De stof anandamide – vaak aangeduid als lichaamseigen marihuana – blijkt een rol te spelen bij het laten vervagen van herinneringen aan een angstige gebeurtenis. Dat ontdekte een internationaal team onder leiding van Leids scheikundige Mario van der Stelt. De resultaten zijn gepubliceerd in Nature Chemical…

Wat gebeurt er als alle verlichting in een groot gedeelte van de stad wordt uitgezet? Hoeveel sterren kun je zien zonder al die lichtvervuiling? Dat gaan wetenschappers, kunstenaars en inwoners van Leiden samen onderzoeken tijdens Seeing Stars Leiden, op 25 september. ‘Leiden is de ideale plek voor…

Van de opwarmende aarde tot de dekolonisatie van kennis. Op het Eursocience Open Forum (ESOF) in Leiden discussiëren honderden sprekers uit ruim zestig landen over de grote thema’s van deze tijd. Waar komen de deelnemers voor?

Voor goed onderzoek is het nodig om buiten de grenzen van vakdisciplines te kijken, stelt hoogleraar moleculaire en cellulaire biochemie Remus Dame in zijn oratie op 10 mei. Zo zouden processen die plaatsvinden op DNA niet alleen moeten worden onderzocht in een reageerbuis maar ook in levende cellen…

Tijdens de Nacht van Kunst & Kennis verandert de Leidse binnenstad in een podium voor kunst en wetenschap, waar bezoekers op een toegankelijke manier mee in aanraking kunnen komen. Bijdragen vanuit de faculteit komen van o.a. Ewine van Dishoeck, Dirk Bouwmeester, Jaap van den Herik, Bas Haring, Roeland…

Op donderdag 9 september gaf de burgemeester van Leiden het officiële startschot voor een uniek, tienjarig onderzoeksproject in de polder bij Oud Ade. Tijdens een feestelijke opening in de boerenbuitenlucht plantte hij samen met alle betrokken partijen ceremonieel de eerste boompjes. Want één ding staat…

Hoe kunnen we lever- en nierschade door medicijngebruik voorkomen? Promovendi Marije Niemeijer en Lukas Wijaya onderzochten wat er in onze cellen gebeurt als deze schade zich begint te ontwikkelen tijdens een zogeheten stressreactie. Beiden richtten zich op een ander deelonderwerp en deden interessante…

In strijd tegen kanker, antibiotica-resistentie en wegwerpplastic: Ahmed Ali, Fredj Ben Bdira en Valerio Barbarossa ontvangen een LUF-subsidie voor hun innovatieve en maatschappelijk relevante onderzoek. Deze subsidies voor academisch talent vormen vaak een belangrijke springplank naar aanvragen bij…

Toenemende resistentie en een gebrek aan nieuwe antibiotica vormen een groot probleem voor de volksgezondheid. Tegen die achtergrond zoekt Gilles van Wezel van het Instituut Biologie Leiden naar nieuwe medicijnen. Samen met toenmalig promovendus Changsheng Wu en collega’s ontdekte hij het bijzondere…

Het zand op Europese stranden mag er dan maagdelijk uitzien, dat is het vaak niet. In iedere kilo zand zitten gemiddeld zo’n 250 stukjes microplastic. Dat ontdekten Leidse wetenschappers met hulp van strandgangers uit heel Europa.

Christopher Berg Smiet, die in 2017 aan het LION promoveerde bij Dirk Bouwmeester, heeft de Christiaan Huygensprijs gewonnen voor zijn proefschrift ‘Knots in Plasma’. Op 7 oktober ontving hij een oorkonde, een bronzen beeld van Christiaan Huygens en een prijzengeld van tienduizend euro.

De Nobelprijs voor Natuurkunde gaat dit jaar naar onderzoek in de quantumfysica. De prijs wordt op 10 december uitgereikt in Stockholm. Natuurkundige Bas Hensen legt uit waarom dit belangrijk is en hoe zijn onderzoek in Leiden hieraan relateert.

De zon, tientallen enthousiaste wetenschappers en heel, heel veel bezoekende Leidenaren maakten de speciale jubileumeditie van 3 October University tot een groot succes.

Bierafval omzetten in een nuttig, duurzaam product. Dat was de missie Leidse studenten van het internationale BISC-E evenement. De biologiestudenten leefden zich met succes uit op deze opdracht. Ze wonnen de derde plaats bij de Nederlandse competitie, met de simpele formule: granen + schimmel = onde…

Mensen met autisme hebben problemen met hun grenzen aangeven en voelen zich vaak niet gerespecteerd door niet-autistische mensen. Om het dagelijks leven van mensen met autisme te veranderen, maar ook de blik van de wetenschap werken Carolien Rieffe en haar onderzoeksteam nauw samen met mensen uit deze…

Om beleid en besluitvorming over verduurzaming te ondersteunen, is het belangrijk om burgers en stakeholders te betrekken bij deze processen. ‘Participatie’ heet dat middel in de Bestuurskunde. Hoogleraar Eefje Cuppen constateert dat het nog vaak mis gaat met die participatie. Oratie op 31 oktober.

