Onze taal is aangepast aan de context waarin wij mensen communiceren. Maar de computer ‘denkt’ anders. Hoe ziet een taal eruit die qua structuur optimaal is afgestemd op gebruik door machines en mensen onderling? Aan het antwoord op die vraag werkt Tessa Verhoef.

Op 13 mei 2024 gaf Carlotta Rigotti een presentatie tijdens WOROBET 2024, een workshop gewijd aan robotethiek die deel uitmaakte van de IEEE International Conference on Robotics and Automation 2024 in Yokohama (Japan). Haar presentatie genaamd “Ensuring sexual safety in human-machine interactions,

Op zaterdag 18 augustus verzorgt Francien Dechesne (eLaw) samen met Holger Hoos (LIACS) een VPRO Tegenlicht-talk op het Lowlands-festival.

In september starten basisscholen met de Nationale AI cursus Junior. Via deze cursus kunnen jonge leerlingen kennis maken met kunstmatige intelligentie (AI). Felienne Hermans van het Leids Institute of Advanced Computer Science vindt dat geen goed idee. Aan IT-platform AGConnect legt ze uit waarom.

Multidisciplinair onderzoek naar btw-aangiften heeft vastgesteld dat de werkelijke opbrengst ongeveer zes maal achterblijft bij de mogelijke inkomsten. De nieuwe schattingen berusten op machine learning-technieken.

Hoogleraren Aske Plaat (Data Science) en Catholijn Jonker (Explainable AI), verbonden aan informatica-instituut LIACS van de Universiteit Leiden, spreken in het BNR Nieuwsradioprogramma De Nieuwe Wereld over beslissingen van computers. Van zelfsturende auto's tot intelligente zeeppompjes: moeten we…

Hoogleraar Data Science Aske Plaat was op 11 oktober te zien in het tv-programma Nieuwsuur tijdens een item over de mogelijkheden en gevaren van kunstmatige intelligentie. Het item was naar aanleiding van een symposium van de KNAW over de doorbraak in het spelen van Go met behulp van kunstmatige intelligentie.…

Technologische ontwikkelingen staat nooit stil. Machines kunnen al veel taken overnemen, en in de toekomst waarschijnlijk nog meer. Welke beroepen worden hierdoor met uitsterven bedreigd en welke banen blijven nog wel een tijdje bestaan? Hoogleraar economie Olaf van Vliet bespreekt deze vraag in het…

Dankzij deep learning schaakt computerprogramma AlphaZero beter dan de beste mens. De computer wint omdat hij door patroonherkenning verder vooruit kan rekenen dan een mens. In NRC bespreekt Aske Plaat deze bijzondere ontwikkeling. Hij verwacht dat de grote techbedrijven er alles aan zullen doen om…

De Pluribus, een pokercomputer ontwikkeld door onderzoekers van Carnegie Mellon University, versloeg verschillende poker professionals door kunstmatige intelligentie te gebruiken. Hoogleraar Data Science van het Leiden Institute of Advanced Computer Science reageert in NRC op deze bijzondere ontwikk…

Op 2 april viert eLaw haar 40-jarig jubileum als oudste afdeling voor digitaal recht in Nederland en de tweede in Europa. Voor die gelegenheid zal eLaw een conferentie organiseren met prominente sprekers uit de academische wereld en publieke instellingen.

Onderzoeksprogramma Zembla onderzoekt de toelating van glyfosaat in Europa. De controversiële onkruidverdelger is voor de komende tien jaar weer toegestaan, ondanks zorgen van wetenschappers. Studenten van de masteropleiding Governance of Sustainability analyseren het Nederlandse debat over glyfosaa…

Wat is beter voor afvalrecycling: een plastic, papieren of keramische beker? Een biobased of fossiele coating? Afval sorteren bij de bron of bij een recyclingbedrijf? Vraag het aan tien experts en je krijgt tien verschillende meningen. Over één ding zijn we het allemaal eens: niets doen is geen optie.…

Hoe transformeren verzekeringsproducten intieme en persoonlijke relaties? Wat zijn de gevolgen van de classificaties die verzekeringsmaatschappijen gebruiken en hoe beïnvloeden deze solidariteit, moraliteit en ongelijkheid?

Veel belangrijke onderwerpen in de informatica, zoals de juistheid van software, de efficiëntie van algoritmen en de modellering van gecompliceerde systemen, zijn afhankelijk van een goede theoretische onderbouwing. In de Theoriegroep bestuderen we deze fundamentele bouwstenen en ontwikkelen we verificatiemethoden…

Het vermogen om voorwerpen en bouwsels met de hand te maken, is essentieel geweest voor de ontwikkeling van de mens. De moderne samenleving dreigt dat vermogen te verliezen. Leidse archeologen verzamelen kennis over processen van ‘maken en creëren’ door de eeuwen heen. Die kennis helpt onze huidige…

Om intelligentere en liefst ook sociale robots en computersystemen te bouwen, moet er eerst meer kennis komen over de manier waarop mensen informatie interpreteren. Max van Duijn en Tessa Verhoef doen onderzoek op het snijvlak tussen sociale wetenschap en AI.

