Het voelde volgens biologe Nataliia Machyshynets als ‘zoeken naar een naald in een hooiberg’: de zoektocht naar nieuwe antibiotica in de strijd tegen toenemende resistentie. Tijdens haar promotieonderzoek vond ze uiteindelijk wat ze zocht, en wel in de grond onder onze voeten.

Hoe evolueerden emoties bij mensen en mensapen? Hoeveel gevangenistijd compenseert het leed van slachtoffers? In de Nacht van Ontdekkingen op zaterdag 15 september geven wetenschappers als psycholoog Evy van Berlo en strafrechtdeskundige Pauline Schuyt flitscolleges met ‘tijd ’als invalshoek.

Japanologe en taalkundige Martine Robbeets gaat met haar net verworven ERC Consolidator Grant de oorsprong en verspreiding van de Transeuraziatische talen, zoals Japans en Turks, onderzoeken. Dat is een van de meest omstreden onderwerpen in de taalgeschiedenis.

Met beide benen op de grond, maar toch met je hoofd in de wolken. Het nieuwe boek ‘Wandelen tussen de sterren’ van emeritus-hoogleraar Jos van den Broek vertelt over de Leidse link met natuur- en sterrenkunde. Met de wandelgids in de hand ontdekt de lezer gebouwen, voorwerpen én personen die iets met…

Zowel in sport als in opvoeden lijken de traditionele man-vrouw patronen hardnekkiger dan je soms denkt. Hekkensluiter van de Wetenschapsestafette 4x400, antropoloog Jasmijn Rana, benadrukt daarom het belang om naast de biologische verschillen ook naar de culturele invloeden te blijven kijken.

Op wetenschapfestival Over de kop wisselen verrassende breinfeitjes zich af met confronterende verhalen uit de operatiekamer. Onderzoekers vertellen waarom onze hersenen blij worden van bonen, en je nooit meer zonder helm de racefiets op moet stappen.

Hanno Pijl is officieel hoogleraar diabetologie en internist/endocrinoloog, maar is meer en meer leefstijlgeneeskundige geworden. Met ‘leefstijl als medicijn’ zijn uitstekende resultaten te bereiken, ontdekte hij. Op 21 november vindt in Leiden het tweede lifestyle-as-a-medicine-congres plaats.

De verschillen tussen jongens en meiden in prestaties, vaardigheden en hersenen zijn beperkt, volgens de studie van Eveline Crone en Lara Wierenga voor de Onderwijsraad. De raad doet in zijn ‘Verkenning van sekseverschillen in het onderwijs’ dan ook de aanbeveling aan de Tweede Kamer: kijk naar de individuele…

Na vier jaar hard zwoegen is het eindelijk zover: je proefschrift is af. Maar wie van je familie en vrienden gaat dat ooit lezen? Bioloog Lizah van der Aart besloot om een magazine te maken, waarin ze haar onderzoek zo toegankelijk mogelijk beschrijft. ‘Juist het uitleggen van de lastige, fundamentele…

Je eerste baan na je afstuderen, en toch nog de ruimte krijgen om uit te vinden wat je leuk vindt en wat je ligt? Frank van der Marel en Marian Neuteboom werken bij de Universiteit Leiden binnen het Leiden-Delft-Erasmus Traineeship. ‘Het is een kickstart voor je carrière.’

NWO heeft in het programma ‘Investeringen NWO-middelgroot’ subsidies toegekend voor de aanschaf van apparatuur, het opzetten van dataverzamelingen en het maken van software en bibliografieën. Van de 31 subsidies gaan er vijf naar voorstellen van de Universiteit Leiden.

