Universiteit Leiden is op 28 september met twee projecten aanwezig bij het Discovery Festival, een nachtfestival dat draait om de kick die je krijgt als je nieuwe dingen ontdekt. Antibiotica Gezocht! laat de festivalgangers meewerken in het tijdelijke laboratorium en iSPEX: ‘Meet fijnstof met je smartphone’…

Wat gebeurt er met kinderen wanneer je ze traint om zich te beheersen? Om dit te onderzoeken heeft Niko Steinbeis een grote Europese subsidie binnengehaald. Nieuw in onderzoek naar zelfbeheersing is de doelgroep, een individuele trainingsaanpak en het kinderbrein in de scanner.

Vanaf nu is te meten hoeveel plasticdeeltjes er in ons eten zitten. Chinese wetenschappers en de Leidse hoogleraar Willie Peijnenburg pasten de methode die ze ontwikkelden meteen toe in sla en tarwe. Hun resultaten staan 20 januari in Nature Nanotechnology.

Bodemecoloog Emilia Hannula gaat onderzoeken hoe de bodem ons kan helpen in de strijd tegen klimaatverandering en bij het verbeteren van de biodiversiteit. Ze ontvangt daarvoor een Vidi-subsidie van NWO. 'Bodemdiertjes zijn misschien onzichtbaar', zegt ze, 'maar ze spelen een enorme rol in het creëren…

Een bacterie die zich verschuilt voor het immuunsysteem en stukjes DNA uit zijn omgeving oppikt. Het resultaat: nieuwe eigenschappen krijgen, zoals beter beschermd zijn tegen antibiotica. Gelukkig hebben we zo’n doemscenario nog niet eerder gevonden. Wel vond promovendus Renée Kapteijn de eerste aanwijzingen,…

De uitdaging is groot, maar de voldoening als het lukt ook: complexe suikermoleculen maken die een rol spelen in de biologie.

Leidse natuurkundigen helpen Wageningse plantenonderzoekers bij het onderzoeken van onvoorspelbare plantenembryo's. Ze brengen een twee-fotonen-fluorescentiemicroscoop in stelling, met hulp van een onderzoekssubsidie van ZonMW.

Het project MiCRop krijgt 20,3 miljoen euro uit het Zwaartekracht-programma van NWO. MiCRop gaat de gemeenschap van micro-organismen rond gewassen ontrafelen. Deze kennis zal helpen om duurzamere gewassen te maken, die minder mest en beschermingsmiddelen nodig hebben. Vanuit Leiden zijn hoogleraren…

Planten kunnen de aanval van een ziekteverwekker weerstaan dankzij een tweeledig afweersysteem. De relatie tussen de twee afweerlijnen was nog niet duidelijk, maar nu blijkt dat ze elkaar versterken, zoals universitair docent Pingtao Ding (Instituut Biologie Leiden) en collega’s (Sainsbury Laboratory,…

Vaders en moeders voeden jonge kinderen anders op. Moeders corrigeren kinderen bijvoorbeeld sneller en vaker bij ongehoorzaam gedrag. Dat blijkt uit het onderzoek van Liesbeth Hallers-Haalboom. Promotie 7 oktober.

Hoe zorg je dat studenten niet het spoor bijster raken tijdens het opzetten van hun eerste onderzoek? Marjo de Graauw wist raad en implementeerde Labbuddy in de opleidingspractica: een e-learning tool voor laboratoriumonderwijs. Voor dit project is zij genomineerd voor de SURFOnderwijsaward.

Kom 20 september in de Nacht van Kunst en Kennis naar de Hortus en ontdek de wondere wereld achter medicijnen. Bezoekers kunnen minicolleges volgen, zelf proefjes doen met de kleinste moleculen en ervaren hoe een nieuw geneesmiddel wordt onderzocht.

Het beeld dat sociaal angstige mensen oogcontact vermijden uit desinteresse voor de ander moet worden bijgesteld. Zij halen namelijk hun informatie uit andere lichaamstalige bronnen, zoals de handen. Dat blijkt uit onderzoek van de Leidse psychologe Mariska Kret dat gepubliceerd wordt in Biological…

Een memorabel afscheidssymposium én een koninklijke onderscheiding: mooier kon professor Joke Bouwstra haar Leidse carrière niet afsluiten. Op vrijdag 14 juni ontving zij een Koninklijke Onderscheiding uit handen van burgemeester Peter van der Velden. Hij benoemde Bouwstra tot Ridder in de Orde van…

Astronomen uit Leiden en Groningen hebben ontdekt dat ijs in de ruimte veel poreuzer kan zijn dan tot nu toe werd gedacht. Dat heeft gevolgen voor de efficiëntie waarmee complexe moleculen kunnen ontstaan. Het onderzoeksresultaat is vandaag gepubliceerd in Astronomy & Astrophysics.