Een neuraal netwerk imiteert de werking van onze hersenen. Evolutionaire algoritmes gebruiken het principe van natuurlijke selectie om een complex probleem op te lossen. Deze vormen van natural computing worden ingezet om de diagnose van de ziekte van Parkinson accurater te maken, maar ook om bijvoorbeeld…

Je volgt een basispakket met informaticavakken, economievakken en speciale integratievakken.

Het onderzoek binnen de Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen richt zich op de volle breedte van de bètawetenschappen en varieert van wiskunde, informatica, sterrenkunde, natuurkunde, scheikunde en bio-farmaceutische wetenschappen tot aan biologie en milieuwetenschappen. De gastlessen die deze…

HOVO biedt een klein aantal colleges online. Hoe ziet zoiets eruit? En wat is het huidige aanbod?

Tijdens je eerste en tweede jaar werk je aan een stevig fundament in de wiskunde. In het derde jaar en in de master is er veel keuzeruimte om vakken te kiezen in de fundamentele en toegepaste wiskunde.

De Faculteit der Geesteswetenschappen richt zich in onderzoek en onderwijs op verschillende wetenschapsdisciplines en op de mobiliteit van mensen, taal, cultuur, ideeën, kunst en instellingen in een globaliserende wereld in hun onderlinge samenhang door de eeuwen heen. Dit vormt ook de basis voor de…

Zelflerende systemen - draaiend op ‘klassieke’ computers - hebben de afgelopen vijf jaar enorme vooruitgang geboekt. Automatische vertaling van tekst of spraak zijn twee bekende voorbeelden. Leidse onderzoekers verwachten dat zelfs quantumsystemen met maar een paar dozijn qubits deze en andere soorten…

Human AI is waar kunstmatige intelligentie en machine learning samenkomen met filosofie, cognitieve wetenschap en de creatieve kunsten. Voorbeelden van onderzoeksvragen in dit domein zijn: ‘Kan een algoritme naar menselijke maatstaven creatief zijn?', 'Kunnen creatieve processen, zoals het componeren…

Niet alleen donkere materie, maar ook gewone materie en donkere energie worden gevolgd in de grootste kosmologische computersimulatie ooit. In de FLAMINGO-simulatie zie je over de loop van miljarden jaren virtuele sterrenstelsels en clusters van sterrenstelsels ontstaan. Dat is geen makkelijke klus:…

Simon Portegies Zwart, hoogleraar Computationele Sterrenkunde, gebruikt de rekenkracht van computers om de evolutie van sterren te simuleren. We praten met hem over zijn vakgebied en over de uitdagingen van het werken met enorme hoeveelheden complexe data.

Commerciële MRI-systemen kosten miljoenen euro’s in aanschaf en hebben hoogopgeleide technici nodig om te kunnen bedienen. Prof. dr. Andrew Webb werkt aan laagdrempelige MRI-technieken die nieuwe kansen bieden in zowel ontwikkelde als ontwikkelingslanden. Webb is hoogleraar bij de afdeling Radiologie…

Wat hebben tienjarige kinderen en chatbots met elkaar te maken? Promovendus Bram van Dijk onderzocht de taalontwikkeling in kinderen én in AI-taalmodellen. ‘Het is eigenlijk heel praktisch dat we menselijke eigenschappen toekennen aan een chatbot.’

Antropoloog Rodrigo Ochigame bestudeert hoe wetenschapsbeoefening verandert door AI. Van sterrenkunde tot wiskunde tot klimaatmodellen: het gebruik van AI roept de vraag op wat precies telt als wetenschappelijk bewijs, vindt de onderzoeker.

Een internationale samenwerking, waaronder Leidse natuurkundige en computerwetenschapper Vedran Dunjko, heeft aangetoond dat quantumtechnologie het leerproces van kunstmatige intelligentie (AI) kan versnellen. Om dit te bewijzen gebruikten de wetenschappers een quantumprocessor met afzonderlijke fotonen.…

De interdisciplinaire minor AI & Society van de Universiteit Leiden brengt studenten en docenten uit allerlei vakgebieden bij elkaar. Samen bekijken ze de impact van AI op de maatschappij. Studenten zijn enthousiast over die samensmelting van werelden.

Een mix van dataonderzoek, kunstmatige intelligentie en archeologie zorgde op 31 januari voor levendige discussies. Op die dag vond het seminar ‘AI & Data Science @ Archaeology’ plaats, waar het Data Science Onderzoeksprogramma (DSO), SAILS en de Faculteit Archeologie hun krachten bundelen.

Enige tientallen studenten en medewerkers van de Universiteit Leiden protesteerden dinsdag op het pleintje voor het Lipsiusgebouw tegen de classroom scanners die zijn opgehangen in gebouwen en collegezalen. Ze eisen dat de scanners worden weggehaald.

