Vidi-financiering voor acht wetenschappers Universiteit Leiden
Acht wetenschappers van de Universiteit Leiden hebben een beurs toegekend gekregen van wetenschapsfinancier NWO. Met deze Vidi-financiering kunnen de onderzoekers de komende vijf jaar een vernieuwende onderzoekslijn opzetten en hun eigen onderzoeksgroep verder uitbouwen.
De Vidi-financieringen van maximaal 800.000 euro zijn gericht op ervaren onderzoekers die na hun promotie al een aantal jaren succesvol onderzoek hebben verricht. Vidi maakt samen met de Veni- en Vici-beurzen deel uit van het NWO-Talentprogramma, dat gericht is op het stimuleren van verniewing en nieuwsgierigheid in de wetenschap. Dit jaar kregen in totaal 97 onderzoekers een Vidi-beurs. De acht projecten van Leidse wetenschappers staan hieronder beschreven.
Behulpzame schimmels voor functionele bodems - Emilia Hannula
Schimmels zijn belangrijk voor bodemfuncties zoals voedselvoorziening, biodiversiteit, nutriëntenkringloop en koolstofopslag. Momenteel worden bodems aangetast door menselijke activiteiten en gaan hun functies verloren. In dit project zal ik bestuderen hoe schimmelgemeenschappen functioneren en hoe schimmeldiversiteit meerdere ecosysteemfuncties beïnvloedt. Verder zal ik bestuderen hoe we schimmelgemeenschappen kunnen verbeteren om bodemfuncties te herstellen.
Neutrino’s van extreme zwarte gaten - Sjoert van Velzen
Neutrino’s zijn deeltjes die zich vrijwel niets aantrekken van andere materie. Ze vliegen overal dwars doorheen. Heel soms lukt het om het signaal van een neutrino van ver uit de kosmos te meten. Dit is alleen mogelijk met enorme detectoren, bijvoorbeeld diep in het ijs van de Zuidpool of op de bodem van de oceaan. We weten niet waar deze kosmische neutrino’s vandaan komen, maar dit project probeert daar verandering in te brengen. We zullen achterhalen of uitbarstingen rond zwarte gaten de meerderheid van de kosmische neutrino’s produceren.
Eiwitvezels ontrafelen in neurodegeneratie - Anne Wentink
Als eiwitten aggregeren tot vezels kan dit leiden tot ernstige neurodegeneratieve ziekten zoals Parkinson. Onze cellen kunnen dit zelf tegengaan door de vezels door middel van moleculaire chaperonnes te ontrafelen. Deze activiteit van chaperonnes heeft echter ook potentieel schadelijke gevolgen, doordat vezels worden afgebroken tot fragmenten die verdere eiwitaggregatie kunnen versnellen of kunnen ontsnappen om naburige cellen te infecteren. In dit voorstel ontwikkelen onderzoekers nieuwe experimentele methodes om de risico's van chaperonne-activiteit bij neurodegeneratieve ziekten te beoordelen en synthetische eiwitten te ontwikkelen die deze risico's verminderen.
Van slavernij naar burgerschap: het begin van burgerschap in het tijdperk van de afschaffing van slavernij - Karwan Fatah-Black
Wat deden mensen in slavernij om burgerrechten te krijgen en wat bepaalde hun succes? Door verschillende archiefcollecties te koppelen en te analyseren onderzoekt dit project hoe mensen in Nederlandse kolonies over meerdere generaties emancipeerden en een informele vorm van burgerschap ontwikkelden. We willen ontdekken hoe dit proto-burgerschap tijdens de slavernij ontstond en wat er veranderde door de afschaffing van slavernij. Zo kunnen we beter verklaren waarom sommige samenlevingen beter in staat waren dan anderen om een gelijkwaardig burgerschap te ontwikkelen na de afschaffing van de slavernij.
Studie naar de oorsprong van vroegere migranten - Jason Laffoon
Onze geografische oorsprong, de plaatsen waar we zijn geboren, spelen een belangrijke rol voor ons identiteitsgevoel. Als zodanig hebben migraties potentieel ingrijpende gevolgen voor zowel individuen als gemeenschappen in heden en verleden. Dit project ontwikkelt nieuwe methoden voor het archeologisch onderzoek naar de herkomst van migranten en past deze toe voor een beter begrip van de migratiegeschiedenis van de Inheems gemeenschappen van het Caribisch gebied, op basis van meerdere isotopenanalyses van de resten van de migranten zelf. Laffoon en zijn team zullen verschillende fundamentele aspecten van migratie en hun implicaties op meerdere schalen onderzoeken.
Vredespalmen. Internationale vredescoalities in the dekolonisatieperiode, 1918-1970 - Carolien Stolte
Wat brengt Amerikaanse burgerrechtenactivisten, Europese dienstweigeraars, Indiase navolgers van Gandhi en Afrikaanse anti-imperialisten samen in een Zuid-Indiase ashram? Dit project onderzoekt pogingen tot het oprichten van mondiale vredesbewegingen. Wat hopen vredesactivisten hiermee te bereiken? Dit project vraagt hoe en waarom zulke vredescoalities tot stand kwamen, en verklaart waarom zij slaagden, of juist niet, in hun bedoelingen. Juist over breed gedeelde voorwaarden voor een vreedzame wereldorde – dekolonisatie en ontwapening – werd in de praktijk verschillend gedacht binnen en buiten de dekoloniserende wereld. Hoe beïnvloedde dit het vermogen van vredesbewegingen om zich internationaal te organiseren?
RISE: Veerkracht in de sociale omgeving - Anne-Laura van Harmelen
Jeugdtrauma is een van de sterkste voorspellers van mentale problemen in de adolescentie. Interventies om jeugdtrauma tegen te gaan, of om veerkracht na jeugdtrauma te versterken, werken nog niet zo goed omdat we niet goed weten hoe jeugdtrauma jongeren kwetsbaar maakt. In de adolescentie wordt de sociale wereld steeds belangrijker voor de mentale gezondheid. Dit project bestudeert daarom hoe jeugdtrauma gerelateerd is aan het verwerken van sociale informatie en feedback, het ontvangen van sociale steun, het meemaken van stress, en hoe dat de mentale gezondheid beïnvloedt. Hiermee draagt dit project bij aan het versterken van veerkracht voor jongeren met jeugdtrauma.
VACCINAGE: het begrijpen van de verminderde effectiviteit van vaccinaties in ouderen - Simon Jochems
Naarmate we ouder worden, neemt onze vatbaarheid voor infecties toe. Tegelijkertijd zijn vaccinaties die kunnen beschermen tegen ziektes zoals longontsteking minder effectief bij ouderen. Dit project gebruikt nieuwe immunologische onderzoeksmethoden om de onderliggende oorzaken hiervan te ontdekken met als uiteindelijk doel bij te dragen aan het verbeteren van de effectiviteit van vaccins bij ouderen.