Een plant die zelf metaal uit de grond haalt: een natuurlijke manier om te mijnen óf de bodem te reinigen. Promovendus Roderick Bouman (Hortus Botanicus Leiden) beschreef een nieuwe plantensoort uit Sabah, Borneo, die kan worden gebruikt om nikkel te winnen. In een open access artikel in Botanical studies…

Stijf uitverkocht. Workshops, rondleidingen, lezingen, muziek, een AI-photobooth, interviews, een speciaal gedicht én de lancering van het LUF Kinderfonds. Alumni vierden zaterdagmiddag de 450ste verjaardag van hun alma mater uitbundig tijdens het diesfestival. Een impressie.

Jaarlijks worden er wereldwijd maar liefst 6,5 miljard kuikentjes gedood. In de meeste gevallen gaat het om haantjes die geen economische waarde hebben. Het bedrijf In Ovo (een spin-off van de Universiteit Leiden) heeft nu een techniek ontwikkeld waarbij op hoge snelheid al in het ei het geslacht van…

Twee onderzoeksconsortia waarin vooraanstaande Leidse wetenschappers samenwerken met onderzoekers van andere Nederlandse onderzoeksinstituten, krijgen Zwaartekrachtsubsidies van samen ruim 50 miljoen euro van het Ministerie van OCW.

Vier vrouwelijke wetenschappers met een gemeenschappelijk doel: de successen van vrouwen in de informatica onder de aandacht brengen en studenten inspireren. Samen organiseren ze dit jaar Alice & Eve, een eendaags symposium ter ere van vrouwen in de informatica. Het evenement, gepland voor 25 oktober,…

Blije studenten en trotse familie, vrienden en docenten: op 13 juli sloten de eerste vijftien vluchteling-studenten met succes het Voorbereidend Jaar Leiden af. Zij starten in september met een Nederlandse hbo- of wo-opleiding. ‘Dit is pas het begin.’

NWO beloont vier projecten waar Leidse onderzoekers wetenschap en samenleving dichter tot elkaar brengen. Wat zijn dat voor projecten?

Het EU-UNAWE project van de Universiteit Leiden inspireert kansarme jonge kinderen met het heelal en presenteert met trots deze lichte, opgeblazen versie van onze planeet. De Earth Ball is een eenvoudig hulpmiddel voor in de klas en wordt geleverd met een activiteitenboek vol ideeën over hoe dit lesmateriaal…

Als asielzoeker zonder verblijfsvergunning toch al kunnen studeren. Het studenteninitiatief IncLUsion stelt elk jaar tientallen asielzoekers in staat om een aantal vakken aan de Universiteit Leiden te volgen. ‘Het onderwijs heeft me veel steun gegeven.’

Houthi-rebellen vallen schepen aan in de Rode Zee. De alternatieve omleiding via Zuid-Afrika is duur, terwijl een route via Antarctica maar één week kost. Vroeger nog een ‘no-go zone’, inmiddels een denkbaar alternatief. Pas wel op voor de nucleaire onderzeeërs…

Twee beelden van gorilla’s die een vrouw ontvoeren: voor promovendus Dick van Broekhuizen waren ze aanleiding om een nieuw soort geschiedenis van negentiende-eeuwse beeldhouwkunst te schrijven. ‘Als je met een minder nauwe blik naar de negentiende-eeuwse kunstgeschiedenis kijkt, krijg je een heel ander…

Proefstuderen is een goede manier om een studierichting beter te leren kennen. Van 23 tot en met 25 november kwamen scholieren uit binnen- en buitenland ervoor naar Leiden en Den Haag.

Ruim 3500 enthousiaste Leidse eerstejaars, waarvan 80% universitair, verzamelen zich op maandagochtend 13 augustus voor het eerst op de Lammermarkt bij de start van de EL CID. Bij een stevige beat vormen de groepjes zich in twee shifts, om 9.30 u en om 11.00 u, rond hun mentoren.

