Hoe verleid je onderzoekers die gewend zijn om in helder afgebakende disciplines onderzoek te doen om toch interdisciplinair te werken? Kersvers Universiteitshoogleraar Arnold Tukker vertelt.

Wie negatieve verwachtingen heeft van een behandeling, ervaart ook daadwerkelijk meer pijn. Vooral angstige en pessimistische mensen zijn gevoelig voor dit nocebo-effect, ontdekte Merve Karacaoglu in haar promotieonderzoek. Maar die gevoeligheid heeft ook een gunstige keerzijde.

Vakgebieden met elkaar verbinden, onderzoek en onderwijs verrijken en innovatieve oplossingen aandragen voor complexe maatschappelijke vraagstukken: dàt is de gedachte achter alle interdisciplinaire activiteiten van de Universiteit Leiden. Wat bereikten we zoal in 2024? Een kleine greep.

De domeinoverstijgende data-infrastructuur ELAN bevat niet-herleidbare patiëntgegevens uit de regio Zuid-Holland. Omdat ELAN raadpleegbaar is binnen de beveiligde data-omgeving van het CBS, maakt dit uniek interdisciplinair onderzoek mogelijk. De eerste resultaten zijn er al.

Marco van Eijk is de nieuwe Onderwijsdirecteur van de bacheloropleiding Life Science and Technology, LST. Sinds 1 september doet hij er alles aan om de kwaliteit van ‘zijn’ opleiding te waarborgen. ‘LST is een unieke opleiding en daar moet iedereen hard voor blijven werken. Dat is mijn belangrijkste…

Luca Giomi heeft de eerste resultaten van zijn ERC-consolidatorbeurs. Hij ontdekte dat epitheelcellen collectief bewegen, maar op verschillende manieren, afhankelijk van de schaal waarnaar je kijkt. Het is hexatisch op kleine schalen en wordt nematisch op grotere schalen: het is een multischaal orde.…

Hoe kan ik samen met wetenschap en samenleving de grote uitdagingen van deze tijd aanpakken? Dat is wat studenten van de Honours College track 'Science, Society and Self' willen ontdekken. Hoe verschillt het honoursonderwijs van hun reguliere opleiding?

Hans Ulrich Scherer is hoogleraar reumatologie, in het bijzonder translationele reumatologie. Met zijn leerstoel wil hij bruggen slaan tussen onderzoek en kliniek, maar ook tussen afdelingen en organisaties in binnen- en buitenland. Aanstaande vrijdag spreekt Scherer zijn oratie uit. 'Om vooruitgang…

Hoe kan de samenleving haar obsessie met economische groei loslaten en zich richten op doelen als welzijn, inclusie en duurzaamheid? Dat is een van de kernvragen waar een nieuw Europees project van 3 miljoen euro zich over buigt de komende vier jaar. Leids universitair onderzoeker Rutger Hoekstra is…

Behalve de natuurkunde schiet ook de nachtrust van promovendi iets op met het promotieonderzoek van Vitaly Fedoseev. Hij promoveert 7 juli op zijn werk aan optomechanica binnen de quantummechanica. En op een ontwerp waardoor promovendi niet meer 72 uur lang elk uur op een knop hoeven te drukken.

Halverwege zijn carrière gooide alumnus Marc Tijhuis het roer helemaal om. Hij verliet het bedrijfsleven en bindt met zijn International Solid Waste Association wereldwijd de strijd aan tegen vervuilend afval.

Of een bacterie nuttig of schadelijk is voor een plant is nu eenvoudig en goed te voorspellen met de nieuwe software bacLIFE. Door de intuïtieve interface maakt het de geheimen van bacterie-genen veel toegankelijker. Een groep Leidse biologen presenteerde dit staaltje bioinformatica in Nature Commun…

Zijn passie voor duurzaamheid delen met studenten. Dat is wat Thijs Bosker het allerleukste vindt aan zijn werk. Als milieukundige doet hij ecotoxicologisch onderzoek, maar daarnaast is hij het liefste met onderwijs bezig. ‘Iedereen kan op zijn eigen manier een verschil maken.’

