De resultaten van het project Erfgoed gezocht, een samenwerking tussen Leidse archeologen en Erfgoed Gelderland, overtreffen alle verwachtingen. Op de Veluwe zijn de afgelopen twee maanden enkele honderden potentiële nieuwe grafheuvels ontdekt.

Archeoloog Quentin Bourgeois komt in het Leidsch Dagblad aan het woord over zijn onderzoek naar prehistorische grafheuvels op de Veluwe. Hiermee treedt hij in de voetsporen van de archeoloog Jan Hendrik Holwerda die tussen 1907 en 1911 in hetzelfde gebied werkte. Maar Quentin kijkt niet alleen naar…

Een tiental studenten archeologie van de Universiteit Leiden zoekt deze maand samen met vrijwilligers een gedeelte van de Utrechtse Heuvelrug bij Elst af naar eeuwenoude grafheuvels. De Gelderland volgde de groep op de voet. 'Ja hoor, we hebben hoogstwaarschijnlijk een grafheuvel gevonden.'

Meer dan 50 vrijwilligers onderzochten tussen 11 en 15 oktober samen met studenten archeologie van de Universiteit Leiden verschillende heuvels in het Speulder- en Sprielderbos nabij Putten. Dat deden zij in het kader van Erfgoed Gezocht, een citizen science project van Erfgoed Gelderland en de Universiteit…

Het citizen science project Erfgoed Gezocht, waarin vrijwilligers hoogtekaarten van de Veluwe afspeuren naar grafheuvels en andere prehistorische resten, heeft al binnen een paar maanden tot baanbrekende nieuwe inzichten geleid. Het NPO programma EenVandaag toonde op 12 september een item over het p…

SAILS is een Leids, universiteitsbreed onderzoeksprogramma dat interdisciplinaire samenwerking ondersteunt over het gebruik van kunstmatige intelligentie (AI).

Zo’n 400 promovendi verdedigen elk jaar hun proefschrift aan de Universiteit Leiden, verdeeld over alle disciplines die de universiteit rijk is.

This project uses archaeological, literary and epigraphic evidence to investigate urban development in Roman-period North Africa, compiling this in a GIS-linked database in order to analyse the development of urban settlement spatially over time.

Luc Amkreutz, conservator prehistorie bij het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden en bijzonder hoogleraar Public Archaeology aan de Universiteit Leiden, heeft een missie: het verleden toegankelijk en relevant maken voor een breed publiek. Hij is de nieuwe Eugene Dubois Wisselhoogleraar aan de Faculty…

Waarom hadden vrouwen vroeger minder last van botontkalking dan nu? En welke aspecten van een stad maken de openbare ruimte veilig, toegankelijk en prettig voor álle inwoners? Deze twee onderzoeksvragen kunnen dankzij de Stimuleringssubsidie van het Leids Universiteits Fonds de komende tijd nader onderzocht…

Archeologe Hayley Mickleburgh heeft in Nederland al een paar keer de pers gehaald vanwege haar ongewone werk: lichamen in ontbinding bestuderen. Ze is zowel alumna als onderzoeker van de Leidse universiteit.

Onlangs werd bekend dat archeologen van de Universiteit Leiden bij opgravingen in Oegstgeest een zeer zeldzame zilveren schaal uit de eerste helft van de zevende eeuw hebben gevonden. Thijs Porck, docentpromovendus Oudengelse taal en cultuur, werpt een blik op deze vondst vanuit literair-historisch…

De afgelopen tien jaar is ‘crisis’ de natuurlijke toestand van Europa geworden. De bankencrisis ging via de Eurocrisis naadloos over in de huidige vluchtelingencrisis. Waar men vroeger dacht dat Europese samenwerking automatisch steeds verder zou gaan (‘even closer union’), zetten mensen nu vaker vraagtekens…

Onze samenwerkingsovereenkomsten bieden zowel studenten als medewerkers de kans om een periode in het buitenland te verblijven en zo hun horizon te verbreden. Ook fungeren de overeenkomsten regelmatig als basis voor onderzoeksprojecten of andere samenwerkingsvormen.

Onze blik op het Midden-Oosten zit vol stereotypen die heftige gevolgen hebben gehad voor haar bevolking. Wat is mythe en wat is realiteit? Hoe zijn deze stereotypen ontstaan? Welke gevolgen hebben ze gehad? Deze vragen worden beantwoord in deze leeslijst.