Als kinderen gevraagd wordt een bèta-wetenschapper te tekenen, komt daar een kale man uit van middelbare leeftijd in een witte jas. Hoe komt dat? Onder andere doordat kinderen dit beeld al op de basisschool meekrijgen, ontdekte een groep Leidse wetenschapscommunicatie-onderzoekers. Publicatie in PLOS…

Anne Veens is op een missie. Ze wil dat leerlingen kennis maken met antropologie, en nadenken over de waarde die het kan hebben bij de totstandkoming en uitvoering van beleid. Om dit voor elkaar te krijgen, heeft ze een lespakket ontwikkeld. Afgelopen juli draaide ze met succes de eerste pilot. ‘Veel…

Een chemokuur die niets doet, totdat je hem met licht bestraalt. Voor de ontwikkeling daarvan ontvangt Sylvestre Bonnet een Vici-beurs van 1,5 miljoen euro. Hiermee wil de Leidse chemicus een nieuwe molecuul ontwikkelen om tumoren te bestrijden die nu nog lastig te behandelen zijn.

‘Een universiteit is een trage instelling en dat is maar goed ook’, zei studente Josefine Rook bij de opening van Leiden University Green Office op 27 september in de Hortus botanicus. ‘Duurzaamheid is niet aansluiten bij trends maar structureel verbeteren.’

Misselijkheid, zenuwpijn en haaruitval: een greep uit de nare bijwerkingen van chemotherapie. Het kan ook anders, liet biochemicus Liyan Zhang zien. Samen met onder meer Leidse biologen deed ze onderzoek naar een medicijn dat alleen actief is in combinatie met licht. Zhang promoveert op 4 juli.

Zeven talentvolle vrouwelijke wetenschappers sluiten zich als Junior Investigator aan bij de strijd tegen kanker van het Oncode Insitute. Laura Heitman van het Leiden Academic Centre for Drug Research is één van hen. ‘Ik hoop nieuwe aangrijpingspunten voor geneesmiddelen te ontdekken.’

De onderzoeksgroep van Gerard van Westen gaat samen met farmaceutisch bedrijf Galapagos software ontwikkelen die zelf nieuwe werkzame moleculen bedenkt. De groep ontvangt hiervoor een NWO LIFT-subsidie van 280.000 euro, waarvan 63.000 euro van Galapagos. Dat zal ook zijn expertise in biologie, chemie…

Op 18 mei 2018 hield Rudy Andeweg, hoogleraar empirische politicologie aan de Universiteit Leiden, zijn afscheidsrede. Daarmee kwam er, formeel, een einde aan een lange loopbaan als onderzoeker, docent en bestuurder. Tijd voor een momentopname en een vooruitblik.

Het Lorentz Center is als een snelkookpan voor wetenschappers uit de hele wereld. In interactieve workshops van één werkweek 'gebeuren er wonderen.' Het 25-jarig bestaan is extra feestelijk. Op 28 april ondertekenden NWO en de Universiteit Leiden hun nieuwe overeenkomst. NWO en alle faculteiten van…

Als de tokay gekko zijn staart verliest, groeit de nieuwe aan vanuit stamcellen bij de stomp. Spieren, bot en huid ontstaan elk vanuit specifieke stamcellen. Deze vinding van bioloog Luthfi Nurhidayat kan interessant zijn voor regeneratieve geneeskunde bij mensen. Hij promoveert 9 januari.

Vol in de wind met de zon in het hoofd staat Martina Vijver samen met haar nieuwe partners bij het Levend Lab van de Universiteit Leiden, aan de rand van het Leiden BioScience Park. Een ‘mini-polder’ tussen bedrijven en de universiteit. Hier ontmoeten de farma- en technologische ontwikkelingen de echte…

Het oppervlak savanne in West- en Centraal-Afrika neemt snel af, met desastreuze gevolgen voor de leeuwenpopulaties die hier hun leefgebied hebben. Zonder beschermingsmaatregelen zijn er over tien jaar in dit deel van Afrika geen leeuwen meer. Journal of Biodiversity and Conservation, 4 december 201…

Op 16 december 2023 is onze gewaardeerde en geliefde oud-collega prof.dr.ir. Bert Peletier overleden.