De NWO Zwaartekrachtsubsidie van 18,8 miljoen euro voor quantumsoftware die Amsterdam, Delft en Leiden gezamenlijk binnenhaalden, betekent voor de Universiteit Leiden onder meer de aanstelling van tenminste twee nieuwe vaste wetenschappelijke stafleden, die elk hun eigen onderzoeksgroep gaan opzetten,…

De toeslagenaffaire onthulde dat er nog veel te verbeteren valt aan het gebruik van algoritmen door de overheid. Volgens universitair docent Melanie Fink moeten empathie en waardigheid terugkeren bij bestuursorganen. Zij kreeg een Veni-subsidie om dit te onderzoeken.

Veertien bachelor- en masterstudenten vertegenwoordigen dit jaar Leiden in de International Genetically Engineered Machine wedstrijd iGEM. Hun plan: een test maken die snel in staat is om besmettelijke ziektes te identificeren in het geval van een uitbraak.

Promovendi Alex Brandsen en Wouter Verschoof-van der Vaart doen allebei een project binnen het universitaire Data Science onderzoeksprogramma. Ze introduceren termen als ‘text mining’ en ‘advanced machine learning’ in de archeologie. ‘Deze technieken zullen de archeologie efficiënter en goedkoper ma…

Technologische ontwikkelingen gaan in een razend tempo, zo ook op het gebied van kunstmatige intelligentie. Voor minderheidsgroepen zoals de LHBT+ gemeenschap kan die ontwikkeling echter gevaarlijk zijn, schrijft onderzoeker Eduard Fosch Villaronga in een ingezonden brief in Nature Machine Intellige…

Een digitale gastles voor middelbare scholieren ontwikkelen. Jan Sleutels was meteen enthousiast toen hem dat werd gevraagd. Het eindresultaat? Samen met zijn collega Maarten Lamers maakte hij de gastles 'Thinking about Artificial Intelligence'.

Kunstmatige intelligentiesystemen zijn slim. Patronen herkennen kunnen ze bijvoorbeeld beter dan mensen. Toch blijft die mens nog hard nodig. Hoe kun je die AI-systemen beter sturen? LIACS- docent Jan van Rijn schreef er samen met een aantal collega’s een boek over. We stelden hem een paar vragen.

Met de nieuwe Wardjet A0612 kan de Fijnmechanische Dienst (FMD) snijden met een waterstraal van 4000 bar. Hiermee kan de FMD nog nauwkeuriger, sneller en uitgebreider werken.

‘Maak een model dat industrie 4.0 demonstreert’, was de opdracht van farmaceut Janssen aan Aquilla van den Berg en zes andere honoursstudenten. Binnen tien weken stampte het team een heuse limonademachine uit de grond: ‘Met een app kan je de limonade zelf samenstellen.’

Met wiskunde bepalen of wetenschappelijke resultaten wel of niet significant zijn. Peter Grünwald, hoogleraar Statistisch Leren aan het Mathematisch Instituut (MI) en senior onderzoeker in de Machine Learning onderzoeksgroep van het Centrum Wiskunde & Informatica (CWI), heeft een ERC Advanced Grant…

Een internationaal team van astronomen onder leiding van de sterrenkundige Joop Schaye heeft een simulatie van het heelal ontwikkeld waarin realistische sterrenstelsels ontstaan; hun massa, grootte en leeftijd komen overeen met die van waargenomen sterrenstelsels. De gelijkenis is te danken aan de simulatie…

Van 4 tot en met 10 november is de expositie CRITTERS te zien in Naturalis Biodiversity Center tijdens het Beyond Human Festival. In CRITTERS zoeken kunstenaars en onderzoekers naar een connectie tussen technologie en natuurlijke organismen. Wanneer wordt technologie een natuurlijk wezen? En als we…

Röntgen- en CT-scanners zijn veelgebruikte apparaten bij onderzoek, diagnostiek en in de industriële sector. Toch zijn ze nog lang niet zo snel en nauwkeurig als we zouden willen. Mathé Zeegers onderzoekt bij het Centrum Wiskunde en Informatica de nieuwste techniek in het vakgebied: spectrale röntgenbeeldvorming.…

Kunstmatige intelligentie kan artsen helpen om beelden, zoals MRI-scans, te analyseren. En dat is hard nodig om de druk op zorgpersoneel te verlichten.

Kunnen robotisering en automatisering bijdragen aan het terugdringen van het personeelstekort in de horeca in Japan? Die vraag komt ter sprake in een onderzoek van universitair docent Saori Shibata naar robotisering in de Japanse horeca.

Zijn om elkaar heen draaiende zwarte gaten langzaam naar elkaar toegedreven? Of zijn ze bij elkaar in de buurt ontstaan? Leids astronoom Simon Portegies Zwart berekende samen met twee Amsterdamse collega's dat het tweede scenario behoorlijk waarschijnlijk is.