Duik in het verre verleden met De Nieuwe Wereld huisarcheoloog Wouter Post en hoogleraar publieke archeologie en conservator bij het Rijksmuseum van Oudheden, afdeling prehistorie, Luc Amkreutz. Ter sprake komen onder andere de recent ontdekte zonnekalender in Tiel en het verzonken land dat bekend staat…

Het dijbeen dat als relikwie van de apostel Jakobus in de Santi Apostoli-kerk ligt, is helemaal niet van Jakobus, maar van iemand die zo’n tweehonderd jaar later leefde, zo ontdekte een internationaal team wetenschappers. Professor Frans Theuws, niet betrokken bij het onderzoek, duidt de ontdekking…

In Spanje is een stukje van een schedel gevonden dat toebehoorde aan de oudste mensachtige die ooit in Europa leefde. Het stukje schedel is meer dan 1,4 miljoen jaar oud en gevonden in Sima del Elefante in Noord-Spanje. Deze vondst werpt nieuw licht op de diversiteit en evolutie van de menselijke soort…

Een tot nu toe onbekende groep mensachtigen uit de oudheid leefde honderdduizenden jaren lang in het huidige Israël. Een deel van die tijd bestonden ze naast moderne mensen. De twee groepen hebben zelfs mogelijk met elkaar samengewerkt en vaardigheden van elkaar geleerd. Archeoloog dr. Gerrit Dusseldorp…

Met de neanderthalers vormen de denisoviërs een euraziatische tak van het geslacht Homo. Pas in 2010 werd de denisovamens als aparte soort ontdekt. Nu is er in Laos een kies gevonden die nieuw licht kan schijnen op deze verre voorouder. Archeoloog Wil Roebroeks duidt de ontdekking in het NRC.

Archeoloog Gerrit Dusseldorp schrijft voor wetenschaps.nu over zijn vakgebied. In zijn blogpost van 2 maart 2022 buigt hij zich over de opmerking dat de archeologie van Nederland niet interessant zou zijn voor mensen wier voorouders recent naar Nederland emigreerden. 'Volgens mij gaan dit soort verhalen…

In het zuid-oosten van Zuid-Afrika graaft steentijd-archeoloog Gerrit Dusseldorp van de Universiteit Leiden een bijzondere vindplaats op. Op die plek leefde 70.000 jaar geleden de vroeg-moderne mens. Dusseldorp is op die plek op zoek naar de spullen van die allereerste mensen. Gerrit Dusseldorp werd…

10.000 jaar geleden was er net een nieuw tijdperk begonnen. Het werd elk jaar warmer, op meerdere plekken smolten enorme ijskappen. Hoe beïnvloedde dit het landschap? En wat had dit voor impact op het dagelijks leven van onze voorouders? Zo begint het artikel in de Quest Historie waarin Gerrit Dusseldorp…

Archeologisch onderzoek heeft soms wel wat weg van een murder mystery. Vrijwel de gehele prehistorie, op de laatste 40.000 jaar na, leefden er meerdere mensensoorten tegelijk. Ze leefden ook vaak in hetzelfde gebied. En de stenen werktuigen die we opgraven, zien er meestal vrij eender uit. Hoe weten…

De regering in Australie wil in de grondwet betere bescherming voor de oorspronkelijk bewoners, de aboriginals. En in de berichtgeving daarom heen horen we dat de aboriginals het oudste volk ter wereld zijn. Maar is dat wel zo? En waar wonen andere heel oude volken? Het NPO1 radioprogramma Feit of Fictie…

Jos Bazelmans, bijzonder hoogleraar aan de Faculteit der Archeologie, is betrokken bij de vondst van een zeldzaam oerbos in Friesland. Het bos van zo’n negentig hectare blijkt volledig onaangetast door mensen te zijn. Dankzij onderzoek naar de jaarringen kon er worden vastgesteld dat de bomen tussen…

Het is een vreemd gegeven: er leeft nu maar één mensensoort op aarde, terwijl dat in meer dan 95% van onze geschiedenis niet het geval was. Archeoloog dr. Gerrit Dusseldorp verklaart deze kwestie in de Quest van Augustus 2021.

De denisovamens, een mysterieus oervolk uit Azië, blijkt een belangrijke rol te hebben gespeeld in de menselijke evolutie. Recente vondsten, waaronder een schedel uit China, geven dit robuuste volk eindelijk een gezicht. Hun DNA leeft voort in moderne bevolkingen, en toont hoe complex en verweven onze…

Bij opgravingen in Zambia vonden archeologen de resten van een houten constructie van een half miljoen jaar oud. Dr. Wei Chu en dr. Gerrit Dusseldorp, experts op het gebied van de vroege mens, werd door verschillende media geïnterviewd over deze unieke vondst.

Het was de eerste wereldwijde verspreiding van technologie: het vuur, 400.000 jaar geleden. Hoe ging dat de wereld over? Het onderzoek van een team Leidse en Eindhovense wetenschappers staat centraal in een artikel in de NRC.

De geschiedenis van de mens is niet los te zien van de geschiedenis van materialen: neem er één weg en de samenleving zou er totaal anders uit hebben gezien. Maar nu vernietigt ons materiaalgebruik het maatschappelijke fundament dat deze materialen − glas, beton, plastic, kunstmest en staal − mogelijk…

Kralen uit India en aardewerk uit China zijn ontdekt in grotendeels vergeten Zuid-Afrikaanse steden. Lang voordat de Nederlanders Zuid-Afrika aandeden, waren er grootschalige boerensamenlevingen met verreikende handelsnetwerken. Met nieuwe technieken worden hun steden nu herontdekt. Toch blijft een…

Dit semester geeft archeoloog Marike van Aerde college aan het Honours College van de Faculteit Governance and Global Affairs in Den Haag. Ze zoekt daarin de samenhang tussen archeologie en hedendaagse issues.