Daisy Baars gaf op de middelbare school bijles in Duits en vond dat heel leuk om te doen. Ook Julian van den Beukel gaf vroeger weleens bijles. Hij dacht dat het wel niet zo erg zou zijn om voor de klas te staan. Beide studenten begonnen daarom met de Educatieve minor en daarmee ook meteen met lesge…

Zonder een gewas opnieuw te zaaien toch nakomelingen produceren, die zelfs groter kunnen zijn dan de ouderplant. Volgens Leidse onderzoekers is dat mogelijk door het overstimuleren van één gen. Daarmee verjongt een cel en gaat deze terug naar de embryonale fase.

Op initiatief van burgemeester Henri Lenferink is een eerste verkenning uitgevoerd naar de mogelijkheden van meer Leidse samenwerking op het terrein van hersenen. De uitkomsten van deze verkenning zijn uitermate positief. De Leiden Bio Science Park foundation heeft opdracht gekregen om de samenwerking…

Brownse beweging is het voortdurend bewegen van microscopisch kleine objecten door een bombardement van de omringende deeltjes. Maar hoe verandert deze beweging als het object flexibel is in plaats van rigide? Ruben Verweij, Pepijn Moerman en collega's publiceren nu de eerste metingen.

Kan je superslimme materialen ontwerpen die een langetermijngeheugen hebben en daarom in staat zijn om te leren? Dat is wat bachelorstudent Natuurkunde en Wiskunde Daan de Bos probeerde te achterhalen tijdens zijn scriptieonderzoek. Bij het toepassen van theorieën uit machine learning op materialen…

De Grachtwacht, die sinds 2018 de grachten schoonmaakt, ontving dinsdag de NWO Communication Initiative Award.

Als hoogleraar translationele neuro-oncologie in het LUMC onderzoekt Marike Broekman hoe hersentumoren beter te behandelen.

‘We hebben geen mechanismen in de hersenen gevonden voor overdracht van kindermishandeling tussen de generaties. Wel vonden we dat de effecten van ervaren verwaarlozing en ervaren mishandeling op het brein verschillend waren’, concludeert Lisa van den Berg (Klinische psychologie). Promotie op 30 jun…

Op 9 juli openende het nieuwe Medical Delta Fieldlab Phenomix haar deuren. In het fieldlab werken wetenschappers, zorginstellingen en bedrijven samen praktische toepassingen van metabolomics-onderzoek: onderzoek naar stofwisselingsproducten. Medical Delta sprak met de Leidse hoogleraar Thomas Hankemeier.…

Het Leids Instituut voor Chemisch Onderzoek (LIC) krijgt er met Sylvestre Bonnet, Jeroen Codée en Remus Dame maar liefst drie nieuwe hoogleraren bij. Bonnet wordt hoogleraar in de Bioanorganische Chemie, Codée hoogleraar in de Organische Chemie en Dame hoogleraar in de Moleculaire en Cellulaire Bioc…

Hoe is het nu met Young Star Renske Donkers? Begin dit jaar won zij als tweede persoon ooit de Young Star Award voor beste bachelorstudent. Na haar bachelor Molecular Science & Technology is Renske nu druk bezig met haar master Chemical Process Engineering in Delft. ‘Deze prijs was een mooie boost voor…

In november 2023 is Anne Fleur van Veenstra, wetenschappelijk directeur van TNO Vector, benoemd tot bijzonder hoogleraar ‘Governance van data en algoritmen voor stedelijk beleid’.

Een organ-on-a-chip is een miniscuul weefseltje dat is gekweekt op een chip en dezelfde eigenschappen heeft als het orgaan als in het menselijk lichaam. Paul Vulto is Leids alumnus, onderzoeker en CEO bij Mimetas. Dit biotechbedrijf op het Leiden Bio Science Park houdt zich bezig met deze volgende generatie…

Op 21 maart gaf kersverse Vici laureaat Sylvestre Bonnet de laatste NGL-lezing van het seizoen. Meer dan 100 alumni, staf, studenten en andere geïnteresseerden hingen aan de lippen van de chemicus, die vertelde over zijn zoektocht naar chemotherapie-moleculen die op lichaamsvriendelijke wijze moeilijk…

Met behulp van statistische mechanica hebben biofysici van de Universiteit Leiden, de Stichting FOM en de Radboud Universiteit Nijmegen een model ontwikkeld waarmee meer informatie uit DNA-codes gehaald kan worden. De resultaten verschenen op 20 augustus in het gezaghebbende blad Proceedings of the…

Een team van wetenschappers van De Jonge Akademie en het Huygens ING/NL Lab bracht een drie eeuwen oude geur tot leven op basis van een recept van Constantijn Huygens. De geur maakt het verleden meer tastbaar en kan mensen de geschiedenis op een nieuwe manier laten ervaren.

