdeling en je wilt niemand in de steek laten. Of je wilt voorkomen dat emoties overlopen tijdens het gesprek. Goede communicatievaardigheden kunnen helpen om een effectief gesprek over werkdruk te voeren. Hulp nodig bij het voeren van zo'n gesprek? Volg de gratis online trainingen van New Heroes: 

Of kijk bij de thema's Open Gesprek en Kwesties Bespreken van de Toolkit Let's Connect voor artikelen en video's over communicatievaardigheden.

Wat doe ik als dit niet lukt?

Kom je er niet uit met je leidinggevende en heb je hulp nodig? Neem contact op met een vertrouwenspersoon voor personeelsaangelegenheden. De vertrouwenspersonen werken met strikte geheimhouding. Meer over wat een vertrouwenspersoon wel en niet doet, de vertrouwelijkheid en mogelijkheden voor beroep en bezwaar vind je op de pagina Sociale veiligheid. Bij medische klachten neem je contact op met de bedrijfsarts. Ook deze gesprekken zijn vertrouwelijk. Je huisarts kan ook helpen. 

Vind je het lastig je grenzen aan te geven of met je leidinggevende of collega in gesprek te gaan? Wil je ongezonde stress voorkomen of wil je je balans herstellen? Bekijk tips en tools op het Career Platform of maak een afspraak met één van de coaches van HRM L&D via coaching@bb.leidenuniv.nl.

Wat kunnen leidinggevenden doen?

Medewerkers hebben de verantwoordelijkheid om een te hoge werkdruk aan te kaarten, maar leidinggevenden hebben de verantwoordelijkheid te zorgen dat werkdruk hanteerbaar is. Dit hoort bij goed werkgeverschap.

We verwachten van leidinggevenden dat ze:

  • proactief acteren bij een te hoge werkdruk onder medewerkers door werkstress te voorkomen en de signalen daarvan te herkennen
  • werkdruk bespreekbaar maken met het team
  • taken en projecten inplannen en verspreiden op een wijze die werkdruk vermindert
  • medewerkers niet contacteren buiten werkuren
  • duidelijke opdrachten geven die aansluiten op het vermogen en capaciteit van de medewerker
  • meewerken om de taboe rondom werkdruk te breken
  • zorgen voor een goede werksfeer, want ook dit heeft invloed op werkdruk
  • zorgen dat medewerkers ondersteund worden, herstelmogelijkheden krijgen, zich gewaardeerd voelen en mogelijkheden krijgen om zich te ontplooien
  • voorbeeldgedrag vertonen

We sporen leidinggevenden ook aan om:

  • jaarlijkse werkprogramma’s op te zetten, zodat taakbelasting binnen het team overzichtelijker wordt
  • werkdruk mee te nemen als standaard onderdeel van het ROG
  • overuren te compenseren en te zorgen dat medewerkers vrij nemen
  • nee te zeggen tegen bestuurders en te onderhandelen als opdrachten van boven een te hoge werkdruk gaan veroorzaken in het team

Universitaire aanpak: de menukaart werkdruk

Om te zorgen voor verbeterde werkprocessen die de werkdruk verlagen, is er door de Community of Practice Werkbalans een menukaart werkdruk ontwikkeld. Deze speciale menukaart is een lijst van maatregelen die faculteiten, directies en expertisecentra kunnen helpen bij het verminderen van de werkdruk op lokaal niveau. Een aantal van die maatregelen organiseren wij vanuit de universiteit. Bijvoorbeeld het Leidse kwartier bij vergaderingen en het tonen van voorbeeldgedrag door managers. Op de pagina Verlaging van werkdruk lees je meer over wat wij doen om de werkdruk te verlagen.

Deze website maakt gebruik van cookies.  Meer informatie.