Biofysicus Alireza Mashaghi gaat samen met zijn collega’s de strijd aan tegen spierdystrofie: genetische aandoeningen die spierziektes veroorzaken. Ze zijn op zoek naar een oplossing voor het samenklonteren van eiwitten, waarbij gevaarlijke ophopingen ontstaan. Het team ontvangt hiervoor 550.000 euro…

Het LUMC, de Universiteit Leiden en De Haagse Hogeschool willen zorgprofessionals helpen bij het in gang zetten van gedragsverandering bij burgers. Die verandering moet ervoor zorgen dat mensen gezonder gaan leven en minder snel ziek worden. De gemeente Den Haag steunt dit onderwijsproject met 50.000…

Hoe gaan we om met erfgoed uit de koloniale tijd? En hoe toegankelijk en digitaal zijn de collecties? Demissionair staatssecretaris Fleur Gräper sprak op 25 januari in de Leidse Universiteitsbibliotheek met onderzoekers en erfgoedspecialisten over de rol van erfgoed voor de samenleving.

Een nieuwe klasse polymeren is voor het eerst bij patiënten toegepast. Het gaat om de eerste nieuwe hulpstof in decennia die medicijnen beter oplosbaar maakt. Scheikundige Matthias Barz introduceerde de stof in 2014, die een uniek alternatief op de huidige opties biedt.

Werelden met elkaar verbinden, onderzoek en onderwijs verrijken en innovatieve oplossingen aandragen voor complexe maatschappelijke vraagstukken: dàt is de gedachte achter interdisciplinair onderzoek. Er gebeurde in 2023 enorm veel binnen de Universiteit Leiden op dat vlak. We doen een kleine, veelbelovende…

Planten kunnen zichzelf niet beschermen door van zich af te slaan met scherpe klauwen. Maar toch kan de plant voor hem levensgevaarlijke herbivoren afschrikken. Dat is mogelijk met geuren. Klaas Vrieling van het Instituut Biologie Leiden kwam tot de ontdekking dat evolutie een grote rol speelt om de…

Het Leiden Leadership Programme gaat innoveren. Na 12 jaar krijgt het honoursprogramma voor masterstudenten een andere opzet. We vragen twee betrokkenen naar de hoed en de rand van het nieuwe LLP. ‘Je leert welke leiderschapsstijl bij jou past en hoe je zelf impact kunt maken.’

Bij het nationale Open Science Festival in Rotterdam kwamen 400 deelnemers – waaronder veel collega’s van de Universiteit Leiden - met een passie voor onderzoek en kennisdeling bijeen. We vroegen vier collega’s om hun ervaringen te delen en te vertellen hoe ze Open Science aan de Universiteit Leiden…

Haar kantoor zit een beetje verstopt in een uithoekje van het gebouw, maar haar afdeling bruist altijd. Sinds mei 2024 is Renate Rijbroek ons nieuwe Hoofd Facilitaire Zaken. Rustig opstarten was er niet bij: ‘We werken hard toe naar de officiële opening in september.’

Hoe werkt eenzaamheid? Wat maakt vriendschappen voor autistische mensen soms ingewikkeld? En waarom is het schoolgebouw voor sommige leerlingen geen fijne plek? Vwo-leerlingen onderzochten het tijdens pre-university classes. ‘Ik heb nu een goed beeld van wat een studie psychologie inhoudt.’

Ben je Leids wetenschapper, op zoek naar interdisciplinair onderzoek en samenwerkingsmogelijkheden op gebied van burgers, gezondheid en ziektepreventie? Dan is de Health Campus Den Haag dé plek voor jou. Vier voorbeelden van lopend onderzoek.

Acht hoogleraren zijn vandaag gelijktijdig geïnaugureerd als ‘Medical Delta hoogleraar’ bij de Universiteit Leiden, het LUMC, de TU Delft, Erasmus Universiteit en/of het Erasmus MC. Met een aanstelling bij tenminste twee van deze vijf academische instellingen combineren zij technologie en gezondheidszorg…

Giulio Barbero and Matthias Müller-Brockhausen did their PhD research at the Leiden University Game Research Lab.

Bart Barendregt krijgt een Vici beurs Voor zijn onderzoeksproject ‘Eén tussen de Nullen, een Antropologie van Artificial Intelligence in Islam’.

Tijdens het Wetenschapscongres vwo verdiepten zo’n 225 leerlingen uit 4 en 5 vwo zich in onderzoek doen en het profielwerkstuk.

Het stikstofprobleem oplossen, een regeneratiereis maken of meedoen aan psychologisch onderzoek: ontdek het tijdens de vernieuwde 3 October University, de WetenschapsWarenMarkt.

Met de mobiele testkit Rapidemic won het Leidse studententeam in 2020 de internationale biologiewedstrijd iGEM. De tekstkit kan eenvoudig virussen detecteren. Nu is het team genomineerd voor de prijs Meest Innovatieve Student van Nederland. Breng je stem uit en draag zo bij aan de realisatie van de…

Hoogleraar Claartje Levelt ontvangt samen met Paula Fikkert (Radboud Universiteit) een NWO Open Competitie-subsidie voor onderzoek naar de ontwikkeling van woordproductie bij peuters.