Quentin Bourgeois en Luc Amrkeutz zijn geïnterviewd voor een National Geographic Historia artikel over het grafheuvelonderzoek op de Veluwe.

We zijn het er inmiddels over eens dat de moderne mens zijn oorsprong heeft in Afrika. Maar wanneer en waar die dat continent verliet om zich te verspreiden over Eurazië is onderwerp van een verhit debat. Een reconstructie van het klimaat van de afgelopen 300.000 jaar moet helderheid verschaffen over…

Nog altijd is niet duidelijk hoe de neanderthalers zijn uitgestorven. Maar lange tijd gold één theorie als de meest waarschijnlijke: de opkomst van de superslimme Homo sapiens, de moderne mens dus. Inmiddels is deze concurrentiehypothese echter niet meer de dominante theorie onder wetenschappers, blijkt…

Ter ere van zijn promotie werd Caribisch archeoloog Ruud Stelten geïnterviewd door het Leids Universitair Weekblad de Mare over zijn onderzoek naar het 'maritieme cultuurlandschap' van St. Eustatius.

Meer dan 100 menselijke skeletten zijn voor onderzoek overgebracht naar de Faculteit der Archeologie in Leiden. De skeletten waren van 100 Zwollenaren die 200 jaar geleden leefden. Het onderzoek richt zich op hoe deze mensen leefden aan het begin van de 19e eeuw. TV West maakte er een reportage over…

De nieuwe inzichten omtrent de oorsprong van de mens volgen elkaar in een rap tempo op. Een goede reden voor Scientias om hoogleraar Wil Roebroeks te interviewen. 'Toen ik student was, decennia geleden, maakten we rechte lijntjes naar onze verschillende voorouders en naar dito uitstervende lijntjes.…

In Indonesië worden steeds oudere rotstekeningen gevonden. Wil Roebroeks duidt de meest recente vondst in het NRC. 'Het lijkt wel een wedstrijd! Dit gebied met al die duizenden eilanden is een waar laboratorium van de menselijke evolutie.'

300 Honderd man kwamen om het leven toen VOC schip ‘De Rooswijk’ dat op 9 januari 1740 verging voor de kust van het Engelse Deal.

Radio 1 vroeg Gerrit Dusseldorp te reageren op de vondst van een Homo-sapienskaak in Israël. De kaak heeft een datering van 180.000 jaar en zet daarmee de heersende ideeën over de verspreiding van Homo sapiens over de wereld op losse schroeven.

Op het Indonesische eiland Sulawesi hebben archeologen de oudste grottekening ooit gevonden waar mensen en dieren op staan. De afbeelding is zeker 43.900 jaar oud, zeggen onderzoekers in het vakblad Nature. Gerrit Dusseldorp sprak in het Jeugdjournaal over het belang van deze vondst.

Radio Weetlust is hét radioprogramma van Leiden2022! Een heel jaar lang staat Leiden als European City of Science in het teken van de wetenschap en weetjes. In Radio Weetlust is er elke ochtend - zeven dagen in de week - aandacht voor de activiteiten van de dag, leuke en interessante gasten en een blik…

Leiden wil een kennisstad te zijn en Nederland profileert zich graag als kenniseconomie. Prachtig, vindt archeoloog Maikel Kuijpers, maar het begrip kennis is veel te eng gedefinieerd. 'Kennis is niet alleen op de universiteit te halen. Ook voor handwerk is heel veel kennis nodig.'

Nieuwe genetisch onderzoek werpt licht op de sociale organisatie van de Neanderthaler-samenleving. Archeoloog Gerrit Dusseldorp reflecteert hierop in een artikel in de Volkskrant. De nieuwe resultaten lijken eerder onderzoek van hem te ondersteunen: het uitsterven van Neanderthalers had misschien…

Op 30 oktober sprak Gerrit Dusseldorp op radio Sleutelstad over dé wetenschappelijke ontdekking van de maand. Een vuurstenen werktuig met een teerachtige substantie, gevonden op de Zandmotor bij Den Haag, blijkt een wetenschappelijke topvondst. Onderzoek door een Nederlands team van wetenschappers toonde…

De voetafdrukken die in 2021 gevonden zijn in het nationaal park White Sands in New Mexico, zijn opnieuw onderzocht. Bewijs voor de 21.000 tot 23.000 jaar oude voetafdrukken werd na initieel onderzoek in twijfel getrokken, maar nieuw onderzoek lijkt deze datering te bevestigen.

Research-masterstudenten Rory Granleese en Lisa van Luling doken voor een artikel in KLEIO in nieuwe ontwikkelingen binnen de archeologie. Centraal staat de sterk toenemende integratie van andere wetenschappelijke disciplines, zoals DNA-onderzoek, taalkunde, politiek en publieksbereik. In dezelfde uitgave…

Sommige FvD-jongeren denken dat aboriginals vuur pas veertig jaar geleden ontdekten. In een interview met de Volkskrant noemt lijsttrekker Lidewij de Vos dat zelfs “plausibel”. “Dat is naïef van haar,” aldus archeoloog Gerrit Dusseldorp.