Een plant die zelf metaal uit de grond haalt: een natuurlijke manier om te mijnen óf de bodem te reinigen. Promovendus Roderick Bouman (Hortus Botanicus Leiden) beschreef een nieuwe plantensoort uit Sabah, Borneo, die kan worden gebruikt om nikkel te winnen. In een open access artikel in Botanical studies…

Voorspellen of iemand ziek wordt en bij welke behandeling een patiënt het meest baat heeft. Dat is het doel van de technieken die hoogleraar Analytische biowetenschappen Thomas Hankemeier met zijn onderzoeksgroep aan de Universiteit Leiden ontwikkelt. Om die technologie op te schalen en verder te ontwikkelen,…

Het coronavirus SARS-CoV-2 eist ook in Nederland uitzonderlijke maatregelen. Die zorgen soms voor bedenkelijk gedrag, zoals hamsteren en woekerprijzen voor mondkapjes. Maar ook dit op het eerste gezicht minder sociaal gedrag komt niet altijd voort uit slechte bedoelingen, nuanceert hoogleraar psychologie…

Nieuwe mensen ontmoeten, andere vakgebieden verkennen en je verder ontplooien op academisch, professioneel en persoonlijk vlak. Met het Honours College kan het allemaal. Drie honoursstudenten vertellen waarom zij iets extra’s doen naast hun bachelor.

Positieve verwachtingen over een medicijn helpen de werking ervan, zelfs als je mensen vertelt over dit placebo-effect. Het omgekeerde, het nocebo-effect, geldt ook. Gezondheidspsycholoog Stefanie Meeuwis vond in diverse studies bewijs. Promotie op 3 juni.

Natuurkundige Koen Bastiaans en collega's hebben een nieuwe quantumvloeistof ontdekt. Dat is ze gelukt met een techniek die te vergelijken is met luisteren naar regendruppels die op het dak vallen. Publicatie in Science, 29 oktober 2021.

Leidse natuurkundigen krijgen 1,5 miljoen euro voor het ontwikkelen van een hybride microscoop met nanometer-resolutie. 'Het idee is om de voordelen van elektronenmicroscopen te combineren met die van optische microscopen.'

Zelfs met de allermodernste technieken is het bijna niet te zien: een kosmische neutrino. Toch is het wetenschappers gelukt dit deeltje in beeld te brengen met een telescoop op 3450 meter diepte in zee. En dat kan helpen om ons universum beter te begrijpen. Leidse deeltjesfysici werkten mee aan dit…

Het Centre for Digital Scholarship van de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) en het Leiden Centre for Digital Humanities nodigen u graag uit voor het symposium over Tools Criticism op donderdag 21 november van 10.00-18.00 uur. Het symposium wordt gehouden in de Vossiuszaal van de Universiteitsbibliotheek,…

Jager-verzamelaars vergaren hun voedsel met complexe gender-specifieke verzameltechnieken voor een relatief stabiele en diverse toevoer van energie. Nieuw onderzoek toont aan dat de specialisatie van jongens en meisjes al op zeer jonge leeftijd start. Waarschijnlijk ontwikkelden mensen hierdoor een…

In zijn nieuwe boek 'Overstromingen en beheer van grote laaggelegen rivieren' onderzoekt Paul Hudson, universitair hoofddocent fysische geografie bij Leiden University College in Den Haag, de menselijke invloed op rivieren in laagland. De afgelopen twintig jaar is de druk op grote laaggelegen rivieren…

Roderick Bouman is collectiebeheerder van de Leidse Hortus botanicus. Hij houdt bij welke planten er in de Hortus zijn, waar die vandaan komen en zorgt dat bezoekers er de juiste informatie over kunnen vinden. ‘Wij zijn ook gewoon een museum’ , zegt Bouman. ‘Alleen zijn onze objecten levend. Dat maakt…

Het Nederlandse SPEX-instrument betekent een doorbraak in het nauwkeurig meten van fijnstofeigenschappen. Dit concludeert de Leidse sterrenkundige Gerard van Harten in zijn proefschrift dat hij op 8 december verdedigt.

Twee Leidse astronomen mogen de prestigieuze IAU PhD Prize in ontvangst nemen. Zowel Jorryt Matthee als Niels Ligterink vielen in de prijzen. Wetenschappelijk directeur Huub Röttgering: ‘Dat dit jaar twee van onze promovendi een IAU prijs krijgen voor het beste proefschrift in hun onderzoeksgebied vervult…

Heb je wel eens willen breien met kweekvlees als alternatief voor de bio-industrie? Of zou je liever een dolfijn willen baren om het uitsterven van bedreigde diersoorten tegen te gaan? Dit zijn oplossingen voor grote problemen die nu nog behoren tot het domein van de science fiction, maar zomaar de…

Onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) hebben succesvol een baby met de ernstige aangeboren afweerziekte SCID behandeld met stamcelgentherapie. Een belangrijke mijlpaal: het is de eerste stamcelgentherapie van Nederlandse bodem die is toegediend aan een patiënt en wereldwijd…

Een terugblik op de Lorentz Workshop

We zitten allemaal thuis in onze bekende omgeving. Dat is niet alleen saai, het kan ook nog eens een negatieve invloed hebben op je leervermogen, legt cognitief neuropsycholoog Judith Schomaker uit. ‘Het ontdekken van nieuwe omgevingen zet ons brein aan tot leren en onthouden. Die stimulans missen we…