Kortstondige stress lijkt een verrassend positief effect te hebben op onze gezondheid. Onderzoekster Erin Faught kreeg een Veni-financiering om uit te zoeken hoe stress op de korte termijn ons immuunsysteem juist kan versterken. In het laboratorium krijgt ze daardoor de hulp van een opmerkelijk klein…

Milieuwetenschapper Martina Vijver is dolblij met haar ERC Consolidator Grant. Deze prestigieuze beurs geeft erkenning, zo vindt ze, voor het bestuderen van het gedrag en de mogelijke toxiciteit van nieuwe nanomaterialen in biologische leefgemeenschappen.

Door ongemak wordt er te weinig wetenschappelijk naar seks gekeken, vinden Eva en Deva van stichting LOEF. In hun Bachelor Honours Class benaderen studenten seks op een holistische manier, en dat bevalt goed: ‘Ik ben veel opener geworden over seks.’

Neanderthalers wisten volwassen bosolifanten, de grootste landzoogdieren van de laatste paar miljoen jaar, te verschalken. De Leidse hoogleraar Wil Roebroeks publiceert hierover samen met onder anderen zijn Duitse collega Sabine Gaudzinski-Windheuser in het tijdschrift Science Advances.

Hoogleraar Ionica Smeets schrijft al tien jaar lang wiskundecolumns voor De Volkskrant. In haar nieuwste boek Superlogisch bundelt ze de beste stukken van het afgelopen decennium. Tijd om de balans op te maken.

Taalkundige Johan Rooryck gaat onderzoek doen naar leervermogen en kernkennissystemen, en hoe bezit in verschillende talen wordt uitgedrukt. Samen met collega-onderzoekers heeft hij twee NWO-subsidies van in totaal 2,75 miljoen euro ontvangen voor de onderzoeksprogramma’s ‘Knowledge and Culture’ en…

Milieuwetenschapper Alexander van Oudenhoven is gekozen tot Ontdekker van het jaar van de faculteit W&N. Dat maakte vice-rector Hester Bijl bekend tijdens de nieuwjaarsreceptie van de faculteit op 10 januari. Bioloog Changsheng Wu won de prijs voor het beste proefschrift van 2016. Informaticus Frank…

Veel leraren houden het beroep niet vol. Nergens is het burn-outpercentage zo hoog als in het onderwijs. Maar er zijn natuurlijk ook leraren die floreren voor de klas. Zij hebben veerkracht, en het goede nieuws is: die kun je ontwikkelen.

Biologisch chemicus Nathaniel Martin en zijn team ontvangen een NWO-beurs om te onderzoeken hoe het blokkeren van het ‘NNMT’-enzym kan helpen bij het bestrijden van bepaalde typen kanker. Experimenten met muizen zijn alvast veelbelovend. Samen met het Nederlands Kanker Instituut hoopt Martin de techniek…

Maar liefst zeven toekenningen voor een Veni-financiering telt de faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen dit jaar. Camila Correa, Max van Duijn, Stéphanie van der Pas, Sergii Pud, Mónica Varela Álvarez, Joseph Callingham en Melissa McClure krijgen maximaal 250.000 euro om gedurende drie jaar hun…

Een bonte verzameling aan onderwerpen staat centraal tijdens het avondsymposium van Leiden Kennisstad. Het doel? Verandering te weeg brengen.

In een wervelende mix van wetenschap, natuur en kunst brengt de expositie Planten & Planeten beide werelden samen. De expositie is vanaf 7 februari vijf jaar lang te zien in de Oude Sterrewacht in de Hortus botanicus.

Hoe steekt de relatie tussen mens en natuur in elkaar? En hoe kunnen we die gebruiken om klimaatproblemen aan te pakken? In de Master Honours Class ‘Planet in Peril’ benaderen studenten klimaatproblematiek vanuit de geesteswetenschappen. ‘Het is niet altijd zo eenzijdig als het lijkt.’