Astronoom en wetenschapscommunicator Pedro Russo wint de K.J. Cathprijs en € 2.500 euro voor zijn outreach-inspanningen om wetenschap bij het grote publiek te brengen. ‘Er zijn zo veel briljante wetenschappers, en zo weinig mensen die over wetenschap communiceren.’

Eentje bleek wel tweeduizend jaar oud te zijn. En oudere reuzenbekersponzen blijken juist snellere celdeling te hebben, anders dan wijzelf. Ze maken antibiotica en nog véél meer. Lina Bayona Maldonado onderzocht wat verschillen in bijvoorbeeld leeftijd of zeediepte uitmaken voor het maken van al die…

Hoe breng je de vouwen op een vel papier zó aan dat het op twee, precies voorgeprogrammeerde manieren gevouwen kan worden? Onderzoekers uit Leiden en Amsterdam laten zien hoe dat kan met hulp van een ‘alfabet’ van 140 elementaire vouwpuzzelstukjes, dat ze op 14 oktober beschrijven in Nature Physics.…

Julie Rutten licht een van haar stellingen bij haar promotie toe. De achtergrond van de stelling is dat ze haar partner ontmoette in het LUMC-laboratorium van humane genetica waar ze haar onderzoek deed. ‘Voor mij was een dergelijke relatie altijd 'no go'.’

Hans Ulrich Scherer, Leidse hoogleraar translationele reumatologie, staat met zijn ene been in de kliniek, waar hij patiënten helpt. Daarnaast begeleidt hij onderzoekers in het laboratorium. In zijn zoektocht naar reumatische auto-immuunziektes slaat hij een brug tussen beide werelden.

Wetenschapper Eveline Crone zet zich samen met astronaut André Kuipers en kunstenaar Daan Roosegaarde in voor het Weekend van de Wetenschap op zaterdag 6 en zondag 7 oktober 2018. De drie ambassadeurs zijn op diverse locaties aanwezig om het publiek kennis te laten maken met de innovatieve en nieuwsgierig…

Een tropisch vlindertje past zich aan aan zijn omgeving en creëert zo betere overlevingskansen. Dit wordt veroorzaakt door hormoonsignalen, die informatie over de temperatuur doorgeven aan weefsels van de vlinder. Bioloog Ana Rita Mateus laat zien hoe een complex samenspel van omgeving, fysiologie…

Dankzij bepaalde vet-suikermoleculen kunnen onder meer leprabacteriën zich verstoppen voor ons immuunsysteem. Hoe precies, is niet helemaal duidelijk. Hessel van Dijk, die op 13 oktober promoveerde, maakte de moleculen na en hielp daarmee een stukje van de puzzel op te lossen. Van Dijks proefschrift…

Pakketjes van DNA-strengen met daarin zilver, slechts twee of drie nanometer groot. Leidse natuurkundigen Donny de Bruin en Dirk Bouwmeester maken deze pakketjes, die uit zichzelf levende cellen in gaan. Met licht activeren ze vervolgens het zilver waardoor de cellen kapotgaan. En dat kan weer helpen…

Kunnen we quantumcomputers gebruiken op een manier die ook maatschappelijk relevant is? Met behulp van een NWA-subsidie van 2 miljoen euro gaat de Universiteit Leiden samen met partners zoals Surf, Google en Volkswagen aan de slag om aan te tonen dat quantumcomputers ook buiten het lab van waarde zi…

Vissenpopulaties in meren en rivieren zijn de afgelopen decennia afgenomen. Dat is waarschijnlijk het gevolg van licht- en geluidsverontreiniging. Met de Horizon Europe-beurs kan ecoloog Hans Slabbekoorn dit onderzoeken en de situatie voor migrerende vissen verbeteren. Daarvoor komt er een zeven meter…

Computerwetenschapper Tim Coopmans gebruikt pen, papier en gewone computers om de best mogelijke quantumcomputer te simuleren. Hij vertelt over zijn onderzoek en hoe dit helpt om een bruikbare quantumcomputer sneller werkelijkheid te maken. ‘Ik hoop dat ik zal meemaken dat quantumcomputers echt iets…

Een stroom rijdende auto’s kan vastlopen in een file. Net zo kunnen materialen als zand, tandpasta of scheerschuim van vloeiend gedrag overgaan in een vaste, stevige toestand. Prof.dr. Martin van Hecke kan dankzij een Vici-beurs onderzoeken hoe extreem het er in de stof aan toegaat tijdens zo’n over…

Op 31 januari hebben studenten van de Honours Class 'Learning through Virtual Reality' hun toepassingen op het gebied van onderwijsvernieuwing gepresenteerd. Aan de hand van zowel technische als filosofische lessen over Virtual Reality (VR), werden zeer diverse toepassingen ontwikkeld: het leren van…

Falling in love with the Honours Academy. Zo heet de bijeenkomst op 14 februari 2013, Valentijnsdag, waarop zo’n 150 docenten, contactpersonen, studenten en vertegenwoordigers van middelbare scholen en bedrijven brainstormen over de ware Honours Academy. Hierin zijn extra onderwijs en activiteiten voor…

Metamaterialen hebben eigenschappen die afhankelijk zijn van hun vorm en architectuur. Onderzoekers van AMOLF, Universiteit Leiden en de Universiteit van Tel Aviv vonden een nieuwe manier om deze metamaterialen en hun eigenschappen te ontwerpen door expres foutjes in te bouwen. Ze publiceren hun resultaten…

Paul Hudson, universitair hoofddocent Fysische Geografie aan het Leiden University College, geeft in TIME Magazine zijn visie op de overstromingen van de Mississippi- rivier die de Verenigde Staten de afgelopen maanden hebben geteisterd.