Facilitair

Onderzoek

De Universiteit Leiden houdt op 30 mei een workshop om samenwerkingen op te starten voor een beter bestuur van de Europese textielexport. Alle stakeholders, zoals gemeenten, verenigingen van textielinzameling en sorteerders, bedrijven en consumentenverenigingen, zijn van harte welkom in Den Haag.

Een rondleiding, presentaties, borrel en quiz: nieuwe medewerkers werden hartelijk onthaald bij de eerste facultaire onboardingssessie. Op een donderdagmiddag maakten ze kennis met de faculteit.

Hoe zet je succesvolle interdisciplinaire samenwerking op? Dat is de centrale vraag van een drieluik van Leidse symposia in 2024. Het laatste deel, op 6 juni, gaat in op samenwerking en ontkokering tussen publieke instellingen. Bovendien zal er informatie zijn over de nieuwe ronde van Kiem-subsidies…

Drie Leidse wetenschappers ontvangen een prestigieuze Vici-beurs. Dat maakte de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) dinsdag bekend. Het gaat om twee onderzoekers aan de Universiteit Leiden en één onderzoeker die verbonden is aan het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC)…

Onderwijs, Onderzoek

Als hoogleraren met emeritaat gaan betekent dat meestal niet dat ze stoppen met werken. Het Centre for Linguistics (LUCL) heeft daarom binnenkort een primeur: er wordt een symposium georganiseerd waar alle sprekers met emeritaat zijn. ‘Wetenschap blijft deel van wie je bent.’

Het opslaan van energie is een van de grootste uitdagingen in de energietransitie. Waterstof biedt een uitkomst. Scheikundige Daan den Boer onderzoekt hoe de chemische reactie die nodig is om energie in waterstof op te slaan efficiënt en goedkoop kan verlopen.

De Universiteit Leiden gaat een strategische samenwerking aan met de regionale ontwikkelingsbank Asian Development Bank. Voorzitter van het College van Bestuur Annetje Ottow ondertekende op 27 april in Manilla de intentieverklaring voor deze unieke samenwerking.

Tijdens ExpeditieNEXT in Middelburg overhandigden NeurolabNL-jongeren, samen met onderzoekers van de Universiteit Leiden en de Erasmus Universiteit, een unieke onderzoeksagenda aan NWO-voorzitter Marcel Levi. In de onderzoeksagenda delen jongeren wat zij het liefst over zichzelf en het brein willen…

Een van de moeilijkste wetenschappelijke vragen is waar taal vandaan komt. Wanneer en hoe is dat complexe systeem tot stand gekomen? En hoe kan het dat elk kind het kan leren? Wetenschappers hebben dat nog steeds niet helemaal opgehelderd. Fenna Poletiek blogt over het steentje dat zij bijdraagt met…

Martina Vijver is per 1 september de nieuwe wetenschappelijk directeur (WD) van het Centrum voor Milieuwetenschappen Leiden. Zij volgt Arnold Tukker op, die sinds 2013 leiding gaf aan het instituut en daarmee de maximale termijn voor een WD heeft volgemaakt. Vijver is aangesteld voor een periode van…

Hoogleraar Thomas Hankemeier heeft met zijn onderzoeksteam HYPERMARKER van Horizon Europe een beurs van 10 miljoen euro ontvangen.

In Museum De Lakenhal in Leiden is het kleinste kunstwerk ter wereld te zien: een 3D-geprint beeld van Rembrandt van Rijn, gemaakt door beeldhouwer Jeroen Spijker samen met onderzoekers van de Universiteit Leiden.

In sciencefiction stripboek Resist NOW! illustreren wonderlijke avonturen onderzoek tegen antimicrobiële resistentie. Maar of het stripboek er daadwerkelijk komt, hangt af van of er genoeg geld wordt opgehaald om het project uit te voeren.

Zenuwpijn is een van de meest voorkomende bijwerkingen van chemotherapie. Het is voor kankerpatiënten dan ook een van de grootste redenen om de behandeling vervroegd stop te zetten. Darcy Reynolds werkte tijdens haar bachelorscriptie aan nieuwe kandidaatmedicijnen tegen deze pijn. Ze ontwikkelde een…

Cyberaanvallen, privacygerelateerde problemen of storingen in het functioneren: veel technologieën die dagelijks worden gebruikt, kennen beveiligingsproblemen die worden opgelost als de software al in gebruik is. Een nieuw interdisciplinair project, waarin Olga Gadyatskaya, Harry Wijshoff, Alex Uta…

LION