Als hoogleraren met emeritaat gaan betekent dat meestal niet dat ze stoppen met werken. Het Centre for Linguistics (LUCL) heeft daarom binnenkort een primeur: er wordt een symposium georganiseerd waar alle sprekers met emeritaat zijn. ‘Wetenschap blijft deel van wie je bent.’

De weg vragen naar het strand van Scheveningen of een pond kaas kopen op de Leidse markt. Met de nieuwe online taalcursus Dutch & More maken aankomend internationale studenten kennis met het Nederlands, in een ‘Leidse’ omgeving. Vanaf 9 augustus is de cursus beschikbaar voor internationale studenten…

Geheimzinnige eiwitvezels hopen zich op in de hersencellen van mensen met Alzheimer en andere neurodegeneratieve afwijkingen. De Leidse natuurkundige Louise Jawerth ontvangt een Vidi-onderzoekssubsidie om uit te zoeken hoe deze vezels zich vormen.

Dove en slechthorende jongeren groeien vaak op in een horende omgeving. Heeft dit gevolgen voor hun sociaal-emotioneel functioneren? Maartje Kouwenberg (Ontwikkelings- en Onderwijspsychologie) concludeert dat het niet zo zwart-wit ligt. Promotie op 18 april 2013.

Hersenziekten zoals de ziekte van Alzheimer gaan gepaard met opeenhopingen van eiwitten in de hersenen. Maar het verband met de ziekte is niet duidelijk. In het tijdschrift PhysChemPhys publiceren Martina Huber, Enrico Zurlo en collega's een nieuwe methode om het klonteren te volgen.

Eveline Crone verwacht dat de adolescentie een positieve invloed heeft op de sociale ontwikkeling. Zo denkt zij dat adolescenten beter leren samenwerken, delen en helpen. De komende tijd onderzoekt zij deze hypothese met een ERC Consolidator Grant.

Wetenschappers hebben ontdekt dat spreeuwen en papegaaien de complexe geluidjes van Starwars-droid R2-D2 verrassend goed kunnen imiteren. Hun onderzoek onthult hoe de bouw van het stemorgaan het vocale vermogen van een vogel bepaalt – én hoe citizen science daarbij helpt.

De diepzeetelescoop KM3NeT, al een groot succes, krijgt een flinke upgrade. Met een nieuw soort microfoon voor onder water gaat de telescoop proberen het geluid op te vangen dat neutrino’s maken wanneer ze door de zee razen. De verzamelde gegevens zijn ook interessant voor onderzoek naar het leven in…

Hoe kunnen chimpansees zo nauw aan ons verwant zijn en toch amper ritmegevoel hebben? ‘De beste studenten ooit’ en gedragsbioloog Michelle Spierings lieten zien dat chimpansees wel degelijk in de maat trommelen en bewegen. Elk in hun eigen maat zelfs.

Kan je superslimme materialen ontwerpen die een langetermijngeheugen hebben en daarom in staat zijn om te leren? Dat is wat bachelorstudent Natuurkunde en Wiskunde Daan de Bos probeerde te achterhalen tijdens zijn scriptieonderzoek. Bij het toepassen van theorieën uit machine learning op materialen…

Festival

Experiment

Lezing

Op het platform Things That Talk publiceren studenten verhalen over objecten van musea, uit de vele collecties van de universiteitsbibliotheek, én de stad. Een interview met Fresco Sam-Sin, de bedenker ervan. Sam-Sin: ‘Things That Talk is een manier om met elkaar te praten over de inrichting van ons…

Jan Zaanen, hoogleraar theoretische fysica van de gecondenseerde materie, krijgt een Spinozapremie. Zijn baanbrekende ideeën over het collectieve gedrag van kwantumdeeltjes en over hogetemperatuursupergeleiding maakten hem vaak tot ketter.

Tijdens de afscheidsreceptie op 29 augustus neemt de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen afscheid van decaan Geert de Snoo. Per 1 november 2019 vervolgt hij zijn weg als directeur van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW). Collega’s vertellen over zijn betekenis voor de ecologie,…

Laat je inspireren door best practices die inzicht geven in de manier waarop de vakoverstijgende vaardigheden in het onderwijs zijn verweven.

Lezing